HiUiretJOlutionai»
mi
nieuws- en Hdoertentieblad
Zeeland.
mr. Peins Dieleman.
mr. Petras Dieleman.
mr. Petrus Dieleman
mr. P. Dieleman.
No. 1025.
Zaterdag 14 Juni 1913.
lle Jaargang.
z.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1,Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. L1TTÜ0IJ Az. te TER NEUZEN.
i
Inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIEN:
Van 14 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
3ij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Qrootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
Bij dit nummer behoort een bijvoegsel.
Advertentiën voor dit blad worden
aangenomen tot 's namiddags I UUR op
den dag der uitgave.
V Waar het om gaat.
Waar gaat het nu aanstaanden Dinsdagom?
Om de personen van de heeren Dieleman
e n De Muralt 1
In geenen deele.
Het gaat om de vraag, in welke richting
ons land de volgende vier jaar zal bestuurd
worden.
Daarom alleen.
Er moet beslist worden, of H. M. de Koningin
bare raadslieden kan behouden, dan wel, of
zij andere heeft te kiezen.
Het gaat om liet ministerie-Heemskerk.
Welnu, dat ministerie is vijf jaar belast ge
weest door de Koningin piet de leiding van
's Lands zaken.
Heeft 't den tegenstander verdrukt, of recht
en gerechtigheid gedaan aan allen zoodat
ieder, van welke politieke kleur hij was, een
kans had om vooruit te komen?
Heeft 't 's Lands zaken verwaarloosd en in
de war laten loopen, of behartigd op een
wijze waarvoor ook de tegenstander respect
moet hebben
't Heeft niet ontbroken aan critiek van de
zijde der tegenstanders.
Eerst was het: is dat nu een Christelijk
ministerie? Ze zijn in niets onderscheiden van
de liberalen.
Daarna heette hetze doen niets, die mi
nisters, zie eens aan, hoe klein de viucht van
hun werk is.
Doch allengs veranderde de tactiek.
Toen 't bleek, dat ook 't ministerie-Heems
kerk in beslist Christelijken zin ons goede
land wenschte te regeeren, luidde hetze zitten
onder de plak van Kuyper.
Toen Talma zijn wetten tot heil van den
werkman gereed had en de Kamer bereid
bleek, om deze af te doen, werd er ge
roepen ze jakkeren alles af.
Zelf hebben de vrijzinnigen jaarlijks voor
millioenen uitgegeven aan Oorlog en Marine,
terwijl 't intusschen de grootste janboel werd
en dat zeggen tvy nu niet, maar de eigen
vrienden en het scheepsvolk op onze vloot
hoe langer hoe oproeriger werd.
Doch nu de kranige minister Colijn orde en
regel schept en zorgt, dat we ten minste voor
ons geld goede waar krijgen en wie zich niet
aan de tucht kan gewennen, op zijn nummer
wordt gezet of weggestuurd uit de vloot nu
wordt er een misbaar gemaakt overat geld,
dat besteed wordt aan onze verdediging, alsof
't weggeworpen geld ware. Precies als in de
dagen voor de Eransche overheersching.
En eindelijk na tachtigjarigen strijd om
vrijheid van geweten op 't gebied van 't on
derwijs onzer kiuderen, lacht ons ten laatste
de blijde morgen toe van volkomen gelijkstel-
ling tusschen openbaar en bijzonder onderwijs.
Niét om den eenen burger te bevoordeelen
boven den ander, doch om voor allen gelijk recht
te scheppen.
Dat ziel de tegenpartij en huilt van woede.
De vrijzinnigheid durft die gelijkstelling
niet aan.
Haar naam ten spijt leeft zij van dwang.
Vandaar dat heel 't land in vuur en vlam
wordt gezet, om 't ministerie-Heemskerk te
doen vallen.
Kiezers van Oostburg, zult gij dit lijdelijk
aanzien
Wilt ge opnieuw het dwangsysteem zien
zegevieren
Stemt dan links.
