Uit de Tweede Kamer.
Uit de Eerste Kamer.
iftimenlandsch Nieuws.
Korte Berichten.
Uit Stad en Provincie.
Buiteulandsch Overzicht.
aan toe ware te voegen geweest, en evenzoo
ware niet licht iets aan te stippen, dat
zonder schade had kunnen gemist worden.
Deze rede geeft juist wat ze geven moest,
en verraadt de zelfbeheersching van een
Kabinet, dat door een gestie van straks vijf
jaren zich vast in het zadel voelt, en geen
woord ten beste geeft, dat niet helder door
dacht is.
Vooral op de sociale wetten wordt hierbij
de aandacht gevestigd, en onomwonden uit
gesproken, dat de Regeering er op rekent,
om aanstonds in October met de Invalidi
teitswet voor de Kamer te kunnen komen.
De a.r. Rotterdammer ziet de hoofdbetêe-
kenis der Troonrede in „de bescheiden maar
besliste aanwijzing der Regeering met be
trekking tot de orde van werkzaamheden,
welke de Kamers wachten." Het blad hoopt
dat de Staten-Generaal de uitnoodiging der
Regeering zal verstaan.
De Nederlander (chr.-hist.) besluit haar
overzicht aldus
De Troonrede, hoe sober zij ook moge
wezen, levert het bewijs, dat er zelfs al
werden voor het scheiden van de markt in
1913 alle aanhangige wetsontwerpen afge
handeld voorïoopig' nog werk genoeg
voorhanden is.
Aan het Kabinet ligt het niet, indien 'de
nog komende jaarperiode niet of weinig
vruchtbaar mocht blijken.
De Tijd (r.-k.) komt tot deze conclusie:
Van de bëSde Kamers, vooral van de
Tweede, zal dit jaar zeer veel worden ge
vorderd. Onder leiding van een nieuwen
president zal zij in haast onafgebroken zitting
de meest belangrijke wetsontwerpen te be
handelen hebben. Van harte is het te hopen,
dat het niet alleen op den voorzitterszetel,
ook in den boezem der vergadering niet
ontbreke aan zelfbeperking en beleid, opdat
met welwillende samenwerking worde tot
stand gebracht, wat door zoo velen zoo
gaarne nog van deze Regeering verlangd
wordt.
De N. R. Ct. (lib.) schrijft o. m.
Zooveel is zeker, dat de regeering, handelt
zij uit eigen overtuiging van de urgentie der
komende Grondwetsherziening met dezen
voor haar ongekenden spoed, thans toch te
laat komt. De voorstellen zullen onafgedaan
blijven, bloot alsverkiezingslectuur. Zie,
wat de regeering zelve in de andere paragraaf
van de Troonrede, waarop wij boven doelden,
aan de Kamer als werkprogram suggereert.
Een „zware proef" gelijk zij het terecht
noemtAfdoening van liet Invaliditeitsont-
werp, van het Tarief thans in onder
scheiding met vroegere jaren, ongetwijfeld
wegens de verblijdende mededeelingen welke
in den aanvang van de troonrede over den
vooruitgang van nijverheid, handel en scheep
vaart worden gedaan, maar weer als „het
voorstel tot dekking van de daaruit (d. i.
de Invaliditeitsverzekering) voor 's lands
schatkist voortvloeiende kosten" ten tooneele
gevoerd alsmede van de ontwerp-Ziekte-
wet oironie
Bij ons rijst dan ook de gedachte, dat
méér dan het inzicht in de noodzakelijkheid,
méér dan het heilige vuur, hier het verlangen
om een tegenzet te doen tegenover het
verkiezings-progratp-punt, dat onder de vrij
zinnigen in de maak schijnt te zijn, voor de
regeering de drijvende kracht is.
Het Vaderland (vrij-lib.) schrijft o. m.
Bijzonder opvallend in politiek opzicht is
de aandrang die, in de paragraaf aangaande
den wetgevenden arbeid in het nieuwe zit
tingsjaar, op de Staten-Generaal wordt uit
geoefend ten opzichte van het werkplan en
de volgorde der te behandelen wetsontwer
pen. Deze volgorde wordt duidelijk aange
geven de invaliditeits- en* ouderdomswet,
de tarief herziening, en daarna de ziektewet.
