Van Houten's
[De beste voor den prijs!
Reclamc Berichten.
Stel iets goeds^
niet uit.
lit de Tweede Kamer.
Biimenlandsch Nieuws.
Korte Berichten.
Uit Stad en Provincie.
in 50 jaar aflossen, dan kost de overname
jaarlijks aan de gemeente 21.000 gulden.
Daar staat natuurlijk tegenover, dat de te
behalen winst op de exploitatie met andere
woorden, wat de gemeente verdient aan de
straatverlichting en de levering aan particu
lieren in mindering komt van deze 21.000
gulden.
Zooals we zeiden we vertrouwen onze re
kening maar half en zullen daarom gaarne
plaatsruimte afstaan aan ieder, die ons beter
kan inlichten.
Toch komt het ons nu reeds voor, dat het
gelukkig is, dat B. en W. drie jaar den tiic
hebben voor hun onderzoek.
En als we ons niet geheel vergissen zal de
Raad met het oog op de ervaring, opgedaan
met dat andere „groote", gaarne die drie jaren
gebruiken om rijpelijk te overwegen, alvorens
een nieuwen sprong in 't duisfer te doen.
Groote dingen hebben gewoonlijk ook een
groote financiëele zijde ook al ziet men ze
niet op een mistigen Decemberdag.
V Afgestemd.
Onlangs spraken we het vermoeden uit, dat
minister Talma van zijn Bakkerswet niet veel
pleizier zou beleven en er niet veel lof voor
zou inoogsten indien ze al wet zou worden
Immers, de Tweede Kamer zou het ontwerp
waarschijnlijk aannemen, doch 't stond zeer
te vreezen, dat de Eerste Kamer haar zou
verwerpen. Dit is niet eens noodig geweest
in de Tweede Kamer zelfs was er geen meer
derheid voor te vinden en met 49 tegen 42
stemmen werd het ontwerp verworpen.
Van de linkerzijde stemden alleen de soci
alisten voorvan de rechterzijde 12 Chr.
Historischen tegen met 2 anti-revolutionairen
en 5 Roomsch-Katholieken. Enkele andere
anti-revolutionairen, waaronder ook dr. Kuyper,
waren met opzet afwezig, om niet genoodzaakt
te zijn tegen het wetsontwerp van een be
vriend minister te moeten stemmen.
We zijn met onze sociale wetgeving niet
bijster voorspoedig.
Wat niet te verwonderen is.
„'t Zal me benieuwen, of ze daar nu niets
aan doen, 'tis een schande, dat de regeering
alles maar laat loopen" is de Nederlander
allicht geneigd te zeggen.
„Denkt ge, dat ik me zal laten dwingen,
zelfs in mijn eigen huis?" is echter even
eens een echt Nederlandsche uitdrukking.
Wie aan sociale wetgeving wil doen, moet
beide gevoelens mqt elkaar in overeenstemming
brengen.
En daar zit juist de moeilijkheid.
Wat minister Talma terdege ondervindt.
Alarm.
II.
Prof. Bavinck schreef in 1905
„De liberalen verloren hun bezinning als
ze dachten aan de officieele erkenning van
bijzondere inrichtingen van onderwijs."
Zoo is het nog. En men doet wel, bij de
vier argumenten van „Het Schoolblad", dit
in 't oog te houden.
Het eerste argument luidt
„Verdwijning van art. 194 beteekent achter
uitgang van ons volksonderwijs."
Bewijs
Totaal overbodig geacht, 't Is zoo, en daar
mee uit
Strijdt dat niet met de practijk Gaat de
bloei van 't "bijzonder onderwijs gepaard met
achteruitgang van ons volksonderwijs? Was
daar niet een schoolopziener, die verklaarde,
dat 't onderwijs daar 't best was, waar naast
een openbare school een bijzondere bestond
Wat deuken de heeren toch wel. Wat hebben
ze een vreemde voorstelling van bijzonder
onderwijs. We durven het haast niet zeggen,
maar zijn ze hierin nu niet een klein beetje
achterlijk In de bijzondere school (dat- is
voor hen 't zelfde als de christelijke), wordt
naar hun voorstelling niets gedaan, dan bidden,
psalmen zingen, uit den bijbel vertellen, der
kinderen hoofd vol pompen met dogma's (zoo
luidt het immers?) en... ja, dan leeren ze
ook nog zoowat lezen, schrijven enz., die
stumperds
Weten de vrienden niet beter, of houden ze
zich maar zoo
Achteruitgang van ons volksonderwijs.
