Korte Berichten.
Uit Stad en Provincie.
Kerk en School.
Landboiiwberichten.
Gemengd Nieuws.
Laatste berichten.
Telegrafische Berichten.
Handelsberichten.
leger in Macedonië de hand rijkt aan het
Turksclie Oosterleger in Thracië.
Volgens den correspondent van de Reichs-
post, was Dinsdag nog wel een groot aantal
Turksche troepen bij de Ergene en ten Noorden
van Tsjarloe gelegerd, maar bewoog zich de
hoofdmacht reeds in Oostelijke richting. Dit
klopt met het bericht, dat Nazim pasja zijn
hoofdkwartier naar Tsjerkeskeni heeft ver
plaatst, waar een geduchte slag voor de Turken,
naar men althans te Ivonstantinopel zegt, niet
ongunstig is afgeloopen.
De Leipziger Neueste Nachrichten bevat
een beschrijving van den strijd bij Kirk Kilisse,
die van een ooggetuige afkomstig heet. Deze
ooggetuige is iemand van het Bulgaarsche
Roode Kruis, die het geheele gevecht van na
bij heeft aanschouwd, en die zijn beschrijving
van het treffen ter hand gesteld aan een Duit-
schen vriend, die den brief naar Roemenië
wist te krijgen, waar de missive gepost werd.
De Koerden, Basji Bazoeks en Tartaren, die
aan den kant van de Turken, streden, onder
scheidden zich in elk opzicht boven de gewone
Turksche soldaten. Het waren deze Koerden,
Basji Bazoeks en Tartaren, die het den Turk-
schen commandant mogelijk maakten, op Boe-
narhissar terug te trekken en ook waren aan
hen alleen de verliezen toe te schrijven, den
Bulgaren toegebracht. Deze woeste stammen
bedreven de afschuwelijkste wreedheden aan
de Bulgaarsche gewonden.
Door het vuur der Turken, dat dezen losten
uit hun verholen stellingen in de wijngaarden,
verliep de aanval der Bulgaren in een wanor
delijken aftocht. Al de Bulgaarsche gewonden,
die in de gevechtslinie waren blijven liggen,
werden door de Koerden en Basji-Bazoeks
afgemaakt. Toen het ambulance-corps ten
slotte ter plaatse kwam vond zij in alle rich
tingen slechts dooden of stervenden. Zij die
niet dadelijk door de kogels doodelijk waren
getroffen, lagen te sterven men had hun de
oogen uitgerukt, de ooren en neuzen afge
sneden, de lichamen met messen opengekorven.
Telkens weer kwamen de Bulgaren opzetten,
dwars tegen het vuur der Turken in, en telkens
moesten zij terugmaar steeds kwamen zij
opnieuw opzetten met frissche kracht en wan-
hopigen moed. Het gevecht van man tegen
man, temidden van de wijnstokken, werd-
algemeen. Tenslotte hield het vuren op en
werden de wijngaarden met de bajonet door
de Bulgaren genomen.
De Turken verdedigden iederen duimbreed
met buitengewone hardnekkigheid. Bijlen,
zeisen, kromzwaarden, geweerkolven, ja zelfs
vuisten en tanden werden door hen gebezigd
om zich te Verweren. Het ambulanceperso
neel vond meer dan een Bulgaar, wien de
nek was doorgebeten door een tot razernij
gebrachten bendeman. Vele andere Bulgaar
sche soldaten waren op afschuwelijke wijze
gemarteld.
