Jlntireooluttonair
«oor
nieuws* en Advertentieblad
Zeeland.
Gem eenter aad
Uit de Pers.
Biimenlandsch Nieuws.
Korte Berichten.
No. 896.
Woensdag 6 Maart 1912-
9e Jaargang.
abonnement
Per drie maanden binnen Ter Neuzen ƒ1,
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars,
teuren en Brievengaarders
Franco
Postdirec-
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. LITT00IJ Az. te TER NEUZEN.
ADVERTENTIËN:
Van 1 4 regels ƒ0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Inzending van advertentiën vóór uren op den dag der uitgave
INGEZONDEN STEKKEN TE RICHTEN AAr^^iT-^iMENTEN EN ADVERTENTIËN TE BeWeN BU DBN UITGEVER.
mfagy Advertentiën voor dit
b}a(j worden aangenomen
tot 's namiddags 1 uur op den dag
der uitgave.
neur was, verhinderde hij den moord der
vreemdelingen. Voorts dat de jonge Keizei
zonder rustverstoringen in zijn land den troon
beklimmen kon, is ook zijn werk geweest.
De Burgemeester der gemeente TBRNEUZEN
maakt bekend, dat eene Openbare Verga
dering van den Gemeenteraad is belegd tegen
Zaterdag den g Maart 1912, des voormiddags
te 10 ure.
Ter Neuzen, den 5 Maart 1912.
De Burgemeester voornoemd,
A. VISSER, L° Burgemeester.
Y De zending en de revolutie in
China.
Twaalf jaren is het geleden, dat de Boxer
opstand met zijn ontzettende gruwelen de
wereld met schrik vervulde. Wederom bevindt
zicli het groote lijk van het midden in een
toestand van geweldige gisting. Doch hoe
anders is nu de toestand. De Boxer-opstand
was eene reactie van het oude, conservatieve
China tegen de uit Europa komende nieuwig
heden zijn hoofd waren de Keizerin-weduwe
en hare voorname ambtenaren, hij trad daarom
vijandig tegenover de vreemden op, en als
vreemdelingen vielen in dien tijd honderden
zendelingen en als Christenen duizenden van
Chineezen.
De tegenwoordige revolutie daarentegen
spaart het leven en den eigendom der vreem
den, maar richt zich tegen de Mandscher-
heerschappij en haar rotte toestanden, riet
is naar zijn innerlijk wezen een hervormings
beweging. Hier en daar heeft wel schijnbaar
de invoer van de hervormingen den eersten
stoot gegeven tot den opstand (zooals in het
verre westen de spoorbouw en de niets-spa-
rende onderdrukking van den opiumbouwl
maar deels waren dat op zichzelf staande
gevallen, deels slechts de naaste aanleidingen,
om de algemeene ontevredenheid in een op
stand tegen de schuldige regeering te doen
uitbreken. De meeste leiders van de revolu
tionaire beweging zijn energieke voorstanders
van de hervormingsbeweging.
Wat liet doel betreft, waarnaar gestreefd
wordt, heerscht onder hen een vrij groote
verscheidenheid. Er zijn onder hen gematig
den, die zich met de instelling van eene con-
stitutioueele monarchie met verantwoordelijke
ministers en vertegenwoordigers genoegen
zouden willen nemen, terwijl andere de repu
bliek een republikeinsche Statenbond naar het
model van de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika willen. De Mandcher-regeering is
geëindigd. Of China echter één zal blijven,
is nog niet uitgemaakt. Mongolië, Chineesch
Turkenton en Tibet zijn op den besten weg,
om zich geheel van het rijk los te maken.
Opmerkelijk was bij-de uitbreiding der revo
lutie in de eerste plaats, dat zij zich betrek
kelijk kalm en wat in zulke gevallen in
China iets heel ongewoons is met zoo
weinig bloedvergieten verliep en daarna de
snelheid, waarmee de eene provincie na de
andere, de eene groote stad 11a de andere
zonder meer tot de revolutionairen overliep.
