Antirevolutionair
voor
nieuws- en Advertentieblad
Zeeland.
Eene Kerst-preek.
FEUILLETON.
In den Levensstrijd.
Biimenlandsch Nieuws.
No. 981.
Zaterdag 4 Januari 1913.
10e Jaargang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Tet Neuzen ƒ1,—. Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders
Dit blad verschijnt Dinsd ig- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITTOOIJ Az. te TER NEUZEN.
Inzending van advertentiSn vóór uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIËN:
Van 1—4 regels 0,40. Voor eiken regei meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INQEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIË14 TE BEZORCIEN BIJ DEN UITGEVER.
Advertentiën voor dit blad worden
aangenomen tot 's namiddags I UUR op
den dag der uitgave.
Gelijk zijn gewoonte is, heeft de heer mr.
P. J. Troelstra ook dit jaar zijn Kerstrede
gehouden in eene vergadering van partijge-
nooten te Amsterdam.
Al werd deze rede weder uitgesproken op
den Kerstdag, zij handelde niet over de blijde
boodschap, die in den Kerstnacht over Bethle
hem's velden weerklonk. Van het Kind in
Bethlehem's stal was geen sprake, evenmin
als van het heil, ons in dit Kind geschonken.
De rede handelde over de S. D. A. P. in
de aanstaande verkiesingen.
Volgens den redenaar is er kans, dat de
aanstaande verkiezingen de socialisten zal
voeren tot gedeeltelijke bereiking van hun doel.
Immers, behaalt de linkerzijde de overwinning,
dan komt er algemeen kiesrecht, zoo niet voor
mannen en vrouwen, dan toch voor de mannen.
Geheel gerust is mr. Troelstra echter niet,
of de liberale concentratie, indien algemeen
kiesrecht wordt ingevoerd, om de oud-liberalen
te believen, den invloed der Eerste Kamer
niet zou willen versterken door haar het recht
van amendement te geven. En van dien meer
deren invloed moeten de sociaal-democraten
niets hebben. Veeleer zouden ze liever heel
de Eerste Kamer willen opdoeken.
Door heel de rede heen straalt duidelijk
het voornemen door, om straks met de vrij
zinnige concentratie hand aan hand te gaan
ter bestrijding van de rechtsche coalitie.
Volgens mr. Troelstra is de coalitie de partij
der reactie, terwijl de vrijzinnige groepen
worden aangeduid met den naam van partijen
van het behoud.
Ten opzichte van de anti-revolutionairen
tracht de leider der socialisten zijn bewering
goed te maken met te zeggen, dat zij wat de
Fransche revolutie aan den derden stand aan
onafhankelijkheid heeft gebracht, geestelijk wil
overwinnen.
Bedoelt de spreker hiermede, dat onze partij
heel ons volk, met inbegrip dus van wat hij
noemt den derden stand, tracht terug te
brengen van het heillooze beginsel der Fransche
revolutie omtrent de Volkssouvereiniteit en te
winnen voor het beginsel van de souvereiniteit
Gods op elk terrein des levens dan heeft
hij met deze bewering ongetwijfeld gelijk.
Maar als de sociaal-democratie dit reactie
noemt, waartegen zij zich verzet krachtens
haar beginsel, dan is daarmede tevens toege-
37)
Zeker, ze had gebeden. Vurig; niet ééns,
maar vele malen. En was het beter met haar
geworden Soms kroop een gedachte haar in
de ziel, waarvoor zij terughuiverde, die haar
ontzette, die ze in den beginne met kracht en
beslistheid verre van zich wierp maar telkens
kwam die booze gedachte terug en sloop haar
hart weer binnende gedachteuw bidden is
nutteloos, uw hopen vergeefs, God heeft ver
geten genadig te zijn En of ze streed tegen
dit schrikkelijk denkbeeld, het stak als een
giftig monster telkens den kop weer omhoog
en zijach, zij voelde haar tegenstand minder
worden, ze voelde het
En dat gevoel maakte haar lusteloos, deed
haar gebed verflauwen.
En toch gaf ze haar bidden niet op. Toch
blééf ze smeeken, op hoop tegen hoop
Steven! Waar was hij? Leefde hij nog?
