üniireDolutionatF
t)oor
nieuws- en Jldvenetitleblad
Zeeland.
5®
Ter Neuzensche
Schoolplannen.
FEUILLETON.
Langs eigen Spoor.
Uit de Tweede Kamer.
No. 1008.
Zaterdag 12 April 1913.
10e Jaargang.
Woensdag 16 April 1913,
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnea Ter Neuzen ƒ1,-
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars,
leuren en Brievengaarders.
Franco
Postdirec-
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITT00IJ Az. te TER NEUZEN.
Inzending van advertentlën vóór uren op den dag der uitgave.
ADVERTENT 1ÏEN:
Van 1—4 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE
REDACTIE; ABONNEMENTEN EN AOVERTENTlftl TE BEZORC.EN BIJ DEN UITGEVER.
Advertentiën voor dit blad worden
aangenomen tot 's namiddags I UUR op
den dag der uitgave.
De Vergadering van Aan
deelhouders der Naamlooze Ven
nootschap „L U C T O R ET EMERGO" te
Ter Neuzen, zal gehouden worden D.V. op
des namiddags ten 2 ure, in de Christelijke
Bewaarschool te Ter Neuzen.
De w/n Voorzitter
J. A. KLAASSEN.
Wij hadden gemeend, voorloopig althans het
zwijgen te kunnen bewaren over hetgeen
't Gemeentebestuur van Ter Neuzen op school
gebied bezig is tot uitvoering te brengen.
Men kan over eene zaak niet blijven praten
en van na-pleiten over eene eenmaal besliste
zaak houden we niet. Vandaar dat we ons
voorgenomen hadden, over dit onderwerp voor
loopig niets meer te zeggen en te wachten,
tot de verkiezingen ons aanleiding geven op
de zaak terug te komen. De finantiëele resul
taten zullen trouwens later ook onze aandacht
vragen
Intusschen kunnen we niet bij ons voor
nemen volharden en zien we ons genoopt,
opnieuw een enkel woord over dit onderwerp
onder de aandacht onzer lezers te brengen.
Aanleiding daartoe is de circulaire, die
onlangs door B. en W. van Ter Neuzen werd
gezonden aan de gemeentebesturen in den
omtrek.
In die circulaire werd de nieuwe inrichting,
die straks geopend zal worden, aangeprezen
en de gunst van boer en burger verzocht, om
haar te helpen vullen.
Het heeft de aandacht van velen getrokken,
hoe reclame-aclitig bedoelde circulaire was
gesteld. De grondtoon er van was zendt ons
maar rijp en groen, als het onze lokalen maar
vult, zijn we al tevreden. En wilt ge zelf er
geen moeite voor doen, geeft ons dan de
adressen op van hen, bij wie we misschien
visch met ons net kunnen vangen.
Over de wijze, waarop hier het Gemeente
bestuur optreedt als concurrent tegenover het
Bijzonder onderwijs zullen we verder maar
niet veel zeggen, omdat we persoonlijk daarbij
te zeer betrokken zijn. Of straks de toe
komstige directeur der H. B. S. tevreden zal
ii)
zijn over de wijze waarop men de onder-
afdeeling zijner inrichting heeft trachten te
vullen, gelooven wij niet, doch is niet onze
zaak.
Nu vreezen wij, dat velen omtrent de nieuwe
onderwijs-inrichting, waarmede we staan be
giftigd te worden, een geheel verkeerd idee
hebben en daarom veroorloven we ons de
vrijheid, naar aanleiding van de circulaire van
B. en W. een en ander in't midden te brengen.
Wij hebben tegen de H. B. S. van Ter Neuzen
principiëele bezwaren en bezwaren van prac-
tischen aard.
Met deze laatste beginnen we.
Voor wie kan de H. B. S. van nut zijn
Alléén voor zulke leerlingen, wier ouders
in staat zijn hunne kinderen niet slechts tot
hun 17e of 18e jaar van deze inrichting gebruik
te doen maken, doch ook de middelen bezitten
om hen daarna verder te brengen.
Dat wil zeggen, (Ee hen kunnen zenden
naar eene Universiteit, naar de Polytechnische
school, naar de Veeartsenijschool, de Militaire
academie, enz.
