Van Houtens
Uit de Tweede Kamer.
Kocla oen. e Berichte
Binnenlaiidscli Nieuws.
Biiiteulandsch Overzicht.
publicatie over de landweer ten aanzien van
de feiten gelijk heeft gehad. Spr. kan echter
de conclusie van dgn generaal dat de landweer
mislukt is, niet deeïkn.
De ontwerpen worden goedgekeurd.
Volgen de ontwerpen tot wijziging van de
militaire rechtspleging.
De heer Van Voorst geeft een overzicht
van de evolutie in de denkbeelden omtrent
de militaire rechtspleging. De tegenwoordige
regeling heeft weinig aanleiding gegeven
zegt spr. tot rechterlijke dwaling. Tot
voorkoming van d^valingen is wijziging van
de rechtspleging met noodig.
De heer Staal is zeer ingenomen met de
verbeteringen^ welke dit wetsontwerp in de
militaire rechtspraak brengen zal.
Spr. (beveelt aan, voor de rechtsgeleerde
cursussen niet te jonge subalterne officieren
te bestemmen laat men liever kapiteins ne
men, die bezwaar hebben tegen paardrijden
Spr. meent dat de wijziging noodig is, om
dat de soldaat bij de rechtsbedeeling zooveel
mogelijk moet worden behandeld gelijk de
gewone burger- De soldaat zal nu de hulp
van een advocaat krijgen, en er zal openbaar
heid zijn in het proces.
verzekering
Zitting van Woensdag 30 October.
De algemeene beschouwingen over het wets
ontwerp tot verzekering van arbeiders
tegen geldelijke gevolgen van invaliditeit
en ouderdom worden voortgezet.
De heer De Savornin Lohman (C.-H.
verklaart, dat hij tegen dit wetsontwerp zou
moeten stemmen, indien juist ware de meening
van den heer Aalberse, dat het zou uitgaan
van het beginsel van een rechtvaardig mini
mum-loon. De wetgever mag naar het oor
deel van spreker geen loon vaststellen.
Maar de regeering heeft zich geplaatst op
het algemeen belang, waardoor het ingrijpen
van den staat wordt gerechtvaardigd. Intus
schen zou spreker liever niet voor de wet
willen stemmen, omdat hij nog steeds het
meest gevoelt voor aanvaarding van het par
ticulier initiatief. Echter, dit ontwerp moet
er komen. Komt het er niet, dan krijgen we
óf niets, óf staatspensioen, zeer waarschijn
lijk niets.
Na verder betoogd te hebben, dat staats
pensioen bedeeling is, dringt spreker aan op
liet scheppen van de mogelijkheid, dat naast
de verplichte verzekering de vrijwillige fond
sen kunnen blijven bestaan. Als dit geschiedt,
zal hij waarschijnlijk voor het ontwerp kun
nen stemmen.
Spreker maakt zich los van de Tariefwet.
Hij zou geen bezwaar hebben om tegen het
Tarief te stemmen, maar wenscht zich volle
vrijheid voor te behouden. Er kunnen zeer
wel andere middelen voor de
worden aangewezen.
De heer Van Doorn (U.-L.) verklaart nog
altijd te zoeken naar de uitwerking van de
christelijke beginselen in de practische politiek
ook in dit ontwerp zit niets specifieks-chris-
telijks.
De minister heeft eenvoudig een copie van
het Duitsche stelsel gegeven, dat niet de volks
kracht bevordert, dat niet de spaarzaamheid
van ons volk kan aanwakkeren. Waarom niet
getracht, in den geest van het Belgische stel
sel de arbeiders op te wekken tot de zucht
en den lust om voor zich zelf te zorgen
Vervolgens vraagt spreker met welk recht
beschikt de minister over het loon van den
arbeider
De heer Van Doorn spreekt verder nog over
de groote moreele nadeelen, waartoe het Duit
sche stelsel heeft geleid.
Hij gevoelt voor het vrijstellen van premie
betaling voor de lage loonenmaar vraagt,
hoe de minister dan staat tegenover degenen,
die hij uitsluit.
