Van Houtens
CACAO
en verdijk deze
dan blij ft drinken.--
Zuiv/er
Goed en Goedkoop
Overal verkrijgbaar.
Vraag bij Uw
winkelier een bus
met andere soorten
van denzelfden prijs
Het is zeker dat 6e ze
X K° bus ƒ1,50
X,. -0,80
XK? bus/OAS5,
V ..-0,18
Buitenlandsch Overzicht.'
Becla jen. e Bericiite ra..
Korte Berichten.
tegelijk met die van de padvinders en meisjes-
gezelien door het geheele land verkocht zullen
worden.
De Koningin bindt zelf aanhoudend mede,
terwijl al het werk onder het persoonlijk
toezicht van H. M. plaats heeft. In de vesti
bule van het paleis zijn twee lange tafels op
geslagen, waar de bloeiende heidebossen liggen
opgetast, terwijl een vijf-en-twintigtal hofdames
en leden van het vrouwelijk personeel bezig
is de ruikertjes te schikken, waarbij ook de
kleine Prinses nu en dan al spelende helpt.
F R A N K R IJ K.
Frankrijk in de klem.
Marokko, het land der verrassingen, heeft
Frankrijk weder nieuwe moeilijkheden bezorgd.
Moeley Hafid, die als een halfbeschaafde wilde
thans in Parijs goede sier maakt van het
hem door de Fransche regeering toegekende
pensioen, had een gunstiger oogenblik kunnen
kiezen om heen te gaan van den Sultan's-
zetel. Misschien ook niet. Misschien zou
iedere Verandering van resultaat eenige nieuwe
pretendenten brengen. Want die pretendenten
zijn het die de moeilijkheden maken en de
moeilijkheden maken nieuwe pretendenten.
Daar is nu El Heiba, die zich zelf tot Sultan
geproclameerd, de belastingen afgeschaft en
het beleg voor Marakesj geslagen heeft. Die
heeft Frankrijk leelijk in de klem gezet.
Natuurlijk kan het dezen Sultan niet er
kennen het heeft zelf Moeley Yoessoef aan
gesteld. Maar wat doet nu El Heiba Hij
weet van den Marokkaanschen bevelhebber
der stad, El Glouis, gedaan te krijgen dat
deze hem de negen Franschen uitlevert die
bij El Glouis bescherming zochten.
Als de beide zwarte broeders niet onder
één hoedje spelen, geeft El Gloui al een heel
dommeii streek uitgehaald. Want met zijn
negen gevangenen is El Heiba voorloopig veilig
voor de Fransche aanvallen. Men weet dat
de Marokkaansche heeren er niet [tegen op
zien hun gevangenen op allerwreedste wijze
ter dood te brengen. Reeds wordt herinnerd
aan het treurspel van Khartoom in 1884. Dus
moet Frankrijk tegenover den pretendent, dien
het eigenlijk als een opstandeling bevechten
moet, zoete broodjes gaan bakken. Men heeft
dan ook al dadelijk de operaties tegen EI
Heiba gestaakt.
Heel verkeerd, meent kolonel Patey in de
Temps. Men moet integendeel krachtig en
doortastend gewapend optreden. Het openen
van onderhandelingen zou volgens hem den
indruk van zwakheid maken op de Berbers.
De negen gevangenen zullen dat wel niet
met den kolonel eens zijn.
Ook op andere wijze nog komt Frankrijk
met den nieuwen toestand inde-klem. Want
de Duitsche handel in Marakesj klaagt steen
en been over den volkomen onzekeren toestand.
Een briefschrijver aan de Voss. Zeit., uit
Tanger, verlangt, dat het Duitsche ministerie
van Buitenlandsche Zaken stappen te Parijs
zal doen om vergoeding te krijgen voor de
schade, die de Duitsche handel lijdt. Hij zegt
verder, dat de huidige toestand geheel en al
als een gevolg moet worden beschouwd van
de lakschheid der Fransche Regeering, die
niets gedaan heeft om het groote gevaar en
den opstand te voorkomen. De schrijver hoopt,
dat de Duitsche Regeering den Duitschen
handel niet aan zijn lot zal overlaten en geen
concessies zal doen ten nadeele van dien
handel in Marokko.