Of ook, die hun na hun 18e jaar nog enkele
jaren kunnen onderhouden als volontair op
een kantoor, of voor een gulden per dag
laten werken als surnumerair in verschillende
takken van dienst.
Voor hen en voor hen alléén is de
II. B. S. de aangewezen inrichting.
Het spreekt van zelf, dat afgedacht van
principieele bezwaren tegen een openbare
H. B. S. er maar weinigen zullen zijn, die,
als ze hun verstand gebruiken, van de II. B. S.
zullen profiteeren.
Dat men de school nu vlak bij huis heeft,
zal allicht een enkele verleiden, voor zijn
kinderen er gebruik van te maken doch wie
verstandig genoeg is, om zich af te vragen
maar wat moet ik er daarna mee doen hoe
krijg ik ze daarna verder zal zich twee
maal bedenken, eer hij hiertoe overgaat.
Want alle deskundigen zijn het er over
eenshet eenige nut dat de H. B. S. afwerpt
is, dat het eind-diploma de deur opent van
de hoogere inrichtingen voor de stpdie. Als
inrichting van onderwijs op zich zelf is het
een groote mislukking, Vandaar het algemeen
geroep om hervorming van ons Middelbaar
Onderwijs.
Alles goed en wel, zegt misschien deze of
gene onzer lezers. Laat de II. B. S. voor
't gros der burgerij van geen waarde zijn.
Doch we hebben vooral het oog op de er aan
verbonden school voor Meer Uitgebreid Lager
Onderwijs. Daarvan kunnen dan toch velen
gebruik maken voor allerlei doeleinden.
En Bekkers, mijnheer Bekkers
Eigenlijk had Frans er nooit zoo bijzonder
op geletmaar was het toch inderdaad geen
vreemde verschijning Hij deed zich altijd
voor als iemand, die over ruime inkomsten
te beschikken had, maar waarin bestonden
deze Hij was associé in een graanzaak, had
hij eens beweerd op een vraag van Frans
en uit bescheidenheid had deze niet verder
geïnformeerd wel had hij, die toch ook in de
kantoorwereld wel thuis was, eens nagespeurd,
bij welke onderneming „meneer" Bekkers dan
wel kon geïnteresseerd wezen, maar al zijn
navorschen was steeds zonder resultaat ge
bleven. Waar woonde „meneer" Bekkers?
Hij was het nooit te weten gekomen meneer
was „ergens" in pension; meneers ouders
woonden in Den Haag.
Na de laatste ontmoeting, die hem zoo
schrijnende ontnuchtering had gebracht, was
Frans meer over dit alles gaan nadenken.
Wat hem vroeger slechts ietwat wonderlijk
had geschenen, begon hem nu te bevreemden
ja, hij kon het zich niet verhelen 't wekte
thans in niet geringe mate zijn wantrouwen op.
En te meer begon hij het noodzakelijk te
vinden, Kaatjes verblijf uit te vorschen om
liaar, mocht het nog noodig wezen, te waar
schuwen te overreden, weer mee ie gaan,
naar huis
En dan stokte zijn gedachtengang weer
waar de oplossing van alle moeilijkheden had
moeten liggen, rees de berg van onoverko
melijke bezwaren.
Maar toch, al wist hij, dat zijn pogingen,
indien ze de gewenschte gevolgen mochten
hebben, zouden uitloopen op nieuwe bezwaren,
hij wilde doorzetten. Ernstig en vast was zijn
voornemen, en toch, toen hij zich weder op
weg naar zijn kantoor bevond, en zich een
weg baande door de volle stadsdrukte, begon
hij nog levendiger te beseffen, wat zware taak
hij op zijn schouders geladen had.
'tWeer was geheel omgeslagen.
De drukkende hitte had plaats gemaakt
voor veel koeler temperatuur. De heldere
hemel was langzamerhand betrokkenlauwe
druppels waren begonnen te vallen de lucht
sloeg hoe langer zoo meer dicht en een triestige
motregen daalde, die straten en stoepen en
daken deed glimmen, die treurig neerdrupte
van takken en blaren. En in den zeurigen
Dat zou waar zijn, indien het werkelijk een
school voor M. L. O. werd en er geen
principiëel bezwaar tegen was.
