flntirmlutionair
voor
nieuws- en üdoertentieblad
Zeeland.
FEUILLETON.
In den Levensstrijd.
Uit de Pers.
No. 931.
Zaterdag 13 Juli 1912.
10' Jaargang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen Franco
per post: voor Nederland 1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdar en Vrijdagavond
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITTOOIJ Az. te TER NEUZEN.
ADVERTENTIËN;
Van 1—4 regels ƒ0,40 Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van drïemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
V Een tweede rekening.
Neuzen's Raad heeft in zijne vergadering
van 3 Juli 1.1. met even groote snelheid het
besluit van 28 Dec. ingetrokken, als het des
tijds genomen werd.
En gelijk toen is het ook nu geschied
de gemeentcnaren mochten er van te voren
niets van weten, wat er gebeuren zou. In
hun overmoed hebben de lieeren van de
meerderheid liet nu evenmin als toen noodig ge
oordeeld, hun rekening van te voren publiek
te maken, opdat ieder zou kunnen nagaan,
of deze met kennis van zaken was opgemaakt.
Dat we thans aan dit besluit niet veel
woorden besteden zullen, zal ieder billijken,
die met ons van oordeel is, dat napleite'n nu
weinig zin hebben zou.
We hopen later dit onderwerp wel eens
breeder te behandelen, 't Is thans veel te
mooi weer, om zich warm te mak^n over eene
zaak, waaraan op 't oogenblik toch niets valt
te veranderen. Er zal binnen enkele maanden
wel eene gelegenheid komen om bet onderwerp
opnieuw ter sprake te brengen. Allicht is
bet publiek dan meer geneigd, kennis te nemen
van hetgeen we te zeggen hebben, dan in
deze schoone zomersche dagen.
Slechts enkele woorden dus.
Heel duidelijk was de uiteenzetting niet
van de plannen, die nu weer zijn aangenomen.
Hebben we 'tgoed begrepen, dan zal er in
dq, te stichten school ruimte zijn voor zes
klassen: drie voor 'tM. U. L. O.'en drie voor
de II. B. S. De eerste drie zullen staan onder
een hoofd der school, de laatste drie onder
een directeur. De eerste inrichting zal aan-
sluiteu bij de le van de drie klassen der
H. B. S.
Niet duidelijk is gebleken, wie, behalve liet
hoofd, aan de drie eerste klassen les zullen
gevende leeraars der H. B. S. of gewone
onderwijzers met akten. Misschien is het
den lieeren zelf ook nog niet duidelijk, hoe
dit geregeld moet worden.
Zoolang w| hieromtrent niets meer weten,
kunnen we er dus ook niets van zeggen, om
niet de kans te beloopen, den bal mis te slaan.
Men heeft thans ook een begrooting van
kosten gegeven. Of de heeren zelf ook eenig
geloof slaan aan die begrooting, is er niet bij
gezegd.
Zonder eenige vrees, dat we door de uit
komst zullen gelogenstraft worden, durven
wij zelfs met de gebrekkige inlichtingen
Eindelijk is Steven blij als de Bijbel wordt
geopend en grootvader voorgaat in het lezen
uit Gods Woord, waarna hij in 't gebed aller
behoeften den Heere opdraagt.
HOOFDSTUK VI.
„De Vrouw Maria"
Is een heldere Februari-dag.
't Vriest dat liet kraakt.
Langs den straatweg, die op korten afstand
achter Ilarmsma's huisje naar de stad leidt,
wemelt liet van mensclien, ouden en jongen,'
die zieli naar een ijsbaan spoeden, die thans
de liefhebbers noodigt, de schaatsen onder te
binden.
Lui, slenterend als altijd, komt Bram San-
«lerse aan 't Is een stevige, gezonde knaap
maar zijn kracht, hem van God geschonken,
ligt daar als een dood, renteloos kapitaal.
Bram wil niet deugen; werk zoekt hij niet
zijn moeder tobt en zwoegt, zelf leidt hij een
lui leventje.
Juist komt Steven van huis om naar zijn
werk te gaan. Hij heeft haast, om op tijd op
die gegeven werden nu reeds zeggen, dat
de rekening voor de gemeente heel anders
zal uitkomen, dan in de vergadering van 3 Juli
is voorgespiegeld.
