Korte Berichten.
Uit Stad en Provincie.
Kerk en School.
Landbouwberichten.
met liet bevel over de troepen bij Gallipoli.
De Turken nemen inderhaast maatregelen om
den verwachten aanval van de Grieken en
Bulgaren tegen de forten van de Dardanellen
van de golf van Saros uit af te slaan. Uit
Saloniki wordt gemeld dat de zevende Bul-
gaarsche divisie zich inscheept op 26 gechar
terde Grieksche stoomschepen.
Turksche deserteurs uit Adrianopel stellen
den toestand daar als wanhopig voor. De
soldaten krijgen maar om de drie dagen een
stuk brood. De zware Turksche artillerie
heeft op het nachtelijke bombardement van
de stad geantwoord met een beschieting van
de Bulgaarsche schansen.
De Grieken, die ten Z. van Monastir staan,
hebben een vluchtende Turksche afdeeling
aangehouden. Zij maakten 1200 man gevangen
en 19 kanonnen buit.
Te Berlijn verwacht men, dat de Duitsche
regeering spoedig te Petersburg een dergelijken
stap zal doen als in de Bosnische crisis, om
een verstoring van dan Europeeschen vrede
te voorkomen. Een gerucht wil, dat prins
Hendrik van Pruisen, 's keizers broer, er heden
voor naar Petersburg zal gaan.
Men verzekert, dat Turkije de autonomie
van Albanië uit eigen beweging zal afkondigen
en dan de steden Uskub en Monastir tot liet
gebied van Albanië zal rekenen.
Reuter seinde Vrijdag uit Solia, dat daar
den vorigen dag 800 Turksche krijgsgevangenen
waren binnengebracht en een hunner de ooren
van een vrouw in den zak had, blijkbaar af
gesneden om de oorbellen.
Konstantinopel. 23 November. Ik heb aan
het nieuwe cholera-kamp te San Stefano een
bezoek gebracht en vond het vol metdooden,
stervenden en verdachten. Ik zag met den
trein een troep van tusschen de duizend en
tweeduizend man aankomen. Dergelijke bezen-
dingen komen vermoedelijk eiken dag eens,
zoo niet vaker aan.
Te Konstantinopel gelooft men niet hard aan
een spoedige sluiting van den vrede. De Turken
zijn van meening, dat zij zich met goed gevolg
in de linie van Tsjataldzja handhaven en hoe
wel in de kringen der vreemdelingen de op
vatting bestaat, dar de bondgenooten nog niet
met volle kracht een slag hebben geslagen,
gist men toch naarstig, waarom de bondge
nooten de linies hebben aangevallen, indien
zij niet van plaiPwaren, erdoor heen te dringen.
Hier staat men op het standpunt, dat een
terugslaan van de bondgeuooten gelijk zou
staan met een overwinning van de Turken.
(N. R. Crt.)
Berlijn, 23 November. Uit Baciltsje Isjkeui
(aan den spoorweg ten Z.O. van Hademkeui)
seint de oorlogscorrespondent van de Lokal
Anzeiger over Konstantsa dd. 20 dezer, des
avonds laatDe strijd om den linkervleugel
van de Turken is nog in hetzelfde stadium,
maar de Bulgaren komen voortdurend dichter
bij. Men ziet duidelijk de loopgraven, die ze
gedurende den nacht aanleggen. De afstand
van hun infanterie tot de Turksche stellingen
bedraagt slechts ongeveer 500 meter. De hou
ding van de Turken is degelijk. Waarschijn
lijk zal de slag eenige dagen duren. Als de
Turken slechts lijdelijken tegenstand bieden
en de reserves niet tijdig genoeg gebruikt
worden, acht ik het onmogelijk, dat zij groote
voordeelen behalen.
Zendingsrede van Ds. J. H. Lammertsma.
gehouden te Ter Neuzen.
Op Zondag 24 Nov. j.l. trad in de Geref.
Kerk alhier op de WelEerw. Heer Ds. J. H.
Lammertsma van Axel tot het houden eener
Zendingsrede.
