Van Houten's
Cacao
ecla 2^CL e Bericlite
Uit Stad en Provincie.
Moeders «geeft uw kinderen
dagelijks
oorlogsverklaring heeft voorspeld. De Ser
vische Sobranje zond een telegram aan de
parlementen te Belgrado, Athene en Cettinje,
waarin de hoop werd uitgesproken, dat alle
Christenen op den Balkan onaf hankelijk zullen
samengaan in den strijd tegen regeeringloos
heid en dwinglandij. Reeds Woensdag werd
de beslissing van Bulgarije en Servië verwacht,
die zijn overeengekomen hun beslissing te
nemen en zoo noodig zonder uitstel op te
rukken. Wie weet wat de telegraaf heden
nog brengt. Dat de Turksche militaire attaché
Belgrado reeds zou verlaten hebben, is nog
niet bevestigd.
De Crisis op den Balkan.
De oorlog tusschen Turkije en Montenegro.
Londen, 1 October. De bijzondere corres
pondent van Reuter te Podgoritsa seint dd. 9
dezer, dat het Montenegrijnsche leger gisteren
morgen den oorlog tegen Turkije begonnen is
met een aanval op een sterke Turksche stel
ling tegenover Podgoritsa. Na een artillerie
duel van 4 uur ontruimden de Turken de
hoogten van Plavnitza en rukten de Montene
grijnen vooruit, ten aanval op Detsjitsj. De
Turken kregen in den namiddag versterking,
waarop een geregelde slag begon, die nog voort
duurt.
Onder geestdriftig gejuich van de inwoners
reed koning Nikolaas met prins Mirko en den
generalen staf vanochtend vroeg naar den
naasten berg bij Podgoritsa om de stelling te
bezien.
Klokke acht uur loste prins Peter, de jongste
zoon van den koning en kapitein bij de artil
lerie, het eerste schot op de Turksche stelling
op de tegenover gelegen bergen. In-het Mon
tenegrijnsche hoofdkwartier speelde de muziek
het volkslied.
Er volgde aanstonds een artillerie-strijd
langs de geheele linie. In 21 minuten werd
het vuur van het Turksche geschut tot zwijgen
gebracht. De Turken trokken vervolgens uit
hun eerste stelling op den berg Planinitsa
terug. Om twaalf uur hadden zij de geheele
bergstelling ontruimd.
Daarop werd bevel gegeven tot een alge
meen oprukken van de Montenegrijuen. On
der beschutting van kanonvuur rukte het voet
volk langzaam tegen de sterk verschanste
Turksche stellingen op den berg Detsits, die
den weg naar Skoetari bestrijkt, op.
Om twee uur in den namiddag landden de
Turksche troepen aan den oever van het meer
Skoetari, niet ver van de Montenegrijnsche
grens. Er volgde een algemeen gevecht. Het
duurt nog langs de geheele uitgestrekte linie.
Kroonprins Danilo, de opperbevelhebber van
het Montenegrijnsche leger, en prins Peter
zijn juist van het slagveld het hoofdkwartier
van den koning binnengereden om met hun
vader te overleggen en nieuwe bevelen te
krijgen.
De correspondent van de Daily Chronicle
te Konstantinopel geeft te kennen, dat Rusland
Montenegro zijn oorlogsverklaring heeft inge
geven. Toen de correspondent onlangs te
Cettinje was zag hij toebereidselen voor de
legermobilisatie gebeuren onder toezicht van
vijf Russische officieren, onder wie een gene
raal, /gezonden door den tsaar.
Berlijn, 10 October. Uit Rome wordt aan
de Deutsche Tages-Zeitung geseind Het be
ginnen van den oorlog door Montenegro wekt
hier sterk ontstemming, zoowel in oflicieele
als in politieke kringen. Men had alles gedaan
om koning Nikita tot kalmte te brengen en elk
verzoek om stoffelijken of zedelijken steun
geweigerd. Ook zijn schoonzoon koning Victor
Emanuel was het volkomen met deze houding
eens.