De Keizerlijke regeering toonde zich niet
opgewassen tegen den opstand. In hare rade-
en hulpeloosheid besloot zij tot de voor haar
vernederende terugroeping van Juan Shi Kai,
wien men voor eenige jaren, onder voorwend
sel, dat hij aan podagra leed, zijn afscheid
gegeven had. Hij werd eerst tot opperbevel
hebber van de troepen, daarna ook tot eersten
minister benoemd. En nadat in bet begin van
December de Prins-regent zelfs het regentschap
neergelegd had, heerschte hij eigenlijk als
Dictator. Juan Shi Kai heeft zich tegenover
China verdienstelijk gemaakt. Ten tijde van
den Boxer-opstand heeft hij eigenlijk het rijk
gered. In de provincie Tjeli, waar hij gouver-
Onverzoenlijk.
Onder dit opschrift lezen we in het r.-kath.
Huisgezin het volgende
De vrijzinnigheid heeft ten aanzien van
de schoolkwestie niets geleerd.
Indien zij, wij zeggen nog niet door
rechtvaardigheidszin bezield, maar indien
zij politiek was, bad zij tegen den Minister
en tegen de rechterzijde moeten zeggen
gij vraagt een paar ton verhooging voor
sóhoolbouwsubsidie, daar hetgeen thans
wordt toegekend verre van toereikend is,
welnu, daar zijn ze.
Deed ze zoo, dan zou ze een goed figuur
maken niet alleen, maar dan zou ze een
sterken troef uit liet spel van haar tegen
stander hebben genomen.
Maar zoo doet ze niet.
Ze heeft niets geleerd, ze volhardt in
haar fout van vroeger, ze voegt daaraan
een nieuwe toedie der overdrijving.
Door het simpele schoolbouwwetje keert
de oude schoolstrijd in zijn vollen omvang
weer terug, zoo heet het.
Maar dan toch alleen omdat links het
zoo wil.
De oude schoolstrijd kon uit zijn, indien
de linkerzijde eerlijk de eerlijke conse
quentie van hetgeen verkregen is wilde
aanvaarden.
Indien zij openbare en bijzondere school,
toegerust met dezelfde vreedzame wapenen,
zich met elkaar wilde laten meten.
Wie de openbare school begeert kan ze
hebben, wie de bijzondere wenscht moet
ze ook kunnen hebben.
Dit is de eenige oplossing, die het rechts
gevoel bevredigt.
En tot deze oplossing zullen we komen,
als het kan mét, maar als het moet zonder
en tegen de linkerzijde.
Het zal wel moeten wat gisteren reeds
van links in de Kamer gezegd werd, laat
geen andere hoop toe.
V Schoolkwestie.
In een zeer gematigd redevoerinkje bij dc
behandeling van het bouwwetje heeft Dr. Bos
als blijvende functies der openbare school ver
dedigd, dat zij door haar voorbeeld het peil
van het onderwijs moet hoog houden en dat
zij een toevlucht moet blijven voor de minder
heden, die van het bijzonder onderwijs in al
zijn schakeeringen niet gediend zijn.
Noch het één noch het ander komt ons
voor veel hout te snijden.
Het eerste niet, omdat het ons zeer be
twistbaar voorkomt. Wi] nemen nu eens aan,
dat het metterdaad juist is, dat de taak, om
het onderwijs op peil te houden, niet kan
worden overgelaten aan het particuliere ini
tiatief. Reeds deze stelling komt ons voor
slechts ten deele gerechtvaardigd te zijn.
Maar dit nu daargelaten, moet dan dit hoog
houden van de kwaliteit van liet onderwijs
als zoodanig er toe leiden, dat Staal zelf
scholen als voorbeelden gaat stichten Daar
voor zijn toch door de wetgeving, door de
staats-iiispectie, door het oprichten van school
musea en andere instellingen andere middelen
aangewezeti voor zoover noodig. Maar daarom
gaat men niet van Staatswege scholen stichten
in den zin der tegenwoordige practijk. Er
komen dan meer voorbeelden dan navolgers.