Z.Eerw. begon met uiteen te zetten wat het
doel van den avond was, nm. het bekend
maken van den arbeid der Zending en het
opwekken van liefde daarvoor. Daarna be
sprak hij de verhouding der zendingsvereeni-
gingen ontstaan door den nood der tijden,
tot de Kerk, van wie de Zendingsactie moet
uitgaan.
Om aan de Kerken moed te geven voor de
vervulling hunner taak heeft God beloften
gegeven ten opzichte van den Zendingsarbeid
en wel profetische en apostolische beloften.
Een dier profetische beloften nu, te vinden
in Zach. 6 15a„En die verre zijn, zullen
komen en zullen bouwen aan den Tempel des
Ileeren," nam spr. tot onderwerp voor zijne
rede.
Naar aanleiding daarvan sprak Z.Eerw. over
„de opbouwing van den tempel des Heeren,"
welk gebouw
1 schijnbaar onmogelijk is
2 aanvankelijk geschiedde
terwijl de spr.
3 behandelde waardoor de bouw belemmerd
en bevorderd werd.
Allereerst stond de spr. stil bij de tijdsom
standigheden.
Een deel van het volk was uit de balling
schap weer teruggekeerd naar de puinhoopen
van Jeruzalem, waar ze begonnen te bouwen
aan den Tempel. Op eigenaardige wijze
kreeg Zacharia, de profeet die onder hen ar
beidde, nu kennis van het inzicht Gods in de
uitbreiding van Zijn Koninkrijk. Hij zag
paarden en wagenen die uittrokken om het
gansche land te doorwandelen. Daardoor
kreeg Zacharia een inzicht in het unwersalis-
tisch karakter van Israels godsdienst.
Drie stammen, Juda, Levi en Benjamin,
kwamen terug om te beginnen aan den her
bouw van den tempel. Doch allerlei bezwaren
deden zich voor, zoodat zij vele jaren moesten
wachten. Schijnbaar scheen het onmogelijk
om te bouwen, doch bij God is alles mogelijk.
Ilij wil dat Zijne kinderen zullen bouwen.
Hij gebiedtgij zult bouwen. De onmogelijk
heid is slechts schijn. De Spruitezal komen
en die zal het werk verrichten.
De rijken, die achtergebleven waren in
Babel, hielpen van hunnen overvloed. Zij waren
in dit opzicht typen van de heidenen die van
verre staan doch eenmaal zullen komen om
aan den tempel te helpen bouwen.
God openbaarde aan Zacharia dat als de
Spruitekomt, allen zich zullen henenspoeden
op de wegen naar Jeruzalem.
Doch Zacharia zag verder dan Jeruzalem.
Hij zag dat ook de heidenen komen zouden.
Doch de volheid des tijds kende hij nog niet.
Zij zullen komen van tusschen twee bergen.
En deze bergen zijn de Olijfberg en Golgotha.
Van deze 2 bergen gaan de Messiaansche be
loften in vervulling. Tusschen die twee bergen
ligt Gethsemanè, wier beteekenis is: „ver
zoening voor u en voor mij".
Aanvankelijk gingen die beloften reeds in
vervulling. Het voorhangsel des tempels
scheurde en de poorten der heilige stad wer
den geopend. Daarmede verviel de afzondering
van Israël.
De Spruite is nu bezig om de muur des
Tempels te bouwen, die de gansche wereld
omvat. Daarom moeten we thans aan alle
heidenen het evangelie prediken. Nu is het
voor ons niet mogelijk om allen te bereiken
en daarom is arbeidsverdeeling noodig. Wij
moeten arbeiden daar waar de weg ons heen
leidt. En evenals Israël op Egypte aange
wezen zoo arbeiden wij in het machtige Insu-
linde, en in het bijzonder aan Java, dat God
zelf in de historie aan ons verbonden heeft.
Java is een heerlijk arbeidsveld voor ons.
Wij vinden er een schoone natuur, doch daar
naast veel liederlijke zonden, niet alleen onder
de Javanen, maar ook helaas onder de Hol
landers, die daar wonen.
En het kort begrip van al die ellende is
het leven zonder Christus. Van uit Java
wordt tot ons geroepen Breng ons het Evan
gelie. En dit moet geschieden. De Zending
is universalistisch en gaat tot alle volkeren.