Doch zijt gij met ons voor de vrijheid en
durft ge fier de concurrentie aan op voet van
volkomen gelijkstelling, steunt dan het minis
terie-Heemskerk en stemt rechts.
Dat doet ge door a. s. Dinsdag uwe stem
uit te brengen op
V Aan onze arbeiders.
Men neme liet ons niet kwalijk, dat we
steeds een open oog hebben voor de behoeften
der arbeiders.
Wij kennen die behoeften bij eigen ervaring
uit onze jeugd.
We weten, hoe groot soms de nood kan zijn.
Daarom hebben we ons zoo van harte ver
heugd, dat minister Talma zijn enorme werk
kracht heeft gebruikt om die arbeiders te
helpen.
Welnu, gij werklieden, overweegt wel, wat
er voor u op 't spel staat.
Men paait u met ijdele beloften en zoekt
u te lijmen met de belofte van een Staats
pensioen, waarvan niemand zeggen kan, waar
't geld vandaan moet komen, 't Hangt alles
in de lucht.
En dan nog welk pensioen
Zijt ge vlijtig geweest en hebt ge tegen den
ouden dag een beetje overgespaard, zoodat
ge bijvoorbeeld een rijksdaalder per week in
komen hebt, dan krijgt ge er nog 50 ct. bij.
Doch de slampamper, die alles er doorbracht,
krijgt drie gulden. Onderzoekt 't maar
we zeggen u niets dan de zuivere waarheid.
Altijd, als er ooit iets van dat Staatspen
sioen komt wat wij niet gelooven.
Doch weet ge, wat nu reeds een feit is
Dat, als het ministerie-Heemskerk aan blijft,
de sociale wetten, die reeds aangenomen zijn,
werkelijk uitgevoerd zullen worden.
Komt links aan het bewind, dan zullen ze
die wetten, volgens hun eigen dreigement,
weer intrekken.
Wat zullen die wetten u brengen en wat
kosten ze u
Als ge minder dan 240 gld. per jaar ver
dient, betaalt ge 4 ct. per week. Is uw loou
van 240 tot 400 gld. per jaar dan hebt ge
wekelijks 6 ct. te storten. Van 400— 600 gld.
loon, i I ct. per week van 600 —900 gld. loon,
20 ct. en boven 900 gld. loon, 24 ct.
Daarvoor geniet ge bij ziekte een weke
lijksche uitkeering.
Wordt ge invalide, dat wil zeggenkunt
ge door een ongeluk of door zwakte of andere
reden niet meer dan een derde van uw loon
verdienen, dan ontvangt ge wekelijks eveneens
een uitkeering.
En wordt ge 70 jaar 't doet er niet toe,
of ge dan nog al of niet invalide zijt dan
krijgt ge pensioen.
Let wel er wordt dan niet gevraagd
bezit ge zelf nog eenig inkomen, doordat ge
niet gespaard hebt?
Neen uw pensioen wordt zeker uitbetaald,
geheel onverkort.
En mocht ge vroeg sterven, en blijft uwe
weduwe zitten met een aantal kleine kinderen,
dan (ontvangt zij een wekelijksche uitkeering,
tot het jongste kind 13 Jaar is.
Dat alles voor uwe wekelijksche bijdrage
van 4 tot 24 cent, al naar dat uw loon is.
Verstaat wel dat hangt nu niet in de
lucht, zooals bij 't Staatspensioen.
Neen dat alles is reeds aangenomen door
de Kamers.
Doch de vrijzinnigen hebben gedreigdals
wij aan 't roer komen, trekken we alles weer in.
Arbeiders, begrijpt ge thans, hoeveel er voor
u op 't spel staat
Zult ge werkelijk zoo dwaas zijn, uw eigen
glazen in te slaan
Immers neen 1
Begrijpt uw eigen belang en dat van uw
gezin.
Steunt dit ministerie en stemt met ons
op
Y Geen vreemdeling, doch een
Zeeuwsch-Vlaming.
Hebben we een vreemdeling noodig, om ons
te vertegenwoordigen in de Tweede Kamer
Toch niet
We hebben onder de candidaten iemand
uit ous eigen district.