Van onsja, maar niet van het volksou-
derwijs.
2e argumentSnelle toename van standen
scholen."
Welzoo. We wisten niet, dat sinds het bij
zonder onderwijs meer vrijheid van beweging
erlangde, de standenscholen daardoor waren
toegenomen. Ons dunkt, dat men de standen
scholen nu juist eens, aan de zijde van het
openbaar onderwjjs moest zoeken. Men ga
den toestand in de grootere steden maar eens
na. Intusschen, evenals bij het eerste argu
ment ontbreekt ook hier bewijs.
3e argument„dé secte(n)school in zijn
haar toch uiterste consequenties."
Ge begrijpt dien pakkenden naam immers
goed Sectenschool
Buiten de partij van de alleen zaligmakende
openbare school, die het monopolie van ver
draagzaamheid bezit, woekeren hier en daar
van die secten, ziet ge. En nu zal, zoowaar,
in ons vaderland, iedere secte haar school
kunnen krijgen. Gereformeerden, Lutherschen,
en dergelijke „secten" zullen hun eigen scholen
kunnen hebben. De vrijheid zal zoover gaan,
dat waarlijk ieder burger gelijke rechten zal
bezitten! Is 't niet om er van te schrikken,
en dat nog wel in 't klassieke land der vrij-
v-:
.:Él§
Koop dus nog heden
bij Uw winkelier een
bus
1 Kg. 1.50
fa -0.80
VqKg. f 0.42£
Yw„ -0.18.JJ
heid En dan nog liefst de sectenschool in
haar uiterste apnsequenties. Voor de ver
beelding van iVt Schoolblad rijzen tallooze
scholen en schooltjes voor alle mogelijke
secten misschien wel schooltjes met vijf 'tot
tien leerlingen Arm vaderland.
De openbare moet in stand gehouden. Is
het niet de school, die voorwerp is van de
aanhoudende zorg der regeering Laat ieder
Nederlander het zich toch goed inprenten, het
moet. En om dat vooral diep in te scherpen
moet „het Nederlandsche volk doordrongen
worden"van de waarheid (en dit is het 4e
argument),
„dat de openbare school een zegen geweest
is voor de economisch zwakken en minver
mogenden."
Als men zoo iets leest, herinnert men zich
onmiddellijk de uitspraak van Prof. Bavinck,
hierboven geciteerd, dat de liberalen op zekere
momenten hun bezinning verliezen.
Men moet maar durven 1
Langen tijd is de toestand zóó geweest, dat
het oprichten van bijzondere scholen uiterst
bezwaarlijk ging. De voorstanders van het
bijzonder onderwijs mochten eerst meebetalen
voor de instandhouding der openbare school,
en dan bovendien hun eigen school, bijna ge
heel, bekostigen. Zoo stond dus de openbare
school in de meest bevoorrechte positiezoo
tierde de meest oneerlijke concurrentie. En
dan waagt men nog te verklaren, dat de open
bare school een zegen is geweest voor de
economisch zwakken en minvermogenden.
Maar dan nóg is de uitspraak onwaar.
Is de bijzondere school de school van de
economisch sterken Gaan daar bij voorkeur
de kinderen der rijken? We wisten het niet.
De duizenden, de millioenen, uitgegeven door
de voorstanders der bijzondere school, zijn die
gekomen uit de zakken der vermogenden en
veelbezittenden Of waren het de offers van
vele armeren, van enkele rijken
Het laatste argument is er een vóór de
bijzondere school.
Geen der vier is steekhoudend.
't Is loos alarm.
En getuigt enkel van verlies van vertrouwen
in eigen zaak
Vergadering van Woensdag 5 Juni.
De bakkerswet verworpen.
