Hntirmlutionaif
nieuws- en Advertentieblad
0
00
MNIdlIU.
Gem eenter a a d.
FEUILLETON.
Langs eigen Spoor.
No. 1044.
Woensdag 20 Augustus 1913.
11® Jaargang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1,Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITT00IJ Az. te TER NEUZEN.
ADVERTENTIËN:
Van 14 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
tp RP7ns>nPM rij nniM niTnF.vup.
Advertentiën voor dit blad worden
aangenomen tot 's namiddags I UUR op
den dag der uitgave.
De Burgemeester der gemeente TER NEUZEN
maakt bekend, dat eene Openbare Verga
dering van den Gemeenteraad zal worden ge
houden op Donderdag den 21 Augustus 1913, des
voormiddags te 10 ure.
Ter Neuzen, den 18 Augustus 1913.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.
V Onze feestviering.
Als iemand doet, wat hij kan, moet men
hem prijzen voor zijn werk. In zooverre ver
dient dus ook de Commissie voor de feest
viering lof voor wat zij er nog van te maken
wist.
Aan muziek en zang heeft het niet ont
broken en beiden waren schoon. De heeren
Bierlé en Van Fraeyenhove hebben met hun
muziekkorps en zangkoor de Ter Neuzensche
feestgangers ten zeerste aan zich verplicht.
Dat hun arbeid gewaardeerd werd, bewees
wel de aandacht en stilte bij de uitvoering,
althans des morgens. Hoe jammer, dat er
zoo weinig gelegenheden komen, waarbij zulk
een genot valt te smaken.
Een zelfde opmerking moeten we maken
ten opzichte van de kerkelijke herdenking.
Het heeft iets bezielends, een schare feest
gangers van verschillend beginsel vereenigd
te zien in één gebouw en gezamenlijk een
lied aanheffend. We moesten elkander meer
kunnen ontmoeten, om bij verschil van inzicht
toch saam te werken tot één gemeenschap
pelijk doel.
Overigens heeft het feest in Ter Neuzen
doen zien, hoe men het niet moet aanleggen
om algemeene medewerking te verkrijgen.
V Indische toestanden.
Aan het 16de jaarverslag van de Vereeni-
ging tot bevordering van Christelijk leven en
onderling hulpbetoon, te Magelang, over het
jaar 1912, ontleent het N. v. d. D. v. N.-I.
het volgende schokkende verhaal.
De zendeling wordt wel eens gehaald voor
kleine, soms onbeduidende dingen, begint de
heer Van der Steur. Maar soms ook voor
aangrijpend, ernstige. Dat was het bij Mag-
dalena.
Magdalena was een dochtertje van een ka-
27)
Reeds was hij het hekje door en werktuiglijk
stapte hij het smalle voetpad op, dat van het
station zijwaarts naar den grooten weg voerde,
die naar B. leidde.
Ook Frans volgde dit pad.
De avond begon reeds te vallen, een koude
avond.
Eensklaps wendde Emile schichtig het hoofd
om.
Vervolgde men hem reeds
Hij ontdekte Frans Gravels en vertraagde
den tred.
Wezenloos staarde hij hem aan.
„Jij hier?"
„Ja", klonk het kortaf.
„Hoe kom je hier?"
„Zooals jij, met den trein. Maar dat z\jn
mijn zaken.
„Was je ook in den trein?"
„Ja, zeg ik immers. Kom, Iaat me door",
vervolgde Frans, toen Emile zich op het smalle
pad hem in den weg stelde. „Ik heb haast."
Of hij wilde of niet, en hoe weinig deernis
in zijn hart woonde tegenover hem, wien hij
pitein, maar erkend door een fuselier. Dat
gebeurt wel meer. De kapitein was gehuwd
en kon dus het kind niet erkennen. Een sol
daat van zijne compagnie deed het. De kapi
tein beloonde hem daarvoor.
Dat was het bewijs, dat die kapitein er wel
wat voor over had. Misschien nog vrucht van
opvoeding.
Dit kind had nu twee vaders. Ik zal ze
noemen een bloedsvader en een papieren
vader, de man, welke haar hielp aan een ge
boorte-acte.