Maandag 21 October, van het aanbreken van
den dag, tot Woensdag 23 October, heeft de
strijd on) de hoogten van Kirk Kilisse met
liardnekhige woede voortgeduurd. Toen werd
de kracht der verdediging door een reeks aan
vallen verbroken. Uit het oplaten van vuur
pijlen boven de Turksche forten begrepen de
Bulgaarsche generaals, dat de terugtocht der
Turken te wachten stond. Toen volbrachten
de aanvallers een laatste bestorming en be
reikten hun doel, doch ten koste van vreese-
lijke opofferingen. De christenen onder de
soldaten van de bezetting van Kirk Kilisse
gaven zich in grooten getale overmaar de
mohammedanen bleven doorvechten. Tegen
drie uur in den ochtend van den 24sten ver
schafte de artillerie den Bulgaren de toegang
tot de stad. Een laatste verwoed gevecht in
de straten der stad bezorgde den Bulgaren
aan het eind de definitieve overwinning.
Oorlogsberichten.
Parijs, 81 Oct. De „Matin" ontving bericht
uit Konstantinopel, dat volgens een officieel
telegram de Turken een overwiuning behaal
den bij Moestafa Pasja.
De Boelgaren zouden op de vlucht zijn ge
slagen en 3000 dooden op het slagveld heb
ben achtergelaten.
De Turksche vloot bombardeert Warna.
Aan de Montenegrijnsche grens.
Rejka, 31 Oct. Sinds 3 uur gisterenmiddag
hoort men hier uit de richting Skoetari een
hevig kanongebulder. Er worden zware rook
wolken waargenomen, die het vermoeden
wettigen dat eenige dorpen of de stad zelf in
brand zijn gestoken.
Het schijnt dat de beslissende aanval tegen
Tarabosj en Kostell heden wordt ondernomen.
Hevige brand.
Londen, 30 October. De „Daily Telegraph"
verneemt uit New-York dat een hevige brand
hedenmorgen in de stad Antonia (Texas) in
het St. Jansweeshuis is uitgebroken. Een
aantal ziekenzusters kwamen bij de pogingen
tot redding om. De anderen vluchtten juist
op het oogenblik dat het gebouw instortte.
Een nader bericht meldt, dat 7 liefdezusters
en 1 kind in de vlammen omkwamen.
TER NEUZEN I November 1912.
Heden is de Winterdienst bij de Prov.
Stoombootdienst begonnen. Het verschil met
de Zomerdienst is dat de laatste boot naar
Ter Neuzen om 5,45 u. uit Vlissingen vertrekt
inplaats van om 6,35 u:
Zondag 10 November a. s. hoopt Ds. J.
Fraanje bij de Geref, Gemeente alhier, zijn
intrede te doen, na bevestiging door Ds. J.
R. van Oordt van Middelburg.
Ds. J. Fraanje, beroepen pred. bij de
Geref. Gemeente alhier, heeft bedankt voor
het beroep van Gouda.
Door Burg. en Weth. is benoemd tot
opzichter-teekenaar bij den bouw der ge
meente lioogere burgerschool alhier, de heer
M. Spitz Mz. te Zwolle. Er waren 30 solli
citanten.
Dinsdag had alhier eene vergadering
plaats van de Commissie voor eene feestvie
ring ter herdenking van de lOOjarige onaf
hankelijkheid van Nederland in het jaar 1913.
Het voornemen is op 14, 15 en 16 Augustus
twee dagen voor feestviering te bestemmen
met eene inleiding den avond te voren door
kerkdiensten en eene zanguitvoering, benevens
ingebruikneming van de nieuwe muziektent,
die men hoopt dat alsdan zal gereed zijn.
De twee volgende dagen zullen er muziek
feesten, optochten, wedstrijden enz. zijn.
Verder zal worden getracht gedurende de
feestdagen ook te organiseeren een floralia-
en huisvlijttentoonstellirig, van kleederdrach
ten enz.
Een sub-commissie voor het orgariiseeren
van volksspelen te Sluiskil werd benoemd.
Het denkbeeld werd geopperd daar die feesten
te houden, terwijl het wenschelijk voorkwam
dat Driewegen, als meer nabij de kom gelegen,
met deze te samen zal feestvieren.