Geen wonder, dat er in de Fransche pers
reeds stemmen gehoord worden, die aandringen
op beperking van de bemoeiingen met Marokko.
Het is de Radical die opmerkt„Wij weten
dat de verwerkelijking onzer Suzereiniteit en
de pacificatie van Marokko een werk van
langen duur is. Maar het land kan niet ge-
doogen, dat Marokko een afgrond wordt,
waarin de kracht der natie verloren gaat.
De Regeering moet zeggen tot hoever zij gaan
wil, en dan daarbij blijven."
T U R K IJ E.
De Turksche beroerten.
Naar luid van een telegram uit Konstanti-
nopel, d. d. Dinsdag, heeft de koning van
Montenegro de mogendheden verzocht, de
kwestie van de grensregeling tusschen Mon
tenegro en Turkije ter hand te nemen. Mid
delerwijl nam hij op zich, militaire operaties
op te schorten,
De Times krijgt van zijn bizonderen corres
pondent te Andriewitsa, d.d. Dinsdag, het
volgende telegram
„Vandaag hebben de opstandelingen van
Berane een talrijke bijeenkomst gehouden. In
wanhoop vroegen zij of het mogelijk was naar
huis te gaan, nu hun huizen puin en asch en
vol rottende lijken waren. De ouden van dagen
zeiden, dat er zelfs in 1877 niet zulke gruwelen
waren bedreven. Allen kwamen tot het be
sluit, dat het eenige mogelijke redmiddel was,
alle Mohammedanen, die in de minderheid zijn,
uit de streek weg te voeren. De christenen
namen op zich, alle belastingen te betalen.
Als dat niet ging, dan was het beter, zeiden
zij, hun vrouwen en kinderen te dooden dan
ze aan de pasja uit te leveren. Zij vroegen of
geen groote mogenheden genade kende, en of
de Serviërs van Turkije ter dood veroordeeld
moesten worden. In Ipek heerscht er anar
chie, vertellen menschen, die van daar zijn
gevlucht."
Volgens een officieuse mededeeling van de
Agence Ottomane te Konstantinopel is het
valsch genoemde gerucht van den moord op
Serviërs veroorzaakt door een paniek, die de
Christelijke Slaven in het sandzjak Nowibazar
beving, toen zij hoorden, dat Albaneezen de
tuighuizen te Ipek en Dzjakowa hadden ge
plunderd.
De protestvergadering, die de studenten te
Belgrado Woensdag zouden gehouden hebben,
is tot Zondag uitgesteld.
Naar de Kölnische Zeitung, dd. Woensdag
uit Uskub vernam, breidt de anarchie in Al
banië zich uit. Tot nog toe laat de regeering
de bandeloozen begaan. De scholen, die te
Ipek en Dzakowa in aanbouw waren, zijn ver
woest. Te Ipek vèehten de Albaneezen onder
elkaar. Daar zijn ook de magazijnen van een
Duitsche zaak, die wegen aanlegt, geplunderd.
Een ingenieur is een groote som gelds ontstolen.
De wali van Monastir, een Jong-Turk, is
afgezet. Enver bei en twee andere aanvoer
ders, die in Tripoli en Bengazi tegen de Itali
anen vechten, zijn, naar het heet, door het
Jong-Turksche comité naar Turkije ontboden
om aan het partijcongres deel te nemen.
Overstrooming in Engeland.
Londen, 28 Augustus. Berichten van heden-
namiddag stellen den toestand in Norwich nog
als ernstig voor. Nu wordt bericht, dat Yar
mouth en Lowestoft, die vol vacantiegasten
zitten, ook zoo goed als afgesneden zijn van
de gemeenschap per spoor.