Nog steeds is de algemeene beraadslaging
over de ontwerpen tot regeling van de ziekte
verzekering aan de orde nog steeds ook is
de heer D u y s (S. D. A. P.) aan het woord
voor repliek. Hij noemt de verzekeringsont-
werpen van minister Talma een normaliseering
van de ellende. Tegen de inotie-de Kanter-
Roodhuyzen heeft spr. het bezwaar, dat bij
aanneming het geheele ontwerp van de agenda
zal raken. Daartoe is de tijd nu nog niet ge
komen. De Kamer moet eerst alle mogelijke
pogingen doen, om het ontwerp te verbeteren.
Spr. voelt er voor, eerst de Ziektewet te be
handelen.
Nu kibbelen de spr. en de heer Snoeck
II e n k e m a n s (C. H.) er een oogenblik over,
aan wien het toch wel het meest te danken
is, dat de minister in zijn gewijzigd ontwerp
de uitkeering van 50 pet. op 70 pet. van het
loon heeft gebracht.
Daarna komt de heer D u y s tot zijne pe
roratie.
Volgende spreker is de heer Van ld sin ga
c. h.), die de indeeling van Ziektewet bij
arbeidscontract, zooals de minister die heeft
geconstrueerd, bestrijdt. Daarna richt spr.
zijn pijlen op de arbeidsraden, instellingen
naar hij zegt berustend op klasse-in
deeling en ldasse-tegenstelling.
De beraadslaging over de Ziekteverzekering
wordt verdaagd tot morgen 11 uur, wanneer
de heer Van Idsinga zijn rede zal voortzetten.
Na de pauze komt aan de orde de stemming
over de Bakkerswet, waarbij de heeren
Loeff (r. kBos (v. d.), Borgesius
(u. 1.) en D e G e e r (c. h.) hun stem tegen,
en de heer Nolens (r. k.) zijn sténPwoor
toelichten. De wet wordt met 49 tegen 42
stemmen verworpen.
Vervolgens voordrachten voor Rekenkamer
en Hoogen Raad.
Vergadering van Donderdag 6 Juni.
Voortzetting van de algemeene beraadslaging
over de ontwerpen tot regeling van de ar
beidersziekteverzekering.
Tweede gedeelte van de rede van den heer
V a n I d s i n g a (C. II.), die gisteren zijn rede
heeft onderbroken. Spr.'s antirevolutionair
beginsel weerhoudt hem, de arbeidsraden te
aanvaarden. Hij zet 'dit nader uiteen. Spr.
wil in deze dagen van „stuivertje spelen" van
alle ^begrippen niet verklaren dat zijn leer is
„d e" anti-revolutionaire leer, maar vast staat
toch wel, dat het voorstel van minister Talma
omtrent de arbeidsraden zijn grondslag vindt
in de doctrine der kathedersocialisten, 't Stel
sel aan den minister zegt spr. verder
is het historisch materialisme en action. Men
kan er ^liet meer van verwachten, dan succes
bij de stembus. Kent de minister geen ander
corporatief verband tusschen de burgers, dan
de klasse- indeeling Meent hij een corporatief
verband te kunnen scheppen door aan bepaalde
groepen een stembriefje te geven Meent hij
anders te handelen, dan de Fransche revolu
tionairen deden Spr. vindt de handelwijze
van den minister eenvoudig opportunisme, dat
bovendien inconstitutioneel is.
De heer Nolens (R. K.) is tegen de motie
De Kanter-Roodhuyzen. Men kan niet wets
ontwerpen bij motie amendeeren. Spr. wil
de Radenwet vóór de Ziektewet behandelen,
niet omgekeerd. Hij verdedigt vervolgens het
verzekeringsontwerp als de toepassing van
ethische beginselen op feitelijke economische
verhoudingen. Hij zet dit nader uiteen.
Spr. verdedigt ook jle beperking van de
verzekering tot arbeiders.
De heer Roodhuyzen (U. L.) verdedigt
nader de motie. Een amendement, om de par
ticuliere kassen tot regel te maken, is bij den
opzet van het ontwerp vrijwel onmogelijk.
Daarom is een principieele uitspraak van
de Kamer in dezen vorm noodig. Spr. her
innert eraan, dat bij de collectenwet even
eens een deegelijke motie is ingediend, en aan
genomen. Om eene onzuivere stemming te
voorkomen trekt spr. de motie evenwel voor-
loopig in.
