Antirevolutionair
voor
nieuws- en Advertentieblad
Zeeland.
feuilleton!
Overbodig
In den Levensstrijd.
Uit de Pers.
No. 937.
Zaterdag 3 Augustus 1912.
10e Jaargang
ABONNEMENT:
Per drie'maanden binnen. Ter Neuzen ƒ1,Franco
per post: voor Nederland 1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITTOOIJ Az. te TER NEUZEN.
ADVERTENTIËN:
Van 14 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
De maand Augustus is voor ons Christelijk
onderwijs een van bijzondere beteekenis.
Het jaarlijks offer der liefde wordt dan weer
gevraagd.
Laat niemand meenen, dat thans offervaar
digheid overbodig is.
Zulken zijn er.
Ze redeneeren zoo
Nu de Christelijke scholen heel wat subsidie
ontvangen van den Staat, zijn onze penningen
niet meer zoo dringend noodig.
Deze redeneering gaat gansch niet op.
Wel is het waar, dat onze scholen heden
ten dage in veel gunstiger positie verkeeren,
dan eenige jaren vroeger, doch wie meenen
mocht, dat de Unie-Collecte deswege wel kon
afgeschaft, heeft het mis.
Dat valt zeer gemakkelijk aan te toonen.
We maken slechts even een vergelijking
tusschen het openbaar en het bijzouder onder
wijs, nu niet ten opzichte van het beginsel,
maar wat den financiëelen toestand aangaat.
Wat blijkt dan?
Dat zoowel openbare als bijzondere scholen
van Rijkswege subsidie ontvangen bij de open
bare school natuurlijk de gemeente, bij de
bijzondere het schoolbestuur.
Deze subsidie is niet gelijk.
Wel worden aan beide soorten scholen uit
gekeerd de minima-salarissen voor het onder
wijzend personeel.
Maar verder is de gelijkheid zoek.
We wijzen op de vergoeding inzake de kosten
voor schoolbouw.
De openbare school ontvangt 25 ten honderd
in die kosten.
De bijzondere school krijgt een aparte sub
sidie, die ongunstiger is, en die ze gaarne zou
inruilen voor de regeling, welke voor de open
bare geldt.
Bovendien staat voor de openbare school
de weg open, een nog beduidend hoogere bij
drage te ontvangen, die in geen geval de bij
zondere school ten goede kan komen.
Art. 53 toch van de Wet o/h Lager Onder
wijs bepaalt, dat, indien de Kroon oordeelt
(Gedeputeerde Staten gehoord), dat een ge
meente door de uitgaven tot een behoorlijke
inrichting van haar lager onderwijs,vereischt,
in verhouding tot hare middelen en andere
uitgaven onbillijk zou worden bezwaard, haar
uit 's Rijkskas nog bovendien een tijdelijk sub
sidie kan worden verleend.
Hen treft geen kwaad en hier in huis ge
tuigt alles van ellende.
Er komen bittere gedachten in zijn hart
overleggingen vol wrevel. En hij luistert niet
verder. De jubeltoon op 't eind van den
psalm„'t mij goed. nabij God te wezen ik
zet mijn betrouwen op den Heere Heere;"
gaat zijn oor en hart voorbij.
Anders is 't bij Grootvader zelf en bij Greet..
En als grootvader straks in een vurig dank
en smeekgebed het hart openlegt, dan voelt
zijn kleindochtertje zich eemgszins verlicht.
„Kom kind," vermaant grootvader als de
maaltijd is afgeloopen, „leg nu dat naaiwerk
aan kant en ga rusten. Je hebt 't zoo noodig."
„Nog maar een oogenblikje," brengt Greet
er tegen in, „eventjes nog maar. Dan ben ik
er mee door en kan 't morgenmiddag weg
brengen."
Steven is ter ruste gegaan.
