nieuws* en Advertentieblad
Zeeland.
Antirevolutionair
voor
Uit de Tweede Kamer.
Biimenlandsch Nieuws.
Buitenlandse!! Overzicht.
Korte Berichten.
No. 991.
Zaterdag 8 Februari 1913.
10e Jaargang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen. Ter Neuzen ƒ1,Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd o*> Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITT001J Az. te TER NEUZEN.
Inzending van advertentiên vóór uren op den dag der uitgave.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES
ADVERTENTIËN:
Van 1—4 regels ƒ0,40 Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Qrootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
V Denkt aan de Kiezerslijst.
Wie tot hiertoe geen kiezer was en toch
meent in de termen te vallen om op de lijst
geplaatst te worden, verzuime niet, daarvan
onverwijld werk te maken.
Nog slechts enkele dagen is daarvoor ge
legenheid.
Wie inlichtingen daaromtrent behoeft, wende
zich tot de secretarissen onzer plaatselijke
kiesvereenigingen, of tot de overige bestuurs
leden.
Wie iemand in zijn buurt meent gevonden
te hebben, die recht heeft, op de lijst ge
plaatst te worden, wekke hem op, de noodige
stappen te doen, of geve er ons kennis van.
Wij vestigen er nog de aandacht op, dat
wie 't vorige jaar kiezer was, doordat liij als
huurder een huis bewoonde, waarvan de huur
prijs minstens f 0.80 (buiten) of f 1 (in de kom)
per week bedroeg en die op 31 Januari niet
hetzelfde huis bewoonde als 't vorig jaar, zich
op nieuw als kiezer moet opgeven ten ge
meentehuize.
Hetzelfde geldt voor hem die een schip in
huur heeft en die op 31 Januari 1.1. een ander
schip bewoonde dan het vorige jaar.
Ook moet zich op nienw als kiezer aan
melden, hij die kiezer was in 't vorige jaar
op grond van genot van inkomen in dienst
betrekking of als inwonende zoon, in het
bedrijf of beroep der ouders werkzaam, hetzij
met of zonder genot van pensioen of lijfrente.
Aan dezen wordt door den Burgemeester
een aangiftebiljet ter invulling toegezonden.
De ingevulde formulieren kunnen kosteloos
per post aan den Burgemeester worden toe
gezonden, met inachtneming van het volgende
voorschrift
dat de omslagen met aangiften en stukken
moeten dragen boven aan de voorzijde het
opschrift: „Vrij van briefport ingevolge art.
50 der kieswet" en in den linkerbenedenhoek
de vermelding van den naam en de woon
plaats van den afzender, gewaarmerkt door
zijn handteekening.
V Vrijhandel en Protectie.
We kunnen er op rekenen, dat we in de
eerstvolgende maanden over bovenstaand on
derwerp een en ander zullen te hooren krijgen.
In de verkiezingsmeetings zal het voor som
mige sprekers een dankbaar onderwerp zijn.
Misschien zijn er onder onze lezers, die zich
vooraf eenigszins op de hoogte willen stellen
van hetgeen voor en tegen Vrijhandel en
Protectie is aan te voeren.
Een handig en geschikt geschriftje is daar
voor het bij Oosterbaan en Le Cointre te Goes
uitgegeven boekje van H. J. Meyerink over
Vrijhandel en Protestie, dat in 24 bladzijden
een vrij volledig overzicht geeft.
Het kost slechts 10 ct., of bij minstens
100 exemplaren 71/» ct. per stuk.
Wij vestigen in het bijzonder de aandacht
van onze kiesvereenigingen op deze uitgave.
V Grondwetsherziening.
Volgens de Woensdag ingediende voorstellen
tot grondwetsherziening zou art. 80 (kiesrecht)
der Grondwet aldus luiden
„De leden der Tweede Kamer worden
rechtstreeks gekozen door de mannelijke in
gezetenen tevens Nederlanders, die den 1 e e f-
tijd van 25 jaar bereikt hebben en aan
het hoofd van een gezin staan, of,
zonder aan het hoofd van een ge
zin te staan, als zelfstandige per
sonen in de maatschappij optre
den, een en ander nader terege
len bij de wet.