Ze zal dit echter niet kunnen zijn.
Men geeft wel voor, dat er twee inrichtingen
worden gesticht, doch dit is slechts verwarring
van begrippen.
Het wordt niet anders dan één inrichting
een H. B. S. met zes leerjaren.
Het ligt trouwens voor de hand, dat 't aldus
zijn moet.
Wat men de H. B. S. noemt is een inrichting,
die begint met liet 3e leerjaar eener H. B. S.
met 5-jarigen cursus.
Voor dat 3e leerjaar zal zich geen enkele
leerling aanmelden, als men ze zelf niet
kweekt.
In heel deze streek is er geen enkele school,
die de leerlingen klaar maakt voor de 3e klasse
eener gewone LI. B. S.
We gaan hierover niet veel woorden neer
schrijven ieder die op de hoogte is, zal ons
dit toestemmen.
Zal dus ooit de H. B. S. van Ter Neuzen
leerlingen krijgen, dan moet men ze daarvoor
klaar maken in de drie klassen voor het zoo
genaamd Meer Uitgebreid Lager Onderwijs.
Maar dan is het ook een uitgemaakte zaak,
dat die zoogenaamde M. U. L. O.-school niets
anders is dan de twee eerste leerjaren eener
gewone 5-jarige H. B. S. Met andere woorden,
dat de naam misleidt en we slechts krijgen
ééne inrichting: een 6-jarige H. B. S.
Voor het gros der burgerij, voor allen met
middelmatige inkomens, voor wie goed Meer
Uitgebreid Lager Onderwijs een uitkomst kan
zijn, beteekent heel die zoogenaamde M. U.
L. O.-school niets.
Het zal eenvoudig moefen^zijn want
anders blijft de H. B. S. leeg! het eerste
deel der H. B. S.
Reeds van 't begin af aan zal men het
leerplan moeten inrichten met het oog op het
einddoelde 3e klasse der H. B. S.
Daarom juist zeiden we hier boven, dat we
niet geloofden, dat de toekomstige directeur
der II. B. S. zoo ingenomen zal zijn met het
voornemen van B. en W. om voor de le klasse
der M. U. L. O.-school maar rijp en groen aan
te nemen.
Heel de inrichting, al de zes klassen zullen
moeten ingericht worden met het oog op het
einddoelhet eind-diploma eener II. B. S.,
anders krijgt men visch noch vleesch en wordt
het één en al fiasco.
't Gevolg hiervan zal zijn, dat, nu school B
een gewone Lagere school wordt, het Openbaar
M. U. L. O. in Ter Neuzen ten doode is opge
schreven.
En aan goed Meer Uitgebreid Lager Onder-
mistregen jaagde het leven voort met onver
minderden spoed. Maar hij nam er den glans
af en den gloéd uit. Hij zette den demper
op elk geluid. Hij roofdè al het schoon van
den pralenden zomerzonneluister.
De gedrukte stemming, waarin Frans Gravels
verkeerde paste er zich geheel bij aan.
Hij had het kantoor weer verlaten. Dezen
avond zou hij maar dadelijk beginnen met zijn
onderzoek. Hij had een plan gevormd. Langs
de drukbezochte wandelwegen en winkelstraten
zou hij zijn weg nemen en trachten Bekkers
te ontdekken. Lukte dit, dan zou hij hem
volgen, tot liij wist, waar hij zijn verblijf
hield. En dan hem zien te spreken. Als hij
maar eenmaal den draad van dezen doolhof
in handen had.
Deze avond leek niet erg geschikt' voor de
uitvoering van zijn plan. De wandeldrukte
was zeer gering. Frans had inderdaad weinig
kans, thans zijn doel te benaderen. Toch,
met iets hardnekkigs der Gravels in zich zocht
liij de wegen en straten, die liem schenen
voor zijn doel het gunstigst te zijn en hield
de oogen terdege open.
De wandelaars waren te tellen. En in dit
opzicht was de taak, die Frans op zich had
genomen, licht genoeg, dat hij niet hoefde te
vreezen, dat de gezochte door de volte on
vindbaar zou zijn.
wijs is hier veel meer behoefte dan aan een
H.' B. S.
