Antirevolutionair
nieuws* en Advertentieblad
r
0
00
Gem eenter a a d.
Eene Vraag.
FEUILLETON.
In den Levensstrijd.
No. 972.
Woensdag 4 December 1912.
10e Jaargang.
6viiaiHi*
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen. Ter Neuzen Franc®
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITTOOIJ Az. te TER NEUZEN.
ADVERTENTIËN:
Van 1—4 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
- Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE
De Burgemeester der gemeente TER NEUZEN
maakt bekend, dat eene Openbare Verga
dering- van den Gemeenteraad zal worden ge
houden op Donderdag den 5 December 191a,
des voormiddags te 10 ure.
Ter Neuzen, den 3 Dec. 1912.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
We hebben er onlangs op gewezen, dat de
Terneuzensche Feestcommissie in haar oor
sprong en wijze van samenstelling naar onze
meening verre van gelukkig kon genoemd
worden.
We gaven bij die gelegenheid der Commissie
in overweging, zich te ontbinden, opdat vol
gens de oude beproefde methode een nieuw
Feest-Comité kon worden samengesteld.
De Commissie heeft zich van ons ongevraagd
aangeboden advies niet veel aangetrokken on
is op haar pad verder gegaan.. Dat eenige
nota van ons schrijven was genomen, bleek
echter hieruit, dat zoowat heel Ter Neuzen
werd benoemd in Sub-Comite's.
We hebben sinds dien vernomen, dat onder
scheidene leden dier sub-comite's bedankt
hebben voor de hun toegedachte taak en
weigeren mee te komen doen, nu eenige uit
verkorenen reeds alles gesneden en gebonden
hebben.
Nu we eenmaal op de zonderlinge, partijdige
wijze van samenstelling hadden gewezen eij
onzen welgemeenden voorslag in overweging
hadden gegeven, was er voor ons geen reden,
om op de zaak terug te komen.
Dat zouden we dan ook niet gedaan hebben,
indien we niet in het Terneuzensch Volksblad
van Zaterdag 1.1. een artikeltje hadden gevon
den, dat naar onze meening een zonderling
licht werpt op de stemming, waarop althans
een deel der vrijzinnigen de voorgenomen
feesten tegemoet gaat.
Het is onzen lezers bekend, dat we slechts
hoogst zelden ingaan op hetgeen het Tern.
Volksblad van ons, anti-revolutionairen, gelieft
te drukken. Zelfs niet, waar de redactie
gaarne van elke gelegenheid gebruik maakt,
om ons blad verdacht te maken en ons .te
beschuldigen van alles wat mooi en leelijk is.
Wij hebben absoluut geen trek in een weke-
lijksche kijfpartij tusschen twee blaadjes in
een klein stadje, waar men zóó dicht bij el-
Onderwijl heeft Bras de oogen niet van hem
af. Nu zal de dankbetuiging volgen 't veel
begeerde plasdankje.
Mijnbeer Barends sluit zijn aanteekenboekje.
Hij geeft het biljet aan Bras terug.
„Je hebt je vergalloppeerd Bras."
Deze kijkt den reeder aan, als twijfelt hij
aan diens vprstand.
„Maar meneer. Bij Harmsma zélf nam ik
het in be
„Best mogelijk, 'k wil het niet tegenspreken.
Toch heb je je vergaloppeerd. Dit is geen
der vermiste biljetten."
De verbazing van Bras klimt.
„Maarbegint hij weer.
„Kijk," zegt Barends, en legt hem de lijst
der nummers voor. „Kijk, hier heb ik de
nommers van de biljetten, die zich in den
lessenaar hebben bevonden, alle tien. Dit is
er niet bij."
Bras kijkt terloops de cijfers naeigenlijk
meer om zijn figuur nog wat te redden.
„Zie-je?" zegt Barends.
Hij is blij, dat 't zoo loopt. Van dien kant
kander woont en elkaar zóó dikwijls op straat
moet passeeren. Zoolang het eenigszins kan,
willen we tegenover onze medeburgers de
burgerlijke beleefdheid in acht nemen en gaan
dus niet mee naar de wekelijksche vischmarkt.