De heer Rink (TJ.-L.) heeft drie hoofbe-
zwarente zware financieele lasten op werk
gevers en arbeiders; dat de verzekering be
perkt is tot niet eens alle arbeiders, en dat
ouderdoms- en invaliditeitsverzekering werden
samengekoppeld. Naar zijn oordeel moet
ouderdomsverzorging voorgaan. En staatspen
sioen is geen armenzorg.
De heer Snoeck Henkemans (C.-H.)
ontwikkelt eerst bezwaren tegen het staats
pensioen. Vervolgens zegt hij een en ander
te missen in het ontwerp, o.a. de weduwen-
rente en de mogelijkheid van het behoud en
de ontwikkeling van de bestnande fondsen.
Voorts noemt hij de critiek v^n de oppo
sitie overdreven. De kosten van de verzeke
ring zullen zijns inziens worden verhaald op
de consumenten.
Wordt deze wet verworpen, en het consen-
tratieprogram van de linkerzijde verwezenlijkt,
dan zullen de ouden van dagen worden ge
holpen, maar zullen de invaliden onverzorgd
blijven.
De heer Borgesius (U. L.), aannemende,
dat de minister zijn ontwerp indiende met
de bedoeling aan de zwakken steun te ver-
leenen, betoogt, dat het ontwerp, dat z. i. een
zeer slechte namaak van het Duitsche stelsel
is, dit doel niet kan bereiken, omdat het ten
eenenmale onvoldoende is. Spr. betoogde,
dat de Liberale Unie zich absoluut niet be
hoeft te schamen voor hare bekeering ten op
zichte van de staatspensionneering, en meent,
dat er, zooals Duitschland leert, naast liet
dwangstelsel een gesubsidieerde vrijwillige
verzekering noodig isook dat staatspension
neering alleen onvoldoende is. Ook daarnaast
moet staan een door den staat gesteunde vrij-
Munt uit: door groote voedzaamheid
door zuiveren cacaosmaak
door voordeeligheid (omdat zoo
weinig noodig is voor een heer
lijken pittigen kop chocolade)
willige verzekering voor lien, die een hooger
pensioen wenschen.
De behandeling van het ontwerp'invalidi
teits- en ouderdomsverzekering werd Donderdag
voortgezet. De heer Goeman Borgesius be
streed nader het regeeringssysteem en trad
in een weerlegging van de argumenten die
tegen staatspensioen zijn aangevoerd. De
spoedbehandeling van het ontwerp schreef
spr. toe aan politieke overwegingen. Naar zijn
oordeel is het nog beter om bij verkiezingen
met leege handen aan te komen, dan met de
handen half gevuld met een specie die onaan
genaam riekt. Een ministerie, die zoo iets
doet, ontgaat zijn gerechte straf niet.
Hierna kwam minister Talma aan het woord
Hij dankte hen, die dit ontwerp steunden, en
inzonderheid den heer de Savornin Lohman,
die zich er ondanks zijn bedenkingen gunstig
over uitliet. Spr. betoogde dat de behandeling
van het ontwerp op dit oogenblik alleen voort
vloeit-uit parlementaire overwegingen en ver
dedigde verder den financiëelen opzet van zijn
ontwerp, waarbij hij verklaarde de volle ver
antwoordelijkheid op zich te nemen voor het
gebruikmaken van de nota van prof. Kluijver
voor het ontwerp. De minister ontkende'dat
premieheffing onrechtvaardig is en oordeelde
de tijd voor een weduwenrente nog niet rijp.
Hij betoogde verder nog dat ouderdomsverze
kering en invaliditeits-voorziening bij elkaar
behooren.
De Districtsvergadering van den
Schoolraad te Middelburg.