Het Gerechtshof te 's Gravenhage be
vestigde het vonnis der arrondissements
rechtbank te Middelburg, waarbij J. F. V.,
bootwerker te Ter Neuzen, werd veroordeeld
tot 3 maanden gevangenisstraf wegens be
dreiging met een misdrijf tegen het leven en
met brandstichting gedurende de stakingsdagen
in April 1.1.
Zaamslag. Op Zondag 17 Nov. hoopt Ds.
M. Uijtenhoudt, pred. bij de Geref. Kerk alhier,
afscheid te prediken. 1 December zal Z.Eerw.
intrede doen te Emlichheim (Duitschland).
Prof. Dr. II. H. Kuyper van Amsterdam zal
als bevestiger optreden.
Zaamslag, Heden werd door B. en W. aan
besteed het aanleggen en beplanten (met bij
levering van de noodige planten) van de oude
gedempte brandput.
Ingeschreven werd als volgt
G. Will, Ter Neuzen voor f125; L. Evers-
dijk, Biezelinge voor f46,30; Ed. de Bruijn,
Hulst voor f 45D. J. v. d. Have, Kapelle
bij Goes voor f60; Ch. de Wolf, Hulst voor
f 45J. C. Pasant-Snoep, Kapelle bij Goes
voor f 40. Gegund aan den laagsten inschrijver.
Hulst. Door de marechausée is naar Middel
burg overgebracht E. J., ambtenaar ter secre
tarie van Hulst, om ter beschikking te worden
gesteld van den offiier van justitie, als ver
dacht van het plegen van onzedelijke hande
lingen met een kind.
Sas van Gent. De chef-monteur van den lucht-
spoor aan de coöperatieve suikerfabriek, stortte
hedenmorgen van dat spoor naar beneden
op den weg. Zijn toestand is zorgelijk.
Zooals men zich herinneren zal werd
vóór eenige maanden, aldus de Z. Koerier,
nabij het station Philippine onder de gemeente
Sas van Gent een stuk grond aangekocht, ten
einde daarop eene fabriek te stichten. Naar
wij thans vernemen zal deze inrichting eene
nicotinefabriek zijn. Het product dezer in
dustrie wordt gebezigd tot bestrijding der be
kende luissoorten, die o. a. aan de druif, de
hoppe, enz. ontzaglijke schade kunnen toe
brengen. Het is een besproeiïngsmiddel in
den geest der „Bordeausche pap", maar
schijnt hier.op dit vóór te hebben, dat het in
geen opzicht nadeel aan de planten berokkent.
Wat den omvang dezer industrie aangaat
kan gemeld worden dat zeer we'inig werk
krachten voor het bedrijf zullen benoodigd
zijn.
IJzendijke. Gisteren geraakte Madelina Onge-
na tusschen de koppeling- van een dorscli-
machine. Zij werd zes maal rond gedraaid
eer de machine tot stilstand was gebracht.
Haar toestand is levensgevaarlijk. De hulp
van dokter en geestelijke werd ingeroepen.
Schoondijke. De gemeenteraad heeft thans
definitief besloten tot stichting van een elec-
trische centrale in deze gemeende.
De volledige inrichting van de centrale, als
mede van de geheele huisinstallatie werd opge
dragen aan de heeren gebrs. Polak te Vlis
singen.
De concessie werd verleend tot einde 1913,
onder bepaling dat alsdan stroom zal moeten
worden geleverd.
In verband met dit besluit werd besloten
tot het aangaan van een geldleening van
f20.000, rentende 4 pCt. en aflosbaar in ten
hoogste 30 jaar. Er zijn reeds 135 aanslui
tingen toegezegd.
Gedenkdagen voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
30 Oct. 1583. Axeler Ambacht wordt door
verraad den Spaanschen in handen gespeeld.
31 Oct. 1626. Mislukte aanval op Sluis door
Spinola, welke hem ruim 400 man kost.
