Antirevolutionair
voor
Dieuws- en Advertentieblad
Zeeland.
Biimenlandsch Nieuws.
Uit de Tweede Kamer.
F E UÏLL E T 0 N.
In den Levensstrijd.
No. 927.
Zaterdag 29 Juni 1912-
10e Jaargang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1,—. Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITT001J Az. te TER NEUZEN.
inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave.
ADVERTENTIËN:
Van 14 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naai plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIE!J TE BEZORGEN BIJ DEN UITGEVER.
Advertentiën voor dit blad worden
aangenomen tot 's namiddags I UUR op
den dag der uitgave
Onder vele blijken van belangstelling
heeft dr. Andries Willem Bronsveld, predikant
bij de Ned. Hervormde gemeente te Utrecht,
Woensdag den dag herdacht, waarop hij 50
jaar geleden in het groot-auditorium der uni
versiteit te Utrecht magna cum laude tot doc
tor in de godgeleerdheid promoveerde.op proef
schrift„De oorzaken van de verbreiding van
het rationalisme."
EERSTE KAMER.
In de gisteren gehouden zitting werd be
sloten tot toelating van den lieer Cremer.
Een dertiental kleinere wetsontwerpen, waar
onder de wijzigingswetten betrekkelijk het no
tarisambt, nüjoontginning en betreffende de
regeling van de belangen der Nederlandsche
scheepvaart werden -aangenomen. Voorts werd
behandeld de wijziging van de Indische comp
tabiliteitswet, waarbij de quaestie van de
rechtspersoonlijkheid van Indië in verschillen
den zin besproken werd.
Zitting van Woensdag 26 Juni.
DE RADENWËT
De beraadslaging over art. 3 (bepaling van
het begrip arbeider) der Raden wet wordt
voortgezet.
De minister van landbouw, n ij v e r-
h e i d en h a n d e 1, de heer Talm a', licht
een door hem ingediende wijziging toe, waar
mede hij in zake liet toekennen van kiesrecht
voor de Raden aan zekere, talrijke categoriën
van niet-verzekerde arbeiders tegemoet is ge
komen aan de wenschen van den heer Patijn,
die thans zijn amendement intrekt.
Daarop zegt de heer Nolens (R.K.), dat
de meerderheid der Commissie van Voorbe
reiding is tegen het amendement-Patijn, dat
opneming wil van hen, die niet werkzaam zijn
in een onderneming, met name de dienstbodeft;
tegen de amendementen-Duys (resp. betreffen
de de losse arbeiders en de weistandsgrens)
terwijl aanbevolen wordt het amendement-
Patijn om de patroons van geassimileerde
arbeiders kiezers te maken.
De beraadslaging gesloten zijnde, worden
alie amendementen verworpen en art. 3, even
als liet gisteren aangehouden art. 7, z. h. s.
aangenomen.
Aan de orde is thans de aigemeene bespre
king van 5 (Van het bestuur).
De heer Teenstra) (V.-D.) licht toe waar-
Een oogenblik had liet geschenen, of haar
dood zijn geweten zou wakker schudden.
Maar over deze zwakheid, want dat was
het in zijn oogen, zette bij zich spoedig heen.
Ten slotte, ja. zijn mond sprak het
niet uit, maar in den afgrond zijner zelfzucht
leefde het toch, ten slotte was 't zoo 't beste.
Niets herinnerde hem nu meer aan zijn ge
ringe afkomst.
„Ze hoopt u nog eens weer te zien. Dat
vroeg ze me u te schrijven."
Vreemd, die woorden uit Jan Harmsma's
briefje, kwamen hem telkens onwillekeurig in
de gedachten.
HOOFDSTUK V.
Een half jaar later.
Kleine Emmy Harmsma zit heel ernstig met
grootvaders bril op den neus te lezen.
Kijk maar, telkens slaat ze een blaadje om
een blaadje van een heel oud prentenboek,
waaruit ze al verschillende versjes van huiten
kent.
om hij en anderen het bestuur van de Raden
van Arbeid willen doen vervallen, nu de taak
der Raden beperkt is.
