Hntirmlutionaj?
eoor
nieuws* en üdoerientieblaö
Zeeland.
FEUILLETON.
Langs eigen Spoor.
No. 1031.
Zaterdag 5 Juli 1913.
lle Jaargang.
Herstemming voor den Raad.
voor Axel
den heer P. BUIJZE
en
voor Zaamslag
den heer J. DE PUTTER
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnea Ter Neuzen ƒ1,Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LïiTüOIJ Az. te TER NEUZEN.
Inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN
DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
ADVERTENTIE
Van 1—4 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts iweemaal berekend.
Grootere letters worden naai plaatsruimte berekend.
Bij de herstemming op n Juli
beveelt LUCTOR ET EMERGO
dringend aan
(aftr. lid).
V De Staten om - en de gevolgen.
Wat gevreesd werd is geschied Vlissingen
wierp de drie anti-rev. leden uit de Prov.
Staten en daarmede is de meerderheid ver
plaats naar links.
De gevolgen van dien ommekeer zijn reeds
Woensdag openbaar geworden bij de verkiezing
van Gedeputeerde Staten. Inplaats van de
heeren Dieleman, Fruijtier, Gerlacb van St.
Joosland en De Veer werden gekozen de heeren
Sprenger, Elenbaas, Van Niftrik en Heijsse.
Aan de bekwaamheid der gekozenen behoeft
niet te worden getwijfeld, want ze zijn liberaal.
Een hunner beeft dan ook zijn sporen reeds
verdiend aan de gasfabriek te Axel.
Thans is het voor onze vrienden in Walcheren
en Zuid Beveland weer de beurt om te werken.
En desespereert niet: Zeeland komt wel
eens weer tot bezinning Docli werken is de
boodschap.
V Het doel is bereikt.
Het ministerie-Heemskerk moest omver-
gekegeld.
Natuurlijk niet, omdat men zelf 't heft in
handen wou hebben.
Neen maar omdat 't land te gronde ging,
als links niet regeerde.
Ook omdat er zoo groot gevaar dreigde in
onze Oost.
Verbeeldt u, daar was de regeering bezig
aan de inlaudsche bevolking haar „christelijk
heid" op te dringen. En 't begon er zoo te
spoken
De inlanders, anders zoo goedig, kwamen
Kaatje Gravels.
't Is tijd, dat we wat nader kennis met haar
maken.
We hebben haar u reeds geteekend als een
vroolijk levenslustig meisje, dat de zorgen niet
zwaar tilde. Maar tegelijk was ze onbuigzaam
van karakter en wat ze zich eenmaal in het
hoofd had gezet, liet ze niet spoedig varen,
't Was haar aan te zien om den mond die
zelfde vastberaden trek als hij haar moeder,
vastberaden op liet stroeve af. Maar als de
bruine, levendige oogen lachten, en deden ze
het niet doorgaans? verzachtte die eenigszins
harde uitdrukkking en het geheele gelaat,
regelmatig van vormen en lijnen, sprak dan
van levenslust en wilskracht.
't Was voorwaar geen wonder, dat iemand
als Bekkers zich tot haar aangetrokken had
gevoeld haar uiterlijke verschijning niet alleen,
juist de trek, die zijn karakter ten eencnmale
miste bekoorde hem, al was die bekoring dan
tegen die „christelijkheid" van de regeering
in verzet.
Er was zelfs een geheim genootschap ge
sticht, de Sarikat Islam alleen maar om
zich tegen die opgedrongen „christelijkheid"
van de regeeririg te verzetten.
Straks zou de bom wel harsten.
Dan stond heel de Oost in vuur en vlam
wie weet raakten we onze sclioone bezittingen
wel niet kwijt.
In elk geval er stond een opstand voor de
deur, die weer millioenen zou kosten en heel
wat bloed zou doen vloeien.
Dat was vóór de verkiezingen.
Niet alleen kwamen er duizenden guldens
uit de Oost, om de brave vrijzinnigheid weer
op de heen te helpen, maar elke mail bracht
nieuwe waarschuwingen tegen de regeering,
die door haar fanatisme onze sclioone bezitting
in zoo groot gevaar bracht.
De verkiezingen zijn thans achter den rug.
Met behulp van de 800,000 gulden die groo-
tendeels van huitenlandsche fabrikanten kwam,
omdat ze ons Tarief van invoerrechten zoo
voordeelig vinden voor hunne beurs, wel
te verstaan en de booze berichten uit de
Oost, heeft de vrijzinnigheid 't doel bereikt.
Nu ja, ze bracht 't zelf wel niet verder dan
37 leden van 100, doch als ze achter de roode
neefjes optrekken, brengen ze het toch tot 55.
In' elk gevalhet gevaarlijke ministerie-
Heemskerk is weg.
Wat zien we nu
Nauwelijks is de stembus gesloten, of de
groote en zeer vrijzinnige Nieuwe Rott.
Courant neemt een artikel op uit de Java-bode
met het veelzeggend opschrift„Er komt
kentering."