31 Oct. 1830. Heldhaftige verdediging van
Oostburg tegen de Belgen bij een tweeden
aanval.
1 Nov. 1623. Mislukte aanslag der Span
jaarden op IJzendijke.
4 Nov. 1645. Ilulst capituleert met Prins
Frederik Hendrik en den volgenden dag trekken
de Spanjaarden uit.
4 Nov. 1631. De toren van de Sint Eloois-
kerk te Oostburg stort in.
5 Nov. 1830. Watersnood, waardoor in
Cadzand 9 en in Hulster-Ambacht 36 polders
bezwijken.
Door het openen der R. K. school te
Hansweert op 4 Nov. a. s. zullen van de open
bare school 85 leerlingen vertrekken. Vijf
katholieke leerlingen blijven op de openbare
school. Deze school, die 272 leerlingen telt,
houdt er dus 187 over.
Hoedekenskerke. Uit deze gemeente en uit
Baarland, Oudelande, 's Gravenpolder, 's Heer-
Abstskerke, Nisse is een adres gezonden aan
de Prov. Staten van Zeeland, voorzien van
375 handteekeningen om een geregelden Prov.
Stoombootdienst te krijgen Ter Neuzen—
Hoedekenskerke—Hansweert.
Gereformeerde Kerken.
Zestalte Leiden (vac. Rudolph)T. Fer-
werda te Vlissingen W. H. Gispen te Zwolle
H. Mulder te Harderwijk A. Ploos van Amstel
te DelftD. Pol te Vlissingen en J. C. Rulman
te Berkel en Rodenrijs.
Beroepente RenkumR. E. van Arkel,
cand. te Jutfaas.
Ned. Hervormde Kerk.
Beroepente Westerbork J. W. de Voogt
van de Straten, cand. te 's Gravenhage.
Bedanktvoor Tholen (2e pr. pl.)door A.
Dekker te Gameren (Gr.).
Dr. J. Ridderbos, benoemd hoogleeraar
aan de Theol. School te Kampen hoopt op
Zondag 10 Nov. a.s. als dienaar des Woords
van de Geref. Kerk te Bussum afscheid te
nemen.
De Weide in den Herfst.
Al heeft men het in sommige streken nog zoo
druk met de aardappels, suikerbieten enz., toch mag
men de weide niet vergeten. Zij eischt in dit jaar
getijde een bijzondere zorg. Zooals ge weet, groeien
er op een weide verschillende soorten van gras en
klaver. Van die grassoorten zijn heel wat „over
blijvende planten" b.v. het beemdgras, het vlokgras,
het zwnnkgras, het rooigras en nog meer andere.
Deze gqwassen, die gedurende den zomer vele malen
vah stengels en bladeren beroofd zijn, hebben heel
wat voedsel aan den grond onttrokken en moeten,
om vroeg in het voorjaar voldoende te kunnen
opschieten en weer krachtig te kunnen groeien,
reeds nu voldoende bemest worden. Zij hebben
dan weder gelegenheid om in stengels en wortel
stokken een voorraad op te hoopen, die zij straks
in het vooijaar gebruiken. Eigenlijk moet dan ook
de weide reeds in het najaar bewerkt en bemest
worden. Ik maak natuurlijk een uitzondering voor
laag gelegen weiden, die in den winter onderloopen.
Daarbij kan de bewerking en bemesting tot na den
winter uitgesteld worden. Wat kan men bij de
normaal gelegen weiden voor den winter doen
Wat bewerking aangaat, één ding. Men ga, zoodra
de beesten binnen zijn, of als de weide voor het
laatst gehooid is, met de egge over de weide en
slechte ze goed. De grond kan dan in den winter
eens goed opvriezen. Verder kan men wat de be
mesting aangaat, drie dingen geven en móet men
die ook geven kalk, kali en phosphörzuur. Kalk
niet elk jaar. Op hooge weiden minder vaak dan
op lage, maar op alle weiden moet men nu en dan
toch eens kalk geven. Kali geve men alle jaren.