Die vragen lieten haar geen rust. Te minder,
waar ze geen enkelen aannemelijken grond kon
vinden ter verklaring. Was hem een ongeluk
overkomen
geven, dat hare beweringgodsdienst is pri
vaat-zaak en heeft met onzen politieken strijd
niets te maken, een leugen is. Wat trouwens
onzerzijds reeds lionderde malen is aangetoond.
Docli bedoelt mr. Troelstra met zijn zeggen
de anti-revolutionaire partij is reactionair,
want zij tracht aan den derden stand den
invloed op regeeringszakcn, dien zij door de
Fransche revolutie heeft verkregen, weder te
ontnemen, dan komen wij tegen die beweriug
in verzet.
Dat moge waar geweest zijn van de partijen,
die na 1813 onder leiding van den Russischen
czaar in de eerste helft der 19e eeuw den
grootsten invloed hebben gehad op de politiek
in de verschillende landen van Europa, maar
dat geldt niet van onze partij, zooals ze zich
onder Groen van Prinsterer en dr. Kuyper
heeft ontwikkeld.
We herinneren er aan, dat mr. Groen van
Prinsterer waar Thorbeeke het kiesrecht
vastknoopte aan een belastingcensus steeds
zeide ik bied altijd een gulden lager dan gij.
En van dr. Kuyper is bekend, hoe hij 't kies
recht wil toekennen ook aan den geringsten
huisvader, mits hij zijn eigen gezin verzorgt.
Reactie mag dus op dit gebied aan de anti
revolutionaire partij niet verweten worden.
Eigenaardig is de verklaring, die mr. Troel
stra geeft van het ontstaan der linksche con
centratie.
De rechtsche partijen hebben de vrijzinnigen
gedwongen tot dit samengaan.
Immers rechts stuurt aan op herziening der
Grondwet en, blijkens hetgeen de rechtsche
meerderheid in ae Commissie van Voorbe
reiding dienaangaande heeft voorgesteld, is
de bedoelingwegneming van hetgeen het
liberalisme in 1848 gewonnen heeft.
Dit ziet dan op de verhouding tusschen de
Kroon en de Volksvertegenwoordiging. „Bij
ons hebben de liberalen in 1848 het koning
schap gewild als eene decoratieve instelling,
door welker schittering de arbeiders verblind
moesten worden voor hun eigen ellende. Maar
zij hebben er een overigens ongevaarlijke in
stelling van gemaakt. Wordt echter krachtens
de grondwet de koningin de souverein in dien
zin, dat de taak der Staten-Generaal geen
andere wordt dan om bij haar de belangen
des volks to behartigen, dan is dat eene re
actie naar reeds lang begraven oude opvat
tingen een reactie tegen het beste, wat het
liberalisme gebracht heeft, tegen datgene,
waarvoor de liberalen den plicht hebben om
op te komen met alle kracht, welke zij kunnen
ontwikkelen."
Aldus volgens mr. Troelstra de oorzaak van
Al haar vragen bleven raadsels zonder op
lossing
„Toe Gree, kijk dan, daar 1" en Em, onge
duldig, dat haar zuster op haar praten geen
antwoord geeft, streelt met haar kleine hand
Greets bleeke wang.
Greet kijkt op.
Ja, daar komt een meisje aan, wat verlegen,
onzeker voortstappend op het haar blijkbaar
onbekende wegje.
Eensklaps uit ze een kreet van blijdschap
en snelt in een drafje op Greet toe, terwijl
ze juicht
„Gree, o Gree, dag Gree I"
En ze vliegt Greet om den hals.
Greet herkent tot haar groote bevreemding
in de onverwachte gast Emmy Barends.
Ze laat haar naaiwerk vallen en kust de
kleine hartelijk op het voorhoofd.
De andere Em staat hoog verwonderd, half
jaloersch het vreemde tooneeltje gade te slaan.
Greet merkt het.
„Kijk Ein", zegt ze tegen haar zusje, „dit
is nu de andere Emmy, waar ik je weieens
van verteld heb", en onder het spreken haalt
ze haar naar zich toe.