Om met den eersten post te beginnen men
beeft 7 °/0 gerekend van een stichtingskapitaal
van f 4(3000, terwijl er, zooals bekend is, (50000
voor is geleend. Dat maakt al een nadeelig
verschil van ƒ980 per jaar.
Het salaris van de leeraren, enz. is berekeud
op 1G5Q0. Als men daar eens ƒ21000 voor
gerekend had, was men zeker dichter bij de
waarheid gekomen. Dat verschilt ƒ4500 jaar
lijks.
Voorts rekent men op eene besparing dooi
de reorganisatie van school B van ƒ3000 per
jaar. Als men in acht neemt, waarop trouwens
ook reeds werd gezinspeeld, dat hier te rekenen
valt met bestaande toestanden en verkregen
rechten, kan men gerust zeggen, dat dit! bespa
ring minstens een paar duizend gulden te hoog
is gerekend.
Van de schoolgelden zullen we thans maar
niet spreken, daar 't eerst over vier jaar zou
kunnen blijken, wie gelijk heeft.
Doch aangezien f980, f4500 en f2000
samen I 7480 maakt, twijfelen wij er geen
oogenblik aan, of in plaats van f4000 jaarlijks
te kort te komen, zal er ieder jaar minstens
een elf duizend gulden uit de zakken dei-
belastingbetalers geklopt moeten worden, om
de school in stand te houden.
Wie er belang in stelt, beware dit nummer
van ons blad als bij 't beleeft kan bij dan
later nagaan, of we te veel gezegd hebben en
ons desnoods beschaamd maken.
Dat de heer Drost ietwat gevoelig was over
de opmerking van den heer De Jager omtrent
gemaakte reiskosten, kunnen we goed be
grijpen. Wie er, gelijk hij, zorgvuldig voor
waakt anderen niet te kwetsen in hun af
wezigheid, heeft er recht op, met alle voor
zichtigheid behandeld te worden, 't Best is,
er niet te veel van te zeggen de beer De
Jager zal trouwens door de bestraffing van
den lieer Drost, zich wel niet laten weer
houden, op te komen voor de belangen der
gemeente, op de wijze zooals hij zelf dit
oorbaar vindt.
Hians heet het, dat Ter Neuzen niet iets
groots, maar iets moois zal doen.
We zullen zien. of 't waar is.
Een opmerking die we dienaangaande wilden
maken, zullen we maar tot later bewaren.
den winkel te zijn. Hij ziet Bram wel, maar
houdt zich, of hij hem niet opmerkt.
„He Steefje, wat 'n haast," lijmt Bram hem
tegemoet.
Nu kan de aangesprokene moeilijk een weder
woord weigeren.
t Is al zoo laat. 'k Heb nog maar een
kwartiertje. Heb jij al werk
„Laat Nou, wat zou het Mijn een zorg
hoor! Jij lijkt wel dwaas je loopt voor je
baas als een kievit! 'k Wou liever. Of ik ai
werk heb? Als ik wil, kan ik morgen al aan
den slag, maar 'k lap 't 'm niet. Ik zeg er
niets ,van tegen mijn grootje, 'k ga eerst nog
een dag of wat heerlijk schaatSenrijen. Kom,
ga mee vent, wat kan jou je baas schelen
„Nee," zegt Steven, „ik ga door. Bonjour."
„Zotis Brams beleefde afscheidsgroet.
Steven voelt in zijn hart een grooten wrevel
tegen Bram opkomen. Ja, grootvader heeft
wel gelijk. Bram is de ,-ware broeder niet.
Schaatsenrijden gaan in plaats van te werken
En bovendien Steven zou er toch geen lust in
hebben. Want thuis beleeft men thans moei
lijke dagen. Vader is al acht dagen over tijd
en nog geen enkel bericht. En elke dag brengt
nieuwe teleurstelling. Zelfs grootvader, die
anders zoo den moed er kan inhouden, loopt
in zich zelf gekeerd door het huis en heeft
geen oor voor Ems vroolijkst gesnap.
Steven spoedt zich verder.