Een lanbouvvorszoon en toch - een kraan van
een man.
Iemand, wiens wieg stond in 't goede Land
van Axel, die met de behoeften van ons district
nog beter op de hoogte is, dan velen onzer
zelf.
Die weet, wat onze boeren verlangen hij
is een der hunnen.
Die een open oog heeft voor de algemeene
belangen en de noodige talenten bezit, om
die belangen te verdedigen.
Voor wien geen moeite te groot, geen arbeid
te zwaar is, om, wat hij weet te zijn in't be
lang van 't land zijner geboorte, ook tot stand
te brengen.
Die gaarne zijn verbazingwekkende werk
kracht stelt in dienst van de streek, die hem
lief is.
Genaakbaar voor allen, die zijn hulp noodig
hebben en inroepen.
Die ook in de hoogste vergadering des lands
een woord op zijn pas zal weten te spreken
aan wien we de belangen van heel 't district
Oostburg gerust kunnen toevertrouwen.
Een trouw raadsman voor burger en boer,
voor rijk en arm.
Laten wij er onze eer in stellen, kiezers
van Oostburg, een zoon onzer vette kleistreken
af te vaardigen naar Neêrlands parlement.
We hebben geen vreemdeling noodig: we
laten hem te Zierikzee bij zijn betonplaten.
Doch we stemmen als één man op en trachten
een schitterende overwinning te bezorgen aan
onzen Petrus.
Stemt zelf; laat niet toe, dat één uwer
buren of kennissen thuisblijft.
Helpt ons en doet „huisbezoek."
Als elk een handje helpt, is met Gods hulp
de zege aan ons en wordt
onze afgevaardigde.
V Alles wordt duurder.
Ziehier nu een heele lijst van dingen, die
volstrekt niet duurder worden.
Granen, rijst, versche en gedroogde erwten
en boonen, zaden, boomen, heesters, bloem
bollen, aardappels, beetwortelen, pulp, cichorei,
koeken voor 't vee, hooi, stroo, cacaoboonen,
turfstrooisel, ruwe katoen, kapok, zeegras,
steenkolen, bruinkolen, briketten, kalk, tras,
cement, krijt, kunstmeststoffen, slijpsteenen,
wetsteenen, tarwebloem, roggebloem, meel
van granen en peulvruchten, aardappelmeel,
rijstmeel en rijstebloem, brood en beschuit,
drogerijen, terpentijnolie, hars, pek, teer, rijs-
en beibezems, houtskoolbriketten, brandhout,
garens voor de tapijtindustrie, vischnetten,
boeken, ongebrande koffie, ruw zout, onge-
bottelde wijn, ruw ijs, schepen, baggermolens,
zandzuigers, drijvende dokken, naaimachines,
schilderijen.
Voor dit alles is de invoer vrij.
En van al deze artikelen zal de prijs niet
stijgen.
Maar van andere toch wel, zegt ge.
Ja, van enkele andere wel.
Maar welke artikelen zijn dat grootendeels
Ge weet, dat alleen de halffabrikaten en de
afgewerkte fabrikaten worden belast. En dat
is juist goed voor den werkman. Want dat
moge een enkel artikel iets in prijs doen
Stijgen, daardoor gaan de loonen omhoog en
neemt de algemeene welvaart toe.
Neem b.v. het artikel hout.
Bewerkt hout wordt belast bij invoer.
Stel, dat de prijs vau het bewerkt hout net
zooveel hooger wordt als het invoerrecht be
draagt, wat echter zeker niet zoo zijn zal.
Zet nu een arbeidershuisje van f 1000.
Rekent men het hout (alleen het hout, niet
het werkloon, dat blijft natuurlijk gelijk) op
6 der bouwkosten,- dan wordt de prijs van
dat huisje verhoogd met ongeveer f 2,80 zegge
tweejjulden tachtig cents.
Nu ja, werpt men tegen, hier een kleintje
en daar een kleintje en 't wordt een groote.
Even geduld.