't Was nog lang vóór tien uur, toen schrijver
dezes in gezelschap van een Bestuurslid van
Neuzens Chr. Mulo-school en een dito broeder
uit Zuid-Beveland zich begaf naar de vrien
delijke kweekschool aan de Heerengracht te
Middelburg. Wij hadden eerst gemeend nog
een straatje om te loopen, maar lieten dit idee
los voor een ander, om nl. het interieur der
kweekschool nog eens op te nemen. En dat
hebben wij ons niet beklaagd. Wij troffen het
dan 'ook uitnemend. Juist toen wij binnen
traden, noodigtle een der leeraren, de vrien
delijke schoolopziener in het district Goes,
die ons reeds voor was geweest, uit hem te
volgen naar de verschillende localen, om de
collecties leermiddelen te bezien. Of wij ons
ook gaarne daarbij aansloten En wij hébben
een half uurtje genoten. Niet doordat wij
zooveel nieuws of vreemds hadden te bewon
deren, want het is aan alles te zien, dat deze
kweekschool pas in hare opkomst is. Maar
ons trof de eenvoud, die toch in niets te kort
doet aan de degelijkheid en netheid. En wij
smaakten het genoegen te kunnen spreken
met menschen, die weten, wat ze weten.
Spoedig echter sloeg Lange Jan 10 uur,
iet klokje van gehoorzaamheid, en weldra
hadden wij ons een plaatsje opgezocht in de
gymnastiekzaal, waar de wakkere voorzitter
gereed stond de vergadering te openen. Nog
een enkele blik over de schaar van mede
strijders voor de zaak van het Chr. onderwijs
in Zeeland, een haastige groet bij het weer
ontdekken van een oude bekende en dan de
harten omhoog.
De vergadering zingt Psalm 95 1 en 2,
de Voorzitter leest het 2e hoofdstuk van den
Colossenser-brief en gaat voor in den gebede.
Daarna het woord van welkom, als altijd kern
achtig en vol enthousiasme. Groot is de
opkomstook de schoolbesturen zijn ruim ver
tegenwoordigd, wat dadelijk te zién is aan de
kleedij der aanwezigen. Het verzoek op den
oproepingsbrief om vacantie te geven, is niet
tevergeefs gedaan, ook de dames ontbreken
niet. Maar wat vooral treft, wat bemoedigt
voor de toekomst, is de aanwezigheid van het
schooltoezicht in den persoon van den heer
Brauts. Waarom hij alleen?
Een feestdag noemt de Voorzitter dezen
dag voor allen, die gekomen zijn om de goede
zaak van het Christelijk onderwijs te bepleiten.
Een feestdag, die dat ook zijn moet voor onze
kinderen daarom een vacantie-dag.
Even schijnt het, of de feestvreugde al gauw
zal gestoord worden, als de Voorzitter een
brief voorleest van den ijverigen secretaris
van den Schoolraad. Maar de bui drijft spoedig
af. De oude heer meent het niet zoo kwaad,
als maar op zijne waarschuwing gelet wordt.
En dat is noodig, want denkt eensop de 100
scholen, die bij den Schoolraad zijn aange
sloten, zenden slechts 8 a 10 een afgevaardigde
naar de Algemeene vergadering en dan maken
de meeste schoolbesturen er zich nog af door
alleen het Hoofd der school te zenden. Dus,
schoolbesturen, laat u dat voor gezegd houden.
En nu komt de maaltijd. De disch is rijk
voorzien, al is niet alles even smakelijk. Als
de eerste schotel op tafel komt, verwacht
ieder een heerlijk gerecht, door de ijverige
koks van Krabbendijke bereid uit al de schatten,
die het rijk der natuur c/ns in den schoot
werpt. Eilacie, de schotel is ledig en de koks
hebben zich verslapen tot groote teleurstelling
van broeder Eisma, die nu juist naar dezen
schotel zoo reikhalzend heeft uitgezien. Ge
lukkig, dat de heer Wisse van Schoondijke
aan de vergadering raad vraagt, wat we nu
te doen hebben en dat broeder Wielemaker,
als altijd, raad weet.
De eerste schotel (natuurkunde) wordt nu
opgeruimd en wij hebben de stelligste ver
zekering, dat nu ook no. 5 (het schrijven) niet
op tafel zal verschijnen, mede door de schuld
van Krabbendijke.
Voor het hoofdgerecht is het nog te vroeg,
daarom komt schotel no. 3 (de Zomervacantie).
De naam herinnert aan de hitte en het blijkt
spoedig, dat de inhoud werkelijk heel warm
is en de gansche vergadering warm maakt.
