DE VOLKSDRANK
De beste voor den prijs
VAN HOUTEN'S
Biimenlandscli Nieuws.
Uit Stad en Provincie.
Reclame Berichten.
bij uitnemendheid
Kerk en School.
Laiidbouwbericliten.
Gemengd Nieuws.
De min. noemt dit wetje een geringe oor
logsschatting na de overwinning, die het bijz.
onderwijs in 1909 behaalde. Hij wijst het
verwijt af, dat de rechterzijde 'dit ontwerp
met het oog op 1913 van noode had niet zij,
maar de linkerzijde bracht er de politiek bij.
Om de voortzetting van den schoolstrijd is
het der regeering niet te doen en aan zelf
standigheid tegenover Dr. Knyper ontbreekt
het den min. niet. De min. roemt zijn gou-
vernementeele kracht en zijn samenwerking
met geestverwantenhij heeft weinig ver
wachting van dit alles bij de oppositie.
Hij ontkent, dat het bouwwetje den school
strijd aanwakkeren wil. Juist daarom wilde
de min. het geheele subsidiestelsel niet herzien.
De grief tegen de te groote subsidies voor
onderwijzerssalarissen in kloosterscholen doet
niet ter zake, daar het hier een bouwsubsidie
betreft. Grondwettig bezwaar hiertegen kan
niet bestaan. Voorstander van kleine school
tjes is de min. niet en deze verminderen ook
reeds.
De min. twijfelt, of bij grondige subsidie
herziening de linkerzijde zou meedoen.
Nadeel voor het platteland vreest de min.
niet van zijn ontwerp.
Daarna debat tusschen de heeren Rood-
huyzen (U.-L.) en de Savor n in Lob
man (C.-H.) over een persoonlijk feit. De
eerste had n.l. den laatste beticht van oneer
lijkheid, waarna de heer Lohman gezegd had
niet meer met den heer Roodhuyzen te willen
debatteeren. Nadat er politieke oneerlijkheid
blijkt bedoeld te zijn, wordt het incident ge
sloten.
De alg. beschouwingen zijn gesloten en bij
art. 1 komt aan de orde het amendement-
Van der Molen, strekkende om de subsidies
meer in overeenstemming met de werkelijke
kosten te brengen. De heer Van der
Molen betreurt zijn afwijking van de parle
mentaire gebruiken in het debat van gisteren.
Vervolgens becijfert hij zijn amendement.
De heer Snoeck Henkemans (C.-H.)
betoogt de onvoldoendheid van het regeerings-
ontwerp bij de dringende behoefte aan bijz.
scholen in verschillende plaatsen. Hij bespreekt
ook het standpunt der christelijk-historischen
bij deze kwestie.
De heer Ter Laan (S. D. A. P.) wijst
op de groote kosten-verhooging van het amen
dement-Van der Molen, dat van een verkeerde
berekening uitgaat. Ten aanzien van het ont
werp klaagt spr., dat de min. dit eerst als
een subsidie voor nieuwe scholen bedoeld had,
doch het later vervormde tot een geschenk
voor bestaande scholen.
Spr. wraakt de bewering van rechts, dat
de ouders meer bijz. scholen wenschen. Hij
wijst op pressie op hen uitgeoefend door de
Hervormde Diaconie in Den Haag. Zulk een
pressie bestaat bij spr.'s partij niet. Men wil
rechts kleine schooltjes. Indien dit niet waar
is, laat men dan het minimum getal der leer
lingen verhoogen, om voor subsidie in aan
merking te komen.
De heer P o 11 e m a (A.-R.) bestrijdt den
heer Ter Laan, waarna de minister, de
amendementen besprekende, toegeeft dat de
schaal, door de heeren v. d. Molen c. s. ont
worpen, meer de werkelijkheid nabij komt,
dau de schaal van het ontwerp. Dat de
minister niet hetzelfde heeft voorgesteld, ge
schiedde op grond van de toen slechte finan
ciën des lands. De openbare scholen krijgen
altijd veel meer dan de bijzondere scholen.