En het gebod van Christus ontvangen hebbende,
arbeiden wij, doch niet blind in de toekomst.
Wij hebben integendeel de belofte dat zij die
verre zijn, zullen komen. Nu is het alleen
maar de vraag of ons geloof zoo sterk is, dat
wij het aandurven op de belofte des Heeren.
En als dit zoo is dan moeten wij bouwen.
Doch er zijn belemmeringen voor dien arbeid.
In de eerste plaats is er gebrek aan liefde,
doordat er tweedracht heerscht in de gemeente.
In de tweede plaats is er gevaar dat in de
gemeente van Christus het geestelijk leven
inzinkt. Dit gebeurt als de Bijbel wel gelezen
maar niet nagevolgd wordt. Als de Geloofs-
belijdenisse wel geroemd maar niet gehouden
wordt.
Dezp belemmeringen moeten weggenomen
worden, want het leven is kort en de arbeid
is veel.
Ten slotte wijzen de teekenen der tijden
er op, dat God bezig is Zijn tempel te bouwen.
En Zacharia's profetie is vervuld.
Hiermede eindigde de spr. zijn rede, waarna
de samenkomst met dankzegging gesloten
werd.
De opkomst was vrij goed. De collecte be
droeg f38,
TER NEUZEN 26 November 1912.
Vrijdagavond is wegens dikke mist in het
pas van Ter Neuzen een boot van de Nord-
deutsche Lloyd aan den grond geraakt. Door
sleepbooten is het stoomschip vlot gekomen.
Tot opzichter van den Prov. Waterstaat,
met standplaats Ter Neuzen, is door Gedep.
Staten in de vacature M. Eijke benoemd de
heer A. L. de Jong van Hoofdplaat, thans
waterbouwkundig ambtenaar aldaar.
Het is de laatste jaren na afloop van de
jaarmarkt alhier niet zoo rumoerig geweest,
als nu dit jaar, hoewel er echter minder volk
in de stad gekomen was, bij vroeger gerekend.
Er mocht tot 12 uur in de herbergen gedanst
worden. In ëén dier danslokalen werd een
jongmensch ernstig aan het gelaat verwond.
De politie moest steeds handelend optreden.
Tegen een persoon uit Sluiskil werd proces
verbaal opgemaakt wegens verzet, en tegen
een uit Hoek wegens orde-verstoring. Ook
de marechaussées surveilleerden. Toen een
hunner een woesteling wilde arresteeren,
moest hij zijn sabel trekken, om zich tegen
's mans kameraden te verdedigen. Tegen
middernacht werd uit een danslokaal een fiets
gestolen. De politie wist deze fiets terug te
vinden.
Tot klokkenist voor het torenuurwerk
der Ned. Herv. kerk alhier, is benoemd de
heer J. van Sprang alhier.
De heer G. Goossen is in de raadsver
gadering van jl. Donderdag, hoewel niet tot
de sollicitanten behoorende, benoemd tot on
derwijzer bij het herhalingsonderwijs aan
school A alhier en heeft deze benoeming aan
genomen.
Aan den heer G. J. Balkenstein Jr. al
hier is bij onderhandsche aanbesteding de le
vering gegund van het bouwen eener nicotine-
fabriek, nabij het station Philippine, voor de
som van 42.000 frs.
Naar de Tem. Crt. verneemt zal deze fabriek
dienen om aan de tabaksbladeren nicotine te
ontrekken, welke zal worden beschikbaar ge
steld voor het besproeien van landbouwge
wassen tegen schadelijke insecten en ziekten,
zooals b. v. de aardappelen. Naar men be
weerd is eene besproeiing met nicotine doel
treffender dan met andere tot hiertoe gebruikte
middelen, daar zij niet nadeelig is voor de
plant, deze niet in den groei belemmert, en
deze er ook niets van opneemt, wat later scha
delik kan zijn voor den gebruiker.
Sluiskil. Een reuzen-bloemkool van 9 kilo
met een middellijn van ]/s meter, is geteeld
door den brievenbesteller J. v. Doeselaar alhier.