„De wet bepaalt in hoeverre de uitoefening
van het Kiesrecht wordt geschorst voor de
militairen beneden den rang van officier bij
de zee- en landmacht voor den tijd, gedurende
welken zij zich onder de wapenen bevinden.
„Van de uitoefening van het Kiesrecht zijn
uitgesloten zij, wien dat recht bij rechterlijke
uitspraak is ontzegd zij die k r a c h t e n s
rechterlijke beschikking van hunne
vrijheid zijn beroofd; zij die bij rech
terlijke uitspraak wegens krankzinnig
heid of zwakheid van vermogens
de beschikking of het beheer over hunne
goederen hebben verloren, en zij die in het
burgerlijk jaar voorafgaande aan de vaststel
ling der kiezerslijsten, gedurende ten
minste drip maanden van een ge
meentebestuur, of andere niet
kerkelijke instelling, geldel ij ken
onderstand hebben genoten."
Zitting van Woensdag 5 Februari.
Aan de orde is de voortgezette behandeling
van de invaliditeits- en ouderdoms-
verzekering.
De heer T y d e m a n (V. L.) waardeert de
poging vau den heer De Visser, nog meer die
van den heer Treub, meent echter, dat de
regeering aan de eerste meer eer had moeten
bewijzen. Spr. verdedigt de risico-overdracht
en oefent kritiek op het regeeringfevoorstel.
Hij wijst ook op de fout van den heer De
Visser, die de verzekerden bij een fonds, even
als het regeeringsvoorstel doet, buiten de wet
laat en daarom niet van de rijksbijdrage laat
genieten. Spr. zet daartegenover de voordeelen
van het stelsel-Treub uiteen. Hij geeft daar
bij echter een middel in overweging om de
groepsselectie tegen te gaan.
De heer P a t ij n (U.-L.) wijst op de zegen
rijke werking van de risico-overdracht bij de
ongevallenverzekering. Hij kiest tusschen de
amendementen voor het stelsel-Treub maar
heeft alleen bezwaar tegen het minimum-aantal
leden van 500 leden voor een fonds. Spr.
geeft in overweging, dat de heer Treub dit
beperke tot de onderlinge bedrijfsfondsen. Ten
aanzien van de fabrieksfondsen merkt spr. op,
dat hij liefst samenwerking tot coöperatieve
vereenigingen wil, als gevormd zijn hij land
en tuinbouw. Ook de land- en tuinbouwers
moeten z. i. de zaak hier zelf in handen kun
nen nemen. Men moet, zegt hij, den weg op
van de coöperatieve beweging.
De minister van landbouw, han
del en n ij verheid, de heer T a 1 m a, ver
dedigt zijn voorstel. Hij moest wel een over
gangsmaatregel voor het particulier initiatief
nemen, omdat hij anders geen basis voor de
vaststelling van zijn premies heeftde minis
ter wil daarom alleen de bestaande fondsen
op de been houden. Hij verklaart, waarom
deze fondsen geen rijksbedrage noodig hebben,
verdedigt de intrekkingsbevoegdheid, en be-
bestrijdt de denkbeelden van den heer Tydeman.
Spr. licht daarop zijn voorstel toe en bestrijdt
de bezwaren en het stelsel van den heer Treub
op uitvoerige wijze. Ook op verzekerings-
gronden zet hij uiteen, waarom het voorstel-
Treub niets definitiefs kan opleveren.
De heer Roodhuizen (U.-L.) betoogt uit
voerig, dat de minister de ontwikkeling van
liet particulier initiatief afsnijdt.
Ten slotte stelt spr. een motie voor,
de wenschelijkheid te kennen gevende, dat
verzekeringsorganisaties, die gefen winstbejag
beoogen, zooals b.v. de Land- en Tuinbouw-
Onderlinge, tot het dragen van eigen risico
onder de noodige wettelijke waarborgen zullen
worden toegelaten.
Over het voorstel van den voorzitter,
om op verzoek van den voorsteller de motie
dadelijk te behandelen, ontstaat debat.
De directie van post en telegrafie.
„Het Volk" verneemt dat de heer Pop reeds
15 dezer zal vertrekken, ten einde de directie
van den post-, telegraaf- en telefoondienst in
Ned.-Indië te aanvaarden. Zijn salaris zou
f24.000 bedragen, terwijl hem bovendien nog
voor uitrusting f 10.000 wordt toegelegd.