Men gelooft hier nog steeds, dat de oorlog
plaatselijk te beperken zal zijn. Zou Oosten
rijk genoodzaakt worden in te grijpen om het
Sandzjak niet Servisch of Montenegrijnsch te
laten worden, dan zouden de groote mogend
heden dit kalm kunnen laten gaan. Langer
dan de oorlog zal die bezetting niet duren.
Te Tsjakor en Tsagarli heeft een hevige
botsing plaats gehad tusschen Mohamedaansche
boeren en Monteuegrijnen, waarbij 2 boeren
gedood en 7 doodelijk gewond zijn, Ook de
Montenegrijnen verloren een aantal mannen
en namen de vlucht.
De Montenegrijnen zijn volgens een telegram
uit Rlstafats bij Berana teruggedrongen en
evenzoo zijn de Montenegrijnen, die in de buurt
van Goessinje hebben aangevallen, terugge
jaagd. Van alle zijden snellen Albaneezen toe
om Turkije te helpenzij zijn bereid hun
laatsten droppel bloed te offeren voor de ver
dediging van de grenzen.
De stemming wordt hier ieder oogenblik
meer geprikkeld. De Mohammedanen willen
volstrekt ten oorlog. De mobilisatie wordt
ijverig voortgezet en de groote transporten van
troepen zullen waarschijnlijk Maandag begin
nen. De spoorwegen zullen dan het personen-
en vracht-vervoer geheel staken. De boeren
aan de grens brengen hun paarden naar Bul
garije om ze aan de Turksche requisitie te
onttrekken.
In Saloniki worden de paarden van de voer
lieden op straat uitgespannen en onteigend.
Men verzekert, dat de Montenegrijnen bij
Berana terug zijn geworpen.
Hieronder volgen eenige gegevens omtrent
Montenegro.
Naar men zich herinnert, telt het rijk sinds
1910 onder de koninkrijken. Het regeerende
huis is dat van Petrovitsj Niegosj. In 1905
kreeg het land een grondwet. Do Skoeptsjina
(Parlement) bestaat uit 61 afgevaardigden,
te drinken, dat is gezonder voor hen en voor hunne
zenuu/en dan welke andere drank ook; maar let er
op dat ge van deze krachtige pittige cacao niet veel
noodig hebt voor de bereiding, dan zult ge onder
vinden dat ge hun voor uiterst weinig geld het
gezondste te drinken geeft dat maar te bedenken is.
die door middel van het algemeen kiesrecht
worden aangewezen. De nationale vlag is uit
drie waterpas gestelde strooken wit, blauw
en rood, samengesteld.
De voorzitter vaq den ministerraad heet
dr, Tomacwitsj, die van oorlog Serdar J. Woe-
kotitj. Aan het hoofd van het actieve leger
staat de kroonprins. In Cettinje heeft Neder
land geen afzonderlijken, diplomatieken ver
tegenwoordiger noch een consulair ambtenaar.
Het rijkje beslaat 9080 vierkante K.M. en
wordt door ongeveer 250.000 menschen be
woond, wat een dichtheid der bevolking van
27 personen per vierkanten K.M. maakt. Van
deze behoort verreweg he't grootste deel tot
de orthodox-Grieksche kerk. Het aantal Ka
tholieken en Mohammedanen is zoo wat gelijk.
De hoofdstad Cettinje telt niet meer dan
4355 bewoners, de militaire bezetting niet
meegerekend. In huiden, wol en paarden wordt
voornamelijk handel gedreven. De koopvaardij
vloot telde in 1911 22 zeilschepen. De spoor
lijn in dat land mat in 1909 18 K. M. Naar
men weet, beteekent Montenegro (in het Ser
visch) Tzrna Gora, Zwarte Berg.
Wat nu inzonderheid het leger aangaat, iedere
Montenegrijn van 18 tot 60 jaar is verplicht
onder de wapens te komen, en wel van 20 tot
45 jaar, in den eersten ban, van 18 tot 20 in
den tweeden en van 45 tot 60 jaar in den
derden ban. De militaire uniform bestaat uit
de nationale dracht, wat er ook toe bijdraagt,
om de mobilisatie spoedig in haar werk te
doen gaan, waartoe natuurlijk ook de geringe
omvang van 't rijk medewerkt.