Daarover en over onze principiëele be
zwaren echter meer in een volgend nummer.
Zitting van Woensdag 9 April.
Aan de orde is het wetsontwerp in zake
de oprichting van de Surinaamse lie
Cultuurbank.
De heer De Meester JJ. L.) is van oor
deel, dat de meening van den minister, volgens
welke bezwaarlijk kan worden aangenomen,
dat de meerderheid van de Kamer zich met
de overwegingen van de vroeger aangenomen
motie-De Meester heeft vereenigd, wel wat
stellig is. Hij houdt vol, dat de oprichting
van de Cultuiirbank liet toch reeds moeilijke
leven van de Surinaamsehe Bank nog moei
lijker zal maken.
Spr. maakt voorts gewag van het plan in
Suriname tot oprichting van een werkelijke
cultuurbank, die ook gelden zou kunnen voor
schieten voor het vervoer van bacoven en
waarbij het doen van bankzaken geheel zou
worden uitgesloten. Kan de Staat niet voor
5 ton in de oprichting deelnemen, vraagt hij.
Dit plan toch, verdient verre de voorkeur.
Spr. vraagt inlichtingen daarover aan den
minister. Hij zou anders tegen het ingediende
ontwerp moeten stemmen.
De heer Hugenholtz (Si D. A. P.) zal
tegen het ontwerp stemmen en zet zijn be
zwaren uiteen. O.a. wijst hij er op, dat de'
landbouw, die vooral steun behneft, er niet
mede geholpen zal zijn.
Spr. bepleit dan de oprichting van een
Staatsbank voor Suriname hier in Neder
land, onder beheer van een goed financier en
geleid door streng commercieele opvattingen.
Spr. wijst op het financieele risico van het
aanhangige ontwerp, waarvan hij den opzet
te grootsch acht. Hij wil den verkoop van
bacoven tot een staatsmonopolie gemaakt zien,
wat kan geschieden, als zijn weg gevolgd
wordt.
De heer Van Vuuren (R.-Kis tegen
stander van een staatscultuurbank. Hij is
echter ook tegen het regeeringsVoorstel, maar
betreurt, dat met de mededeeling van den
heer De Meester een onbescheidenheid ge
beurd is. Spr. wijst op de berichten omtrent
een gestie van een Canadeesche bank in Suri
name, die niets zou kosten.
De heer Van Veen (C.-H.) zal het ant
woord van den minister aan den heer De
Meester afwachten. Hij dringt echter hij den
minister aan, om toe te geven aan hen, die
bezwaren tegen de Cultuurbank hebben.
De paraplu óp, slenterde hij voort.
Soms, in zijn speurijver, kwam hij in onzachte
aanraking met andere voetgangersnu ver
bééldde hij zich, dat hij Bekkers aan de over
zijde der straat zagj1 en begaf zich darf haastig
derwaarts dan weer meende hij, dat zijn oog
hem misleid had en keerde hij op zijn schreden
terug, om zich te overtuigentelkens tevergeefs.
Maar hij gaf den moed niet verloren.
Hij had nog ruim anderhalf uur tijd, eer hij
thuis moest zijn, en hij bleef zoeken en speuren.
Maar de tijd kortte in steeds meer.
Nutteloos leek hem al zijn pogen. Ver
drietig haalde hij nogmaals zijn horloge te
voorschijnnog een half uur. Dat had hij
ruim noodig, om hier vandaan thuis te komen.
Verdrietig en mismoedig nam hij de thuis
reis aan.
Nog immer viel de regen nu in stroomen.
Hij was moe gedrenteld en verlangde zich
neer te zetten. Moeder zou benieuwd zijn
maar niets zou ze laten merken voor vader.
Frans kon het zich niet ontveinzen, dat deze
gedachte hem hoe langer hoe meer begon
tegen te staan hij voelde, dat hij er tegen
moest strijden, want dat het anders den ver
keerden kant uitging. Hij voelde het, maar
hij deed het nietHij gaf er integendeel aan
toe en bittere overleggingen vervulden zijn hart.
(Wordt vervolgd.)
DOOR ZELANOIA.
li