De heer De Visser (C. H.) zet uiteen,
dat als men in de besturen der ziekenkassen
de meerderheid aan de arbeiders geeft, de
samenwerking met de werkgevers wordt ver
lamd.
Hierop komt de minister van Land
bouw, N. en H. (de heer Talma)-voor de
tweede maal aan het woord. De heer Patijn
heeft, meent hij, bij het vraagpuntendebat
geenszins als zijn verlangen doen uitkomen,
dat de openbare kassen slechts aanvulling
zouden zijn. En toen de minister zijn ont
werp had gewijzigd is in de commissie van
voorbereiding ook geen bezwaar gemaakt.
Als de heer Roodhuyzen hier nu met een
motie komt, waarvan de strekking is de par
ticuliere kassen tot regel te maken, wil dat
zeggen, dat het ontwerp terug moet worden
genomen, en dat alle werk te vergeefsch is
geweest.
Vervolgens verdedigt de minister de raden
van arbeid tegenover den aanval van den heer
van Idsinga.
De minister bespreekt hierop de uitschake
ling van de ziektebehandeling uit het ontwerp.
Ook in Engeland is gebroken met het stel
sel, dat uitkeering van ziekengeld en ziekte
behandeling in één hand moeten zijn.
In overleg met den minister van binnen-
landsche zaken deelt spr. mede, dat onderzocht
zal worden, in hoeverre met moreelen en
financiëelen steun van den staat het groote
volksbelang, dat met behoorlijke ziektebehan
deling gemoeid is, kan worden bevorderd.
Spr. ontkent verder, dat zijn ontwerp ver
meerdering van administratieven omslag zal
opleveren. Integendeel de administratie van
de Rijksverzekeringsbank zal worden verlicht.
De Minister ontkent vervolgens, dat door
het overbrengen van de kleine ongevallen naai
de Ziekteverzekering de controle op die kleine
ongevallen zal worden verzwakt, en de risico
overdracht benadeeld. Vele wenschen worden
door de ontwerpen niet bevredigd, maar die
wenschen waren zoo tegenstrijdig mogelijk.
De Minister is echter tot alle concessies
bereid, mits niet in strijd wordt gekomen met
hetgeen hij acht in 's lands belang.
Naar aanleiding van een bewering van den
lieer Roodhuyzen, dat de afstemming van de
Bakkerswet een afstraffing was van de rech
terzijde voor 's ministers koppigheid doet de
minister in zijn peroratie Jeen beroep op de
rechterzijde, om niet het vertrouwen te onder
mijnen, door het volk in de rechterzijde gesteld,
en op de samenwerking der linkerzijde, om
te komen tot gemeen overleg in 's lands belang.
De Tweede Kamer heeft op de voordracht
ter benoeming van een raadsheer in den
Hoogen Raad geplaatst
1. Mr. H. Hesse, raadsheer in het Hof te
Amsterdam.
2. Jhr. Mr. Rh. Feith, raadsheer in het Hof
te 's-Gravenhage.
3. Mr. II. C. Dresselhuys, secretaris-generaal
aan het departement van justitie.
De Tweede Kamer heeft op de voordracht
tot benoeming van een lid van de Reken
kamer geplaatst
1. de heer 14. Zuyderhoff, referendaris, chef
van de afdeeling comptabiliteit aan het de
partement van koloniën
2. Mr. L. A. Bijbau, secretaris van Delft.
3. Mr. J. B. Breukelman, referendaris bij
den Raad van State.
De Bakkerswet verworpen.
De Tweede Kamer heeft in hare vergade
ring van Woensdagmiddag het ontwerp-Bak-
kerswet met 49 tegen 42 stemmen afgestemd.
Tegen stemden alle (4) vrije liberalen en
alle (9) vrijzinnig-democraten, 18 Unie-liberalen,
10 cliristelijk-historischen, 6 katholieken (de
heeren Loeff, Van der Berch van Heemstede,
De Stuers, Duynstee, Van Vuuren en De Ram)
en 2 antirevolutionairen (de heeren Van de
Velde en Van Lvnden).
r stemden 17 katholieken (de heer
Aalberse werd tweemaal opgeroepen), 15 anti
revolutionairen, alle zeven sociaal-democraten,
één Unie-liberaal (de heer de Klerk) en 2
christelijk-historischen (de heeren Van Veen
en Van Lennep).
