Hntireoolutionai?
tjoor
nieuws* en Advertentieblad
Zeeland.
Uit de Eerste Kamer.
No. 889.
Zaterdag 10 Februari 1912-
9e Jaargang.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen. Ter Neuzen ƒ1,—. Franco
per post: voor Nederland ƒ1,10.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirec
teuren en Brievengaarders.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op Feestdagen,
bij den Uitgever D. H. L1TT00IJ Az. te TER NEUZEN.
ADVERTENTIËN:
Van 1—4 regels 0,40. Voor eiken regel meer ƒ0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
INGEZONDEN STUKKEN TE RICHTEN AAN DE REDACTIE; ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIËN TE BEZORGEN BIJ DEN UITQEVER.
WË&FJ Advertentiën voor dit
blad worden aangenomen
tot 's namiddags 1 uur op den dag
der uitgave.
V De bui zal los komen.
De belangstellende lezer in en buiten Ter
Neuzen zal opgemerkt hebben, hoe muisstil
men zich houdt aan de overzijde tegenover
al hetgeen er dezerzijds gezegd en geschreven
is omtrent de II. B. S.
Na het haastig doorgedreven besluit heeft
men zich angstvallig onthouden van liet geven
van eenig bescheid.
Men liet X. in de Tem. Courant stilletjes
praten op het ernstig protest van den heer
De Jager werd als bij afspraak geen woord
gezegd, en onze artikelen hoe dringend we
ook uitnoodigden om ons tegen te spreken,
als men er kans toe zag bleven zonder
antwoord.
Zelfs het Tem. Volksblad, anders steeds
gaarne bereid, een deel zijner ruimte te vullen
met beschouwingen over den inhoud van ons
blad, bewaarde liet stilzwijgen.
Het heeft er veel van, of het consigne was
gegeven doodzwijgen stil laten praten we
zijn toch de haas!
Maar doodzwijgen heeft altijd zijn gevaarlijke
zijde vooral als hetgeen men wil doen,
schreeuwend onrecht is. Men beloopt daar
mede de kans, dat recht en waarheid lang
zamerhand den grond onder de laatdunkeude
hooghartigheid weggraven en men straks een
smadelijke buiteling maakt.
Intusschen is er van een kant, vanwaar dit
blijkbaar niet verwacht werd, oppositie ge
komen tegen het plan om enkele ingezetenen
voor een deel zeer-tijdeiijke ingezetenen
een douceurtje uit de gemeentekas te geven.
Al is het, dat velen uit vrees voor weer
wraak niet durven teekenen op een request
aan den Raad tegen de oprichting der II. B. S.,
toch groeit dagelijks het aantal van lien die
door hun handteekening protesteeren tegen
het onrecht.
Zouden de heeren nu beginnen nattigheid
te voelen
Men zou het haast zeggen.
Althans het hooghartig stilzwijgen zal ver
broken worden.
Woensdag 1.1. stond in liet Tem. Volksblad
liet volgende te lezen
Hardnekkig is de strijd door Luctor
et Emergo aangebonden tegen eene H.
B. S. te Ter Neuzen. Heel wat woorden
in het blad zijn er voor gebruikt. Na de
berekening over de kosten is thans een
artikel verschenen in liet nummer van
Zaterdag, dat om zjjn beroep op de lagere
hartstochten van den menscli werkelijk
weerzinwekkend is en dat men zich niet
kan voorstellen een ontwikkeld menscli
tot auteur te hebben.
In ons nummer van Zaterdag komen
wij hierop terug, doch reeds nu willen
wij zeggen, dat het een staaltje van de
magogie is van de ergste soort.
Het nummer is overal in Ter Neuzen
rondgebracht.
Of de adresseering in Ter Neuzen op
het oogenbük tegen de oprichting eener
H. B. S. hiervan een gevolg is, weten
wij niet.
Dat men op die wijze bij de gewone
mensclien een aantal liandteekeningen
kan verwerven, is duidelijk.
Menschen, die wat verder doordenken,
zullen, naar wij hopen, deze adresbewe
ging niet steunen.
Niet waar, dit belooft iets. De bui zal
losbarsten
Er wordt iets voor ons gereed gemaakt.
Het zou echter kunnen gebeuren, dat de
lieeren bjj liet bereiden van de voor ons be
stemde dosis, liet een of ander vergaten.
Daarom baasten we ons, hun even te her
inneren aan de punten, waarover ze het in
hun philippica dienen te hebben. Dat kan
nog juist op tijd komen, alvorens men de
laatste hand legt aan de afstraffing, die ons
te wachten staat.
In de eerste plaats hebben we in zake
de oprichting eener H. B. S. aan de kaak
gesteld het overhaast besluit, om „iets groots
te doen; zonder op de financiëele zijde der
zaak te letten" en gevraagd, of het daar
voor thans in Ter Neuzen de geschikte tijd
was
Voorts hebben we eene Begrooting gegeven
met de uitnoodiging aan ieder, die wilde,
daarop aanmerkingen te maken.
En eindelijk hebben we aangetoond, op
welk een gevaarlijk pad de Raad zich begeeft,
wanneer hij het geld der gemeente besteedt,
om een zeer klein deel der ingezetenen te
helpen, teneinde hunne zoons in staat te
stellen later een mooie betrekkin» te bekleeden.