Dit ingrijpen van een Regeering, door
middel van de Troonrede, in het werkplan
der Staten-Generaal is een novum op politiek
gebied, en wel een dat wij niet kunnen toe
juichen, maar dat ook weder geheel in de
lijn der constitutioneele opvattingen van de
huidige Regeering ligt.
Het Huisgezin komt terug op „Grondwets
herziening de inzet", en merkt op dat het
daarbij, volgens ongeveer alle organen zal gaan
om het kiesrecht en het onderwijs.
Niet dat de andere ontwerpen die de
Grondwet regelt zonder beteekenis zijn, maar
zoover de herziening geen formeel karakter
zal dragen, moeten ze toch in belangrijkheid
verre wijken voor de twee punten die langer
dan een kwarteeuw geheel onze politiek
beheerschen en ook bij de vorige Grondwets
herziening den felsten strijd en de grootste
zwarigheid verwekten.
Die erkenning, ook van links, sluit dus in
in „de verwachting, dat zoowel de verzeke
ringswetten als het tarief vóór de Juni-stembus
hun beslag zullen hebben gekregen, zoodat zij
niet meer als verkiezings-schibboleth zullen
kunnen dienst doen."
Het Volk gelooft daaraan in 't geheel niet,
en zegt
Vóór half October zal het debat over de
Invaliditeitswet niet kunnen beginnen. Dat
zij wordt afgehandeld voor de begrooting,
gelooft niemand, zeker niet het stel mannen,
dat voor de Koningin de troonrede maakte.
In Januari of Februari moet er dus opnieuw
aan worden begonnen. Wie maakt zich
wijs, dat de Tweede Kamer daarna nog door
de Tariefwet èn door de Ziektewet heen
komt De hoop hierop te wekken bij de
onnoozelen die op deze wetten hopen, is
volksbedrog, volksbedrog, dat wordt ver
ergerd door d'e voorstelling, dat ook het
debietrecht op tabak en de inkomstenbe-
belasting, dringend noodzakelijk immers, nog
door de beide Kamers zullen worden heen-
gejakkerd.
Overigens hoort het blad in de financieele
paragraaf der rede een noodkreet, ter
wijl in de sociale het Kuyper-liedje wordt
gezongen.
Ook de Stichtsche Ct. gelooft, dat de Grond
wetsvoorstellen niet meer aan de orde zullen
komen.
De voorstellen der regeering zullen waar
schijnlijk de verkiezingen van 1913 voor een
zeer groot deel beheerschen. En dat moet
ook. Bij zulke vragen, die daarbij aan de
orde komen, raken andere op den achter
grond.
Zitting van 19 September.
Na eenige huishoudelijke verrichtingen (be
noemingen van commissiën, afdeeling-trekken
enz.) komt aan de orde de regeling van het
afdeelingsonderzoek, waarbij de heer Ter
Laan (S. D. A. P.) het woord voert, om te
verzoeken, dat ook het ontwerp tot wijziging
van de Leerplichtwet, door hem en de zijnen
ingediend, voor afdeelingsonderzoek aan de
orde zal worden gesteld. Als de Voorzit
ter daartegen bezwaar maakt, doet de heer
Ter Laan een voorstel in dien zin.
De heer Nolens (R. C.) maakt bezwaar
tegen afdeelingsonderzoek van de Bakkerswet-
Aalberse, en de wijziging-Woningwet, door den
voorzitter genoemd. De Kamer, meent hij,
moet zich bepalen tot de ontwerpen, die direct
verband met de begrooting hebben.
De heer Druckej (V. D.) verdedigt het
voorstel, door den voorzitter uit naam van de
centrale sectie gedaan. Evenzoo de heer
Goeman Borgesius (U. L). Er is, zegt
deze, ten minste tot 20 October tijd. Spr.
voelt er daarom ook wel voor, het ontwerp
tot wijziging van den leerplicht aan de af-
deelingsagenda toe te voegen.
Nu stelt de heer Nolens voor, het afdee
lingsonderzoek te beperken tot ontwerpen, die
in direct verband met de begrooting staan.
Dit voorstel wordt verworpen mpt 31 tegen
27 stemmen.
Het voorstel-Ter Laan wordt verworpen
met 30 tegen 28 stemmen Jrechts tegen links).
De Eerste Kamer behandelt het adres van
antwoord op de troonrede. Aangenomen.
Auteurswet.
