Antirevolutionair
voor
nieuws- cn Advertentieblad
Zeeland.
FEUILLETON.
De Katacomben te- Valkenburg.
Uit de Pers.
Biimenlandsch Nieuws.
No. 946.
Woensdag 4 September 1912.
10e Ja
rgang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen. Ter Neuzen ƒ1,Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITT00IJ Az. te TER NEUZEN.
Inzending van advertentlSn vóór uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIEN:
Van 14 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
Advertentiën voor dit blad worden
aangenomen tot 's namiddags I UUR op
den dag der uitgave.
V Een verzoek, dat we steunen.
Door het Bestuur aan den A. N. W. B.
Toeristenbond voor Nederland is het volgend
adres verzonden aan Zijne Excellentie den
Minister van Financiën
Geeft met eerbied te kennen, enz.
dat het met belangstelling heeft kennis ge
nomen van de inpoldering van het Axelsche
Gat en van den aanleg van een keiweg op
den oostelijken berm van den gemaakten zee
dijk
dat daardoor een begin is gemaakt met het
verkrijgen van een betere verbinding tusschen
Oost- en West-Zeeuwsch-Vlaanderen
dat deze verbindingsweg evenwel hoofdzake
lijk liet vrachtvervoer ten goede zal komen,
daar èn de voetgangers èn de wielrijders zoo
veel mogelijk de keiwegen vermijden
dat adressant reeds jaren lang pogingen
aanwendt ter verbetering van de wegen in
Zeeuwsch-VIaanderen, waarvan de toestand
over het algemeen zeer veel te wenschen over
laat
dat het rijwiel heden ten dage een zoo alge
meen middel van vervoer is geworden, dat
de aanleg van rijwielpaden een algemeen be
lang kan worden geacht
dat, wanneer langs den bovengenoemden
keiweg een rijwielpad werd aangelegd, waar
voor allé gelegenheid bestaat, verwacht kan
worden, dat de Provincie, de Gemeente- en
polderbesturen dit voorbeeld zullen volgen,
waardoor het verkeer in Zeeuwsch-VIaanderen
ten zeerste zou worden gebaat
dat de kosten van zulk een rijwielpad zoo
gering zijn, dat daarin geen bezwaar voor den
aanleg kan gelegen zijn.
Redenen waarom adressant zich tot Uwe
Excellentie wendt met het beleefd verzoek te
willen bevorderen, dat op een der bermen
van den keiweg door het Axelsche Gat een
rijwielpad wordt aangelegd.
'tWelk doende, enz.
Niet alleen, dat we met ingenomenheid
melding maken van dit adres, maar we steunen
het ook van harte.
Men kan tegenwoordig per fiets overal
komenalleen niet van het Land van Axel
naar het Land van Cadsand, ofschoon beide
stukken vlak naast elkaar liggen.
Nu ja, als 't mooi weer is kan men langs
den hoogen zeedijk rijden, doch 't is op dat
smalle pad niet ieders werkmenigeen is
(2
De rollen keerden echter eerlang om. 't Kruis
triumfeerde -over 't pantheïsme en door den
overgang van de Romeinsche Keizers tot het
Christendom werd de Christelijke religie zelfs
Staatsgodsdienst. De Kerk kwam in eere bij
de menschen, doch vergat maar al te spoedig
den druk waaronder zij in de Katacomben
had geleefd, de voor haar geestelijken was
dom echter zoo zegenrijke dagen.
Bleven aanvankelijk de Katacomben nog
in eere en werden zij door het onmiddellijk
nageslacht nog wel bezocht als eery herinne
ring aan den worstelstrijd der vooorvaderen,
na verloop van eenige eeuwen werden de
ingangen gesloten en wist niemand van heur
bestaan iets af.
Eerst in de 14e eeuw werd, als bij toeval,
ontdekt (doordat een gewelf der Katacomben
bezweek) welk een rijke schat van herinne
ringen daar onder de aarde voor de Kerk was
verborgen.