In ons land wordt ongeveer drie miljoen
gulden geschaafd hout ingevoerd. Is dat noodig.
Kan de timmerman in ons land niet schaven
en er zelf een boterham aan verdienen
Welnu, bij een matig invoerrecht op geschaafd
(bewerkt) hout, is immers te voorzien, dat die
3 miljoen aan hout voortaan in ons land wordt
verwerkt en, niemand zal ons toch tegen
spreken, dat aan f 3,000,000 hout nog een
aardige cent verdienste zit voor onzen Neder-
landschen werkman.
En meer werk.
Zijt ge dit met ons eens, dan stemt ge,
ondanks alle mooie of vreeslijke plaatjes van
het Anti-Tariefwet-Comité (zeg, waar haalt dat
toch die tonnen gouds voor reclame vandaan??),
op onzen candidaat
V Liefde voor de Hervormde Kerk.
Dit loopt tegenwoordig de spiegaten uit, bij
de liberalen.
Maar op zulk een wijze, dat iedereen wel
voelt, wat eigenlijk de zaak is.
Och menschen, stem je me nu asjeblieft?
want ik houd toch zooveel van de Herv. Kerk.
Ongetwijfeld zeggen we met een liefde, die
dooddrukt.
Och lees nog eens even over, wat de Ned.
Herv. spreker, de Heer Snoeck Henkemans,
te Zaamslag zei
Het is opmerkelijk, dat menschen, die men
gewoonlijk heel weinig in de kerk ziet, thans
zich opwerpen als groot verdedigers der Ne-
derl. Herv- Kerk. Hoort men ze, dan zou men
haast gaan denken, dat de Ned. Herv. Kerk
in groot gevaar verkeert. Er is, zegt spr.,
echter volstrekt geen reden tot vrees en ook
niet, om maatregelen te treffen tot bescherming.
Men voert aan de benoeming van Prof.
Noordtzij te Utrecht. Hij is echter gekozen
als de knapste en was bovendien door het
curatorium aanbevolen, niet door den minister
zelf uitgezocht. Bovendien, mocht ook maar
eenigermate naar sommiger meening het belang
der Herv. Kerk zijn geschaad, dan staat daar
tegenover, dat het aantal proff. juist onder
deze regeering is uitgebreid met één, en dat
de nieuw benoemde (Prof. Obbink) is Ned.
Herv. In elk geval weegt deze benoeming dan
toch ruimschoots op tegen het vermeende on
recht.
Art. 171. Niet waar, dat was nu eens een
aanslag op de Herv. Kerk. Let nu op tegen
dit art. was juist Dr. KuyperDe herkomst
van dit voorgestelde artikel is, zegt spr., te
vinden in het werk van den liberalen prof.
Buys: de Nederl. Grondwet.
Zoowel Regeering als Kamer waren beide
tegen dit voorgestelde art.
De heer Snoeck Henkemans, die verklaart
eveneens te belmoren tot de meelevende leden
der Herv. kerk, vestigt nog de aandacht op
het feit, dat nog nimmer door één ministerie
van links, zoo veel is gedaan tot bevestiging
der Ned. Herv. Kerk. O. a. kwamen op de
laatste begrooting (en dat nog wel onder een
Roomschen minister van Financiën) niet min
der dan 4 (een ongehoord getal op één be
grooting, zegt spr.) subsidies voor, ten behoeve
van nieuw te vestigen predikantsplaatsen.
Dat is gezonde taal.
En mijnheer De Muralt moet maar gerust
zijn, heusch.
Want 't wordt werkelijk te gek.
Daar wordt b.v. in Middelburg de liberale
candidaat, een Jood, aanbevolen om de Herv.
Kerk te beschermen.
We bedoelen er niets onaangenaams mee te
zeggen, als we zoo nadrukkelijk spreken over
„een Jood."
Maar is het bedrog toch waarlijk niet tast
baar, als men meent de menschen te lijmen,
door een Jood in den arm te nemen ten be-
hoevo eener Christelijke kerk
Alle ware vrienden der Ned. Herv. Kerk