In het Amsterdamsche R.K. dagblad De
Tijd van Woensdag 1.1. leest met het volgend
ingezohden stuk
liet is van te weinig bekendheid, waaraan
het Ministerie-Heemskerk de verwerping van
liet pantserschip en de Bakkerswet te wijten
heeft en eerlijk gezegd, wij waren ook eenigs-
zins verrasty toen wij de ware oorzaken
daarvan leerden kennen.
In die verrassing wenschen wij onze lezers
te doen deelen en wellicht is hunne verrassing
nog grooter dan de onze.
Dat zij zelf oordeelen, door het lezen en
overwegen van onderstaand stukje, dat wij
vonden in het blaadje van den zoo jammerlijk
afgedoolden Ilulsterschen Notaris van Dalsum.
Het draagt als opschrift:
„Toeval of straf?"
„In de kwestie Kroondomein was de stelling
onzer brochure Kroondomein, dat onze Ko
ningin ol de regeering namens Haar, geen
wetsvoorstel zal kunnen doen om liet pacht-
contract rechtvaardiger te regelen zoolang de
rechtstoestand zoo zeer afwijkt van een rechts
toestand als heerscht bij het Kroondomein, in
het bizonder bij het Kroondomein Rentambt
Hulst.
Minister de Meester beweerde als Minister
en in de Tweede Kamer, dat alle wegens die
brochure gemaakte opmerkingen door hem
waren weerlegd. Maar kort daarop begonnen
voor het ministerie de Meester de moeilijk
heden, die voor resultaat hadden, dat 'dit
ministerie haar ontslag indiende.
Gp het rekest om gratie aan de Koningin
in de zaak van het Ambtsrapport van burge
meester van Waesberghe was ons rekest ge
grond op het woord van Koningin Agamem
non Het oordeel van het volk is machtig in
mijn oog.
'De huidige Minister van Justitie deed de
Koningin op dit rekest beslissen, dat Zij geen
waarde hecht aan het oordeel van het volk.
Maar ziet, er gebeurt wat wij toen dadelijk
hadden verwacht.
Het ministerie Heemskerk kwam, evenals
vroeger het ministerie de Meester, kort daarop
in moeilijkheden.
Eerst werd verworpen het pantserschip van
minister Wentholt met gevolg, dat deze mi
nister zijn ontslag indiende.
En nu deze week wordt verworpen de Bak
kerswet van minister Talma, en daarmede de
eerste sociale wet van het ministerie. Of mi-
Neen, t zou hem thans niet goed afgaan,
het schaatsenrijden, wat liefhebber hij er anders
ook van heeten mag. Wat heeft Greet te
tobben, want 't uitblijven van vader brengt
vele zorgen mee. Arm, maar eerlijk zijn ze
steeds geweest, de Harmsma's. Hoe zuinig
is Greet niet te werk gegaan. En met het
geringe weekgeld van Steven erbij, kon ze
juist toe; berekenen hoe lang't nog zou duren,
dat vader kwam, alle onnoodige uitgaven ver
mijdend, En bij dien angst, dien alleen het
visscherskind ten volle kan gevoelen, voegt
zich de zorg voor het dagelijksch brood.
Zie, hoe naastig ziel» de handen reppen, dit
moet versteld en dat nagezien. Moet ze niet
zorgen, dat Steven (och, ze is maar een goed
jaar ouder, maar wat voelt ze zich als een
moeder voor hem), knap voor den dag
kan blijven komen. Wat het blonde kopje
zich buigt over het werkwat diepe rimpels
ploegden^ zorg en kommer reeds in haar voor
hoofd 't is, als drukt te zwaar een last op
den tengere schouders. Maar om den mond
teekenen zich de lijnen van wilskracht en
volharding. Reeds vroeg heeft ze een plaats
gehad in de leerschool des lijdens. Naast de
vroeg-wegstervende moeder, groeide de kleine
huisbezorgster, vér van kinderblijdschap, vèr
van meisjesvreugde, hoezeer 'tliefhebbend
ouderhart ze haar gunden.
En in de koestering van het levend geloof
nister Talma nu aftreedt of niet: de verwer
ping is eene groote moeilijkheid voor het
ministerie.
Is het een toeval of straf, dat die moeilijk
heden, voor beide ministers juist begonnen
nadat
in het eerste geval de minister had ver
klaard, dat de Koningin geen voorbeeld wenscht
te geven' inzake het pachtcontraot als een
rechtscontract, en in het tweede geval de mi
nister van Justitie de Koningin had laten ver
klaren, dat zij geen waarde hecht aan het
oordeel des volks?