De minister zegt, dat hij de wetgevende
taak van de Raden in zooverre zal trachten
te wijzigen, dat hij hun geeft het absolute
initiatief om verordeningen te ontwerpen, die
de Kroon moet goedkeuren. De werkkring
van die lichamen wordt dus niet verkleind.
Het „dure" bureau, waartegen de lieer Teenstra
in verzet is gekomen, zal er zijn ter wille van
de ongevallen- en invaliditeitsverzekering.
De heer Teenstra repliceert, dat de
minister dus feitelijk de verordeningsbevoegd
heid van de Raden handhaaft en alleen aan
een juridisch bezwaar van den heer Loeff
tegemoet komt. Verder ontkent spr. in ant
woord op door dien minister geoefende critiek
dat een Raad van Arbeid van 5 personen voor
een groot district ten plattelande te klein is.
Hij is ook tegen de ambtenaren. Wat het dure
bureau betreft, moet de minister niet denken,
dat men de ziekteverzekering aan de ongeval
lenverzekering zal willen koppelen.
De heer Schaper (S. D. A. P.) stelt de
vraag, waarom men de leden van de Raden
moet dwingen om een bestuur te kieken, wan
neer zij meenen het best zonder dat lichaam
te kunnen stellen.
De heer Bos (V.-D.) vreest groote centrali
satie van de nu voorgespiegelde regeling der
verordeningsbevoegdheid. Spr. bestrijdt nader
de opvatting van den minister met betrekking
tot het aantal leden van de Raden en het
bestuur.
De heer De Beaufort (V.-D.) kondigt
een amendement aan met den heer Treub op
art. 49, waar dan de positieve beslissing kan
vallen omtrent de taak der Raden.
De heer Nolens verdedigt de voorgeno
men regeling der verordeningsbevoegdheid van
de Raden door den minister en bestrijdt den
heer Schaper en Bos.
De minister dupliceert en verdedigt
nader de instelling van het bestuur der raden.
Een amendement, een goede redactie van art.
49, zal spr. gaarne zien.
Na de lieeren Scliape.r en Teenstra
komt de minister nog eens aan het woord,
waarop de beraadslaging gesloten en liet op
schrift van 5 „Van het Bestuur" met 49
tegen 24 stemmen, rechts tegen links, aange
nomen wordt.
Aan de orde is thans art. 9 (aantal leden
van den Raad van Arbeid).
De heer Teenstra licht het door hem en
den heer Treub ingediende amendement toe,
oin het aantal leden (ten minste 8) te brengen
op ten minste 4.
De minister zegt, dat dit onmogelijk is.
En als ze zoo tusschen liet bladeren door
het donkerlokkig kopje oplicht, kijkt ze over
de brilleglazen guitig grootvader aan, die in
een leuningstoel bij den haard zijn pijpje geniet.
„Is je boek al haast uit, Em vraagt groot
vader.
„O nee opa, nog lang niet en ze begint
van voren aan weer te bladeren.
„Nou Empje, nou moet grootvader zijn bril
weer hebben hoor," zegt moedertje Greet,
terwijl ze bedrijvig heen en weer loopt en
huishoudelijke bezigheden verricht. „Groot
vader wacht er al lang op en Em moet gaan
slapen."
„Nog eventjes maar," weerstreeft Em. „Heel
eventjes" en weer kijkt ze ondeugend over de
brilleglazen Greet en opa aan, terwijl haar
kleine vingertjes de bladeren éen voor éen
omzwaaien.
„Kom Em," en Greet licht voorzichtig groot
vaders bril van Bms neusje. „Geef 'm nu
maar netjes, aan opa. En nu gauw uitgekleed,
dan ben je net klaar als Steven thuis komt."
„En vader 1" vult Em aan.
„Nee, vader niet. Vader is op zee. Nog
een paar weekjes geduld, en (Jan komt vader
thuis."
„Is dat nog lang, Gree
„Zoo heel lang niet. Als je braaf bent, is
't gauw om."
heeft uitgemaakt, dat
aangezien de Kamer nu
er een bestuur zal zijn.
De heer Teenstra 'trekt het amendement in,
waarop art. 9 z. h. s. wordt aangenomen.