De heer Van L a n s c h o t (R. C.) be
spreekt de vraag omtrent de verbindbaarheid
van tractaten. Heeft het tractaat gelijke
waarde als de wet Of hoogere waarde
Gaat het tractaat zelfs boven de grondwet?
Spr. dringt erop aan, dat zekerheid zal worden
verkregen. Nu berust alles op jurisprudentie,
en die kan wisselvallig zijn. Spr. acht deze
aangelegenheid een van de urgentste zaken
voor de komende grondwetsherziening.
De heer Fransen (A.-R.) verklaart tegen
het ontwerp te zullen stemmen, omdat het
auteursrecht aan te weinig beperkingen is
gebonden.
De minister van justitie verdedigt
het ontwerp. Het is mogelijk, dat Nederland
op 1 November a.s. zal toetreden tot de Berner
Conventie.
Na repliek van den heer Fransen wordt
het wetsontwerp aangenomen.
Tweede Kamer.
In de Woensdagmiddag gehouden zitting
van de Tweede Kamer heeft de tijdelijke voor
zitter, de heer Lieftinck, jhr. mr. O. F. A. M.
van Nispen tot Sevenaer als voorzitter geïn
stalleerd met een rede, waarin hij het ver
trouwen uitsprak, dat de heer van Nispen de
beraadslagingen met volkomen objectiviteit
zou leiden.
De heer van Nispen, het voorzitterschap
aanvaardende, beloofde volkomen objectiviteit
en vroeg de medewerking van rechter- en
linkerzijde om het aanzien van het Neder-
landsche Parlement hoog te houden.
Beide sprekers brachten hulde aan den af
getreden voorzitter graaf v. Bylandt.
Geheime uitgaven.
Marine en Leger.
Omtrent den post Geheime uitgaven, groot
f2500, waarvan uitsluitend aan de Koningin
verantwoording zal worden gedaan, leest men
in de begrooting van oorlog
Bij het departement van oorlog doet zich
herhaaldelijk het gemis gevoelen van een
begrootingspost, ten laste waarvan uitgaven
van geheimen aard kunnen worden gekweten.
Dit is vooral het geval in tijden van politieke
spanning, die tot internationale verwikkelingen
kan leiden, waarin ons land rechtstreeks of
zijdelings zou kunnen worden betrokken.
Onder die omstandigheden kan het noodig
zijn, dat vanwege het departement van oorlog
voorzorgsmaatregelen worden getroffen, die
uitgaven met zich brengen, waarin bij de
oorlogsbegrooting niet is voorzien. Het ge
heime karakter van zoodanige maatregelen
maakt het bovendien wenschelijk, dat de
daaruit voortvloeiende kosten in uitgaaf kunnen
gesteld, zonder dat daarvoor de overlegging
van bewijsstukken wordt gevorderd.
Wel is waar kan eene zoodanige verevening,
ingevolge art. 30 van de instructie voor de
Algemeene Rekenkamer (wet van 5 October
1841, Staatsblad no. 40), tot stand worden
gebracht ten laste van het hoofdstuk der
staatsbegrooting, dat voor „Onvoorziene uit
gaven bestemd is, maar het geldt hier uitgaven
die, te allen tijde, uitsluitend op last van het
departement van oorlog moeten kunnen ge
schieden en het hoofd van dat departement
behoort dus, zoodra de noodzakelijkheid zich
voordoet, zonder verderen omslag over de
daartoe benoodigde gelden te kunnen be
schikken.
Anti-revolutionaire Kamerclub.
Naar de Stand, verneemt, is het bureau van
de antirevolutionnaire Kamerclub als volgt
samengesteldvoorzitter de heer G. A. A.
Middelberg2e voorzitter mr. H. A. van de
Velde secretaris de heer L. F. Duymaer van
Twist2e secretaris de heer C. van der Voort
van Zijp en Penningmeester jhr. mr. H. W.
van Asch van Wijk.
De Kamerverkiezing te Ommen (vac.
Kuyper) zal plaats hebben op 9 Oct., stemming
en herstemming zoo noodig op 21 en 28 Oct.
Eerste- Kamer.
Deze Kamer heeft goedgekeurd het ontwerp-
adres van antwoord op de troonrede.
Het zal aan de Koningin worden toegezonden.
De voorzitter is voornemens voor te stellen
om de Radenwet in handen te stellen eener
commissie van voorbereiding.
Aangevangen werd met de behandeling van
de auteurswet.