De beslissing over het amendement-v. d. Molen
laat de minister aan de Kamer.
De heer Ketelaar (V.-D.) protesteert
tegen de wijze, waarop de minister het amen
dement-van der Molen heeft ontvangen.
De heer Ter Laan repliceert.
Tweede Kamer.
In de Kamer werd bij het voortgezet debat
over bet bouwwetje met 49 tegen 35 stemmen
verworpen het amendement van de heeren
Ter Laan, Smeenge en Ketelaar om aan de
gemeentebesturen ten behoeve van het open
baar onderwijs eventueel hooger subsidie voor
bouwkosten te geven, evenals tengevolge van
het bouwwetje het bijzonder onderwijs zal
krijgen.
De heeren De Meester, Ketelaar, Vliegen,
Smeenge en ter Laan hadden het amendement
verdedigd tegenover de heeren Van Wijnber-
fen, De Geer, den Minister en den,heer Van
laruebeek, die betoogden dat het niet pastte
in het kader van het ontwerp. Ten slotte
werd het ontwerp aangenomen met 46 tegen
36 stemmen, zuiver rechts tegen links.
Daarna werd aangevangen met de behan
deling van de erfgooierswet.
De Doopsgezinde gemeente te Franeker
heeft besloten, dat ook de vrouwelijke (lid
maten kunnen worden benoemd tot lid van
den kerkeraad.
TER MEUZEN, 8 Maart 1912.
Gisteravond trad in de Geref. kerk alhier
voor de Chr. Jongelingsvereeniging op Ds. R.
v. d. Kamp van Sliedrecht. Van zijn schoone
rede hopen we in ons volgend nummer een
uitvoerig verslag te geven.
Voor de afdeeling alhier van den Volks
bond tegen drankmisbruik werd Woensdag
avond door den heer G. J. Blees Kz. in een
openbare vergadering een lezing gehouden over
is bestemd om te worden:
GOED en GOEDKOOP.
VOEDEND en
GEMAKKELIJK
VERTEERBAAR
1 Kg. 1.50
- 0.80
VqKq. fOA2\
Vio - 0.18
„Theorie en practijk van Huisvlijt". In een
populaire rede schetste spreker de opvoedende
kracht die van het beoefenen der huisvlijt uit
gaat, hoe deze het schoonheidsgevoel en het
kunstgevoel aankweekt, en bovenal hoe de
huisvlijt, bevorderlijk is aan het streven der
vereeniging, het tegengaan van het misbruiken
van sterken drank. Het was voor den spre
ker en de afdeeling jammer, dat het aantal
bezoekers zoo gering was.
In de Woensdag alhier gehouden druk
bezochte vergadering van de afd. Axel van de
Z. L. M. werd meegedeeld dat het ledental
is geklommen tot 526.
De bestuursvoorstellen betreffende meer
publiciteit van keuringen enz. en telefonische
aansluitingen van alle geneesheeren en vee
artsen werden aangenomen.
Ten slotte hield de heer Dr. W. van den
Akker uit Rotterdam een voordracht over het
besmettelijk verwerpen van paarden
Hoek. Bij de Dinsdag door de vereeniging
„Doelmatige Samenwerking" gehouden aanbe
steding voor de levering van kunstmest, su-
perphosphaat en chilisalpeter waren de laagste
inschrijvers
voor kunstmest P. J. Scheele, Ter Neuzen
voor f7.75.
voor superphosphaat P. J. Scheele voor
f2.20.
voor chilisalpeter D. Scheele Az. Ter Neuzen
f 12,38.
De heer G. van den Berge, directeur der
gasfabriek te Axel, is benoemd tot onder-direc
teur der gasfabriek te Beveren (Waes).
Voor het festival te Axel, dat 15 Augustus
zal gehouden worden, is opgehaald f 430. Van
deze som wordt f 100 uitgetrokken voor premies
voor de muziekgezelschappen f 25 voor zang
gezelschappen en f50 medailles.
Gisteren zijn in Den Haag geslaagd voor
de acte nuttige handwerken, de dames M. M.