Het zal wellicht niet weinig opzien wekken,
schrijft genoemd blad verder, dat in doorgaans
welingelichte kringen,naast den tegenwoordigen
administrateur der posterijen De Bloeme,
minister T a 1 m a als ernstige kandidaat
wordt beschouwd voor de vakante betrekking
van direkteur-generaal. Hij zou dan eerst na
de verkiezingen zijn nieuwe funktie aanvaar
den, welke inmiddels tijdelijk door een ander
waargenomen zou worden.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer zal Woensdag niet met
het begrootingsdebat beginnen, maar eerst nog
de nagekomen begrootingshoofdstukken in de
afdeelingen onderzoeken.
Wegens ongesteldheid van den voorzitter
den lieer Schimmelpenninck van der Oye,
wiens toestand in de laatste dagen echter
vooruitgaat, zou, als oudste lid, de heer Bree-
baert het presidium moeten waarnemen, doch
deze is verhinderd, waarom de afgevaardigde
van Friesland baron Rengers als tijdelijk voor
zitter optreden zal.
Er zijn weinig nieuwe feiten mede te deelen.
Het bombardement van Adrianopel duurt
voort en is zeer hevig. Er zijn een 150 gra
naten en granaatkartetsen binnen de stad
ontploft, maar 't is wel opmerkelijk dat zij zoo
weinig uitwerking hebben gehad. Acht men-
schen gedood en tien gewond, 53 huizen ver
brand het is poover voor zooveel kanonvuur.
Deze beschieting heeft ten doel gehad dek
king van een bestorming door de Bulgaren,
die gelijk te verwachten was echter is afge
slagen.
Men weet dat ook op het schiereiland Galli-
poli wordt gevochten, en de aanvallen op de
Tsjataldzja-linie zoo zwak zijn, dat zij op
scliijnaanvallen gelijken.
De militaire medewerker van de Times
heeft dus goed gezien, dat de Bulgaren zich
in de eerste plaats zouden richten tegen
Adrianopel, en tegelijkertijd tegen Gallipoli,
om te trachten den weg voor de Grieksche
vloot door de Dardanellen vrij te maken.
Zij hebben het derhalve op Konstantinopel
voorzien.
Een hooggeplaatst Bulgaarscli diplomaat
heeft aan den Weenschen correspondent van
de Daily Telegraph verklaard dat dit inderdaad
het geval is.
Als Turkije niet onmiddellijk toegêeft zullen
wij de vraag doen rijze^ of de Sultan ook
voortaan als onafhankelijk souven. in te Kon
stantinopel zal verblijven, zoo m.te hij zich.
En de Reichspost heeft uit Sofia betrouwbare
mededeelingen ontvangen inhoudende dat de
Bulgaren voornemens zijn Konstantinopel re
veroveren en daarna met de mogendheden de
quaestie van de zeeëngten te regelen.
De Mir, het officieuse regeeringsorgaan te
Sofia, bevestigt deze inlichting en voegt er
aan toe dat Bulgarije de belangen der mo
gendheden bij die regeling volkomen tot hun
recht zal doen komen.
„Het antwoord der Jong-Turken op de nota
der mogendheden, was zoo gaat de Mir
verder een uitnoodiging aan nze troepen
om een bezoek te brengen aan Konstantinopel.
Wij hebben de uitnoodiging aan ard en zijn
thans bezig den droom van vele eeuwen te
verwezenlijken."
In het Engelsclie Lagerhuis heeft een afge
vaardigde gevraagd of de minister van binnen-
landsche zaken wel verplicht was, kiesrecht
vrouwen, die in de gevangenis weigerden te
eten, kunstmatig te voedden en, zoo hun ge
zondheid reden tot bezorgdheid gaf, ze vrij te
laten. De minister antwoordde bevestigend.
Het gevangenisbestuur is, krachtens een uit
spraak van het hooggerechtshof, verplicht om
de noodige maatregelen te nemen voor gezond
heid en leven van de gevangenen. Op de vraag
of de minister geen wetsontwerp zou indienen,
waardoor het die vrouwen kon worden belet
om door hun stelsel van niet te eten de lmn
opgelegde straffen tot een bespotting te maken,
antwoordde hij ontkennend.