De twee Emmy's kijken elkaar verwonderd
aan. Greet weet ze wel elkaar nader te
brengen.
„Is dit je zusje Gree, waar je me van ver-
het ontstaan der concentratie.
Nu streeft de S. D. A. P. er naar, in de
Tweede Kamer een steeds grooter aantal zetels
te bezetten en een altijd grooter invloed te
verkrijgen.
Wordt nu door de herziening der grondwet
in anti-revolutionairen geest de positie der
Koningin tegenover de volksvertegenwoordi
ging versterkt, dan ligt het voor de hand,
dat daardoor ook de macht der socialistische
partij in het parlement wordt verzwakt.
Men gevoelt waar de heer Troelstra heen
wilals de liberalen hun werk van 1848 ver
dedigen, zijn ze onze bondgenooten en zullen
we hen steunen bij de verkiezingen in 1913.
Wat dan ook reeds van te voren vaststond.
Toch is de heer Troelstra geen belangeloos
heiper om de vrijzinnige heeren weer op het
kussen te helpen en dan heen te gaan.
„Wanneer de heeren de vruchten hunner
overwinning binnengehaald hebben, zullen ze
bij ons voor den draad moeten komen dan
komen ze te biecht bij de sociaal-democraten.
Want hoe ze ook mogen lonken naar de kleur-
looze middenstof, zonder ons krijgen ze het
heft niet in handen."
Dat het afnemen van die biecht aan de libe
ralen in het oog van mr. Troelstra brood-
noodig is, blijkt wel uit zijne waardeering
van het concentratie.program.
Niet zoozeer om hetgeen er wel, maar voor
namelijk om wat er niet op voorkomt.
Het program zwijgt over het. militairisme
en over de belastingpolitiek. En vooral op
deze punten vertrouwt de spreker zijn bond
genooten niet.
Ze zullen nog verder op zijn lijn moeten
komen.
Wat het kiesrecht betreft, zijn de liberalen
reeds voor driekwart socialist„geeft zij een
maal het heft in handen hebbend, aan de ouden
van dagen niet wat zij uit Talma's pensioen
wet zouden krijgen, dan is zij (de concentratie)
waard te recht gesteld te worden voor de
publieke opinie en totaal onmogelijk."
Talma's voorstel dit tusschen twee haak
jes schijnt dus nog zoo verwerpelijk niet
In elk geval mr. Troelstra zal zijn bond
genooten wel verder drijven op den weg die
hij hen aanwijst.
We hopen op een enkel punt uit deze rede
nog nader terug te komen.
V „Opdat allen een stil en
gerust leven leiden."
Uit een Installatie-rede.
Zeer ongaarne maken we ons tot tolk van
de tallooze klachten, die in de laatste dagen
teld Jhebt vraagt de andere op haar beurt,
terwijl ze heel vertrouwelijk haar hand op
haar naamgenootjes schouder legt.
„Ja", zegt Greet, „dat is ze.".
„Maar", valt Emmy Barends ineens uit, „zeg
Gree, waarom kom je nu nooit meer bij ons
naaien? Er komt nu elke week een andere,
maar daar houd ik niemendal van hoor. Die
praat haast nooit tegen me en ze kan heele-
maal niet vertellen. O Gree 1" valt ze zich zelf
weer in de rede, „toe, vertel nu weer eens
van den Heere Jezus, of van Jozef. Kee doet
het ook wel eens, als we |aan 't wandelen zjjn,
maar die kan het lang zoo mooi niet. Doe
je 't, Gree? Ja?" en ze vleit haar krullebol
tegen Greets borst en kijkt haar met de blauwe
oogen vriendelijk smeekend aan. Er ligt te
gelijk iets ernstigs in de uitdrukking van haar
gezichtje.
Greet antwoordt niet dadelijk.