Het bedoelde artikeltje van Zaterdag 1.1.
noopt ons echter, voor een enkelen keer van
die gewoonte af te wijken en naar aanleiding
vap hetgeen het Terneuzensch Volksblad in
dat nummer laat drukken, een enkele vraag
te doen aan de vrijzinnigen onder onze stad-
genooten.
Bedoeld artikel luidt in zijn geheel als volgt
In 1913 gaan we feestvieren.
We zullen herdenken, hoe we gebukt gingen
onder het juk van den Franschen overweldiger
hoe de vroegere welvaart was verdwenen en
de aloude volksaard gevaar liep maar ook, hoe
door een samenloop van omstandigheden de
vreemde heerschappij een einde nam en ons land
zijn vrijheid herkreeg.
Ook in een ander opzicht zal 1913 een merk
waardig jaar zijn. Immers, er zullen dan drieërlei
verkiezingen plaats hebben. De Tweede Kamer
treedt in haar geheel af, de Provinciale Staten
en de Gemeenteraden ten deele. En bij alle drie
verkiezingen speelt de politiek de eerste rol. Dat
diende zoo niet tc zijn Je politiek moest eigen
lijk blijven buiten den Raad en buiten de Sta
tenzaal. Maar dat kan niet meer. En met reden.
Zoolang de keuze van de leden der Eerste Kamer
geschiedt door de Provinciale Staten, zal er bij
de verkiezing van Statenleden ook in de eerste
plaats op de politieke richting gelet worden. En
zoolang de clericale partijen meenen, dat hun
kerkelijk geloof ook in den Raad beleden moet
worden en hun zoogenaamde „christelijke" be
ginselen ook daar moeten doorgevoerd zal de
verkiezing van Raadsleden ook een politieke zijn.
Welnn, dan is voor ons, Vrijzinnigen, de weg
aangewezen.
Wij hebben ons voor te bereiden voor een
uiterst zware taak. Voor Kamer en Staten gn
Raad moeten we geschikte mannen zoeken, aan
wie we onze belangen met volle gerustheid kun
nen toevertrouwen en van wie we met zeker
heid weten, dat de vrijzinnige beginselen bij hen
veilig zijn.
Maar allereerst is het noodig, dat we zorgen
voor een strijdvaardig kiezersleger. Wij moeten
niet alleen een talrijk leger hebben, maar ook
een leger, dat zelfbewust en vol geestdrift afgaat
op het doel. Het moet gedrild, het moet geoe
fend, het moet opgevoed worden. Elke soldaat
moet zijn eigen generaal zijn.
Zal het zoo ver komen en 't is inderdaad
heel wel mogelijk dan moeten wij van ston
den aan beginnen met de kiezers voor te lich
ten. In de lange winteravonden, die voor de
deur staan, moeten we de kiezers samenroepen
^en hun duidelijk maken, wat zij van deze Re
geering en haar meerderheid te wachten hebben
Wij moeten hun een inzicht, een duidelijk inzicht
geven in de hoogst gebrekkige en hoogst onvol-
heeft bij dus niets te vreezen zijn naam zal
in dat verband tenminste niet genoemd worden.
Hij had zich reeds voorgenomen in élk geval
te loochenen, dat dit een der vermiste biljetten
zou zijn; nu valt het hem al zeer gemakkelijk.
Bras is geheel en al in de war.
„Ik meende toch.stottert hij, ,,'t was toch
zijn beitel en hij zelf is ineens verdwenen
„Verdwenen?" Mijnheer Barends weeter
nog niet van. „Sinds wanneer
„Sinds gisterenavond."
„Te meer bewijs, dat hij den dader niet is.
Anders had hij zich immers al veel eer uit
de voeten gemaakt."
„En die beitel
„Hoor eens Bras, je hebt 't mis. Dit is geen
gestolen biljet. Breng het terug er zit anders
niet op. En zorg, dat de burgemeester er niet
van te hooren krygt, die zal er stellig niet
mee ingenomen zijn, dat je 't alles op eigen
houtje deedt," en Bras voelt zich 't biljet in
de hand duwen.
Bras is danig uit het veld geslagen. Zijn
kroon, die hij zich had gedroomd, blijkt een
narrekap. Geheel beteuterd neemt hij het
biljet aan.