Londen, 28 Augustus. Een telephonogram
uit Norwich van hedennamiddag beschrijft de
stad als een doode stad geen treinen komen
aan of vertrekken het zakenleven staat zoo
goed als stil; de inwoners kunnen de winkels
en kantoren niet bereikenduizenden zijn
dakloosopenbare gebouwen, schoollokalen
en kerken zijn in beslag genomen om hun een
onderdak te verschaffenmen is begonnen
met werkverschaffing, waarvoor geld is toe
gestaan. De gemeenteraad komt vanavond
bijeen om over den toestand te beraadslagen.
In vele gevallen bereikte het water de
vensters van de slaapkamers. De politie is
in roeibooten bezig de menschen uit de be
dreigde huizen te redden. De ambtenaren
van de waterleiding vreezen, dat de voorraad
water maar voor een paar dagen voldoende
zal zijn zij waarschuwen de menschen om
zoo weinig mogelijk te gebruiken, daar de
pompmachine door de overstrooming niet kan
werken.
Duizenden kostbare kanaries, waarvoor
Norwich een belangrijke fokplaats is, zijn om
gekomen. Over een groote oppervlakte is
groote schade aangericht aan marktplaatsen
en tuinen. Vaak zag men verpleegsters op
den rug van mannen naar de zieken brengen.
De overstrooming vermindert snel. Het
bureau van een plaatselijk nieuwsblad is ge
deeltelijk ingestort. Vandaag heeft niemand
letsel bekomeneen kind echter verdronk,
terwijl men des nachts met de reddingswerk
zaamheden bezig was, en het lijk van een
man is in de rivier drijvende gevonden.
Rapport der Commissie inzake de
Gasfabriek te Axel.
Op '21 Aug. j.l. is bij den Raad der Gemeente
Axel het Rapport ingekomen der Com., benoemd
om een onderzoek in te stellen naar het beheer en
de inrichting der Gemeente-Gasfabriek alhier.
Deze Comm. bestond als men weet uit de heeren
F. de Coster van Sluiskil, Th. van Mierlo van
Tilburg en H. v. d. Woude van Hulst.
Aan deze commissie was door B. en W. van
Axel de uitspraak opgedragen over de volgende 6
punten inzake het beheer der Gasfabriek
1. Niet voldoende toezicht gehouden bij het
leggen van het buizennet, meer bijzonder bij de
aansluitingen van de perceelen op de hoofdbuis,
waardoor financiëele schade niet is uitgesloten.
2. Een voortdurende verwarrende toestand bij
de aansluitingen, van de perceelen der afnemers,
waardoor het publiek in moeilijkheden geraakte, er
nadeel uit voortvloeide voor het bedrijf, en de ge
meente niet altijd heeft kunnen naleven de eenmaal
gesloten contracten.
3. Een niet regelmatige in- en bijboeking van
de posten, waardoor de verwarring in de admini
stratie derwijze toenam, dat na gemeen overleg
werd goedgevonden de geheele administratie in
gereedheid te doen brengen door een boekhouder
van elders.
4. Gemis aan leiding bij de technische in werking
stelling van het bedrijf, waardoor groote nadeelen
zijn ontstaan voor de exploitatie en rentabiliteit
der fabriek terwijl gevaar voor personen en goede
ren daarbij niet was uitgesloten.
5. Nalatigheid in het onderhoud der machineriën,
het niet behoorlijk gebruiken van de fabrieksge
bouwen, en te weinig goede zorg voor de op het
terrein aanwezige goederen.
6. Gemis aan administratieve en commerciëele
leiding bij de exploitatie van den Gemeen te-gas-
winkel.
Hierbij waren op voorstel der heeren Dregmans
c s. nog gevoegd de volgende 7 punten inzake de
inrichting der fabriek
1. Zijn de mijnen, klimpijpen en retortenslui
tingen in onze nieuwe gasfabriek, geleverd door de
gasfabriek te Vlissingen, waarvan directeur is de
heer J. G. v. Niftrik Jz., technisch adviseur onzer
nieuw gebouwde gasfabriek, van een verouderde j
constructie
2. Zijn de mijnen en klimpijpen goed passend
op den oven en kon wegens het doen plaatsen
dezer mijnen en klimpijpen, de oven afgewerkt
worden zooals het volgens de voorschriften van
het bestek behoorde
3. Moesten de klimpijpen te dicht bij den oven
worden geplaatst, tengevolge waarvan de klimpijpen
te warm worden en teerverdikking en alzoo ver
stopping ontstaat
4. Is de door de voorschriften van den technischen
adviseur, de heer J. G. v. Niftrik Jz. aangebrachte
teerleiding wensclielijk waar deze op den oven ligt
en zoodoende warm wordtkan daardoor de teer
verdikken en deze pijpen verstopt raken
5. Of door verouderde of gebrekkige constructie
van het door bemiddeling van den heer J. G. v.