Zou het niet mogelijk zijn, die vrouwen naar
een strafkolonie te zenden vroeg de afge
vaardigde. Men lachte. Waarheen? riep ie
mand. Naar St. Helenaeen ander. De minis
ter deed er het zwijgen toe.
De laatste kiesrechtvrouw, die de honger-
kuur heeft aangekondigd, is mej. Sylvia Pank-
hurst, veroordeeld tot 40 shilling boete of 14
dagen gevangenisstraf, wegens aanvallen op
de politie.
In een brievenbus te Londen heeft men vier
scherpe patronen gevonden, die vermoedelijk
ontplofd zouden zijn, als zij bij liet inwerpen
niet op kranten en brieven waren gevallen.
Toen een postbeambte Dinsdagavond een an
dere bus lichtte, sloegen de vlammen er uit.
Een aantal brieven verbrandden.
LONDEN, 5 Februari. De Daily Chroni
cle verneemt uit KonstantinopelDe bevel
hebber te Adrianopel heeft aan de Turksche
regeering draadlpos geseind, dat zij zich niet
bezorgd behoefdè, te maken over die vesting,
aangezien deze volkomen in staat was om nog
geruimen tijd weerstand te bieden. Een hoog
geplaatst militair heeft dat den correspondent
medegedeeld.
SOFIA, 5 Februari. Over den strijd om
Adrianopel wordt bericht, dat de Bulgaren
een hal ven kilometer naar de Turksche stel
lingen opgerukt zijn. Gisteren verscheen boven
de stad een vliegtuig waaruit proclamaties
werden geworpen, waarin de bevolking werd
aangemaand, zich over te geven.
LONDEN, 5 Februari. Volgens uit Sofia
ontvangen telegrammen heeft gisteren in den
vroegen ochtend een' lieele Bulgaarsche divisie
onder liet bulderen van het geschut een storm
loop op Adrianopel ondernomen. Het resultaat
is nog niet bekend.
Door liet trillen van de lucht is dradeloos
telegrafeeren onmogelijk.
KONSTANTINOPEL, 5 Februari, Bij Adria
nopel duurt de strijd voort. De Turksche
troepen bieden geduchten tegenstand.
Ten Westen van Dede Agatsj vinden her
haaldelijk botsingen plaats.
Naar er verluidt bombardeeren de Grieken
de kust van de golf van Saros.
De strijd bij Tsjataidzja is thans over de
geheele linie begonnen. Men gelooft te weten
dat het garnizoen van Adrianopel lieden een
uitval zal doen.
Een kiesrechtvrouw is Woensdag te Lon
den vroeg opgestaan en was 's ochtends om
kwart over vieren al bezig in de City ruiten
in te slaan. Zij koos groote ruiten uit en be
zorgde dan ook een winkel een schade van
ongeveer duizend guldenin een tweeden
winkel sloeg ze met haar hamer een ruit in
van f 250. Toen kreeg de politie haar te pakken.
Te Leven heeft een kiesrechtvrouw een
politieagent peper in de oogen gegooid en een
ander een emmer water. Zij is veroordeeld
tot 20 p. st. boete of een maand gevangenisstraf.
MECTIASCH (Transsylvanië), 5 Februari.
De sneltrein, waarmede prins Eitel Friedrich
uit Roemenië naar Berlijn terugkeerde, is van
nacht in botsing gekomen met een goederen
trein. De stoker en een reiziger zijn gedood,
verscheidene reizigers zijn gewond en een aan
tal waggons beschadigd. De prins en zijn ge
volg hielpen ijverig mede bij de zorg voor de
gewonden. De reis is voortgezet, nadat de
reizigersin andere waggons waren overge
bracht.
Advertentiën voor dit blad worden
aangenomen tot 's namiddags I UUR op
den dag der uitgave.
De laatste dag, waarop de aangifte ten ge
meentehuize kan geschieden is 14 Februari.
De toestand op den Balkan.
Kiesrechtvrouwen.
Van het oorlogsterrein.
Treinbotsing, Prins Eitel Friedrich ongedeerd.