„Kijk eens," vervolgt Barends tot den ont
hutsten veldwachter, „jij brengt dat ding terug
en zwijgt er verder maar over. Ik begrijp,
dat je 't alles met goede bedoeling deedt, en
ledige Verzekeringswetten. Wij moeten wijzen
op de onnoemelijke schade, die de Tariefwet met
zicb brengt. Maar vooral, vooral moeten wij
hun de oogen openen, wijd openen voor het
clericale gevaar, dat met den dag grooter afme
tingen verkrijgt.
Daarom vrijzinningen van alle richting
aan het werk
Aan het werk vooral gij, besturen van de kies
verenigingen 1
Op u rust de taak, bekwame sprekers uit te
noodigen die in eenvoudige en juist daarom pak
kende taal de groote strijdvragen aan het kiezer-
personeèl duidelijk maken.
Gy zijt de leiders, de aanvoerders van de kleine
korpsen die samen het groote leger vormen.
Gij moet ze aanvuren, met heilige geestdrift
bezielen, zoodat'ze in Mei en Jnni en Juli vrij
willig naar de bedreigde vesten snellen.
Grijpt dan aan en doet uw plicht. Niet
over eenige weken, niet straks, maar dadelijk.
Dan zal uw loon groot zijn en de overwin
ning ons.
Dan wordt 1913 in viervoudigen zin een JU
BELJAAR.
De V.
Iedereen begrijpt, dat het niet in ons opkomt,
den vrijzinnigen in het algemeen en het Ter
neuzensch Volksblad in het bijzonder, het kwalijk
te nemen, indien men tracht, ons in 1913 bij
de drie verkiezingen, die ons wachten, te ver
slaan. Evenmin ergeren wij ons er aan, indien
men zijn geestverwanten en in 't bijzonder de
kiesvereenigingen opwekt, de komende maan
den alle krachten in te spannen, om het groot
ste deel der kiezers aan zijn kant te krijgen.
Dat doen wij evenzeer aan onzen kant en
is burgerplicht en -recht.
Doch, zoo zouden wij willen vragen, wat
heeft inet die verkiezingen het Jubeljaar 1913
te maken
En mocht het gelukken, bij de verkiezingen
in Juni de recbtsche partijen te verslaan,
worden we dan in Augustus uitgenoodigd tot
een feestviering, waar bij het hoofd-thema van
den jubelzang zal wezenhoezee 1 1913 is in
vierdubbelen zin een Jubeljaar?
Wij zijn zop vry, deze vraag te richten tot
alle vrijzinnigen van Ter Neuzen.
Wij doen dit in 't openbaar en wachten er
eveneens een publiek antwoord op.
Mocht dit antwoord uitblijven, dan hopen
we binnenkort op de zaak terug te komen
en met onze partijgenooten te overleggen, wat
ons ten opzichte van die feestviering te doen
staat.
ik wil je moeite beloonen, maar rep er niet
meer van en hoe minder drukte er nu verder
over die affaire wordt gemaakt, hoe liever het
me is. Bonjour Bras
Een oogenblik later staat Bras al bij de deur.
De twee rijksdaalders, die hem in de hand
werden gestopt, verzoeten wel eenigermate de
bittere pel, die hij slikken moest.
„Als meneer zoo vriendelijk zou willen zijn
er met niemand over te sprekenaarzelt
hij nog even.
„Dat zei ik je immers pas Goeden morgen
Mijnheer Barends heeft de pen ter hand ge
nomen en eenige boeken geopend.
Bras trekt na militairen groet af.
Barends zet zich aan den arbeid, blij, dat
't zóó is geloopen. Niet, dat bij Steven wilde
sparen maar kwamen zijn naam en zijn trots
niet in 't gedrang
Een heel onaangenaam werkje rest flen veld
wachter nu nognet bewuste biljet terug te
brengen. Maar 't moet. En de oude Harmsma
zal het hem immers niet moeilijk maken. Hij
zal maar dadelijk gaan.
Tot Greets verwondering en nieuwen schrik
treedt Bras opnieuw de woning binnen.
Grootvader heeft zich zoo juist met Em
naar buiten begeven.
„Hier," zegt Bras, en legt het biljet op de
V De ware bedoeling.
De heeren van de linksche concentratie zijn
het slechts schijnbaar met elkaar eens.
Hun program is niet definitief en belijnd
genoeg.