De regeeringscommissaris mr. Bles was bij
deze behandeling tegenwoordig.
De auteurswet werd vervolgens aangenomen,
waarna de Minister van Justitie mededeelde,
dat de toetreding tot de Berner-conventie
vermoedelijk 1 November zal geschieden.
Sociëteit en Kamer.
Van onzen partijgenoot Schaper aldus
schrijft „Het Volk" ontvangen wij het vol
gende nauwkeurige bericht van de wijze, waarop
de politie hem tweemaal belet heeft tot de
Kamer door te dringen
Bij den Hofsingel wilde men mij naar de
Kamer niet doorlaten. Toen ik mij beriep op
mijn recht als Kamerlid, zei mendan moet
u maar bewijzen wie u bent.
Een half uur later hield men ons tegen
vanaf den Vijverberg naar het Plein. Niemand
mocht dien kant op, maar een heer zei„Mag
ik niet naar de sociëteit „Ja", zei de be
reden agent, en de man mocht door. Ik zei
toen „En ik moet naar de Kamer„Neen,
naar de Kamer mag u heelemaal niet," zei
de agent.
De ontvang-en Betaalkas te Amsterdam
is opgelicht door een Engelschman, die nu
voortvluchtig is voor f 526.000.Een dei-
directeuren heeft zich naar Londen begeven
voor onderzoek.
Dinsdag j.l. waren in Den Haag 30,000
kiesrechtbetoogers bijeen. Oudegeest had geen
gehoor. Troelstra een gedeelte. Vliegen ging
als Kamerlid naar de Tweede Kamer, doch
zijn volgelingen werden met de blanke sabel
teruggehouden.
Strafexerceeren.
beteekenen zou hebben de berichten, die
op den opstand betrekking hebben, doen ons
anders zien. De toestand moet zelfs ernstig
zijn. Bij een gevecht tusschen Malissoren en
Turksche troepen, moet van deze laatste zelfs
een geheel bataljon in de pan gehakt zijn.
De binnenlandsche toestand is dus nog verre
van rooskleurig. Ook van de betrekkingen tot
verschillende Balkan-Staten kan dit gezegd
worden. Het wordt steeds duidelijker dat er
tusschen Bulgarije en Servië een verbond is
gesloten om gezamenlijk tegen Turkije op te
treden, ook al mocht de Donau-monarchie zich
er met hand en tand tegen verzetten. Het
verdrag moet tot stand gekomen zijn onder
de krachtige inwerking der Russische diplo
matie, die natuurlijk nog niet vergeten is dat
Oostenrijk Bosnië en Ilerzegowina geannexeerd
heeft. Een dergelijke overeenkomst moet met
Griekenland gesloten zijn.
Het doel zou zijn om de provincies van
Turkije in vier gewesten, een Servisch, een
Bulgaarsch, een Grieksch en een internationaal
te verdeden.
ITALIE-TURKIJE.
Van het oorlogsveld.
Uit Konstantinopel wordt geseind, dat de
in Zwitserland gehouden vredesonderhande
lingen weer hervat zijn, en dat men de terug
roeping van de Turksche gedelegeerden heeft
afgelast. Op verscheidene punten van bij
komstig belang, is, naar men gelooft, reeds
overeenstemming verkregen.
Terwijl men nu te Lausanne gemoedelijk
over den vrede onderhandelt, komen er on
verwacht een paar telegrammen van het oor
logsveld, zooals men die in de laatste maanden
niet mepr gewoon was te ontvangen. Het
eene bericht is van Italiaausche, het andere
van Turksche zijde. Of de telegrammen op
dezelfde feiten betrekking hebben, is niet
duidelijk. Misschien wel, want de in de beide
telegrammen genoemde gevechten hadden bij
Derna plaats. Hierin verschilt echter de in
houd, dat ieder der partijen, oudergewoonte,
den vijand een geduchte nederlaag laat leiden.
Volgens het Italiaansche telegram dan, heb
ben de Turken Italiaansche stellingen aange
vallen. Het slot was, dat zij afgeslagen zijn,
waarbij de Italianen 61 dooden en 113 ge
kwetsten hadden. De Turken daarentegen
hadden ruim 1000 dooden, een groot aantal
gekwetsten en moesten 41 krijgsgevangenen
achterlaten. Zoo seint ten minste generaal
Bricola naar Rome.