Toch heeft de Montenegrijn gelegenheid, in
vredestijd zich in den wapenhandel te oefenen.
Daartoe bestaan twee schoolbataljons, die
ieder gedurende vier maanden daartoe de ge
legenheid bieden, behalve andere afdeelingen,
die voor de artillerie en de genie opleiden.
In geval van oorlog worden 12 brigades ge
vormd. d. w. z. 11 brigades infanterie en één
brigade artillerie met 12 batterijen. De artil
lerie telt 48 bergkanonnen, 36 veldkanonnen
en 44 belegeringskanonnen. Voorts 20 mitrail
leuses en krijgsvoorraad, die voor al die wapenen
ruimschoots voldoende is.
Naar men weet, is koning Petrowitsj Nie
gosj de schoonvader van Victor Emanuel van
Italië, c|ie met Elena is getrouwd.
TER NEUZEN II October 1912.
Gelijk bekend is, maakt Nederland zich
gereed, om in 't volgend jaar het eeuwfeest
te vieren van onze verlossing van de Fransche
overheersching.
Dat bij die feestviering Ter Neuzen niet
achter zal blijven, spreekt van zelf.
Dinsdag had reeds de eerste vergadering
plaats van een Comité, dat dit feest zal voor
bereiden.
In afwijking van de tot hiertoe gevolgde*
gewoonte, om alle belangstellenden per ad
vertentie op te roepen tot eene vergadering,
had de heer Burgemeester ditmaal eene uit-
noodiging gezonden aan enkele notabelen en
aan verschillende corporaties met verzoek, zich
te doen vertegenwoordigen.
Die corporaties waren de Gemeenteraad
met den secretaris en den ontvanger, de
Brandweer, de Raad der Ned. Herv. kerk,
der Geref. kerk, der R. K. kerk en der beide
Geref. gemeentenhet bestuur der Liberale
kiesver., der Anti-revol. en der Chr. Historische
kiesvereenigingde Oranjevereeniginghet
bestuur van de Vereenigde Handwerkslieden,
van den Chr. Werkmansbond, der Chr. Werk
lieden vereeniging en van de Vereen, van R.
K. spoorwegbeambtenhet bestuur van de
Muziekvereenigingde Kamer van Koophandel
de Vereen, van Cargadoors Volksonderwijs
de Vereen, van Chr. onderwijzers in 't Land
van Axelde hoofden der vier openbare en
der vier bijzondere scholen met den oudsten
onderwijzer van elke schoolde Wielarsbond.
De genoodigde notabelen warende garni
zoenscommandant de inspecteur en de ont
vanger van belastingende ingenieursde
doctoren de notarissen en de havenmeester.
Twee-en-veertig van de genoodigden hadden
aan de oproeping gehoor gegeven, terwijl van
enkele anderen bericht was ingekomen, dat
ze voor de uitnoodiging bedankte, of verhin
derd waren de vergadering bij te wonen.
In de bovenzaal van 't Hotel Centraal werd
deze eerste vergadering Dinsdagavond te acht
uur geopend door den heer Burgemeester, die
met een kort woord de aanwezigen welkom
heette, hun dank zei voor hunne bereidwillig
heid om mede te werken tot organisatie van
het feest en voorstelde, thans over te gaan
tot de verkiezing van een Bestuur van 9 leden.
Dit werd goedgevonden. Op voorstel van
den heer Eijke werd de heer Burgemeester
bi] acclamatie benoemd tot eere-voorzitter.
Na een drietal stemmingen werden gekozen
de heeren Eijke, Van Hasselt, Speetjens, ds.
Timmerman, Verhulst, Le Nobel, Jurrij, Buijze
en De Cooker.
Op voorstel van den eere-voorzitter werd
de heer Van Rompu lid van Ged. Staten be
noemd tot eere-lid.