Hoek. Dit jaar bracht alhier de Unie-col
lecte f 101,65 op.
Zaamslag. Tot predikant hij de Christelijk
Gereformeerde gemeente alhier is beroepen
Ds. H. Zuidema van Nieuwe Pekela.
Axel. Op de gisteren alhier gehouden vee
markt was de handel levendig. Er waren
aangebracht 4 paarden, 175 stuks hoornvee,
32 varkens en 6 geiten.
De premie's werden toegekend
Voor het schoonste paard van 3 tot 7 jaren
oud, le prijs een medaille aan L. Wiemes,
voerman te Axel, 2e prijs f3, L. Wiemes
voornoemd.
Voor het schoonste veulen van 1 tot 3 jaren
oud, le prijs f 4 aan A. van Ooteghem, land
bouwer te Ter Neuzen, 2e prijs f 2,50, L.
Wiemes voornoemd.
Voor de schoonste baatgevende of kalfdra-
fende koe, le prijs een medaille aan Sal. de
'eijter, landbouwer te Axel, 2e prijs f3, aan
J. de Putter, landbouwer te Axel.
Voor de schoonste kalfdragende vaars, le
prijs f4, aan de wed. W. de Feijter, land
bouwster te Axel, 2e prijs f 2,50, aan Adr.
van Hoeve, landbouwer te Axel.
Voor het schoonste 2jarig rund een prijs
van f3, aan de wed. W. de Feijter voornoemd.
Voor den schoonstee hokkeling een prijs van
f2, aan Adr. van Hoeve voornoemd.
Voor het vetste stuk hoornvee een prijs van
f 5, aan R. Blankert, slager te Axel.
Voor de schoonste melkgevende geit le prijs
f2,50, aan J. Visser, rijks-ambtenaar te Axel,
2e prijs f 1, F. J. Dieleman, schoenmaker tê
Axel.
Hulst. Bij de aanbesteding van de Aankoop
commissie van den R.-K. Boerenbond was
voor de levering van superphosphaat te Wals
oorden en te Hulst, de heer A. Wieland van
Ter Neuzen de minste inschrijver, n.l. f2,27
en f2,24.
Koewacht. Verschillende landbouwers uit
deze gemeente hebben van Belgische suiker-
fabrikanten aanschrijving gekregen de gecon
tracteerde beetwortelen vóór 22 November te
leveren. Na dien tijd houdt de fabriek zich
het recht voor de beetwortelen te weigeren.
In geen geval zal voor de na dien tijd aange
voerde beetwortelen den vollen prijs betaald
worden. (Tern. Ct.)
Bij kon. hesluit is met intrekking van
het Kon, besluit van 29 Juni aan de gemeente
Sluis een voorschot uit 's rijks kas tot een
bedrag van ten hoogste f 11,050 verleend ten
einde genoemde gemeente in staat te stellen
een voorschot van gelijk bedrag se verleenen
aan de Vereeniging Volkshuisvesting, ten be
hoeve van den aankoop van grond voor en
den bouw van tien werkmanswoningen in die
gemeente.
Biervliet. In den Koninginnepolder alhier
staat i 1 Va gemet haver op struik. De haver
is slecht van kwaliteit, wat buiten staat is
waardeloos.
De wegen zijn slecht.
Om de kei-, klinker- en grintwegen te
herstellen in deze streek, kan men voor het
volgend jaar wel een f 100,000 disponibel
stellen.
Middelburg De leeszaal is alhier geopend.
Ze bevat vele dag- en weekbladen en Tijd
schriften en pl. m. 2100 boeken. Er mag niet
gerookt en er mogen geen gesprekken ge
voerd worden.
Goes. Het voorstel tot toekenning aan de
gemeente alhier van een bijdrage van f13000
hoogstens, in de kosten van stichting van een
gebouw voor de Rijks Landbouwwinterschoól,
werd door Prov. Staten aangenomen.
In de Vrijdag gehouden zitting van de
Prov. Staten, vonden Gedep. Staten aanleiding
mede te deelen, dat zij zich voorstellen om
in de a. s. zomerzitting de uitkomst van het
onderzoek mee te deelen, omtrent het in het
leven roepen van een dagelijksche Prov. Stoom-
bootdienst Ter Neuzen-IIoedekenskerke-lIans-
weert.