Nadat de voorzitter een mededeeling heeft
gedaan betreffende het afdeelingsonderzoek
van een wetsontwerp in zake het algemeen
nut eener onteigening, wordt aan de orde
gesteld art. 11 (kiesgerechtigdheid voor den
Raad van Arbeid).
De heer Duys (S. D. A. P.) licht 2 amen
dementen toe, lo. om niet slechts Nederlan
ders, doch ieder die tot de verzekerden be
hoort, kiesgerechtigd te verklaren2o. den
kiesgerechtigden leeftijd van 25 tot 21 jaar
te verlagen. Spr. verdedigt het eerste amen
dement o. a. op grond van het reprociteits-
beginsel. Wat het tweede betreft, acht hij
den arbeider reeds op den leeftijd van 21 jaar
volleerd en in het bezit van voldoende levens
ervaring.
De heer Nolens zegt met het eerste, niet
met het tweede amendement te kunnen mede
gaan.
De heer Schaper zegt, dat de minister
met zijn wijzigingen getoont heeft Radenwet
van Ziektewet te willen losmaken. Wat zijn
nu de plannen van de regeering
Na nog eenige discussie verklaart de m i-
n i s t e r, dat hij over enkele weken mondeling
overleg hoopt te houden met den heer Schaper
over de Invaliditeitsverzekering en dat hij
gehoord heeft, dat de bedoeling is, dat na dé
groote vacantie de wijziging der Ongevallenwet
in de afdeeliugen komt. Men moet daarom
toch weten wat de Radenwet inhoudt. Mocht
de Kamer onwillig zijn de Ziektewet af te
doen, dan zou dit een einde maken aan spr.'s
öiinisteriëele verantwoordelijkheid.
De minister verklaart voorts, dat ook de
vrouwen het kiesrecht voor de Raden zullen
hebben en heeft bezwaar tegen het eerste
ameudement-Duys, niet tegen het tweede.
De heer S c li a,p e r vraagt den minister
liever te zorgen, dat de behandeling van de
Ziektewet in de volgende zittingspëriode door
gaat.
De heer Nolens zegt, dat de wijziging,
waardoor de Radenwet van de Ziektewet is
losgemaakt, uitsluitend van formeeien aard is.
De heer Duys (S. D. A. P.) repliceert.
De heer Troelstra (S. D. A. P.) ver
dedigt nader het amendement-Duys betreffende
de meerderjarigheid als leeftijdgrens voor de
kiesgerechtigheid, aangezien het hier oor
spronkelijk de privaatrechterlijke vermogens
rechten betreft.
De minister bestrijdt dit betoog. Het
amendement-Duys, om ook vreemdelingen kies
gerechtigd te verklaren, neemt hij over.
„Zoo redeneert Greet en onderwijl zijn haar
handen niet stil. Ijverig roert zij ze. Want
reeds sinds een half jaar moet ze de plaats
innemen van moeder.
Men zou 't haar niet hebben aangezegd, dat
ze pas vijftien was. Zeker had ze reeds vroeg
geleerd de handen uit de mouwen te steken.
Moeder was zoo lang aan 't sukkelen ge
weest, eer^ ze voorgoed zich had moeten neer
leggen. En zoo was Greet ongemerkt voor
bereid voor haar taak.
De ruiten blonken er niet minder helder om,
nu zij alleen er zorg voor dragen moest en knap
hield ze alles in orde.
Zwaar was de taak, door God haar opge
legd, maar Hij gaf ook kracht naar kruis.
Stil, maar blijmoedig verrichtte zij haar
werk en grootvader steunde haar met woord
en daad.
Vader was, nu zes weken geleden, met „De
Vrouw Maria" uitgezeild. Hoe moeilijk was
't hem gevallen zijn vader en zijn drie kinderen
achter te laten. Dubbel zwaar, nu het bijzijn
eener lieve moeder niet meer de afwezigheid
van den vader kon vergoeden. Alleen aan
Gods hoede kon hij ze aanbevelen en dat had
hij dan ook gedaan, met een oprecht, eenvou
dig hart.