Dat komt al zeer sterk uit in hun plotse-
lingen ijver voor Staatspensioen.
Ze zjjn er nu met z'n allen vóór, doch alleen
omdat rechts er tegen is.
Komt het echter aan op precisseering van
hun bedoelingen, dan blijkt er hopelooze ver
warring in hun gelederen te bestaan.
Ze hebben nu al ongeveer 6 (zegge 6) ver
schillende stelsels ontwikkeld of getracht te
ontwikkelen bij het algemeen debat.
Hun mooie ieuze blijkt klaar bedrog.
Toch weten de heeren met hun gezeur de
tot-standkoming der sociale wetten tegen te
houden.
Het is noodig dit telkens en telkens te her
halen.
Want hierin en hierin alleen ligt de oorzaak,
dat b.v. de thans aanhangige Invaliditeits- en
ouderdomsverzekering er nóg ligt en men
hoegenaamd niets: is gevorderd.
In éen ding nochtans is men het roerend eens.
Tegen het Evangelie loopt heel linksch
samen vóór de Revolutie.
Zonneklaar bleek dat pas weer bij de be-
grootingsdebatten.
o, Die Gouverneur-Generaal Idenburg
Die bevordert, neen bevoordeelt de
Ge dankt misschien, het socialisme of de
anarchie of zoo iets.
Nóg erger
Althans in het oog der vrijzinnigen.
Die man bevordert en bevoordeelt de
zending.
Verbeeldt u, een Gouverneur-Generaal, die
de zending bevordert.
Voelt ge niet al het ijselijke daarvan
De regeering van een christelijke natie staat
de zending voor
We zouden kunnen vragend is er iets meer
noodig voor ons schoon Isulinde, dan dat vrije
baan wordt gebroken voor den invloed van
het Evangelie
Zou gezegender ommekeer mogelijk zijn, dan
dat Animist en Mohammedaan kwamen onder
de beademing der christelijke regilie
Maar juist daartegen kant zich het vrijzinnig
gemoed.
Dit is op zichzelf reeds in hooge mate be
droevend.
Maar wat nu den politieken kant raakt, de
vrijzinnige verontwaardiging is van allen grond
ontbloot.
Om de eenvoudige reden, dat de Regeèring
als regeering volkomen neutraal staat tegen
over de zending.
Gelijk dit door minister De Waal Malefijt
tafel, waartegen Greet, doodsbleek, leunt.
„Hier is het terug. Ik heb me vergist. Dit
is niet gestolen. Je doet me plezier en praat
er met niemand meer over
Stom blijft Greet hem aanstaren.
„Nu?"
„Met niemand," zegt ze werktuiglijk.
„Morgen 't Moet als een groet klinken en
Bras verdwijnt.
Een oogenblik later komt grootvader met
Em binnen, 't Biljet ligt nog op tafel, Greet
vertelt wat gebeurd is. Geen van beiden be
grijpen ze. Bij al hun leed komt toch de troost,
dat die schande tenminste is afgeweerd. Maar
dat biljet mag niet langer in huis blijven, hoe
ook de armoe nijpt.
's Avonds reeds ontvangt de reeder het.
Een kort briefje is er bij gevoegd, dat zijn
aalmoes eenvoudig afwijstverder geen woord.
HOOFDSTUK XVIII.
Langs een stoffigen landweg beweegt zich
een troepje muzikanten, vijf man sterk. Fel
straalt de zon uit onbewolkten hemel. De
hitte is schier verstikkend. Geen boom biedt
schaduw. Aan weerzijden staan hoog de koren
halmen op de velden, roerloos en de heete lucht
trilt over de arenzee.
(Wordt vervolgd.)
Inzending van advertentlSn vóór uren op den dag der nltgave.
L-:
Advertentiën voor dit blad worden
aangenomen tot 's namiddags I UUR op
den dag der uitgave.
29) door ZELANDIA.
Het Jubeljaar.
Zijn de Terneuzensche vrijzinnigen voorne
mens, ons uit te noodigen tot eene gemeen
schappelijke feestviering onder de leus gelijk
het Volksblad dien reeds aanheft „zooals wij
in 1813 het Fransche Juk hebben afgeschud, moeten
we in 1913 ons eveneens bevrijden van het „oleri-
cale" juk"
Zwervers.