Wat het tweede punt betreft, zal ieder toe
geven, dat er steeds openbare scholen zullen
moeten blijven, 0111 hen die van het bestaande
bijzonder onderwijs, Christelijk of neutraal qf
hoe ook, geen gebruik willen maken, en die
liet initiatief missen voor eigen bijzondere
scholen, gelegenheid te openen voor het ver
krijgen van onderwijs. Maar dat komt dan
toch neer op de aanvaarding van het beginsel
de bijzondere school regel, de openbare aan
vulling. El et omgekeerde dus van den toest and
van thans. Maar hoe kan op dien grond
worden geageerd tegen versterking van de
positie, van het. hijzonder ouderwijs
Toch, zijn wij het in zooverre eens met den
spreker, dat in het belang van het onderwijs
als zoodanig meer dan gewenscht is, dat er
een definitieve oplossing van den Schoolstrijd
kome. Maar dan zal in 1913 de rechtsche
meerderheid moeten terugkeeren in 's lands
vergaderzaal.
De van links alzoo ook als urgent erkende'
oplossing der Schoolkwestie zal zeker niet een
der laatste redenen zijn, waarom wij het ko
mende jaar met alle kracht zullen moeten
streven om onze meerderheid te behouden.
(De Rotterdammer.)
De antirev. partijdag te Groningen heeft in
een samenkomst, waarin 78 schoolbesturen
en 61 kiesvereenigingen vertegenwoordigd
waren, eenstemmig een motie aangenomen,
waarin gezegd wordt, dat de behoeften aan
een algeheele herziening van de wet op het
lager onderwijs zich meer en meer doet ge
voelen, de wensch uitgesproken wordt, dat
het daartoe binnen niet te langen tijd kome
en de verwachting, „dat dan aan de bevoor
rechting van het eene volksdeel boven het
andere voor goed een einde zal komen.'
Het „Vad." verneemt, dat aan het minis
terie van oorlog de laatste hand wordt gelegd
aan een ontwerp, regelende de lichamelijke
opvoeding. In dit ontwerp is aan de quaestie
van de spelleiding zeer de aandacht gewijd.
De groote 1 Mei-demonstratie te Amster
dam zal ditmaal niet 's avonds doch overdag
worden gehouden.
Bakkerswet en Pantserschip.
In een te Beverwijk gehouden vergadering
verklaarde het Kamerlid Hugenholtz evenals
zijn partijgenoot Troelstra te Leiden, dat de
regeering voornemens was vóór de Bakkerswet
het pantserschip en eenige andere onderwerpen
aan de orde te stellen. Niet alleen zouden
de sociaal-democraten tot hel uiterste daar
tegen vechten, maar bij elke gelegenheid, ja,
tot vervelens toe zouden de soc.-dem. met de
motie-Troelstra aankomen. Van die afstem
ming zouden de heeren plezier hebben.
Kamerverkiezing.
Op het grostal voor candidaat der S. D. A.
P. in het district Hoorn voor de verkiezing
van een lid voor de Tweede Kamer in de
vacature-Ferf zijn geplaatst J. G. van Kuykhof,
L. Hoejenbos en A. H. Gerhard.
Londen, 2 Maart. De zich uitbreidende
staking blijft een geheel ordelijk verloop nemen.
Haar uitwerking wordt bij den dag grooter.
Vele duizenden werklieden in de havenbedrij
ven, van de stoomtrawlers/enz. zijn werkeloos.
In enkele districten hebben de stakers een
motie aangenomen, waarin zij de overheden
danken, dat deze geen buitengewone politie
macht gezonden hebben, en verzekeren, dat
zij ordelijk zullen blijven.
Volgens een telegram uit New Castle hebben
leden van de Amalgamated Society of Railway
Servants (de grootste vereeniging van spoor
wegpersoneel) verzocht, dat hun bevel zou
worden gegeven, het vervoer van troepen ge
durende de staking te weigeren.
Londen, 2 Maart. Sir Askwith heeft voor
Maandag een vergadering van den arbeidsraad
bijeengeroepen, die het vorige jaar in het leven
is' geroepen tot het beslechten van arbeids
geschillen: t
Londen, 2 Maart. Rampspoedige, doch geens
zins onverwachte berichten blijven uit het
geheele land inkomen over do noodlottige
gevolgen van de staking voor andere bedrijven.
Overal sluiten fabrieken en wordt het werkvolk
afgedankt, 600 blikfabrieken in Zuid-Wales
moeten sluiten, waardoor 40,000 arbeiders
werkeloos worden.
