Van Houten s
Cacao
Uit Stad en Provincie.
Eecla joci. e Berlclite jol.
Kerk en School.
Landbouwberichten.
te worden gehandeld, maar aan het hoofddoel
van het voorstel moet warme waardeering
worden geschonken. Slagen wij er in, dit punt
in de Grondwet te brengen, dan is verwezen
lijkt de wensch naar algeheele vrijheid van
de ontwikkeling van het christelijk onderwijs.
Wij vragen geen bevoorrechting van de chris
telijke school, maar in stede van dc stuitende
bevoorrechting der openbare school, gelijkheid
in plaats van oorlog vrede, recht voor allen.
Tot dien strijd om het recht roepen wij u,
antirevolutionnaire propagandisten, op!
Daverende toejuichingen volgden op deze
rede.
TER NEUZEN 27 September 1912.
Men heeft dezer dagen de opmerking ge
maakt dat op de begrooting van hoofdstuk
Justitie voor 1913 niet voorkomt een post voor
het bouwen van een nieuw kantongerechtge-
bouw.
Van bevoegde zijde werd ons medegedeeld,
dat dit een gevolg is van de nog steeds han
gende kwesties omtrent de ruiling van gronden
tusschen het Rijk en de Gemeente.
In verband hiermede wordt nog onderhan
deld over de plaats waar het gebouw zal
worden gezet. Zoodra die is beslist bestaan
er plannen de bedragen voor den bouw aan
te vragen.
Dinsdag a. s. zal het 25 jaar geleden
zijn dat de brieven-en Telegrambesteller M.
J. Cense alhier bij de Posterijen en Telegrafie
werkzaam is, en onafgebroken in deze gemeente.
25 jaar ip dezelfde gemeente werkzaam komt
niet te vaak voor. Hij heeft steeds getoond
met ijver zijn dienst te vervullen. Op dien
zelfden dag zal ook Liebens de kantoor-bode
25 jaar bij de Post zijn, waarvan 19 jaar in
Ter Neuzen werkzaam. Deze dag zal voor
beiden niet ongemerkt voorbij gaan.
Gisteren had een gevaarlijke werkzaam
heid, die nog nooit in deze gemeente voorge
komen was, plaats aan de groote winkel-
spiegelruit bij den boekhandelaar L. in de
Vlooswijkstraat alhier. De ruit moest nl. ge
heel los komen om gelicht te worden. Daarna
moest er een reparatie aan geschieden, waar
door het barsten der ruit voorkomen werd
Door beleidvol te werken, zijn groote onge
lukken uitgebleven, en is de. Onderlinge Glas
verzekering alhier voorgrooteonkostengespaard
gebleven.
Dezer dagen bezocht een juffrouw ver
schillende winkels in onze stad. Zij scheen
graag eens alleen in een winkel te zijn en
vroeg aan een juffrouw die ze hielp, of ze een
glas water voor haar wilde halen. Deze bleef
echter iff den winkel en een ander bracht een
glas water voor de dorstige juffrouw. In een
andere winkel moest men voor diezelfde juf
frouw iets van boven halen, en bleef zij even
alleen. Na haar vertrek ontbrak in de lade
een rijksdaalder. Men veronderstelt, dat ge
noemd' geldstuk met die juffrouw is meegegaan
In den laatsten kermisnacht zijn langs
den Provincialen weg tusschen Driewegen en
Spui een aantal boomen beschadigd.
Dinsdagavond betrapte de politie J. D., die
in den boomgaard van M. de Feijter, nabij
het Zwaantje alhier, een ongewenscht bezoek
bracht. Hi] vluchtte, doch de politie achter
haalde hem en maakte proces-verbaal op.
In zake J. F. V., bootwerker te Ter
Neuzen, overwoog het Gerechtshof dat uit de
beraadslagingen 'ten hove is gebleken dat het
onderzoek der zaak niet volledig geweest is,
weshalve het wenschelijk voorkomt te bepalen,
dat in de terechtzitting van het Gerechtshof
op 23 October, des middags te twaalf ure,
alsnog de navolgende getuigen zullen worden
gehoord: L. van de Wege, echtgenoote van
W. Rouw, P. Romeijnsen, echtgenoote van
J. H. den Boer, J. J. Sponselee, echtgenoote
van J. J. Doorns, allen zonder beroep te Ter
Neuzen, P. Vernimmen, boerenarbeider te Mid
delburg, C. Klaassen, inspecteur van politie
te Ter Neuzen en A. v. Gremberghe, zeevis-
scher te Ter Neuzen, varende ter haringvangst
voor eene Katwijksche reederij.