De heer De Jager, bestuurslid van Kapelle-
Biezelinge, neemt het deksel weg en wij zien
uitjes, augurkjes, erwtjes, alles gestoofd'onder
de strajen der Juli zon. Daaraan hebben nu
de handen der schoolkinderen gewerkt en dus
moest er in Juli wel vacantie worden gegeven.
Kapelle-Biezelinge raadt daarom aan om overal
iu die maand vacantie te houderr. „Ho, ho 1"
roept Vlissingen, „daaraan doe ik niet mee.
In mijn duinen groeien geen augurken. Ik
wil genieten van mijn frissche zeelucht en
daarvoor is Augustus'meer geschikt!"
Maar de heer Brants brengt Vlissingen aan
't verstand, dat Augustus de groote regen
maand is.
„Wat praat gij allen", zegt een broeder uit
Ter Neuzen, „over vacantie Probeer eerst
eens om de schoolbesturen in Zeeuwsch-
Vlaanderen te overtuigen van het nut van
vacantie, opdat er ook van daar meer gasten
tot dezen maaltijd komen. En dan, zijt gij
vergeten, wat ik u vóór twee jaar te Goes
heb gevraagd om wijziging der schoolwetten,
vooral der Leerplichtwet? Nooit komt het
op onze plattelandsscholen in orde, als zij met
de stadsscholen worden gelijkgesteld."
Dat begrijpt onze hooge gast uit Goes niet.
Moet de leerplichtige tijd dan niet worden
uitgebreid en het schoolverzuim verdwijnen,
desnoods door strenge straffen Als dat niet
gaat, omdat er sociale nooden zijn, dan moeten
die nooden gelenigd worden.
Maar de Ter Neuzensche broeder beweert,
dat die sociale nooden minder schuld hebben
dan de landbouwcultures. De kinderkrachten
kunnen op den akker niet gemist worden en
dat is physiek voor de kinderen een zegen en
doet aan hunne geestelijke ontwikkeling geen
^schade, als men die kinderen maar gelegenheid
geeft op andere wijze kennis te verwerven
dan de wet voorschrijft
De Voorzitter kondigt nu de komst van het
hoofdgerecht aan (Rapport Ineenschakelings-
commissie) opgedischt door den heer R. van
der Welle. Er is een spijskaart bij, gecalli-
grafeerd op twee schoolborden, wat wel noodig
blijkt. Hoe de vergadpring er van smultAls
de katjes muizen, mauwen ze niet en men
kan ook een speld hooren vallen.
O, kon ik ook hier anderen laten proeven,
kon ik het recept geven om dit potje klaar
te maken. Maar zoudt gij, lezer, dan ook zoo
veel moed hebben als die Middelburgsche kok,
die twee zware boekdeelen moest doorworste
len met taaie volharding om achter het geheim
te komen hoe hij ons deze spijze zou opdisschen?
Ik weet voor u, indien ge ons benijdt, slechts
één middel n.l. om den heer R. van der Welle
na te reizen -naar Brabant, waar hij, zooals
wij vernamen, het potje voor de vrienden, die
daar wonen, nog eens wil opwarmen.
We zingen nu Gezang 9G en nemen wat
rust, nadat Ds. De Light de morgenvergade-
'ring met dankzegging heeft gesloten. Ook die
pauze is niet het minst aangename deel van
den dag, omdat ze altijd weer gelegenheid
geeft, oude vrienden te ontmoeten en nieuwe
te vinden. Maar klokke twee zijn wij toch
weer allen op post en, als na het'zingén van
Ps. 25 4 en G Ds. Boeijenga ons samenzijn
met gebed heeft geopend, luisteren wij met
helangstelling naar eenige vragen, die Ds. de
Light heeft te stellen aan den heer V. d.
Welle over het Mulo-onderwijs, de examens
en het Lyceum, maar vooral ook naar onzen
wakkeren schoolopziener, die zoo gemakkelijk
beslag weet te leggen op de vergadering.
Heeft rSeds broeder V. d. Welle het onderwijs
aan de II. B. S. eene mislukking genoemd,
de lieer Brants gaat nog verder en toont aan,
dat 70°/0 der leerlingen daar verongelukt.