De papieren vader, er geen voordeel meer
inziende haar te verzorgen, liet haar aan
willekeur prijs. De bloedsvader kwam haar
weer eens op het spoor. Deze ging naar
Nederland met pensioen en kwam wonen in
een klein plaatsje in Noord-Holland. Het
kind, zijn kind, met een anderen naam, was
door hem medegenomen naar Holland. Dat
was dus een financieel offer.
Des vaders vrouw werd in den waan ge
bracht, dat het een kind was van een fuselier,
die gesneuveld was. Het was een kerel van
zijne compagnie, maar hij wilde het kind niet
aan haar lot overlaten.
Spoedig bleek het kind treurige eigenschap
pen te hebben en werd in huis een twistappel.
Het ging naar een gesticht in Nederland. De
kapitein betaalde verpleeggeld daar. De kapi
tein stierf. Het verpleeggeld hield op. Hot
kind kon niet leerener was niets van te
maken en het kwam weer in Indië. Groot,
dom, ongelukkig met een valschen naam.
Hier werd alles nog geprobeerd om er nog
iets van te maken, maar vergeefs. Ze was
dom, ze bleef dom. Een betrekking werd ge
probeerd. Zij werd weggezonden als onbruik
baar. Ze kwam weer hier. Ze bleef weer een
poosje, ze kreeg weer kleeren en andermaal
werd geprobeerd. Resultaat andermaal nihil.
Ze kwam weer thuis.
Ik kan de malen niet tellen, dat het zoo
ging. Ze was geen kind van het gesticht,
maar men kon haar toch niet aan haar lot
overlaten. Ze kwam op een land. Misschien
zou een kleine, rustige omgeving haar goed
doen. Op dat land was ook werkzaam een
kapiteinszoon (een zeekapitein), ook met een
valschen naam. De kapiteinszoon was hier
in het gesticht geweest. Toen ik in 1903 met
ziekte-verlof in Nederland was, was die jonge
knaap 14 jaar. De echte vader, de kapitein,
welke in Batavia woonde, geheel aan lager
wal geraakt en gedegenereerd, kreeg een be
vlieging van liefde cn haalde zijn zoon bij zich.
De vader, volbloed Europeaan, van goeden
stand, gaf den zoon op 15-jarigen leeftijd een
hut en een meid aan het zeestrand. De vader
stierf; de zoon werd ziek, ellendig en arm
al zijn leed en ongeluk meende te moeten
wijten, toch werd Frans getroffen door de
wanhopige uitdrukking op Emiles gelaat.
„Eén vraag."
„En die is
„Heb je gezien, wat er straks is gebeurd?"
„Alles."
„En gehoord
„Alles."
„Ook, dat mijn vader en een oogenblik
bedekte hij zijn gelaat niet de handen.
„Ook dat," zei Frans", maar zijn toon was
minder bits en er trilde medelijden in.
Gewillig trad Emile ter zijde.
Hij bleef staan en Frans stapte door.
De weg begon reeds te vergrauwen in den
avondnevel.
Hij keek nog even om.
Nog stond Emile op dezelfde plaats.
„Waar moet je heen?" kon hij niet nalaten
den ongelukkige toe te roepen.
,,'k Weet het niet", klonk het wanhopig.
Maar op eens veranderde de toon en ruw
klonk het,,'t kan me niets schelen ook."
Frans haalde de schouders op en stapte door.
HOOFDSTUK XIII.
Ommekeer.
Vrouw Gravels zat op haar oude plaats in
den hoek bij het raam.
en twee jaar na mijn ziekteverlof kwam dat
jongmensch, toen 16 jaar oud zijnde, andermaal
als berooide zwerver, hier. Hij werd opge
kweekt met melk, eieren, kinawijn en alles,
wat hem weer op dc been kon helpen. Na
een jaar was hij in zooverre gerestaureerd,
dat hij weer werken kon en ging naar een
onderneming in het Semarangsche.
Op een avond was Magdalena verdwenen
en den volgenden morgen bleek, dat ook de
kapiteinszoon weg was.