In den herfst op zandgronden in den vorm van
k a n i e top andere gronden in den vorm van
40 °/o k a 1 i z o u t. Weiland, dat nog niet met kali
bemest is, kan men met goeden uitslag 1200 K.G.
kaïniet per Hectare geven. Later brenge men dit
tot 800 K.G. per Hectare terug. Van het 40 °/o
k a 1 i z o u t geve men resp. 500 K G. en 300 K.G.
Ook het phosphorzuur geve men alle jaren b. v.
in den vorm van thomas-slakkenmeel of beender
meel. Een stikstofbemesting stelle men uit tot
het voorjaar. Wanneer de weide zoo behandeld
wordt in dit jaargetijde, geeft zij den volgende
zomer honderdvoudig moeite en kosten terug.
Zelfmoord Wilmart
Uit New-York wordt aan de „Journal" ge
seind, dat op de „Niagara", een transatlantisch
schip, 3 dagen na het vertrek uit Havre een
passagier, ingeschreven als Louis Nabarte,
zich heeft doodgeschoten. De detectiven ver
zekeren, dat de man niemand anders was dan
de directeur van den spoorweg Gent—Ter
Neuzen, Nestor Wilmart.
Voor zijn vertrek had de' oplichter Nes
tor Wilmart eenige vrienden op een maaltijd
in een hotel genoodigd. Ontijdig verdween
Nestor, de gastheer, zonder de rekening te
betalen. Dus moesten de „gasten" dokken.
Voor ieder bedroeg die niet minder dan 54,50
frank
PREDIKBEURTEN.
ZONDAG 3 NOV. 1912.
Gereformeerde Kerk.
Ter Neuzen 9 en 2 uur, Ds. J. F. van Hulsteijn.
Axel A 9 en 2 uur, Ds. J. H. Lammertsma.
Axel B 9 en 2 uur, Ds. Chr. Bruins.
Zaamslag 9 en 2 uur, Ds. M. Uijtenhoudt.
Bed. H. Avondm. en Dankz.
Hoek 9 en 2 uur, Ds. H. v. d. Wal.
Kloosterzande Geen dienst.
Hervormde Kerk.
Ter Neuzen 9 en 2 uur, Ds. A. Timmerman.
Sluiskil 2 uur, Dhr. H. J. v. d. Ouden.
Axel 9 en 2 uur, Ds. J. B. T. Hugenholtz.
Zaamslag 9 en 2 uur, Ds. G. van Dis.
Hoek 9 en 2 uur, Ds. E. Raams.
Hulst 9 uur, Ds. Den Boer.
Sas van Gent 9 uur, Ds. H. Akersloot v. Houten
Roos.
Chr. Geref. Kerk.
Zaamslag 9 en 2 uur, Ds. G. J. Hekkert van
Nieuwendam.
Gereformeerde Gemeente (Vlooswijkstraat.)
Ter Neuzen 9, 2 en 5'/i uur, Leeskerk.
Oud-Gereformeerde Gemeente (Vlooswijkstraat).
Ter Neuzen 9, 2 en 6'/i uur, Leeskerk.
Lokaal „Eben-Haëzer" (Kerkhoflaan).
Ter Neuzen 6'/j uur, Dhr. J. J. Kense.
Berlijn, 31 Oct. Een part. telegram aan de
N. R. Ct. meldtUit Konstantinopel wordt
geseindDe berichten van het oorlo^sterrein
luiden weinig gunstig voor het Turksche leger.
Nazim pasja doet pogingen om uit de Tsja-
taldzja linie versterkingen naar het front te
zenden. Daar moeten nog 90,000 man staan.
Men verwacht nog een hevigen strijd bij
Tsjorloe.