„Denk |er om Greet," (hij is al zoo gewoon
zijn zuster als moedertje te beschouwen), dat
je me een uurtje vroeger roept, wantje weet,
Eerst dus 25 van de bouwkosten.
En dan vaak nóg een buitengewoon tijdelijk
subsidie.
En dat is geen paskwil.
Er zijn gemeenten die door deze bepaling
reeds duizenden, ja tienduizenden guldens
extra-subsidie ontvingen.
We herinneren slechts aan Emmen
Men ziet, dat hier van gelijkstelling nog
kwalijk sprake is.
Er zijn echter nog andere kosten waarin
voorzien moet worden.
We noemen aanschaffen en onderhouden
der schoolmeubelen, schoolboeken, leermid
delen, schoolbehoeftenverlichting en ver
warming der lokalenhet schoonhouden
ervan enz.
Al deze kosten drukken zoowel de openbare
als de bijzondere school.
Met een klein verschil.
Namelijk, dat de gemeentekas ten behoeve
van het openbaar onderwijs» wordt aange
sproken.
Wat in de wet zelve ten strengste is ver
boden ten aanzien van het bijzouder onderwijs.
In de practijk komt het dus daarop neer,
dat het er nog verre, zeer verre vandaan is,
als zou er algeheele fiuancieele gelijkheid
bestaan voor openbaar en bijzonder onderwijs.
Uit dit oogpunt bezien, zal dus de bate, die
de Unie-Collecte afwerpt, voorloopig nog wel
niet gemist kunnen worden.
Daar komt nog iets bij.
De meeste schoolbesturen tobben nog met
„oude schuld."
Was die er niet, dan zou in vele gevallen
de toestand heel wat beter zijn.
Maar die blijft drukken.
't Zijn als de striemen der slagen, die we
ontvingen, toen we nog in het diensthuis
waren, en waarin de pijn nog nawerkt.
Ook dit maakt de Unie-Collecte vooralsnog
noodzakelijk.
Terwijl ten slotte niet uit het oog mag ver
loren, dat deze Collecte, om haar aard en
oorsprong, een vertolking moet zijn der liefde,
die orrs hart het christelijk onderwijs toedraagt.
Een pleidooi voor het goed recht onzer
scholen
Een protest tegen het stelselde Staat
schoolmeester
Brenge de Augustus-Collecte in onze omge
ving ook dit jaar dit protest in welsprekende
cijfers
Z.
V Oorzaken en Gevolgen.
In België schijnt het voor de Roomsche
geestelijkheid alles behalve veilig te zijn.
ik moet morgen naar de stad gaan werken.
Maar nu niet lang meer op blijven hoor!"
„Goed hoor Steef. Ga maar gerust slapen.
Ik zal er voor zorgen. Wel te rusten
Spoedig zit Greet alleen.
Het oogenblikje, waarmee ze grootvader
paaide, dijt uit tot een uur. Eindelijk krijgt
de naald rust. „Ziezoo", zegt ze bij zichzelf.
„Dat is af. Nu -nog een papier opgezocht om
het naaisel in te pakken dan is het meteen
geborgen. Wacht, dhar ligt net nog een krant
van verleden week. Die kan goed dienen,"
en tegelijkertijd rolt ze het naaiwerk in het blad.
Daar valt haar oog op een advertentie.
Wordt gevraagd:
bekend met verstelwerk, voor een dag
per week.
Nadere inlichtingen aan het Bureau
van dit Blad.
„Iets voor mij", is haar eerste gedachte-
„Maar wie moet dan voor Em zorgen. En
hoe zal grootvader alleen het maken Maar
't is immers al een oude krant. Zeker is al
lang iemand aangenomen.... Toch, 't zou hel
pen. En wat vaste inkomst geven. Maar neen,
Verschillende berichten zeggen ons dat
priesters en nonnen werden gemolesteerd.
Zelfs moordaanslagen kwamen voor.
En dit alles in verband met den uitslag der
verkiezingen.