De wekelijksche dienst Ter Neuzen-Hoede-
kenskerke blijft vooralsnog doorgaan.
Door Gedep. Staten van Zeeland is de
sluiting der jacht op hazen, patrijzen, fazanten,
korhoenders en kwartels in deze provincie be
paald op Dinsdag 31 December met zonsop
gang.
De sluiting der jacht op houtsnippen en
waterwild zal nader worden vastgesteld.
Het volgende adres is door de Bei'gen-op-
Zoomsche Handelsreizigers-Vereeniging voor
eenige dagen verzonden aan den Directeur-
Generaal der Mij. van Staatsspoorwegen, met
verzoek om steun ook aan de Kamer van
Koophandel te Roosendaal, Middelburg, Goes
en Ter Neuzen en aan de Vereeniging tot
Bevordering der Handelsbelangen te Goes.
Verzoek om trein no. 337 uit Roosendaal
naar Vlissingen te doen vertrekken, om 6.52
inplaats van 7.02, teneinde de aansluiting te
Vlissingen op de boot naar Terneuzen ver
trekkende om 9.20 niet meer te missen
Om trein 338 uit Vlissingen vertrekkende
om 6.25 te vervroegen tot ongeveer 5 uren,
teneinde te Roosendaal aansluiting te hebben
op Rotterdam met trein 7.58 vertrekkende en
met trein 353 vertrekkende 7.08 naar Breda
en den trein naar Esschen om 7.04
Om trein 339 die uit Roosendaal vertrekt
om 9.59 te vervroegen tot ongeveer 9.45 ten
einde te voorkomen dat men de booten mist
te Vlissingen op Terneuzen en Breskens, het
geen wel voorvalt
Om trein 102 uit Vlissingen om 7.00 inplaats
van 7.10 te doen vertrekken, deze te Vlake
te doen stoppen voor de reiziger van Walsoor
den komende en zoodoende te Breda toch den
trein 91 op Venlo nog te kunnen halen.
Gereformeerde Kerken.
Tweetal te SleenM. B. Parlevliet te Nes
en J. Esselink, cand. te Stad aan 't Haringvliet.
Beroepen te Leiden T. Ferwerda te Vlis
singen te SleenM. B. Parlevliet te Nes
te Monnikendam Dr. Ubbink te Oost-Nijkerk
(Fr.); te Oldenbroek S. Kamper te Werken
dam.
Bedanktvoor Nigtevegt door M. van Alphen
te Voorst.
Ned. Hervormde Kerk.
Beroepente LunterenD. Th. Keek te
Zuilichemte Doornspijk K. J. van den Berg
te Hoogeveen te Oosterhout (bij Nijmegen)
J. A. Raabe Jr., cand. en hulppred. te Delfs-
haven.
Aangenomen naar Hoogeloon door A. E.
V. Hoogenraad, cand. te Leiden.
Bedankt voor Woubrugge door A. van Koo-
ten te Steenwijk voor Leeuwens (toez.) door
J, van Bruggen te Roodeschool.
Hoofdzaak en Bijzaak.
Den landbouwer, die tarwe, rogge, gerst verbouwt,
is bet in de eerste plaats te doen om het graan,
maar ook het stroo heeft zijn waarde en voor
sommige landbouwers zelfs zeer veel. Wanneer
we de waardeverhoudingen bepalen van de tarwe
korrels en het tarwestroo, dat 1 H.A. bij een nor
malen oogst en gemiddelde prijzen oplevert, dan
komen we tot de cijfers 6 6 en 1. Dat wil
zeggen dat het stroo ongeveer een vijfde of zesde
heeft van de waarde van het graan. Doch daarom
niet alleen moet de landbouwer zich met aanhou
dende zorgen toeleggen op vermeerdering en ver
betering van het stroo. In elk gemengd land
bouwbedrijf en zoodanig zijn de meeste is
het stroo onontbeerlijk en geen enkele landbouwer
gaat er gaarne toe over, zijn stroo te koopen.