Borne en S. M. E. Hamers, beiden te Oostburg.
De notaris L. G. James te Sluis heeft
Woensdag j.l. bij instel aldaar publiek ten
verkoop aangeboden een gunstig gelegen hof
stede, bestaande uitgetimmerten en uitmun
tende bouw- en weilanden, gelegen nabij
Scherpbier, in de gemeenten Schoondijke en
Oostburg groot 56.34.05 H.A. (ongeveer 127
Gem. 108 Roeden).
De perceelen zijn te zamen ingesteld op
f85.135 waarbij komt f4500 voor overname
van gebouwen en bovenprijs.
Middelburg. Gisteren heeft de gemeenteraad
aangenomen het contract met de Electrische
Centrale te Vlissingen voor het leveren van
electriciteit voor licht en kracht, f 20.000
moet gestort worden als waarborgsom.
Gereformeerde Kerken.
Beroepente Haastrecht S. Doornbos te
Doetinchem te esterlee K. Dijk, cand. te
Wolvega.
Aangenomen: naar St. Pancras en Heer
Ilugowaard door P. Ch. van der Vliet, cand.
te Amsterdam.
Bedanktvoor Bozum, Wons en Monniken
dam door P. Ch. van der Vliet, cand. te Am
sterdam.
Ned. Hervormde Kerk.
Beroepen te Oud-Beijerland F. Kijftenbelt
te Ter Aa.
Te Serooskerke is Woensdagavond eene
afdeeling opgericht van de Zceuwsche fruit
en groentekweekers-vereeniging aanvankelijk
met 52 leden, welk getal nog wel grooter zal
worden.
Een huiselijk reglement werd vastgesteld.
Als bestuursleden werden gekozen J. Versluijs
Sr. H. Tavenier, A. Wondergem, C. Minder-
houd en A. Goedbloed. Als ladingmeester
werd benoemd P. Melis.
In eene volgende vergadering zal o. a. het
vervoer der groenten voor gezamelijke rekening
aanbesteed worden.
Woensdagavond bemerkte men te Medem-
blik dat uit het krankzinnigengesticht twee
verpleegden waren ontvlucht. Een van hen
werd onder Hoorn gegrepen en naar het ge
sticht teruggebracht. De andere werd door de
Amsterdamsche politie te Amsterdam aange
houden.
De „Nieuwe Tilb. Courant" verhaalt als
een staaltje van den meest schrijnenden vorm
van gedwongen winkelnering het volgende
De patroon dwingt zijn knecht brood bij
een bepaalden bakker te nemen. Als loon
voor dezen dwang brengt hij de loonafreke-
ning iets anders doet hij er niet voor!
den prijs van het brood van 18 cents zoo
als men algemeen betaalt op twintig. De
brave patroon spreekt den bakker aan en
zegt: „Als gij mij het brood niet elf centsin
rekening brengt, levert gij niet meer aan mijn
knechts." En wat doet de bakker?
Ook hij leeft onder den druk der omstan
digheden en heeft ootmoedig voor de eerlijk
heid van den patroon der arbeiders, die bij
hem brood moeten koopen, te buigen. Hij
rekent dus den patroon elf cents, zoodat deze
zeer eerlijke man met niets te doen dan zijn
arbeiders aan het eind der week het loon
af te trekken, negen cents op elf verdient.
Onze bakker intusschen, die uit een pond
meel er geen twee kan wegen, kan voor elf
cents geen behoorlijk brood leveren en
geeft te min gewicht of knoeit met zijn waar.
De weduwe H. te Wolvega was Maan
dag bij een familielid te Oudeschoot op be
zoek geweest en zou met den trein van ruim
4 uur weer naar haar woonptaats terug keer-
en. Op het oogenblik dat ze in den trein zou
stappen zakte ze ineen en bleek overleden te
zijn. Diep treurig bericht voor haar zestal,
waarbij nog zeer jeugdige, kinderen, wien in
September des vorigen jaars hun vader door
den dood ontviel.