Zaamslag. Heden werd alhier aanbesteed
het verbouwen der woning van F. van Fraeijen-
hove. Deze aanbesteding geschiedde in 2 per-
ceeien. Voor perceel 1 (Metselwerk): werd
ingeschreven als volgt: J. II. Houg voor f 480
J. v. d. Velde voor f 477L. de Visser voor
f 475H. P. Lensen voor f 450W. Galle
f 425.
Voor perceel 2 (Timmerwerk) werd als volgt
ingeschreven: D. Galle voor f596; J. Wisse
voor f558; A. Kaijser voor f558; Gebr. Stof
fels voor f525; K. Dieleman voor f510; C.
H. H. Wisse voor f485; J. C. Kaijser voor
f458.
Gegund aan de laagste inschrijvers.
Gedenkdagen voor Zeeuwsch-Vlaanderen
29 Sept. 1633. Mislukte aanslag der Span
jaarden op Philippine.
29 Sept. 1811. Napoleon bezoekt Ter Neuzen.
1 Oct. 1379. Brandschatting van Sluis door
de Witte Kaproenen van Gent, Brugge, Yperen
en hunne aanhangers.
1 Oct. 1578. Wering der beelden in de Sint
Elooiskerk te Oostburg.
Oostburg. Maandag, de eerste dag dat de tram
reed van hier naar Cadzand, werden dien dag
ruim 1200 kaartjes afgegeven. Een klein
déraillement had 'dien dag plaats, waardoor
een uur vertraging ontstond.
Oomburg. In den afgeloopen zomer logeerden
hier 2458 vreemdelingen. Het weder in aan
merking genomen, viel dit cijfer veel mee.
Zuiver en oplosbaar.
Vol vetgehalte (cacaoboter).
Volkomen ontwikkelde, pittige cacaosmaak.
Gereformeerde Kerken.
Beroepen te IJlstK. v. d. Beek te Dirks-
horn; te Driewegen en Borsselen: W. S. Pon
tier, cand. te Rotterdam te Opheusden G.
van Reenen te Leiden.
Ned. Hervormde Kerk.
Beroepente EzingeN. W. Posthumus te
Eijsden te Andijk (N.-H., toez.)T. A. van
der Vlies te Poortugaalte llindeloopen (toez.)
O. W. C. van der Veen, hulppred. te Schiedam.
Bedanktvoor Rhenen door J. van Duijven-
boden te Vlaardingenvoor Akersloot door
IJ. van Dijk te Nieuwveervoor Giesendatn-
Neder-Hardinxveld door P. de Looze te W aar
der (bij Woerden).
Door Dr. P. A. E. Sillevis Smitt en F.
W. Grosheide is de benoeming tot professor
aan de Vrije Universiteit te Amsterdam aan
genomen.
De heer E. Hopma van Groningen slaagde
voor het toelatingsexamen aan de Theol. School
te Kampen.
Stand der landbouwgewassen op 12 September 1912.
(S1 o t).
Ten opzichte van de afzonderlijke gewassen
valt het volgende op te merken
Tarwe was reeds einde Julibegin Augustus
rijp en beloofde toen een naar opbrengst en
qualiteit goeden tot zeer goeden oogst. Een
gedeelte kwam vóór den regen in goeden toe
stand binnen, een ander werd tusschen de
buien door gehaald en had dientengevolge
reeds meer of minder geleden en het overige
staat nog op het veld en heeft dus ruim eene
maand in den regen gestaan. Het stroo is
bijna zwart geworden en de korrels zijn meer
of minder uitgeloopen: Dit laatste gedeelte
is, wat de wintertarwe betreft, in Limburg
zeer klein, in Groningen en Zeeland eveneens
niet groot, in Noord- en Zuid-IIollaud daaren
tegen zeer belangrijk, zoo in de Haarlemmer
meer 1/3. Men kan aannemen, dat dit deel
sterk in waarde is verminderderd.
De zomertarwe staat in Groningen nog
grootendeels buiten en is eveneens sterk be
schadigd.
Haver. De haver heeft van alle gewassen
het meest geleden, eensdeels doordat het
grootste deel gedurende degeheele regenperiode
op het veld heeft gestaan, anderdeels, doordat
het gewas sterk aan beschadiging onderhevig
is. In het Zuiden des lands stond de haver
reeds vóór den regen slecht, ten gevolge van
de schade aangericht door de larve van de
fritvlieg. De oogst wordt in Limburg, Noord-
Brabant en Utrecht dan ook slecht of geheel
mislukt genoemd. Elders stond de haver aan
vankelijk goed, in het Noorden zelfs zeer goed.