Maar ook de kwaliteit van het stroo is van het
grootste gewicht. Hoe harder het stroo is, des te
beter is het geschikt om de gier op te slorpen en
vast te houden. Bij hard stroo krijgen we dus
stalmest van goede kwaliteit. En niet alleen voor
de bereiding van het mest dient het stroo hard
te zijn. Want zoowel voor paarden als koeien is
hard stroo beter geschikt om op te staan en te
liggen dan week stroo, dat spoedig vochtig en
papperig wordt. Ten laatste is hard stroo beter
geschikt om de wanden van het darmkanaal te
prikkelen en tot afscheiding van verteringsstoffen
te dwingen dan zacht en week stroo.
Ziedaar tal van redenen, waarom het gewenscht
is, dat de landbouwer zich toelegge op het ver
krijgen van veel en hard stroo. Nu rest nog de
vraag te beantwoordenhoe verkrijgen wij veel
en hard stroo
Behalve op diepe bewerking, juiste keuze van
het zaad, hebben wij in de eerste plaats meer acht
te slaan op verstandige bemesting der granen. Tal
van boeren hebben kunnen opmerken, dat een niet
te karige kalibemesting het gehalte van het stroo
zeer verbetert. Kaïniet op rogge b.v. geeft hard,
lang en veel stroo. En dit is niet te verwonde
ren, wanneer men er aan denkt dat de kalivei-
bindingen uit het kaïniet vooral dienen tot opbou-
wing der celwanden, althans tot vorming van die
stoffen, waaruit ook de cel wand bestaat.
Rogge in den herfst bemest met kaïniet, geeft
voor den winter nog plantjes met harde celwanden,
bestand tegen den invloed van het gure jaargetijde.
Doch ook voor tarwe en gerst zijn de kaliverbin
dingen de oorzaak van harde celwanden. En bij
die gewassen is hard stroo dubbel noodig daar dit
tevens het omverwaaien, het legeren belet. In
sommige streken is de wetenschap reeds doorge
drongen dat de rogge met kaïniet minstens twee
zak per gemet moet bemest worden. Doch niet
in alle. Een proefneming zij daar aanbevolen.
Aan korrel en stroo wint men veelvoudig de ge
maakte onkosten uit. Ook daar, waar men alleen
met stalmest placht te mesten, geve men bovenge
noemde hoeveelheid kaïniét. Vooral in de voren,
als men het land heeft opgeakkerd, voordat men
de stalmest op het land heeft gebracht, strooie
men het kaïniet wat ruimer uit. In plaats van
kaïniet kan men ook 40 °/0 kalizout geven, vooral,
wanneer men de rogge op zwaarderen grond zaait.
Gemeenteraad van Ter Neuzen.
Zooals we meedeelden werd aan het slot der
gemeenteraadsvergadering, Donderdag alhier ge
houden, met gesloten deuren behandeld reclames
tegen den hoofdelijken omslag. De uitslag is de
volgende
Gehandhaafd zijn de aanslagen van G. K. de
Vriendt, P. J. Scheele, C. van der Hooft, R. J.
Scheele, Dingeman Scheele, A. J. M. Nolet, Gel.
Klauwers, Adr. Koeman, H. P. de Jonge, Dirk
Scheele, I. S. Standaert, Lev. Hamelink, T. J. de
Smidt, wed. Kielman, V. E. Galle, F. C. de Har-
tigh, J. J. van der Eijk, O. de Klein, Jacs. Leunis,
Ed. de Meijer, J. P. de Vos, R. M. Vermast, W.
J. Vermeulen, J. P. Geensen, J. F. Verlinde, El.
A. Kloek, G. de Smidt, E. Willems, C. Hamelink,
Krijn Hamelink, Nicolaas Andr. Hamelink, G.
Herrebout, O. J. Fr. Kegels, D. Ollebek, Adr. de
Zeeuw, Adriaan Cornelis 't Gilde, P. W. t' Gilde,
W. P. 't Gilde, Joost Klaassen, Mar. Potters, Abr.
Hamelink, Pieter Meertens, W. C. Riemens, W.
M. Riemens, J. A. I. de Ruijter, B. N. van Dijke,