Niftrik Jz. bovengenoemd geleverde, minder gas
verkregen wordt dan door de tegenwoordige in
nieuwe gasfabrieken geplaatst wordende retort
sluitingen, klimpijpen en mijnen
6. Is bij het bovengenoemd geleverde storing
in het bedrijf menigvuldiger en het schoonmaken
moeilijker dan bij de nieuwe constructie
7. Kan met een dip van 12 c.M. zonder stoornis
worden gewerkt of moet het werken op deze wijze
noodzakelijk verstopping veroorzaken
Bij de beantwoording dezer vragen begint de
Comm. met op te merken dat door de leden op
meerdere tijdstippen de gasfabriek in oogenschouw
is genomen en inlichtingen zijn ingewonnen, terwijl
daarna door de Comm. eene vergadering werd ge
houden waarin alle punten ampel werden behan
deld, terwijl een reeks vragen werden geformuleerd
waaromti ent in eene te houden samenkomst nadere
toelichtingen zou worden verzocht.
Deze samenkomst heeft plaats gehad op Woensdag
26 Juni jl. ten raadhuize der gemeente Axel en
werd bijgewoond, behalve door de Comm. door het
college van B. en W. van Axel, door den vorigen
burgemeester dhr. J. Huizinga, door den Adviseur
der gemeente dhr. J. G. v. Niftrik Jz. en door den
vorigen directeur, dhr. G. v. d. Berge.
Als resultaat der besprekingen in deze vergade
ring, bleek de Comm. omtrent de punten 1—6 be
treffende het beheer der gasfabriek o. m. het navol
gende
1. Aan den heer G. v. d. Berge is na zijn in
diensttreding opgedragen door B. en W. om toezicht
te houden bij de uitvoering der werkzaamheden,
behoorende tot de installatie der gasfabriek, op den
aanleg van het buizennet en op het maken der
-aansluitingen, met welke laatste werkzaamheden
op het tijdstip der indiensttreding nog geen aan
vang was gemaakt.
Bij de werkzaamheden voor den aanleg van het
buizennet, welke aanvankelijk naar behooren werden
uitgevoerd, schijnt later door den Directeur geen
voldoende toezicht te zijn uitgeoefend, althans door
hem werd niet voldoende aangedrongen op het
deugdelijk aanvullen der uitgegraven sleuven, zoo-
dat belangrijke hoeveelheden grond moesten worden
weggevoerd, waarvan later verzakkingen in de
straten het gevolg waren.
Verder blijkt dat tusschen 25 en 50 der aan
sluitingen door de Firma G. Wilson van den Haag
niet met in teer gedrenkt linnen werden omwonden.
Volgens overtuiging der Comm. had de Directeur
niet mogen toestaan dat van dit voorschrift werd
afgeweken.
De Directeur is echter nog verder gegaan en
heeft buiten voorkennis of medeweten van het
Gemeentebestuur aan den aannemer van het buizen
net te verstaan gegeven, dat het omwikkelen der
buizen niet meer behoefde te geschieden. De Direc
teur is in deze volgens oordeel der Comm. zijne
bevoegdheid te buiten gegaan. In elk geval had
hij met B. en W. overleg moeten plegen.
Daar de buizen die niet omwikkeld zijn, toch
behoorlijk geverfd schijnen te zijn, moet echter de
tijd nog leeren of door deze handeling de gemeente
werkelijk schade heeft geleden.