Uit dat artikel lichten we deze volzinnen,
die we dubbeld onderstrepen
„Als een inlander doet, gelijk hij vroeger
ook deed, dan zijn er nu nog altijd velen,
die achter den onwillige het spook van
de Sarikat Islam zien oprijzen.
Dan grijpen zij naar de pen en schrijven
aan hun krant over de toenemende bruta
liteit van den inlander, over zijn groeiende
weerspannigheidzij schilderen, naar
mate hun opstel vordert, met steeds
levendiger kleuren, zoodat vanzelf het
schrikbeeld van den gewapenden opstand
voor hun geest oprijst.
Dat noemen zij waarschuwen.
Tot voor kort deden vele dagbladen
ijverig met deze inzenders mede. Van
ook van zeer tijdelijken aard. Zijn wisselzieke
wuftheid en den vasten tegenstand tegen zijn
dwaze, hersenschimmige plannen hadden hem
al spoedig doen bemerken, dat Kaatje Gravels
niet van dezelfde natuur was als zijne zwakke
moeder.
Neem liet 't eenvoudige burgermeisje niet
al te kwalijk, dat zij zich voor een oogenblik
liet verblinden door een dwazen schijn en dat
ze gedurende eenige maanden voor ware liefde
en genegenheid aanzag, wat van Bekkers' zijde
slechts flirtend spelen was met de onnoozel-
heid van den eenvoud. Hoe innemend, hoe
hartelijk wist hij zich voor te doen tegenover
haar, die thuis in een atmosfeer ademde, koel
als een nachtvorst en waar zelfs de warmte
der moederlijke liefde zich meest omschorst
hield en zoo zelden vrij en hartelijk zich uitte.
Ze voelde zicli in Bekkers gezelschap en stree-
lende conversatie als in een andere wereld,
temeer, daar zij, wat slechts klatergoud was,
voor edel metaal waardeerdeDat Bekkers
haar soms haar zakgeld al» schertsende af
vorderde, onder voorgeven, dat hij zijn porte-
monnaie had thuis gelaten, het wekte hij haar
geen argwaanook niet, toen het teruggeven
zich liet wachten kon ze den onzaligen harts
tocht vermoeden, die den zwakkeling geheel
beheerschte
Toen zij liet ouderlijke huis verlaten had,
rechts en links verzamelden zij de ver
halen, waaruit zij bewijzen smeedden voor
de booze bedoelingen van Sarikat Islam
Als wat en zij belanghebbenden bij den
verkoop van wapens, wonden zij hun
lezers op, en steeds eindigden zij met
vragen alsWaar blijft de regeering
Wat doet d4Êtfegeering P Weet de regeering
wel wut er omgaat P Waarom neemt zij
geen maatregelen P
Gelukkig is er in de laatste dagen een
kentering gekomen. Een deel van het
publiek is nog even zenuwachtig en even
overdreven als te voren, maar in de bladen
heerscht een kalmere toon. Wel wordt niet
ronduit erkend, dat men zich te zenuw
achtig heeft gemaakt, dat de regeering
waakte en werkte, maar de vragen bleven
achterwege en de ommekeer werd gede
monstreerd in rustiger beschouwing."
Waarom neemt de N. R. C. thans zulk een
stuk uit de Javabode wel over, terwijl vroegere
tegenspraak uit rechtsche bladen er niet in
gevonden werd
Lezers, de verkiezingen zijn voorbij. Het
doel is bereikt
Dat noemt men vrijzinnige verkiczings-
manieren.
V De Roode Vaan.
De man, de man van don dag, is tegen
woordig mr. Troelstra.
Voor ons, menschen van Rechts, de leider
der partij,
die vierkant tegenover ons staat, en wiens
gedragingen in de politiek ons derhalve levendig
belang inboezemen.
Voor Liberalen van alle gading, om kort te
zijn, voor de Concentratie, de man, wien men
naar de oogen moet zien, die de zweep han
teert.
Die zal zorgen voor goede, vrijzinnige
dresuur.
Die alle liberale candidaten reeds hij voorbaat
een knieval heeft laten doen voor hem en zijn
partij.
En die ze het verder „wel zal loeren", zoo
zongen immers de vreugdedronken proletaren
in Amsterdam
In of buiten een kabinet is slechts een
kwestie van tactiek voor de socialisten.
Maar welk linksch kabinet in de tegen
woordige omstandigheden ook moge optreden,
mr. Troelstra zal den toon aangeven.
Minister Heemskerk sprak indertijd over
vrijwillig, voor hèm, zeker als ze was, meende
te zijn immers van zijn liefde en moedig om
terwille ervan alles te trotseeren, was de ont
moeting reeds denzelfden avond met Bekkers
haar een ontnuchtering geweest. Neen, dat
had ze toch niet moeten doen, heette het, dat
dwaasheiddat moest ze voor hem niet
hebben wat moest ze nu beginnen,
en hoe aan den kost komen Op hèm kon
ze niet rekenen, hij had werk voor zichzelf
te zorgen. 'Vreemd klonken haar deze koele
redeneeringen in de ooren had ze hem dan
gevraagd te helpen en kon dan, indien hij
haar waarlijk lief had, gelijk hij zoo vaak en
zoo vurig had verzekerd, geen enkel woord
van hartelijke waardeeriug voor haar daad
hem over de lippen komen
De arme, zij begreep nog niet, dat zij al
die zoete woorden niet zoo ernstig moest
nemen dat het in zijn mond slechts klanken
waren, waarvan de beteekenis hem reeds lang
vreemd was.