Het andere telegram luidt, dat de Turken
op de Italianen een overwinning behaalden
bij het fort Sidi-Abdullah. Na een gevecht,
dat acht uur duurde, trokken de Italianen zich
terugde Turken hadden drie en de Italianen
vele dooden.
Men wachte nu op nadere berichten
Brussel, 19 Sept. Hedenmorgen omstreeks
6 uur is een goederentrein geloopen op een
personentrein in het station Marbehan. 30
personen werden gewond, waarvan 3 doode-
lijk, waaronder de machinist.
Woeiingen in Boedapest.
Boedapest, 19 Sept. In den loop der gis
terenavond gehouden betooging geraakten 200
betoogers onder den voet.
Op de politie werd met steenen geworpen,
29 personen en 1 agent werden gewond.
Volgens officiëele berichten werden 80 lie
den gearresteerd van 37 werd de arrestatie
gehandhaafd.
Een groot aantal personen zijn gekwetst,
waarvan 24 ernstig.
TER NEUZEN 20 September 1912.
Het bestuur van de afdeeling Den Haag
van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht
heeft het initiatief genomen tot het vormen
van een club, waarvan elk der leden op zich
neemt éénmaal per maand een vergadering
van de Tweede Kamer bij te wonen. Ver
scheidene dames zijn uitgenoodigd, d^l uit
te maken van deze club. Voor plaatsmr op
de gereserveerde tribune zal worden gezorgd.
ENGELAND.
Onlusten te Belfast.
Het aantal gewonden bij de jongste onlusten
te Belfast bedraagt ongeveer honderd. Op 't
oogenblik is hpt betrekkelijk kalm in de stad,
hoewel er nog vier of vijf kleine schermutse
lingen tusschen de arbeiders zijn voorgeval
len. Troepen en politie houden nog op enkele
punten de wacht, want men verwacht nieuwe
troebelen als de unionisten hun voorgenomen
protestvergaderingen zullen houden. Donder
dag zou de eerste van die vergaderingen onder
leiding van sir Edward Carson te Eniskillen
plaats hebben. Zooals men weet gaat het
hierbij tegen Home Rule. Alle volgende dagen
zullen prolestmeetings worden belegd, waarop
men de volgende resclutie zal doen aannemen
„Wij bevestigen hiermede het besluit der
groote conventie van Ulster van het jaar 1891.
Wij willen geen Home Rule."
BALKAN-SCHIEREILAND.
Al houdt de Turksche regeering vol, dat
de nieuwe opstand der Malissoren niets te
Woensdag werd voor het Gerechtshof
te 's Gravenhage behandeld de zaak tegen
J. F. V., oud 39 j., bootwerker te Ter Neuzen,
door de rechtbank te Middelburg bij vonnis
van 7 Juni 1.1. ter zake van bedreiging met
misdrijf tegen het leven veroordeeld tot 3
maanden gevangenisstraf, van welk vonnis
bekl. in hooger beroep is gekomen.
Het openhaar ministerie bij het gerechtshof
eischte verzwaring der straf tot zes maanden.
De verdediger, Mr. Mendels, vroeg voor
bekl. vrijspraak, of hervatting van de instructie
en dagvaarding van getuige die den werkelij-
ken dader heeft genoemd.
Uitspraak over 14 dagen.
Driewegen. Bij de vanwege de vereeniging
„Algemeen Belang" alhier gehouden aanbeste
ding voor de levering van voederartikelen,
werd het minst ingeschreven als volgtdoor
J. van der Wèlle te Othene voor grindmeel
voor f 7,30 en voor bloem voor f 12,75 en door
J, de Meijer te Zaamslag voor maïs voor f 7,45
en voor schepmeel f 9,60, en voor erwtenmeel
door M. de Bruijne te Axel voor f 11.
Hoofdplaat. Deze week werd aan de haven
het eerste vaartuig met roode kooien geladen.
Het is het eerste jaar dat in deze streek met
dit product een proef werd genomen. De op
brengst was zeer goed en behoefde niet te
wijken voor de opbrengst van andere producten,
zoodat het te verwachten is, dat men in het
volgend jaar met de teelt hiervan zal voort
gaan.
Gedenkdagen voor Zeeuwsch-Vlaanderen
18 Sept. 1692. Schokken van aardbeving
worden in Zeeuwsch Vlaanderen gevoeld.