Het bestuur (dat de verschillende functie's
onderling verdeelde) is samengësteld als volgt
M. Eijke, voorzitter, H. J. Verhulst, vice voor-
zitter, L. F. van Hasselt, le secretaris, C. le
Nobel, 2e secretaris, F. I. II. Speetjens, pen
ningmeester, J. F. de Cooker, 2e penning
meester, leden Dr. Buijze, Ds. A. Timmerman
en J. L. Jurrij.
Nadat op verzoek van een der aanwezigen
de heer Huizinga lezing had gegeven van de
lijst der uitgenoodigde corporation en perso
nen, waarvan enkele hadden te kennen gege
ven niet genegen te zijn in het comité zitting
te nemen werd de vergadering gesloten, onder
mededeeling dat het bestuur een voorloopig
programma zal opmaken en dit ter goedkeu
ring aan het connte zal voordragen.
Het is wederom een groot gemak dat
Littooij's Reiswijzer (Winterdienst) verschenen
is, want des winters kan men het boekje
evenmin missen als des zomers. Alles is weer
nauwkeurig bijgewerkt. Nieuwe diensten zijn
er weer in opgenomen. En Amsterdamsche-
en Greenwichtijd is nég duidelijker aangegeven
als voorheen.
Als Handelsgids bewijst het tevens met
sncces vele Jdiensten. Het boekje is bekend
en men treft het overal aan.
Het spoorwegstation alhier wordt elec-
trisch verlicht, van binnen en van buiten.
Voorwaar een mooie verbetering, die hard
noodig was.
Door Burg. en Weth. is aan den heer
A. Weijers, buitengewoon gemeent-opzichter
bij den bouw der hoogere burgerschool ontslag
verleend.
Zaterdagavond is alhier een cursus in het
boekhouden opgericht, die door 30 leerlingen
wordt gevolgd. De lessen worden gegeven
door den heer J. Adriaanse van Lamswaarde,
-- Aan de universiteit te Gent is met groote
onderscheiding geslaagd bij het examen van
candidaat in de wijsbegeerte en letteren, de
heer Gustave Renier, van Ter Neuzen.
Voor het beroepen van een predikant bij
de Geref. gemeente fVlooswijkstraat) alhier is
een tweetal opgemaakt waarop zijn geplaatst
Ds. J. Fraanje alhier en Ds. A. Kievit te Aag-
tekerke.
Sluiskil. Bij den aannemer, den heer Coppé.
op de cokesfabriek alhier, hebben een twintigtal
werklieden, allen Sluiskillenaars. het werk
gestaakt. Zij, meest allen jongens van 16 tot
20 jaar oud, verdienden als opperman op de
fabriek 35 centiemen per uur. Zij eischten
40 centiemen, wat hun niet toegestaan werd.
Daarop staakten zij. Het loon met bieten
te steken lacht hun zeker nu toe. Maar hoe
lang duurt dat bi.etensteken Hoogstens tot
November. Naar men verneemt zullen zij, die
gestaakt hebben, nimmermeer werk op de
fabriek krijgen.
Er is hier zoo'n gebrek aan werklieden,
dat veldarbeiders f 2,50 per dag vragen om
aardappelen te rooien.
Zaamslag. Alhier werd aanbesteed dpor de
Coöperatieve vereeniging „Ons Voordeel" al
hier, de onderstaande voederartikelen n.l.
1500 kilo maïs, aannemer J. van der Welle
te Othene voor f 7,20 per 100 kilo
6550 kilo tarwe gries (wit) aannemer als
boven voor f 8,73
750 kilo schepmeel. aannemer J. Meijer te
Zaamslag voor f9,10 per 100 kilo;
650 kilo roggemeel, aannemer als voren voor
f 9,45 per 100 kilo
1600 kilo bloem (dubbele 00), aannemer als
voren voor f 12,55 per 100 kilo.