„Toe Gree", dringt de kleine nogmaals aan,
„och, asjeblieft, doe het dan. Ik heb al zoo
lang op je gewacht en je kwam maar niet
ik had er lieusch verdriet van. En hoor eens
Gree, mijn gebedje dat je me geleerd heb,
ken ik nog. Moe niet. Maar ik had het goed
onthouden en ik mocht het van Moe toch eiken
avond opzeggen, voor ik naar bed ga. Waarom
zou Moe het niet bidden Gree En Pa
„'k Weet niet, Em maar ken jij het nog, ja
tot ons' kwamen over den overlast dien velen
onzer stadgenooten te verduren hadden van
de groote orgels in de bierhuizen.
We hadden hierover liever gezwegen om
bijzondere redenen, doch wie zich als cou
ranten-man stelt in dienst van het publiek
kan niet altijd zwijgen, wanneer hij dit het
liefst wil.
In sommige straten heeft men gedurende
de laatste dagen dikwijls gewenschtleefde
burgemeester Geill nog maar!
Die verzuchting strekt o. i. den tegenwoordi-
gen burgemeester van Ter Neuzen niet tot eer.
Meer wenschen wij er voorloopig niet van
te zeggen.
V Aangifte ter Inschrijving voor
de Militie.
Wij herinneren de in 1894 geboren manne
lijke personen er aan, dat zij zich tusschen
1 en 31 Januari a. s. hebben aan te geven
ter Secretarie hunner gemeente ter insch rijving
voor de Militie.
Voor Ter Neuzen kan men dit doen op
eiken werkdag van 9 tot 4 uur. Des Zaterdags
tot 2 uur.
De bijzondere aandacht wordt "er op geves
tigd, dat bij de aangifte ter inschrijving ge
legenheid bestaat om op te geven de reden
van vrijstelling, die de in te schrijven persoon
vermoedelijk zal kunnen doen gelden.
Voorts is het noodig, dat door of voor hen,
die elders geboren zijn, bij het doen van de
aangifte ter inschrijving wordt overgelegd een
uittreksel uit het geboorteregister, welk uit
treksel op aanvrage kosteloos wordt verstrekt.
Men wordt dringend verzocht, zich zoo
mogelijk op een der aangegeven uren voor
het doen der aangifte ter Gemeente-Secretarie
te vervoegen.
Kamerverkiezingen.
Volgens het Huisgez. heeft de centrale anti
revolutionaire kiesvereeniging in het district
Sliedrecht als haar oordeel uitgesproken, dat
een samengaan met de christelijk-historischen
onmogelijk wordt zonder een vast accoord en
hetere organisatie.
Niet alleen het vrijz.-dem. Tweede-Ka
merlid Prof. Mr. H. L. Drucker, maar ook het
lid der Tweede Kamer Prof. Mr. M. W. F.
Treub, behoorende tot dezelfde Kamerfractie,
zal zich dit jaar niet weer beschikbaar stellen.
Te Hilversum is een openbare Christe-
„Heelemaal Gree, maar toe, nu moet je
vertellen heel even maar, doe je 't
„Zeg eens Em", antwoordt Greet, „hoe kom
je eigenlijk hier
„Dat weet ik niet, Gree."
„Weet je dat niet vraagt Greet hoogst
verwonderd.
„Nee, want ik was met Keetje een eind
't strand opgegaan en Kee ging een beetje
praten met een ander meisje en toen gingen
ze zitten op een duin en toen ging ik een
beetje loopen spelen en ik zag Kee niet meer
en ineens was ik hier op dit padje en zag ik
jullie zitten, o Gree, wat een lief huisje, daar
je in woont. Is je moeder thuis?"
't Komt er alles achter elkaar uitzoo echt-
kinderlijk, dat Greet niet kan nalaten te glim
lachen. Bij de laatste vraag der kleine praat
ster krijgt haar gelaat ernstiger plooi en ze
antwoordt zacht
„Nee Em. Moeder is niet meer thuis.
Moeder is in den hemel."
„Daar vraagt het snapstertje, en ze wijst
met haar vinger omhoog naar de blauwe luclit.
„Bij den Heere Jezus?"
„Ja," zegt Greet.
Ik wou, dat ik er ook was Greet. Ja,
heuschvoegt ze erbij, als Greet haar wat
vreemd aanziet.
(Wordt vervolgd.)
DOOR ZELANDIA.