„Kom maar hier, kleuter," noodigt groot
vader, als Em haar nachtgoed aanheeft, en
Het amendement-Duys betreffende den leef
tijd wordt verworpen met 50 tegen 16
stemmen en art. 11 z. h. s. aangenomen.
Op een vraag van den heer Duys ant
woordt de minister bij art. 12 (wijze van
verkiezing), dat de vraag, hoeveel arbeiders
bij een werkgever in dienst zijn, bij algemeenen
maatregel van bestuur zal worden geregeld.
Artikel 12 tot 14 worden aangenomen.
Op art. 15 (uitsluitingen der verkiesbaarheid)
licht de heer de Wyckerslooth (R.-K.)
een amendement toe om onder de uitsluitingen
ook dg ontzetting van het kiesrecht bij on
herroepelijk geworden rechterlijke uitspraak
op te nemen.
De heer Kooien (R.-K.) bestrijdt dit amen
dement, waarop de minister de beslissing
daarover aan de Kamer overlaat.
De lieer- de Wyckerslooth wijzigt
ingevolge een wenk van den minister de re
dactie van het amendement. Het wordt z. h. s.
aangenomen.
Op art. 17 en 18 neemt de minister het
amendement-^alberse over, dat van redactio-
neelen aard is. Art. 17 tot 21 worden aan
genomen.
Op art. 22 verdedigt de heer Schaper
een amendement, om openhaarheid voor te
schrijven van de vergaderingen van de Raden
van Arbeid.
De behandeling van de Radenwet werd
Donderdag voortgezet.
Na een uitvoerige discussie werd met 45
tegen 28 stemmen verworpen een amendement
der soc.-dem. fractie om te bepalen, dat de
voorzitter en de leden van den Raad van
Arbeid niet gerechtelijk vervolgbaar zullen zijn
wegens de stem uitgebracht of de meening
door hen in/ hunne vergadering geuit. De mi
nister en de heer Lolnnau hadden deze uit
breiding van het instituut der onschendbaar
heid bestreden, tegenover de opvatting van
de lieeren Schaper, Patijn, Troelstra en Nolens.
Opgemerkt werd o. a., dat de vraag of liet
instituut der onsclieiibaarheid, als verouderd
moet verdwijneu, dient te worden opgelost bij
grondwetsherziening.
Een breedvoerig debat ontspon zich naar
aanleiding van de amendementen van de soc.-
dem. fractie en van de lieeren Bos c. s. om
den voorzitter van den Raad van Arbeid door
den raad zelf te doen verkiezen in plaats van
daartoe door de Kroon een ambtenaar te doen
benoemen.
Huns inzie'ns moet de voorzitter een ver
trouwensman zijn, maar de minister bestreed
de amendementen, omdat de regeering de zeker
heid moet hebben dat de voorzitter iemand is
ten volle voor zijn taak berekend.
spoedig zit Em heel vertrouwelijk op zijn knie.
Nu kan de krant wel opgevouwen en de bril
in 't huisje.
„Vertellen opa,'4 vleit de kleine.
En dan begint 't voor Em het heerlijkst uur
tje van den gansehen dag. Hoe zé luistert
naar de geschiedenissen, die ze reeds zoo vaak
heeft gehoordmaar nooit duurt het haar te
lang.
Onderhand maakt Greet het avondmaal ge
reed. 't Is al donker buiten zes uur in deii
Januari-avond.
„Waar Steven blijft," zegt ze tot grootvader.
„Is 't al zoo laat
„Zoo heel laat niet, maar toch al over zessen.
En om vijf uur is hij op zijn werk klaar.
Hij kon al best hier zijn."
„Hij zal wel gauw komen," stelt grootvader
gerust. „Misschien was hij aan een karweitje
bezig, dat klaar moest."
Op dit oogenblik hoort men voetstappen voor
het huiseen oogenblik later wordt de klink
gelicht en de verwachte treedt binnen.
„Goeden avond grootvader, Greet! Ha, Em
ook nog op
Em is al van grootvaders knie afgegleden
en haar broeder te gemoet gehuppeld.
(Wordt vervolgd.)
0
5) DOOR ZELANDIA.