't Was Paus Damasus die uit de gevonden
opschriften tot de ontdekking dezer oude
ondergrondsche verblijfplaatsen der Christe
nen kwam. Toen nu De Rossi een eeuw
reeds met meer vaart dan wenschelijk was
den steilen berm afgereden of is onzacht in
aanraking gekomen met de telegraafpalen, die
het pad versperren.
Door de indijking van het Axelsche Gat
zal er voor voertuigen een goede weg aange
legd worden.
Een keiweg is echter voor den fietser nooit
een begeerlijk pad en als 't in den bietentijd
een beetje nat is, kan men eenvoudig afstappen
en met liet rijwiel door de klei baggeren.
Daarom is er alle reden voor, om Z.E. den
Minister van Financiën dringend te verzoeken,
naast den nieuwen keiweg een wielrijderspad
te doen aanleggen.
Wij hopen ten zeerste, dat liet adres van
den A. N. W. B. door alle gemeentebesturen
in deze omgeving zal gesteund worden en
vertrouwen, dat ZExc. op het verzoek een
gunstige beslissing zal geven.
V Een verdiende onder
scheiding.
Onder de personen, die bij gelegenheid van
den jaardag der Koningin eene ridderorde ont
vingen, behoort ook de heer J. Buyse, hoofd
redacteur van „De Zeeuw".
Wij durven niet beoordeelen, of alle onder
scheidingen op dien dag uitgedeeld, werkelijk
verdiend zijn doch wat de ridderorde betreft,
waarmede de heer Buysse werd begiftigd,
durven we gerust te zeggenzij is verdiend.
De bekwame en volijverige redacteur van
„De Zeeuw" heeft reeds meer dan een kwart
eeuw het publiek gediend, op eene wijze, die
weinigen hem zullen nadoen.
Hij heeft met zeer beperkte middelen en
zoo goed als alleen, zijn blad weten op te
werken tot een dagblad, dat in honderden
gezinnen gaarne gelezen wordt.
Weinig menschen weten, welk een zenuw-
spannenden arbeid het kost, voor men liet
zoover heeft gebracht.
Met Gods hulp is dit den heer Buyse gelukt
door noeste vlijt en wakkerheid.
Het doet ons oprecht genoegen, dat ook in
hooger kringen zijn arbeid de waardeering
heeft gevonden, waarop hij aanspraak heeft.
Wij wenschen den nieuwen ridder van harte
geluk met zijn eervolle en welverdiende onder
scheiding.
Het nieuwe Zittingjaar.
Over het komende parlementaire jaar 1912
later uit 121 stukjes marmer, die in stof en
puin lagen bedolven, de ontdekking van Paus
Damasus bevestigde, was liet oogenblik daar
dat de Katacomben voor den nazaat werden
blootgelegd. De lijken werden uit de onder-
aardsche doodenstad naar boven gebracht en
in de Kerken met groote eer begraven. De
velerlei graven, de velerlei opschriften en
teekeningen op de wanden der gangen, legden
aan de Kerk getuigenis af van den strijd en
de zegepraal van de eerste Christenen. Maar
ook voor de Wetenschap was de ontdekking
der Katacomben een groote aanwinst: immers
dezelfde teekeningen deden zien hoe het Chris
tendom de Romeinsche kunst aan zich had
weten dienstbaar te maken. Echter zouden
eerst vele eeuwen later om deze redenen de
Katacomben worden vereerd. Na hare ont
dekking was 't de piëteij; der geloovigen voor
liun voorgangers, die den Christus hadden be
leden en 't geloof in Hem bezegeld tijdens de
vervolgingstijd die ook ettelijke Nederlanders
naar Rome wist te trekken. Zelfs een Vlaam-
*sche schilder heeft de eerste teekeningen van
de Katacomben gemaakt.