Wij constateeren alleen het feit, en dat de
beide beslissingen door ons zijn uitgelokt."
ij achten ons gelukkig te mogen consta-
tegren, dat „de politiek" niet de minste schuld
heeft aan de verwerping van het pantserschip
en de bakkerswet.
Had Minister Wentholt dit vroeger geweten,
dan zoude hij zijue portefeuille niet ter be-
schikkiqg gesteld hebben en had hij hoogstens
boos mogen zijn op zijn ambtgenoot den Mi
nister van Justitie, die hem de zondebok deed
zijn voor hetgeen hij tegen van Dalsum mis
dreef.
Of het van Dalsum ernst is met zijne vraag
Toeval of straf? Daaraan mogen wij niet
twijfelen; trouwens wie heeft liet recht aan
de woorden te twijfelen van een ernstig man.
De geschiedenis heeft hem al meer gelijk
gegeven
De heer van Styrum werd in 1909 te Haar
lem niet herkozen, omdat zijn klerk benoemd
was tot deurwaarder te Zaandam en niet de
broeder van Van Dalsum. Die het niet ge-
looven wil, vrage bij den uitgever van „De
Volkswil" een exemplaar van het nummer,
waarin dit zonder blikken en blozen door haar
Stichter is neergeschreven.
Een der stelregelen, bij de oprichting van
zijn blaadje gepubliceerd, luidde
„Van een kikker plukt men geen veeren."
Waar nu de veeren wel geplukt worden,
mogen onze lezers uitvinden.
En nu de vraag waarom het Ministerie nu
dient op te passen. De Tweede Kamer heeft
zonder hoofdelijke stemming het wetsontwerp
aangenomen, waarbij een beduidend renteloos
voorschot wordt toegekend aan de Zeeuwsch-
Vlaamsche Tramwegmaatschappij, die een
uitgebreid tramnet voor Zeeuwsch-Vlaanderen
heeft ontworpen, waardoor ook de zoo lang
verbeide verbinding tusschen de 2 gedeelten
van Zeeuwsch-Vlaanderen tot stand zal komen.
Van Dalsum was tegen dit renteloos voor
schot, omdat hij meende, dat de Belgen er
het meeste voordeel uit zouden trekken vroe-
barer dierbare moeder kiemde en botte de
plant van jonge godsvrucht, die haar sterk
maakte in den harden kamp.
Neen, 't was geen gewoonte alleen, die haar
's avonds de knieën deed buigen; 't was haar
behoefte des harten. Daar, wist ze, was te
vinden sterkte om staande te blijven. In
haar karakter was iets van den taaien moed
des zeemans, die storm en gevaar trotseert,
golven en zeeën het hoofd biedt en het oog
blijft gericht houden op de haven der begeerte.
Bid en werk stond haar als in de ziel gegrift.
Maar hoe werd nu die moed, die volharding
op de proef gesteld. Wat vragen deed Em,"
vragen naar Vader, die ze niet kon beant
woorden en haar daarom zoo pijnden in 't hart.
Hoe moest ze grootvader opmonteren, als hij
zuchtend neerzat in den hoek hij de kachel',
telkens weer achteloos de pijp liet uitgaan
en op Ems gepraat nauwelijks acht gaf.
Hoe treurig, die laatste dagen. En als dan
Steven kwam, hoe moest ze ook hèm dan
weer trachten gerust te stellen met redenee
ringen, die ze zelf alle aannemelijkheid ontzei.
Nooit nog had haar plicht haar zoo zwaar
geschenen als nuzelis het stille genoegen,
dat ze tenders smaken kon, wanneer alles in
huis haar zin voor ordp en netheid prees,
was haar thans vreemd. Was het ook niet,
om den moed te laten zinken, om den strijd
maar op te geven? (Wordt vervolgd.)
Inzending van advertentiSn vóór uren op den dag der uitgave.
Advertentiën voor dit blad worden
aangenomen tot 's namiddags I UUR op
den dag der uitgave.
7) DOOR ZELANDIA.
Dat het Ministerie nu oppasse