Afwezig waren vier antirevolutionairen (de
heeren Kuyper, Van Asch van Wijck, Verloren
en Blum), drie katholieken (de heeren O. van
Nispen, Van Wichen, Arts) en tw'ee Unie
liberalen (de heeren Dolk en De Meester).
Onmiddellijk na de stemming had in hpt
voor de ministers bestemde vertrek in liet
gebouw der Tweedq Kamer een bijeenkomst
plaats van verschillende ministers, o. a. van
minister Heemskerk en minister Talma.
Vacantiekaarten.
Gedurende de maanden Juli, Augustus en
September zullen de S. S., de H. IJ. S., de
N, C. S. en de N. B. D. S. weer de bekende
vacantiekaarten uitgeven. De prijzen zijn 1ste
klasse f4, 2de klasse f3 en 3de klasse f2.
Naar het „Vad." verneemt, zijn reeds
zeer binnenkort de voorstellen der regeering
tot herziening van de Grondwet te verwachten.
Het O. M. eischte vrijspraak tegen Ds.
Ewoldt van Oosterzee, wegens gebrek aan
wettelijke bewijsmiddelen.
Brussel, 5 Juni. Het hoofdbestuur van de
socialistische partij heeft besloten een oproe
ping tot de bevolking te richten, om haar tot
kalmte te vermauen en tegen 30 Juni een
congres bijeen te roepen, ter beraadslaging
over de indiening van een wetsontwerp tot
herziening van de grondwet, als de Kamer
weer bijeenkomt.
De burgemeester heeft alle samenscholingen
en het rondtrekken van betoogingen verboden.
Trots het verbod van den burgemeester is
een troep van driehonderd betoogers ver
scheiden straten doorgeloopen. De betoogers
hielden de rijtuigen tegen. De politie voerde
met blanke sabel een charge op hen uit. Ver
scheiden betoogers werden gewond en enkelen
opgebracht.
Nadat de betoogers verstrooid waren, vorm
den zij verschillende kleinere troepen. Op
een van deze troepen voerde de politie nog
een charge uit, waarbij er weer gewond wer
den. Toen de gendarmes te paard aankwamen,
werden zij met gefluit begroet. De charges
duren voort.
De door B. en W. opgemaakte voordracht
voor een hoofd van school A alhier bestaat
uit de heeren1. C. P. Kohier te Nieuwe
Tonge2. J. G. Bosschaert te St. Laurens
3. J. J. van Doeselaar te Arnemuiden, allen
hoofden van scholen.
Bij den voerman L. B. van Kerkvoorde al
hier, werd een levende vaars geboren, dat een
wonderkalf was doordat het een kop als van
een Duitsche doghond had. Het bovenste
kaakbeen is 5 c. M. korter dan het onderste,
terwijl aan beide zijden van het onderste kaak
been de neusgaten aanwezig zijn. De land
bouwers hebben zooiets nog nooit aangetroffen.
Een 20 man uit de kazerne alhier met
een sergeant aan 't hoofd moesten Woensdag
een sfuk geschut te Ellewoutsdijk gaan plaatsen.
Men vertrok per Prov. boot. De boot kon
echter wegens het ongunstige weer niet te
Borssele aanleggen. Men voer door naar
Vlissingen. Des namiddags werd van uit
Vlissingen getracht te Borsele aan te leggen,
wat echter ook mislukte.
Bij Kon. besluit is aan den heer II. J.
Vooren als onderwijzer bij de rijksnormaal
lessen te Axel een pensioen toegekend van
f 215 's jaars.
J. Pladdet Jr. wonende te Hoek doet zich
voor, volgens de Rotterdammer, als bij de Chr
Geref. Kerk beroepbaar gesteld oefenaar. Hij
trachtte om bij de Geref. gemeente te Rotter
dam een predikdienst te vervullen. Hij pro-
Rona
Cacao
if WBiMk
Z.
Hooge Raad.
Rekenkamer.
De onlusten in België.
TER NEUZEN, 7 Juni 1912.