't Scheen of die oude voorliefde voor de
eigenaardige verblijfplaats der eerste Ghris-
tenen, den Nederlanders in 't bloed zit. Sinds
ettelijke jaren is men in Rome onder leiding
van Baron Ivanzler bezig, om de Katacomben,
die in de 16e eeuw door het overbrengen der
lijken wel wat ruw waren behandeld, weer
'13 schrijft Dr. Nolens in de N. Venlosche Ct.
het volgende v
Den derden Dinsdag van September be
gint voor de Staten-Generaal weer een
nieuw zittingjaar.
Het laatste van wat men noemt eene
wetgevende periode, d. i. de tijd die, met
uitzondering van liet geval eener ontbin
ding, tusschen twee algemeene verkiezin
gen voor de Tweede Kamer verloopt.
Wat het tegenwoordig Kabinet betreft,
kan men echter zeggen dat daarvoor die
legislatieve periode van langer duur is ge
weest.
Immers het trad op 1 Maart 1908 met
het vooruitzicht dat het door de periodieke
verkiezingen van 1909 bevestigd zou worden.
Op dien grond kan men van het Kabinet
terecht eischen, dat het bij het opmaken
en afwerken van zijn program, aangevuld
door de volgende troon- en openingsreden
met dien langeren duur rekening heeft ge
houden.
Dit laatste zittingsjaar van de ten einde
loopende legislatieve periode zal voor de
Tweede Kamer een zeer druk jaar zijn.
En al is de Kamer ook voortdurend bezig
geweest, toch is men geneigd te vragen, of
de belangrijkste werkzaamheden zich niet
wat al te zeer in dit laatste jaar ophoopen,
en of niet het een of ander onafgedaan zal
blijven liggen.
Ook in de wetgeving wordt meestal hooger
gemikt dan getroffen.
Bij de zorgvuldige voorbereiding loopt
men daar ook wel eens gevaar den noodigen
spoed uit het oog te verliezen.
En wat regeeringsprograms en troonreden
betreft, zeer dikwijls blijkt dat niet ten on
rechte bij deze aan het gezegde van den
vork en het te vele hooi gedacht yvordt.
Legt men de opgave van den stand der
werkzaamheden van de Tweede Kamer op
15 Juli 1912 voor zich, dan moet bij ieder
de vraag rijzenhoe komt de Kamer daar
door
Men vindt in die opgave zeer belangrijke
ontwerpen waaromtrent het verslag is uit
gebracht en die derhalve rijp zijn voor open
bare behandeling.
Van andere is het voorloopig verslag
vastgesteld en werd het antwoord inge
wacht, zoo b.v. op het recht van vereeniging
en vergadering, de afsluiting der Zuiderzee,
wijzigingen der hinderwet, onrechtmatige
daad, debietrecht op tabak, inkomstenbe
lasting.
„toonbaar" te maken.
Ook Nederland bleef niet achter.
In 't Zuiden van Limburg, in 't plaatsje
Valkenburg, hebben de heeren Jan en Karei
Diepen van Tilburg en Valkenburg met be
hulp van den aannemer J. Lemmors, een Repro
ductie van de Romeinsche Katacomben in den
zachten, lichtgelen zandsteen, die zich zoo ge
willig tot nabootsen leent, gegeven, die meer
is dan een eenvoudige nabootsing van de oude
verblijfplaatsen der eerste Christenen onder
de campagna te Rome. Zelfs heeft de repro
ductie iets op het oorspronkelijke voor, want
binnen een geringe oppervlakte vindt men
daar in Valkenburg het voornaamste bijeen,
wat in Rome zelf door groote afstanden ge
scheiden en moeilijk te overzien is.
Bovendien de reconstructie van sommige
gedeelten naar den tijd waarin Paus Damasus
de Katacomben vond, geeft zelfs hier een dui
delijker voorstelling dan te Rome, waar de
eeuwen, de vernielingen en de instortingen
heel wat bedierven. Binnen twee jaren werd
dit grootsche werk door fossores volbracht
alhoewel moet erkend, dat 't de heer Jan
Diepen was, „die met onvergelijkelijke studie
liefde en historisclien zin het groote werk heeft
tot stand gebracht."