Het is een lust naar dezen strijder voor
ware volksontwikkeling te luisteren, ook al is
hij volgens eigen getuigenis wat al te heb
zuchtig in het nemen van den tijd. Dit weten
wij nu althans hoe het in de toekomst ook
loopen moge, als er eenmaal reorganisatie van
ons onderwijs komt, dan zal dit in hoofdzaak
het werk zijn van Dr. Kuyper en Dr. Woltjer.
Maar stilhet dessert wordt opgedischt.
Broeder Potjewijd vergast ons op een refe
raat over de eelijkstelling van het openbaar
en bijzonder onderwijs. Jammer, dat de meeste
gasten reeds meer dan verzadigd zijn en de
portie wat al te groot is om die nog kalm te
verorberen. Een Walchersche boer zegt oolijk
„Dat laatste potje is te wijd."
Toch blijven de meeste broeders tot het
maal geëindigd is en krijgen nu van den heer
Weeda de waarschuwing mee, om toch te
letten op de teekenen der tijden. Of hebben
de mannen van de openbare school niet dui
delijk op hunne vergaderingen te kennen ge
geven, dat zij terugwillen naar den tijd van
'78 of zelfs voor '57 en dus ons alle subsidie
willen ontnemen. De heer Wielemaker maant
daarbij gerust te blijven in het geloof aan
onzen God, dief alles regeert en in aansluiting
daarmede leest de Voorzitter uit den nieuwen
Gezangbundel Gustaaf Adolfs strijdzang en
geloofslied: „Weest niet vervaard,'gij kleine
schaar." Dan zingen wij het 3e vers van het
gebed des Heeren en sluit de Voorzitter met
dankgebed deze heerlijke vergadering.
Dinsdag heeft de heer Duijs (S, D.) afgevaar
digde van Zaandam, in de Tweede Kamer
over de Ouderdoms- en Invalideitsverzekering
97s uur gesproken.
Op de publieke tribune wérd opgemerkt
dat hij een inwendig defect had en daardoor
niet ophouden kon
Het Handelsblad schrijft
Om ongeveer tien minuten voor elven, Dins
dagavond, toen de heer Duijs zijn schier einde-
looze rede over de ouderdomsverzekering
hield, kwam Minister Heemskerk de Kamer
binnen. Eerst bleef Z.Exc. bij dé deur staan,
zag tot zijne verwondering dén heer Duijs nog
bezig, liep achter langs de ministerstafel recht
uit naar het andere eind van de zaal en ver
dween, evenals hij gekomen was, zonder zich
met iemand op te houden. Alle aanwezigen
schaterlachten, terwijl de heer Duijs opmerkte
„Dat zijn voorbijgaande schepen in den nacht."
De rechtbank veroordeelde heden Dirk v.
Eijk tot 3 jaar gevangenisstraf overeenkomstig
den eisch van het openbaar ministerie.
De Veenendaalsche Gasfabriek.
In de gisteren gehouden raadsvergadering
van Veenendaal werd besloten om den direc
teur der gasfabriek alleen te handhaven voor
het technisch beheer van de fabriek en de
boekhouding aan den boekhouder op te dragen.
Een voorstel om den directeur te ontslaan
werd met een belangrijke meerderheid ver
worpen.
De strijd bij Kirk Kilisse.
Woensdag kwam uit Sofia het bericht dat
na een slag van twee dagen het Bulgaarsche
leger een volkomen overwinning behaald heeft
op de hoofdmacht der Turken, die zich in
wanorde heeft teruggetrokken.
Loele Boergas is genomen.
Indien het Reuterbericht, dat de Bulgaren
reeds Drama, een station aan den spoorweg
van Konstantinopel naar Saloniki, op een af
stand van 50 K.M. ten Oosten van Seres, waar
het Turksche leger in Macedonië zich heeft
samengetrokken, hebben bezet, waarheid be
vat, dan is de verbinding tusschen Macedonië
en Thracië reeds verbroken.
Van Drama zal het Bulgaarsche leger naar
Seres oprukken, waar het de Bulgaarsche
colonne, die van Newrokop komt, zal ontmoeten,
alsmede het derde Bulgaarsche legerkorps,
dat door het Stroeinadal oprukt. Er bestaat
dan geen mogelijkheid meer, dat het Turksche
ÜOMA