Belgrado, 31 October. Aan den slag bij
Koemanowa nam bijna het heele Servische
leger, ten getale van 100.000 man, deel en
streed tegen 75,000 Turken, waaronder 25,000
man ongeregelde troepen. Men schrijft de
overwinning toe aan net Fransche geschut
en houdt den veldtocht in Macedonië voor
feitelijk voltooid.
Middelburg. Heden werden ter Arrond.
rechtbank alhier vrijgesproken H. A. de W.
44 jaar stationschef te Axel beklaagd van het
veroorzaken van gevaar bij het verkeer van
stoomwezen op spoorwegen. Eisch was 14
dagen.
Voorts: P. H. E. 37 jaar winkelier en A. C.
L. 21 jaar wagenmaker beiden te Axel wegens
eenvoudige beleediging.
Hansweert. Bij de werken aan de derde sluis
alhier hebben iieden 200 grondwerkers den
arbeid neergelegd. Zij eischeu 20 tot 25 cent
per uur. Het werk ligt thans stil.
Amsterdam. In een perceelin de van Mierle-
straat boog zich gisteravond een man te ver
over de rastering van een lift, waardoor hij
door de tegenlift zoodanig aan het hoofd werd
verwond, dat de dood direct intrad.
Hoek van Holland. Van het binnenkomend
Deensch stoomschip Svanholm is in den mond
van den Waterweg een matroos over boord
geslagen en verdronken.
Den Haag. H. M. de Koningin heeft 200
gulden bijgedragen aan het te bouwen Sana
torium voor Nederlandsche longlijders te Da vos.
Scheveningen. Op het tentoonstellingsterrein
is het lijk gevonden van een löjarige zoon
van een familie uit het Belgisch park, die sinds
gisteren vermist was. De politie stelt een
onderzoek in.
Cettinje. Volgens een reutertelegram aan
het Handelsblad is officieel dat de troepen
van generaal Balkawitz zich meester maakten
van Ipec. Gisteren is de generaal met zijn
zegevierend leger de stad Ipec binnengetrokken.
Belgrado. Eenige Servische officieren die
naar Sofia gekomen zijn, hebben aan den
Servischen gezant ongeloofelijke verhalen ge
daan van de wreedheden door Turken be
dreven. In het bizonder is zulks niet te be
schrijven. Als de Turken terug trekken vindt
men verminkte vrouwenlijken, waar de oogen
uitgestoken zijn. Mannenlijken aan boomen
vastgebonden en half verkoold.
AMSTERDAM, 31 Oct. 1912.
Lijnolie Dec. f 31 Va-
Suiker kalm, Nov. f 11 genoteerd, Jan./Maart
f ll7/i6 te koop, Mei f ll'/s» geboden, Waarde van
Oct. f 11.
Aardappelen per H L.
Friesche Borgers f 1,60 a f 1,75.
Friesche Blauwen f 2,40 a f 2,50.
Zeeuwsche Bonten f 2,50 a 2,60.
Zeeuwsche Blauwen f 2,50 a f 2,60.
Zeeuwsche Bravo's f 2.40 a. f 2,50.
Zeeuwsche Eigenheimers f 1,60 a f 1.85.
Drentsche Eigenheimers f 2.70 a f 2,80.
Eigenheimer Hillegommers f2,70 a f 2,80.
Geldersche Blauwen f 2.30 a f 2,40.
Duinzand Eigenheimers f 2,70 a f 2,80.
Duin Thomassen f 4,50 a f 4,60.
ANTWERPEN, 31 Oct. 1912.
Chilisalpeter vast; loco fr. 27,90, perNov./Dee.
fr. 28,10, per Jan. fr. 28.25, per Febr./Maart
fr. 28,45.
TER NEUZEN, 1 Nov. 1912.
Boter per 1/3 K.G. f 0.677a.
Eieren 104 stuks 4.80
KOERS VAN HET GELD.
Fransch per 100 fr. f 47.67V3a/" 47.70.
Engelsch per 12.— 12.—.