Het Kartel-van liberalen en socialisten leed
een smadelijke nederlaag.
Over de oorzaken weiden we thans niet uit.
We weten dat de strijd van weerszijden
met ongewone felheid werd gevoerd.
En verstaan, dat het hard gelag was, voor
de verbonden vrijzinnigen, die zich reeds van
de overwinning zeker waanden, wel ten slotte
het onderspit te moeten delven.
Dit geeft echter geen reden tot een optreden
als thans plaats heeft.
Want men moet deze moordaanslagen en
schunnigheden beschouwen in het juiste licht.
Niet uitsluitend zich keeren tegen de be
drijvers alleen.
Maar ook eens letten op de oorzaken.
Toen de volvoerder van de laatste gruwel
daad, waarvan de couranten melding maakten,
door de justitie werd ondervraagd, verklaarde
hij, gehandeld te hebben onder den invloed
van de redevoeririg, die naar aanleiding der
verkiezingen, in de Belgische Kamer werd
gehouden door den socialist Destrée.
Die redevoeringen hadden zijn bloed aan 't
koken gebracht.
En hadden hem doen omzien naar middelen,
om de gepredikte en aangeprezen theoriën in
daden om te zetten.
Een moordaanslag was het gevolg.
Natuurlijk blijft de persoonlijke verantwoor
delijkheid van den misdadiger.
Maar de vraag is toch gewettigd, of niet
evenzeer schuldig staat hij, wiens woord de
hartstochten wakker riep.
Ook in ons Parlement wordt door sommigen
vaak gesproken op een wijze, die uitermate
geschikt is, tot haat en opstand aan te sporen.
En bindt men zich daar nog wat in, op
volksvergaderingen en protest-meetings komt
men meer openlijk voor de zaak uit.
De misdadige aanslagen in België doen ons
voor de zooveelste maal weer eens duidelijk
zien, waartoe dit alles leidt.
En houden een ernstige waarschuwing in
voor ieder, die als leidsman van het volk
meent te moeten optreden.
Z. i
V De Tariefwet.
Dinsdag verscheen het zeer lijvig verslag
van de commissie van voorbereiding voor de
tariefwet, na overleg met de regeering en
waarin de tegenstanders van protectie het ont
werp fel bestrijden als zijnde onnoodig voor
dat is al te lang geleden; jammer", denkt ze.
En evenwel leest ze nóg eens met aandacht
de advertentie over.
't Is reeds bij middernacht, als eindelijk ook
Greet zich ter rust begeeft, maar met het
zoet besef haar plicht te hebben vervuld. In
haar gebed klinkt een toon van stil vertrouwen,
van lijdzaam berusten, maar ook roepen om
hulp voor haar zelf, voor 't geheele gezin,'ja
zelfsvoor vader o,'t wrakhout van „De
Vrouw Maria" mocht eens gelogen hebben
HOOFDSTUK VIII.
Kennismaking.
Den anderen morgen begeeft Greet zich naar
het dorp.
Steven is vandaag voor het eerst naar de
stad gegaan om te werken Zijn vreugde is
al eenigszins bekoeld. Sinds zekerheid was
verkregen, dat de Vrouw Maria was vergaan,
heeft hij veel van zijn opgewektheid verloren.
Het vooruitzicht in de stad te zullen gaan
werken, dat hem vroeger zoo aanlokte, heeft
veel van 't aantrekkelijke verloren. Bram
Sanderse heeft hij in een paar weken niet
meer ontmoet, en hij heeft er geen spijt van.
Grootvader is met Em thuis.
Vanmorgen heeft hij langs het strand wan
delende, eenige stukken wrakhout kunnen be
machtigen en Greet troost zich met de ge-
de bloeiende industrie, als door industrieelen
niet verlangd, als voor het kleine Nederland
met zijn buitengewoon gunstige handelsligging
onraadzaam, als zijnde buitengemeen gevaarlijk
om Nederland in een tarieven oorlog te wik
kelen, door de bevoegdheid aan de regeering
gegeven om retorsiemaatregelen te nemen en
eindelijk als zullende een jammerlijken invloed
hebben op land en tuinbouw.