Het grootste deel van dezen oogst heeft men
nog niet kunnen binnenhalen en heeft zeer
veel van zijne waarde verloren. In Groningen
staat nog 'V4 tot Va van den geheelen haver-
ooest buiten. In Gelderland schat men dit
deel op 3/t en acht men V4 tot ]/s van ^en
oogst verloren. In Zuid- en Noord-IIolland
staat nog bijna alle haver buiten en in Zeeland
eveneens het grootste deel. Deze haver, die
meer dan eene maand in den regen in hokken
heeft gestaan, heeft ontzettend geleden.
Vooral in het Westen staan vele hokken,
die groen zien van de ontkiemde korrels.
Welke waarde dit product nog zal hebben als
het eens binnen komt is moeilijk te bepalen.
Te vreezen is, dat vele landbouwers met het
oog op het vergevorderd seizoen niet den tijd
zullen afwachten, dat de schooven behoorlijk
droog zijn, waardoor de schade uit den aard
der zaak nog veel grooter wordt.
Vroegrijpe zwarte haver, die in de veen
koloniën veel verbouwd wordt, is goed binnen
gekomen.
Consumptie-aardappelen. Daar nog slechts
weinig aardappelen gerooid zijn, is het nog
niet mogelijk den oogst goed te beoordeelen.
De algemeene indruk is, dat de opbrengst
wel bevredigend zal ziju en dat de qualiteit
tot dusverre ook nog goed is, doch tevens, dat
het aantal rottende knollen in de laatste dagen
sterk is toegenomen, vooral op vochtig gelegen
perceelen. Hoe groot het percentage rotte
knollen is, zal eerst later kunnen blijken De
stand van het gewas wordt op de klei in
Utrecht, Noord-Holland, Zuid-Holland en Zee
land vrij goed genoemd. Elders is hij overal
goed, in Friesland zelfs zeer goed.
Fabrieksaardappelen. De vroege soorten
leveren goede tot zeer goede opbrengsten
alleen hoort men klagen, dat de Eigenheimer
wel veel knollen heeft voortgebracht, maar dat
deze over 't geheel klein van stuk zijn. Voor
late soorten als Thorbecke en Paul Kruger is
Augustus te koud geweest, zoodat ze niet
volledig zooveel opbrengen als aanvankelijk
verwacht werd. Met dat al brengen, naar de
meening van den Rijkslandbouwieeraar voor
Zuidelijk Groningen, de Veenkoloniën dit jaar
vermoedelijk meer aardappels voort dan een
enkel jaar te voren. De stand is in Groningen
zeer goed, in Drenthe en Overijssel goed tot
zeer goed, in Friesland goed.
Over het zetmeelgehalte valt nog niet te
oordeelen.
Suikerbieten heeft het den laatsten tijd vooral
ontbroken aan licht en warmte. In Zeeland
heeft men opgemerkt, dat de wortels sterk
vertakt zijn, hetgeen niet op eene groote op
brengst wijst. Er is echter nog niet veel van
te zeggen. De stand is in Zuid-Holland matig,
in Zeeland, Noord-Brabant en Noord-Holland
vrij goed en overal elders goed.
Klavers. Ten gevolge van den drogen zomer
van 1911 was er slechts weinig klaver over
gebleven. Vele perceelen stonden bovendien
te hol. De jonge klavers zijn goed aangeslagen
en ontwikkelen zich bevredigend.
Van weiden kon tot dusverre echter bijna
geen sprake zijn.
Gemeenteraad van Ter Neuzen.
1. Ingekomen stukken.
in jÉt.nai.1.1 üii' VMffoHiinrltt-iti.-~*^i -
Zitting van Donderdag 26 September 1912.
Voorzitter de heer J. Huizinga, Burgemeester.
Voorts aanwezig alle leden, behalve de heeren
Lensen en Eijke.
Nadat de Voorzittbr de vergadering geopend heeft,
brengt deze in herinnering, dat de heer Visser,
oudste Wethouder, tusschen deze en de voorgaande
vergadering, het teit herdacht heeft dat hij 25 jaar
lid is van den gemeenteraad. Spreker wil dit niet
onopgemerkt laten voorbijgaan en wenscht hem,
namens allen, hartelijk geluk met dat voorrecht.
Waar hij zoo vele jaren zijn mandaat door de
kiezers zag vernieuwen, is dit wel een bewijs, dat
de heer Visser al dien tijd getracht heeft de belangen
der gemeente te behartigen.