Inzake de omwikkeling waren door den adviseur
geen juiste inlichtingen verschaft. Door den Direc
teur had nu om inlichtingen moeten gevraagd
worden bij den adviseur, die hem beslist daaraan
geholpen zou hebben.
De adviseur had echter volgens inzien der Comm.
moeten bedenken, dat hij hier te doen had met een
betrekkelijk nog onervaren jongmensch en had zich
moeten vergewissen of de Directeur iu deze zaak
geheel op de hoogte was.
2. Het getal aanvragen bedroeg aanvankelijk
200, doch steeg tijdens de werkzaamheden tot 300,
zoodat het onmogelijk was om alle belanghebbenden
spoedig te helpen, niettegenstaande de Firma Wilson
met 3 tot 5 ploegen fitters werkte.
En waar het voor de meeste menschen onmogelijk
is, om in zulk een geval elkeen tevreden te stellen,
is het niet te verwonderen dat het publiek onrustig
werd en er klachten werden genit, waarvan er
eenigen mogelijk redenen van bestaan hebben.
Naar de meening der Comm. was het dan ook
niet steeds te voorkomen, dat enkele personen een
oogenblik in moeilijkheden geraakten.
En als men denkt aan de verwarring die er
schijnt geheerscht te hebben, moet men niet ver
geten, dat de geheele regeling van het werk be
rustte bij één persoon, wiens hoofd wel eens omliep.
De schade voor het bedrijf kan niet van over
wegenden aard worden geacht en vond in hoofdzaak
plaats in de mindere gaslevering tijdens de eerste
weken van het bedrijf. Overigens werd door de
Comm. niet den indruk verkregen, dat de vertraging
in het plaatsen van gasmeters beslist het gevolg
was van nalatigheid van den Directeur.
3. Aan den Directeur werd opgedragen om de
boekhouding der gasfabriek in te richten volgens
modellen hem door den adviseur verstrekt.
De Directeur gaf hier geen gevolg aan, maar
richtte ze in naar een andere methode, die blijkbaar
geen bevredigende uitkomsten had, waarom bij het
Gemeentebestuur het vermoeden post vatte, dat de
Directeur niet voor het administratief gedeelte zijner
taak berekend was.
De door het Gemeentebestuur aangeboden hulp
werd niet aanvaard, zoodat het Bestuur zich ge
noodzaakt zag in te grijpen en door derden de
administratie te doen inrichten.
4. Door den drang der omstandigheden werd
de fabriek in bedrijf gesteld voor deze geheel was
afgewerkt.
Volgens meening der Comm. ging de Directeur
hierin te haastig te werk.
Voorts had een ongelukkige loop van omstandig
heden betreffende de inrichting der gasfabriek ge
maakt dat de gang van zaken te wenschen overliet.
De Directeur miste bij de inbedrijfstelling de
noodige voorlichting en zijne kennis en ervarenheid
schoten in den beginne te kort.
Overspannen door al het getob, werd de Directeur
geschokt in zijn gezondheid en dit werkte natuurlijk
niet mede om de zaken in het rechte spoor te
leiden.
Toch is de gemeente geen oogenblik van gas
verstoken geweest.
Een groote nalatigheid van den Directeur mag
worden geacht het stukvriezen van het verwar
mingstoestel bij den gashouder en kan niet worden
ontkend dat daardoor werkelijk gevaar voor per
sonen en goederen heeft bestaan.
Voorts hadden er nog enkele onregelmatigheden
plaats die door de Comm. worden opgesomd.
Toch was de Directeur volgens mededeeling van
de Directeur steeds gereed om storingen zoo spoedig
mogelijk te herstellen.
De omstandigheden waren echter zoo overwel
digend dat het uithoudingsvermogen van den Di
recteur daartegen niet was opgewassen.
De Comm. meende hierbij de vraag te moeten
stellen of er voor den Adviseur geen aanleiding
heeft bestaan ona hulp en inlichtingen te ver
strekken.
5. Uit het bovenstaande blijkt 'dat de gang van
zaken te wenschen overliet.
De Comm. meende dat het zich niet doen gelden
tegenover het personeel, het niet schoonhouden van