Ze waren er samen vandoor gegaan. Een
poosje later beviel ze hier in het hospitaal
van een zoontje. In het hospitaal is ze ge
trouwd met hem. Terwijl ze in het hospitaal
lag, ging hij er met een ander vandoor
Ze zocht hem weer op. Ze werd mishan
deld. Toch werd er nog een kind geboren
van hem. Hij had nu twee vrouwenleidde
een soort vagebondenleven en had op ver
schillende plaatsen zijn echtgenooten. Ein
delijk zwervensmoede, met twee kinderen,
vergiftigd door de zonde en zelf meer dood
dan levend, kwam ze hier. Wij namen haar
kinderen op en brachten haar naar het hos
pitaal. Daar heeft ze geleden, ontzettend ge
leden. Gode zij dank, zij is gestorven. Meer
malen heb ik aan haar bed gebeden om haar
dood.
De laatste dag was aangrijpend. Ik werd
geroepen in het hospitaal. De arme lijderes
had twee uren bewusteloos gelegen. Toen
opende ze de oogen en sprak met gebroken
stem „Pa van der Steur, Richard en Jotje,"
hare kleintjes. Toen viel ze weer in zwijm.
De zusters begrepen, dat ze mij wilde
hebben. Ik kwam. Ik noemde haar bij haar
doopnaam, plaatste mij naast haar bed met
op elke knie een kind. Haar oogen waren
gesloten. De kinderen, klein, niet kunnende
beseffen wat er geschiedde, begonnen te huilen.
Ze zag er afzichtelijk uit. Toen ze het
geluid hoorde der kinderen, zei ze in eens
met heldere stem „Richard, Jotje, mama is
heel slecht geweest. Ze heeft nooit willen
liooren naar Pa van der Steur. Mama is heel
ongelukkig en gaat nu dood. Luister jelui
naar Pa van der Steur en doe, wat hij zegt.
Pa, ik heb U schandelijk veel verdriet gedaan,
en ook Uwe zuster Moe Graafstal, die altijd
zoo goed voor mij wasvergeef U het mij en
wilt U nog bidden voor mij tot de Heere
Jezus, misschien wil Jezus me ook nog ver
geven."
Ik bad. Men hoorde niets dan het snikken
van de zusters. Na mijn gebed richtte zij
zich op, gaf de kinderen een kus en zakte
ineen. Ze was niet meer. De arme kinderen
moest ik wasschen met sublimaat, opdat de
moederkus ze niet zou infecteeren. Dat was
De kanarie in de kooi schijnt allen levens
last te hebben verloren. En zou hij ook niet,
sinds geen enkele maal een gulle lach of
blijmoedig woord de zware stilte verbrak, die
benauwend hing in de kleine ruimte. Sinds
de twee zwijgende figuren van man en vrouw
alles waren, wat hem nog aan het leven had
kunnen herinneren en zijn zanglust zou moeten
prikkelen.
Zwijgende figuren
Maar toch niet geheel en al.
Zie haar daar zitten, de zwaarbeproefde.
De anders altijd bezige handen reppen zich
thans nietledig rusten ze in den schoot. De
geheele gestalte teekent lijden, 't Lichaam
buigt onder het wicht van het wee. En de
kracht is verdwenen uit de staalgrijze oogen,
die zoo kordaat de wereld, héar wereld, inkeken,
't Schijnt, alsof er niets meer is, dat haar
belangstelling wakker kan roepenalsof ze
dood is, voor al, wat haar omringt.
Ze staat op.
Wat moeizame, trage stap Alle veerkracht
schijnt gebroken.
Nog duidt alles in het vertrek op haar zin
voor reinheid en orde, maar toch, de lust is
er uit. Laat de klok haar seconden aftikken,
kalm als de bloedlooze dood laat het gerucht
van spelende of schreeuwende kinderen dringen
door raam of deurhet dringt nauwelijks
het einde. De vader dier kinderen heb ik
nimmer meer ontmoet. Ik begeer het ook
niet.
V De oogsten in de Vereenigde
Staten.