Een raar soort bal. Jan is student en
zal voor eenige weken bij zijn ouders gaan
logeeren. Jan heeft wel eens last van geld
gebrek en weet zich dan te redden door iets
te brengen naar „ma tante", „oome Jan", „den
Berg van Barmhartigheid", achter de schuine
deur"of hoe een lommerd al meer mag
heeten.
Thans dienden overjas en zwart costuum
echter te worden ingelost. Zoo geschiedde
dan ook den avond voor zijn vertrek uit de
universiteitsstad. Toen werd vlug de koffer
gepakt en den volgenden morgen toog Jan
huistoe.
Den morgen na zijn thuiskomst ging Jan's
moeder de koffer uitpakken, teneinde onder
en bovengoed eens te kunnen nazien.
Toen de overjas haar in handen kwam, be
merkte ze op den kraag een kaartje met
nummer vastgespeld.
„Jan, wat is dat voor nummer
„Datmoeder Dat 's o ja, dat is,
weet u, ik ben 'n tijdje geleden naar, naar
een bal geweest, ziet u en daar gaf 'k
natuurlijk aan de vestiaire m'n jas af en toen
is dat nummer er op gespeld
Even later had moeder een zwarte pantalon
te pakken, en daar zat zoowaar ook een kaartje
met nummer aan vastgespeld.
„Zeg Jan" vroeg ze met een strak ge
zicht f— „wat voor soort van bal was dat
(N. Ct.)
Door bevriezen het water overwonnen.
Men zal zich herinneren, dat bij het droog
maken van de Haarlemmermeer zich de groote
moeilijkheid voordeed, dat men bij het aan
leggen der fundeeringen van het stoomgemaal
bij Halfweg met de oud-Hollandsche water
molens het water niet voor kon blijven, totdat
men de nieuwe centrifugaalpompen in werking
brachtvoor eenzelfde geval stonden in Don-
caster de mijningenieurs toen een nieuwen
put geboord moest worden. Toen men op
400 M. genaderd was, kwam er zooveel water
uit den grond, dat de reusachtige pompen, die
10.000 liter water per minuut konden brengen,
nutteloos bleken. Men meende het werk
reeds te moeten opgeven, toen een der inge
nieurs op de gedachte kwam het te probeeren
met bevriezen. Naast het groote boorgat
werden pijpen in den grond geslagen en daar
mede koude omlaag gebracht en weldra bleek
de vochtige aardmassa als een klomp ijs zich
te laten bewerken, als moest men een zacht
gesteente doorboren. Men liet langs de wan
den ijzeren platen neder, en zorgde voor een
waterdichte afsluiting en kon rustig naar
omlaag werken tot aan de steenkoolbedding.
Een moterschipper van de firma Van
Gend en Loos, te Amsterdam, die bij de Twent-
sche Bank ongeveer f 800 aan wissels had
ontvangen, kwam bjj terugkomst op het kan
toor tot de ontdekking, dat de portefeuille met
geld verdwenen was. Waarschijnlijk is zij
hem ontstolen door twee verdachte individuen,
die tweemaal tegen hem aangeloopen waren.'
Dezer dagen heeft te Stockholm de uitrei
king plaats gehad van de prijzen, die door het
lleldenfonds, dat het vorige jaar door Car
negie ook voor Zweden is opgericht, beschik
baar worden gesteld.
Een der prijswinners, Karl. Gunnar Aberg
te Brastorp (distr. Blekinge) was een vijfjarige
knaap, die door zijn moed en koelbloedigheid
drie menschenlevens heeft gered.
Een half jaar geleden namelijk, geraakte het
huisje zijner ouders, tijdens hun afwezigheid
in brand. De knaap, wiens drie jongere |zus-
jes zich in het brandende huis bevonden, be
dacht zich geen oogenblik, ijlde tot driemaal
tot midden door de vlammen naar binnen en
slaagde er in zijn zusjes zoodoende te redden.
De welverdiende belooning, die de dappere
knaap ontving, bestond in een horloge, en een
premie van 500 kronen, die op rente zullen
gezet worden, en slechts voor zijn latere op-
opvoeding mogen besteed worden.