Zij trachtte, gelijk we weten, werk tg be
komen als strijkster en het lukte haar in den
beginne redelijk welzij verdiende tamelijk
wat en ja, Bekkers' tcon scheen iets harte
lijker te worden 't was, helaas, slechts platte
berekening. Kaatje had te veel gezond ver
stand om het niet te bemerken, wel niet da
delijk, toch bijtijds. Hij moest geld hebben
was
gedaan
het nu bijna reeds vergeten Concentratie
program als van een „roode vaan in den mist."
Welnu, thans, dank zij Troelstra's blazen,
is de mist om het vaandel van de concentratie
schier geheel weggetrokken, en de roode
vaan komt duidelijk te voorschijn 1
Z.
„groote
weldaad"
tegemoet met éen
g nimmer aan het
•V Nieuwe zegening.
Mr. Troelstra weet een
te schenken.
Aan zijn zwoegende „proletaren."
Neen, aan het heele Nederlandsche Volk.
Ge zijt nieuwsgierig, welke
Maar ge zijt het immers met ons eens, dat
voornamelijk voor degenen, die zoo dapper
links hielpen stemmen, een belooning niet uit
kan blijven
De geprangde gemoederen, gebogen onder
den ban van het Tarief en de vrees yoor.de
ondermijning der Hervormde Kerk vanwege
de coalitie, kunnen zich ontspannen en gerust
zijn.
Mr. Troelstra treedt U
weldaad, zoo groot, als n<
volk is bewezen.
Welnu, er is dan ten minste niet vergeefs
gestreden.
Een zoete belooning lokt na harden strijd.
Deze
„uitbreiding van den leerplichtigen lee/tijd
tot het veertiende jaar."
Wat zegt ge ervan.
Dat is nog eens beloonen en beweldadigen.
Eu dat, zonder dat liet de schatkist een
cent kost.
Integendeel, liet brengt er waarschijnlijk
geld in.
Wegens meerdere leerplielitovertredingen.
Uit de zakken der arbeiders.
Dat is nu eens waarlijk, afgescheiden van
de financiëele zijde, groote daden doen.
Onthoudt'hetZ.
V Sloopen
't Nieuwe ministerie is er nog wel niet, maar
mr. Troelstra heeft er toch al een programmetje
voor klaar.
Hij heeft verklaard „met name zal de her
ziening der subsidie-wetten in zake Bijzonder
Onderwijs ter hand kunnen genomen worden.
Dit euvel van de verslechtering van ons volks
onderwijs, tengevolge van die kleine bijzondere
schooltjes, eisclit dringende herziening."
We weten het dus nu.
Het sloopeu zal aanvangen.
En „die kleine bijzondere schooltjes" moeten
opgeruimd.
Want die „verslechteren ons volksonderwijs."
om te spelen, te spelen en in zijn zucht om
ten koste van alles aan dien hartstocht te
voldoen, ging hij eens zoo ver haar mede te
deelen, waarvoor haar penningen zouden
moeten dienen. Toen was het genoeg geweest.
Reeds lang had zij getwijfeld aan zijn op
rechtheid reeds "dikwijls blijken ontvangen
van zijn onbetrouwbaarheidhoe vaak had
het haar immers reeds bevreemd, dat hij haar
niet aan zijn moeder had voorgesteld waarom
hulde hij zich steeds ten aanzien van zijn
werkzaamheden in zulk een geheimzinnig waas,
dat ze nóg niet wist, waar zijn huis, noch zijn
kantoor was. En ze had het hem gezegd ook
't was nu uit tusschen hen, ze wilde niet meer
met hem te doen hebben.
En toch vervoegde hij zich den anderen
avond aan de woning, waar zij thuislag en
hij wilde haar nogmaals sprekenmaar ze
wees hem fier terughoe ze het met nog
meer verontwaardiging zou gedaan hebben,
indien zij had geweten, hoe hij reeds weken
lang een andere met zijn fluweelen gevlei
begunstigde
Laag van aard als hij was, wilde hij zich
blijven opdringen; maakte het haar lastig en
eindelijk vertok ze uit haar tehuis, de stellige
boodschap achterlatende aan niemand, die haar
vreemd was, haar nieuw adres te zeggen.
(Wordt vervolgd.)
Sr
Advertentiën voor dit blad worden
aangenomen tot 's namiddags I UUR op
den dag der uitgave.
20)
DOOR ZELANDIA.
HOOFDSTUK X.
Kaatje Gravels.