De Continental Commercial National Bank
te Chicago, een der grootste binnenlandsche
bankinstellingen in de Unie, geeft telken jare
een overzicht in het licht omtrent den stand
der oogsten, een overzicht dat wegens zijn
nauwkeurige analyse steeds als leiddraad voor
de financieele wereld heeft gegolden. Aan de
met de jongste mail ontvangen beschouwing
is het volgende ontleend
Ofschoon minder ontzaglijk dan verleden
jaar, zullen de voornaamste oogsten des lands
toch boven het gemiddelde zijn. Zij voorzien
ruimschoots in onze eigen behoeften en voor
granen is er een overvloedige hoeveelheid voor
uitvoer beschikbaar. De reusachtige opbreng
sten van het vorig jaar hebben een ongewoon
groot overschot op de hoeven achtergelaten,
zoodat, tengevolge van de geringere opbreng
sten van mais en haver, de hoeveelheid, waar
op beslag zal worden gelegd, ongeveer aan
die van het vorige jaar gelijk zaj zijn. De
geleidelijke en bijna gestadige stijging van de
opbrengst per acre wijst op betere verbou
wingsmethoden. Tien of twaalf jaren geleden
zou een weersgesteldheid, zooals mend ie thans
gehad heeft, op een volkomen mislukking van
d en oogst neergekomen zijn. Dit jaar levert
met de opbrengst van den maisoogst en den
have roogst, een prachtig voorbeeld vanhetgeen
op de hoeven door betere verbouwingsmetho
den is tot stand gebracht.
Het gewas waaraan de wereld, en het
grootste deel van de bevolking der Unie het
meeste behoefte heeft, tarwe, belooft niet al
leen een goede, doch zelfs een buitengewone
ogbrengst. De totale opbrengst van 739,000,000
bushels (volgens latere opgaven 744,000,000
bushels) overschrijdt het record van een jaar
te voren in de graansilo's, pakhuizen en op
de hoeven, is er een grootere hoeveelheid graan
per hoofd in het land aanwezig dan in de
laatste jaren ooit liet geval is geweest. De
beschikbare hoeveelheid zal dit jaar de bin,
nenlandsche behoeften met 170,000,000 bushels
te boven gaan, zoodat ook thans de Vereenigde
Staten weder op groote schaal tarwe zullen
uitvoeren.
De tweede voor de binnenlandsche behoeften
der Unie zoo belangrijke oogst, een der drie
voornaamste bodemgewassen, is haven. Ten
vorige jare bereikte de opbrengst een nimmer
te voren waargenomen totaal van 1,415,000,000
bushels, daarmede het voorgaand record met
225,000,000 bushels overtreffende. Dit jaar
meer tot haar besef door. 't Laat haar alles
koud.
Eén ding staat met schrikkelijke zekerheid
voor haar vastzij is haar kinderen kwijt
haar kinderen én haar man.
Kón ze nog liefde, (ach, had die ooit be
staan nog achting gevoelen voor den man,
die haar wreed van haar kinderen beroofde
en die haar huis vol kinderzegen had veranderd
in een kloostercel. Ze móest hem achten,
eerenen 't kostte haar moeite genoeg van
de lippen te weerhouden, wat bitters er ziedde
in haar hart 1
Zóo was het leven haar een last geworden,
zwaar om te dragen.
Alleen de gedachte, dat ze rouwde om de
levenden, hield haar staande.
Zoo was het geweest, maanden lang.
Tot de schellen haar wan de oogen vielen
en Gods Woord de Lamp werd, die haar pad
verlichten ging. Tot ze, door haar leed ge
dreven, troost ging zoeken in het oude Boek,
zoo lang als meubel beschouwd en behandeld
tot Gods Geest haar drééf naar de Bron, die
zij in jeugdige onbezonnenheid den rug had
gekeerd voor de fonteinen der aardsche ge
nietingen, die bovendien zoo spoedig voor haar
waren verdroogd.
(Wordt vervolgd.)
Inzending van advertentl6n vóór uren op den dag der uitgave.
CM AnvCDTCVTlI
DOOR ZELANDIA.