Zaamslag. In de Dinsdag alhier gehouden
raadszitting werd afgewezen het adres van
herbergiers tot intrekking van de onlangs vast
gestelde wijziging in de politieverordening,
dat de herbergen des Zondags gedurende kerk
tijd gesloten moeten zijn. Eveneens werd af
gewezen een verzoek van den gemeenteveld
wachter, tevens bode en concierge van het ge
meentehuis, om vrijdom van personeele be
lasting.
Aan de pogingen van den Alg. Ned. Wiel-
rijdersbond tot verkrijging van een wielerpad
langs den nieuwen dijk door het Axelsche Gat
zal steun worden verleend door het zenden
van een adres om adhaesie aan den Minister
van financiën. Het plaatsen van borden met
den plaatsnaam acht de raad overbodig in ver
band met de op verschillende wegen voor
komende wegwijzers van den Wielrijdersbond,
die de gemeente Zaamslag aanwijzen.
Het verzoek van het Middelburgsch comité
voor het plan 1913 om steun wordt aange
houden tot latere behandeling, teneinde eens
te kunnen nagaan wat andere gemeenten doen
en te onderzoeken of er voorwerpen zijn die
voor de tentoonstelling zouden kunnen worden
opgezonden.
Vastgesteld werd eene verordening tot re
geling van de jaardvyedde van den ambtenaar
ter secretarie. Het minimum is bepaald op
f 350 met 5 jaarlijksche verhoogingen tot een
maximum van f 500. De indienst zijnde func
tionaris komt dan in verband met zijne dienst
jaren in 1914 in het genot van dit maximum.
Daar men dit echter reeds met 1913 wilgeven,
zal voor dat jaar eene gratificatie van f 50
worden toegekend.
Een voorstel om het minimum op f 400 te
stellen en het maximum op f600 werd ver
worpen.
De gemeentebegrooting werd vastgesteld op
een eindcijfer van f 28.293.68Vs) met een post
voor onvoorziene uitgaven ad f 156.86Va.
Tijdens de behandeling van de begrooting
werd op voorstel van een der leden het salaris
van den gemeentewerkman met f 40 verhoogd
en dat van den man belast met eenige werk
zaamheden in de buurt Othene met f 10.
De hoofdelijke omslag is uitgetrokken op
f 9260 (het vorig jaar op f 8500.) In verband
daarmede zal machtiging worden gevraagd
het maximum op f 10.000 te bepalen.
Tot onderwijzer en onderwijzeres bij het
herhalingsonderwijs aan de school in den
Groote Huissenspolder werden benoemd de
heer G. J. Maas en mej. C- A. Th. Knijff.
Vrijdag 25 October a. s. zal voor de
arrondissements-rechtbank alhier behandeld
worden de zaak tegen H. A. de W. te Axel,
beklaagd van het veroorzaken van gevaar voor
het verkeer door stoomvermogen over een
spoorweg.
Door het openbaar ministerie zijn 11 ge
tuigen gedagvaard, waaronder 2 doctoren en
een ingenieur der Staatsspoorwegen als des
kundige.
Koewacht. In den laatsten tijd vertrekken
vele personen van hier en omliggende gemeen
ten naar Duitschland en Holland vertiekken,
terwijl uit de aangrenzende Belgische gemeen
ten velen naar Frankrijk gegaan zijn om daar
bieten te rooien. «Daardoor worden thans door
onze veldarbeiders hooge daggeldeq verdiend.
Er zijn landbouwers, die f2 a f2,25 per dag
voor aardappelrooien en 8 a 10 per roede voor
het uitsteken der bieten betalen. Als men
bedenkt, dat er arbeiders zijn, die 30 tot 40
roeden en meer per dag steken, dan zal men
begrijpen, dat er thans goed geld verdiend
wordt.
Schoondijke. De herveiling van de hofstede
te Eede, bewoond door C. Blondeel, had 5 dezer
plaats. Ze werd toegewezen aan Chr. de
Backere—Standaert te Oostburg voor f 18,000,
d. i. f 13,000 minder dan bij de eerste veiling.
Gedenkdagen voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
3 October 1811. Keizer Napoleon wordt in
een hoogaars het Zwin overgevoerd naar Ter
RONA