De voorstanders verdedigen warm het ont
werp, dat een einde maakt aan den eenzijdigen
vrijen invoer, meer fiscaal dan beschermend
is en voor de kleine industrie vooral nood
zakelijk kan genoemd worden, terwijl het de
consumptie prijzen en loonen niet dermate zal
doen stijgen als georeerd wordt, terwijl zij
retorsiemaatregelen toejuichen als een uitne
mend preventieve maatregel.
De regeering sluit zich in hoofdzaak bij deze
verdediging aan en stelt eveneens het meer
fiscale van het tarief in 't licht, maar stelt
daarnevens als noodzakelijke strekking van
het ontwerp de hulp aan de nationale industrie
tegen de buitenlandsche concurrentie, terwijl
de minister van buitenlandsche zaken retorsie
maatregelen aanprijst als een vooruitgang op
den toestand van machteloosheid, waarin wij
thans tegenover het buitenland verkeeren,
hoewel erkennende dat met beleid en voor
zichtigheid van dit wapen gebruik moet worden
gemaakt.
De regeering brengt tal van wijzigingen aan
ingetrokken worden de rechten op meel, sinaas
appelen, mandarijnen, citroenen, gedroogde
visch, huiden en vellen.
Gehandhaafd worden o. a. de rechten op
kleedingstukken, klompen, manufacturen, zout,
suiker, tabak en specerijen. Als nieuw worden
o. a. voorgesteld een recht op bananen ad f 1
per 1000 kilogram. Vermelding verdiend ein
delijk dat de regeling voor specerijen een
specifiek recht op papier vervangt door een
waarderecht, variëerend van 6 tot 10
De president van de Tweede Kamer.
De schrijver der „Haagsche Brieven" in de
r.--katholieke Gelderlander heeft het in zijn
laatsten brief ook over den aanstaanden presi
dent onzer Tweede Kamer.
Hij is eenmaal in de gelegenheid geweest
den heer Van Nispen in volle actie te zien
als Voorzitter." Daaromtrent schrijft hij aldus
Het was in de avondvergadering van
Donderdag 21 September des vorigen
jaars den dag dat de beruchte obstructie
der socialisten na de verwerping van het
dachte, dat 't ten minste warm zal zijn in huis,
terwijl ze weg is.
Het pakje, waarin het naaiwerk is geborgen,
houdt ze in de hand en moedig stapt ze door
den natten, killen mist, die op dezen eersten
Maartdag is komen opzetten voort.
Ze zal maar gauw van de menschen zien af
te komen, en dan nog even informeeren aan
het kantoor van de krantwie weet misschien
is 't nog niet te laatin elk geval ze wil het
probeeren.
Hoe zoet is haar het geringe loon dat ze
voor haar arbeid ontvangt. Er komt geen ge
dachte in haar op er iets voor eigen gebruik
van af te zonderen, echte liefde is onbaat
zuchtig.
Weldra stapt ze de kleinen boekwinkel bin
nen, die tevens het bureau van de bewuste
krant is.
Op haar vraag naar het adres van den steller
der bedoelde advertentie, wordt haar ge
antwoord.
„O, dat stond al in de krant van verleden
week, nietwaar Er zijn al een paar meisjes
naar wezen vragenmaar of men al voorzien
weet ik niet. 't Is bij mevrouw Barends."
„Dank u wel," stottert Greet.
Haastig keert ze zich om en verlaat de
winkel.
fWordt vervolgd.)
Inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave.
Advertentiën voor dit blad worden
aangenomen tot 's namiddags I UUR op
den dag der uitgave.
(10 door ZELANDIA.
Een AANKOMEND MEISJE,
i