Londen, 2 Maart. 30,000 arbeiders zijn
heden in de Cannockchase-mijn in Staffords
hire tot staking overgegaan. Het meerendeel
der mannen scheen een staking als een vrijen
dag te beschouwen, die zeer welkom was na
de krachtsinspanning der laatste maanden.
Alle mijndistricten boden heden trouwens het
beeld van een algemeenen vrijen dag. De mijn
werkers brachten den tijd met voetbalwed
strijden, in de schouwburgen, of met andere
vermaken door. Een zeer vredelievende stem
ming had de overhad.
Ofschoon de regeering de stakers niet wenscht
te prikkelen en daarom openlijk machtsvertoon
achterwege laat, zijn hedenavond allesbehalve
overbodige lastgevingen verstrekt aan de troe
pen bij Aldersbot, waar de telefoonkantoren
den geheelen nacht open gehouden moeten
worden, terwijl de voetbalwedstrijden zijn af
gelast, daar de troepen in de kazernes beschik
baar blijven. Indien liet noodzakelijk blijkt.,
zal de eerste garde-brigade naar Zuid-Wales
gezonden worden, waar het meeste gevaar
dreigt.
De mijnwerkers van verschillende mijnen
in het district New Gastle hebben zich bereid
verklaard, den mannen toe te staan, de mijnen
gedurende de staking in goeden staat te houden,
doch anderen hadden bezwaren, op grond, dat
een dergelijke houding de mijneigenaars zou
aanmoedigen, de staking te redden.
De mijnwerkers van een der mijnen hebben
een motie aangenomen, waarhij zij hun sym
pathie betuigen met het publiek en de armen,
die het onschuldige slachtoffer zijn van het
geschil. i J|1
Honderden arbeiders aan de ijzerwerken in
het district Northampton zijn door de staking
werkeloos geworden. Evenzoo hebben duizen
den arbeiders aan de havens van Cardiff,
Penrith en Barry op dezelfde wijze den arbeid
moeten neerleggen tot het einde van de staking
daar is. Personeel van den goederendienst
op den Grooten Noorder Spoorweg, die zeer
veel steenkolen vervoert, heeft last gekregen
den arbeid een week neer te leggen.
Londen, 4 Maart. Wat een ramp de staking
aan de kolenmijnen is wordt bij het uur dui
delijker. Er zijn nu 300,000 menschen werke
loos, die in dienst ziin bij de bedrijven, die
groote hoeveelheden steenkolen verbruiken
ijzersmelterijen, wolspinnerijen, pottebakke-
rijen, messenfabrieken, scheepsbouwwerven,
blikslagerijen, spoorwegen enz.
Alle spoorwegen hebben den dienst beperkt.
Meer dan 2000 treinen loopen er dagelijks
minder.
Tot nog toe lieeft Londen nog weinig hinder
van de staking. De ondergrondsclie electri-
sclie sporen hebben nog voor verscheiden
weken steenkool.
De groote noordelijke spoorwegmaatschappij
heeft den treinenloop met vijfhonderd treinen
per dag verminderd. De groote westelijke
maatschappij heeft den dienst op Ierland over
Rosslare gestaakt. De Zuid-oostelijke spoor
wegmaatschappij zal tal van stations te Londen
sluiten. Zij laat het halve aantal treinen
loopen.
De Daily Mail wijst er op, dat de openbare
meening in Engeland zich nu tegen de mijn
werkers begint te keeren, die genoeglijk va-
cantie nemen, terwijl tienduizenden andere
arbeiders tot werkeloosheid gedwongen zijn
en hun gezinnen binnenkort honger zullen
lijden.
Dortmund, 4 Maart. Op de mijn Kaisers-
tulil II, behoorende aan de ijzer- en staalfa
briek Elösch, zijn van de morgenploeg, die uit
950 man bestaat, van morgen slechts 222 op
gekomen. In het geheel zijn hier 3500 ar
beiders werkzaam.
In de mijn Scharnhorst, behoorende aan de
Harpenschê vereeniging tot ontginning van
mijnen, staakte dc helft van de morgenploeg.
De mijnwerkersstaking in Engeland.