Zijnerzijds is er reden van dank en onzerzijds
past het, hem hartelijk geluk te wenschen en den
dank te brengen voor al de moeite, ijver en liefde,
waarmede hij zijne krachten besteedde in het welzijn
van de gemeente. Niet alleen als lid van den Raad,
doch in de laatste jaren ook als lid van het Dage-
lijksch Bestuur heeft hij getoond een warm hart
te bezitten voor het welzijn der gemeente. Vooral
in den laatsten tijd heeft de heer Visser dit opeen
bizondere wijze getoond waar hij zich geheel wist
te geven, waar we bijna bedreigd werden met een
vloed aan den gemeentehaven.
Spr. spreekt den wensch uit, dat de heer Visser
nog vele jaren moge werkzaam zijn in het belang
der gemeente.
De heer Visser dankt den Voorzitter voor de
hartelijke en waardeerende woorden, waarna de
leden door applaus instemming betuigden met het
gesprokene.
Hierna worden de notulen der vorige vergadering
gelezen en onveranderd goedgekeurd.
Aan de orde komt
a. De Voorzitter deelt mede, dat de heer Eijke
hem verzocht heeft mede te deelen, dat hij wegens
uitstedigheid de vergadering niet kon bijwonen.
Aangenomen voor kennisgeving.
b. De Voorzitter deelt mede, dat kasopname is
geschied bij den gemeente-ontvanger, waaruit ge
bleken is dat in kas was een bedrag van f 12,469,96.
Aangenomen voor kennisgeving.
Voorts voor kennisgeving aangenomen een
schrijven van den heer L. T. van Hasselt, Rijks
betaalmeester, berichtende, dat hij zijne benoeming
als lid voor de plaatselijke schoolcommissie aan
neemt
d. een missive van Ged. Staten, berichtende goed
keuring van het raadsbesluit, betreffende wijziging
van de begrooting van 1912
e. Schrijven van J. Bierlé, onderwijzer, waarin
hij zijn dank betuigt voor de gunstige wijze waarop
zijn Salaris geregeld is.
f. Een schrijven van Ged. Staten, berichtende
goedkeuring van het raadsbesluit van 22 Aug.,
voor zoover betreft de aanwijzing van de plaats
van vestiging van een school voor meer uitgebreid
lager onderwijs.
g. Een adres van den A. N. W. B., waarin zij
vragen adhaesie te betuigen aan een adres door
dezen Bond gezonden aan den Minister van Fi
nanciën, waarin zij, na kennis genomen te hebben
van de inpoldering van het Axelsche Gat en van
den aanleg van een keiweg op den oostelijken
berm van den gemaakten zeedijk, verzoeken te be
vorderen, dat op een der bermen van den keiweg
een rijwielpad wordt aangelegd.
Dit adres wordt als ongezegeld zijnde, ter zijde
gelegd.
h. Eveneens om dezelfde reden ter zijde gelegd
een adres van de Nederl. Vereeniging van school
artsen, welke zich wendt tot alle gemeenteraden
in Nederland, om eene verordening vast te stellen
betreffende een betere regeling van het genees
kundig staatstoezicht op de besmettelijke ziekten,
voornamelijk met het oog op den toestand in de
openbare en bijzondere lagere scholen.
i. Een schrijven van B. en W. van de gemeente
Hoedekenskerke, waarin zij onder toezending van
een afdruk van een door den raad hunner gemeente
aan de Prov. Staten verzonden adres, benevens een
afdruk van het adres van Ged. Staten inzake het
veer Hoedekenskerke—Ter Neuzen, berichten dat
de aanleiding tot dit adres is, dat door een lid van
de Prov. Staten een voorstel is gedaan om den
dienst op die gemeente geheel op te heffen, welk
voorstel dadelijk in de najaarsvergadering van 12
Nov. in behandeling zal komen zij moeten tot hun
leedwezen veronderstellen, dat dit voorstel bij het
college van Ged. Staten in goede aarde vallen zal,
waarom de Raad het zich tot een plicht acht
daartegen met alle kracht op te komenzij ver-
meenen dat een uitbreiding van den Prov. dienst
op de Wester-Schelde tot Hansweert in den zin,
zooals in hun request is aangegeven, ook voor de
gemeente Ter Neuzen van groot belang zou zijn,
waarom zij verzoeken een adres van adhaesie aan
hun adres aan de Prov. Staten te willen inzenden.
De Voorzitter stelt namens B. en W. voor dit
adres te zenden aan de Kamer van Koophandel om
advies. Aldus z. h. s. besloten.
j. Een schrijven van I. de Groot en C. F.