Is het bekend, dat in Frankrijk nog bij
menigten slangen worden aangetroffen Do
prefectuur van het departement Seine-et-Marne
heeft bekend gemaakt, hoeveel van die krui
pende dieren daar gedurende het afgeloopen*
jaar zijn gedood.
Ofschoon minder dan in 1910, bedraagt dat
aantal toch nog 7.845. Daar ieder, die een
slang verdelgt, 35 centimes ontvangt, is in
1911 voor 4.745 fr. 75 cent aan premies be
taald. Een inwoner dier provincie heeft alleen
1.818 slangenmoorden op zijn geweten.
De storm der laatste dagen heeft voor
al aan de noordwest-kust van Frankrijk duch
tig huis gehouden. De telegrafische 'en tele
fonische verbindingen met Engeland zijn bijna
geheel verbroken. Op vele plaatsen zijn tele
graafpalen omgewaaid en over de spoorlijnen
gevallen, waardoor het treinverkeer veel ver
traging ondervindt. De stoombootdienst Diep-
pe-Newhaven is gisteren gestaakt moeten wor
den. De boot is niet uit de Engelsche haven
vertrokken. Uit Granville, St. Malo, uit Char-
leville en Mezières wordt gemeld, dat de woe
dende elementen er belangrijke schade aan
gericht hebben. Menschenlevens zijn te be
treuren.
De kiesrechtvrouwen.
Na de twee kiesrechtvrouwen hebben de
politierechters er nog een aanmerkelijk aantal
tot gevangenisstraf met dwangarbeid veroor
deeld, de meeste tot twee maanden, een
enkele tot zes weken. Verscheiden vrouwen
zijn voorts naar den strafrechter verwezen,
die nog zwaarder straffen kan opleggen. Een
politierechter zei, dat hij in die vrouwen niet
anders dan gewone misdadigsters of krank
zinnigen kon zien. Onder de veroordeelden
zijn schilders, een beeldhouwster, een dichteres,
verscheiden onderwijzeressen, een verpleegster,
een dokter enz. Er waren- ook eenige be
daagde matronen bij.
Niet alleen het Britsche museum is voor
het publiek gesloten, uit vrees dat de kies
rechtvrouwen hun vernielzucht ook op kunst
werken zullen bot vieren, het museum van
natuurlijke historie en het Victoria-en-Albert-
museum te Zuid-Kensington hebben dat voor
beeld gevolgd en zullen deze heele week ge
sloten blijven. De Royal Academy beeff haar
tentoonstelling van oude meesters gesloten,
veertien dagen vroeger dan was aangekondigd.
Zij is dat tegenover de eigenaars der kost
bare stukken verplicht, schrijft de president
in de Times.
Juffrouw Christabel Pankhurst, de secre
taresse van de Sociale en Politieke Vrouwen
unie, waartoe de glasbreeksters belmoren en
waarvan het bureau door de politie is in heslag
genomen, heeft een verslaggever te woord
gestaan. Anders als Cornelis, die maar één
glas had gebroken, voor aan de straat, was
zij zeer fier op al de ruiten, die haar mede-
standsters hadden verbrijzeld. Zij hoopte, dat
het nu genoeg zou zijn en de ministers tot
inkeer waren gekomen. Zoo neen, dan zouden
er andere dingen volgen, wat en wanneer,
daar kon zij zich niet over uitlaten. Het
moest telkens een verrassing zijn. Alleen het
stemrecht zou aan den oorlog een einde maken.
Laat de regeering maar de fondsen van de
vereeniging in beslag nemen. Er is meer
geld te krijgen.
In een toespraak heeft Christabel nog ge
zegd, dat de vrouwen desnoods tot brandstich
ting zouden overgaan, van een paleis b.v.
De vereeniging voor vrouwenkiesrecht van
unionistische vrouwen heeft een protest uit
gevaardigd tegen het optreden der militante
desrechtvrouwen.
Wij moeten het kiesrecht met eerlijke mid
delen winnen,"^zoo heet het.