De Valkenburgsche Katacomben, we zeiden
het reeds, zijn toch een getrouwe copy van de
befaamde Romeinsche gedenkteekenen. Geen
steen, geen voeg in dc muren ontbreekt aan
Van de zeer belangrijke ontwerpen ad
ministratieve rechtspraak, gemeentewet, in
validiteitsverzekering, naamlooze vennoot
schap enz., die in handen eener commissie
van voorbereiding worden gesteld, kan het
verslag spoedig verwacht worden.
En niet minder gewichtige voorstellen
moeten nog in de afdeelingen worden on
derzocht.
Van hoeveel gewicht vele dier ontwerpen
ook zijn voor behandeling, komen in de
eerste plaats in aanmerking die ontwerpen
die nauw met elkaar verbonden zijn, nl.
de verzekeringswetten, het tarief en de
regeling der administratieve rechtspraak.
Daarmede zal de Kamer de handen reeds
meer dan vol hebben.
Daarbij komt dat de drie laatste maanden
van dit jaar grootendeels door de begrooting
in beslag worden genomen, en dat de alge
meene politieke beschouwingen waarschijn
lijk niet minder tijd zullen vorderen dan dit
in vorige jaren het geval was.
Ook indien er aan opzettelijk rekken der
discussies en andere obstructie niet gedacht
behoeft te worden, en men zelfs een alge
meene neiging tot zelfbeperking zou willen
onderstellen, zal met den beschikbaren tijd
gewoekerd moeten worden.
En zullen de leden, vooral de rechtsche
leden, voortdurend op hun post moeten zijn.
En zal er ordelijk gewerkt moeten worden.
Sanatorium „Sonnevanck" te Harderwijk.
De penningmeester van dit Sanatorium ont
ving dezer dagen een gift groot f28.50, „voor
de uitbreiding van de paviljoenen."
De verrassing was groot, omdat nog niet om
giften daarvoor gevraagd was de doelmatig
heid der gift is nog grooter dan de verrassing
die ze te weeg bracht, omdat vergrooting van
de twee paviljoenen zeer noodig is. De kosten
dier uitbreiding bedragen ruim f8000. Wie
kan, volge het goede voorbeeld en zende giften
„voor de uitbreiding van de paviljoenen" aan
den penningmeester J. de Lange te Nijkerk.
Door Z. D. H. den Bisschop van Breda
zijn in alle kerken en kapellen van zijn bisdom
openbare gebeden voorgeschreven ter verkrij
ging van gunstig weder.
Te Veendam en Appingedam wil de anar
chist Kaspers zich candidaat laten stellen voor
de Kamerverkiezingen in 1913.
de preciese nabootsing der oorspronkelijkheid
van dit werk.
Baron Kanzier, zeide dan ook bij gelegen
heid van de opening van het tweede gedeelte
„Als men door de Valkenburgsche Katacomben
wandelt is 't, alsof de schijn werkelijkheid
wordt en men zich eigenlijk in het onderaard-
sche Rome bevindt, zoo getrouw is de na
bootsing".
De waarde van hetgeen de Tilburgsche en
Valkenburgsche Diepens met een volharding
zonder weerga tot stand hebben gebracht, meet
men het beste af naar de maat van den lof,
waarmee hun ondernemen geprezen werd dooi
de bevoegde wetenschap, geschied- en oud
heidkundigen van internationaal gevestigden
naam. Dr. Gisb. Brom, Directeur van het
Historisch Instituut te Rome, noemde het
een mooi nuttig en grootsch werk, een uni
cum ter wereld, dat niet alleen de bescheiden
ondernemers maar ook ons klein landje eer
aandoetde vermaarde kunst- en oudheid
kundige Gietmann S. J. wijdde er de vorige
maand in „Der Aar" een geïllustreerd artikel
aan, dat een apotheose werdvan de meest
beroemde Katacombenvorschers die te Val
kenburg het werk bewonderden, betitelde Mgr.
Wilpert het „eine grossartige Leistung" en
Marucchi „een groot werk van wetenschap
en kunst."
(Wordt vervolgd.)