Kohier, respectievelijk hoofd van school C en nieuw
benoemd hoofd van school A, waarin zij verzoeken,
de verordening, regelende de jaarwedden van hoofden
enz., zöö te wijzigen dat de jaarwedden niet langer
gedeeltelijk afhangen van het aantal onderwijzers
van bijstand.
De Voorzitter stelt voor dit te renvoyeeren naar
B- en W. teneinde advies in te winnen.
k. Een verzoek van het Bestuur van de ver
eeniging tot ziekenverzorging alhier om een sub
sidie van f 800 tevens vraagt het goed te vinden,
dat ook voor 1913 voor ingezetenen, niet in den
H. O. aangeslagen zijnde, bij opname in het zie
kenhuis door de gemeente als tegemoetkoming in
de kosten van verpleging weder 50 ct. per dag
betaald wordt.
Z. h. s. wordt het voorstel van B. en W. om dit
adres bij de begrooting te behandelen, aangenomen.
1. Een schrijven van den Commissaris der Konin
gin, wijzende op het Provinciaal blad waarin bericht
wordt dat de A. N. W. B. tot de Raden van alle
Nederl. gemeenten een circulaire gericht heeft, waar
in gewezen wordt op de wenschelijkheid, om in het
belang van het steeds toenemend verkeer met rij
wielen enz., aan openbare gebouwen en onder de
waarschuwingsborden borden aan te brengen met
den naam der gemeente.
De Voorzitter stelt voor dat dit geschieden zal
door b.v. borden te plaatsen.
De heer De Jager vraagt of hieraan veel kosten
verbonden zijn, waarop de Voorzitter antwoordt
dat het plan is, dit zoo voordeelig mogelijk te doen.
Z. h. s. aldus besloten.
Een schrijven van mej. M. H. Tauber en van
den heer Scheffelaar Klots, onderwijzeres en onder
wijzer aan school D te Sluiskil, waarin zij tegen
15 Jan. 1913 eervol ontslag vragen.
Z. h. s. worden de beide ontslagaanvragen eervol
verleend.
Een schrijven van dhr. Adriaansens te Hulst,
waarin deze vraagt voor een te openen cursus in
het boekhouden en handelsrekenen, het lokaal van
school C teneinde hierin gedurende het tijdvak
October—Februari eiken Zaterdagavond van 6—7'/i
uur dien cursus te houden.
De Voorzitter stelt namens B. en W. voor het
lokaal af te staan met inbegrip van vuur en licht,
evenals bij het landbouwonderwijs.
Na korte bespreking wordt dit voorstel z. h. s.
aangenomen.
o. Een voorstel van B. en W. om aan A. van
Duijze afwijking van de bouwverordening te vor-
leenen, betreffende het vergrooten van zijn keuken
wordt z. h. s. aangenomen.
Omtrent een verzoek van de chr. werkl. vereeni
ging alhier om een dhbsidie van 100 gld voor 1913^;
een verzoek van de vereeniging „Hulp in Nood"
om een jaarlijksche bijdragebenevens verzoeken
van de gemeentewerklieden R. Kurvink en C.
Hangoor om verhooging van hun salaris wordt
z. h. s. besloten.
De Voorzitter doet thans het voorstel, in afwijking
van de hier geldende gewoonte, om de begrooting
te doen behandelen door eene commissie, deze te
behandelen door twee afdeelingen, te vormen door
splitsing van deze vergadering in twee helften.
De eene avond zal eene helft en de andere avond
de tweede helft vergaderen teneinde de begrooting
in studie te nemen, waarna de openbare behandeling
zal geschieden.
Na eenige opmerkingen van de heeren Wieland
en De Jager, wordt besloten de a. 8. begrooting
in den geest van het voorstel van den Voorzitter
te behandelen.
3. J. F. Koevoets, agent der Prov. Stoomboot-
dienst, was een reclame ingekomen omtrent de
vastgestelde kiezerslijst van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken.
Deze vraagt geplaatst te mogen worden op be
doelde lijst le omdat hij is medebestuurder der
Prov. Boot; 2e omdat hij kantoor houdt en ten
slotte als agent geheel optreedt voor dien dienst.
Het voorstel van B. en W. is om afwijzend te
beschikken.
De Voorzitter licht het voorstel toe door er op
te wijzen dat er een onderzoek is ingesteld dien
aangaande en dat gebleken is dat reclamant geen
kiezer kan zijn omdat hij is een ondergeschikt
beambte.