Kijk, als Vrijdagavond de redactie van het
Volksblad alvorens de bui over ons arme
hoofd te doen losbarsten haar epistel nog
eens overleest, kan ze aan de hand van deze
herinnering even nagaan, of ze niets heeft
overgeslagen.
V De Kamerverkiezing in het
district Hilversum.
Men schrijft uit Hilversum aan deN.R. C.
Ofschoon 'de strijd om den Kamerzetel in
liet district Hilversum gisteren is verloren,
zal niemand, die de cijfers van de eerste stem
ming en die van Woensdag nagaat, kunnen
ontkennen dat de grootste winst is geweest
aan de zijde der vrijzinnigen, terwijl liet tevens
duidelijk wordt, dat met deze verkiezing eene
nieuwe periode voor de kiezers in liet Hilver-
sumsche district is aangebroken. Het van ouds
rechtsche district Hilversum moge dezen keer
nog geen vrijzinnige afvaardigen, de cijfers
wijzen onverbiddelijk uit, dat het in de naaste
toekomst „om" zal gaan en dus van een rechtsch
een linkscli district worden zal. Ondanks alle
moeiten, door de rechterzijde aangewend, wist
de rechtsche candidaat mr. Rutgers slechts
4942 stemmen te behalen, d. i. 1358 meer dan
bij eerste stemming, terwijl de vrijzinnige can
didaat, de lieer de Jong, niet minder dan
1976 stemmen vooruitging, zoodat mr. Rutgers
slechts met eene betrekkelijk kleine meerder
heid is gekozen, vergeleken bij het stemmen-
cijfer dat de vroegere liberale candidaat be
halen kon. Toen kwam deze niet tot de 2000v
terwijl thans liet dubbele is overschreden.
Dit geeft veel hoop op de toekomst en liet
staat zeer te bezien, of mr. Rutgers in 1913
zijn mandaat zal zien verlengd. Bij deze stem
ming is gebleken, dat de gemeente Hilversum
beslist in meerderheid links stemt, terwijl ook
Bussum, Watergraafsmeer, Weesp en Naarden
het beste voor de toekomst doen verwachten,
Opmerking verdient ook de groote sprong,
welke de liberale candidaat in Muiden gemaakt
heeft, waar zijn stemmencijfer bijna is ver
drievoudigd, terwijl Kortenlioef plotseling om
sloeg ten gunste van den lieer de Jong. Bij
eerste stemming werden daar op den liberaal
12 st. uitgebracht, terwijl de herstemming hem
50 st. bezorgde inr. Rutgers behaalde er resp.
22 en 45 st. Wat de stemmencijfers in de
overige plaatsen betreft, valt op te merken,
dat het stemmencijfer op den vrijzinnigen
candidaat naar verhouding in alle plaatsen
veel sterker is toegenomen dan dat van den
rechtsclien candidaat.
Behalve den steun der sociaal-democraten
hebben tot liet groote stemmenaantal van den
liberalen candidaat drie factoren medegewerkt
n.l. de welgeslaagde actie tegen de Tariefwet,
de ontrouw aan de coalitie door de Christ.-
historisciien en de krachtige opleving dei-
vrijzinnige beginselen in dit district. Een feit
is, dat van de ruim 1700 stemmen, op mr.
's Jacob uitgebracht, geen 700 stemmen zijn
overgegaan op mr. Rutgers, anders had diens
stemmenaantal ten minste de 5500 moeten
overschrijden. De Anti-rev. en Kath. zijn dan
ook allerminst gesticht over de houding der
Clirist.-liistorischen en reeds nu spreken zij
over repressaille-maatregelen bij de komende
verkiezingen voor de Prov. Staten.
Het stemmencijfer van den liberalen can
didaat zou nog grooter zijn geweest, indien
er ook nu weder niet zoovelen waren thuis
gebleven. Ruim 3000 kiezers namen geen
deel aan den strijd en de reden hiervan moet
grootendeels daarin worden gezocht, dat een
groot aantal vrijzinnigen de voorkeur garen
aan den in liet begin der campagne genoemden,
ter plaatse meer bekenden candidaat, mr.
Hingst. Waren zij wèl opgekomen, dan zou
reeds bij deze verkiezing liet van ouds
rechtsche district Hilversum zijn omgegaan.
Alles doet echter zien, dat de geest in liet
district-Hilversum totaal is gewijzigd en in
aanmerking nemende de blijvende actie der
jongere vrijzinnigen, valt het niet moeilijk te
voorspellen, dat eenmaal en wellicht spoedig,
aan den vrijzinnigen candidaat de zege zal zijn.
In zooverre deze verkiezing daarop reeds
wijst, mag zij, ondanks de tijdelijke nederlaag,
eene overwinning worden genoemd, die alle
hoop geeft op de toekomst.
Woendag, 7 Februari.
Bij de voortzetting van de alg. beschouwingen
over de begrooting 1912 klaagt de lieer Fran s-
sen (A.-R.) over achterstelling van liet hij
zonder onderwijs bij liet openbaar onderwijs,
dat te veel opslokt uit de staatskas. Ook de
gemeentelijke regeling van de schoolgelden
drukt liet christelijke onderwijs.
Daarna beantwoordt de minister van
binnenlandsche z ak e n (d« lieer Heems
kerk) de sprekers. De min. ontkent, dat liet
Kabinet teleurstelling heeft gebracht ten aan
zien van de afschaffing van de Staatsloterij,
welke geen beginsel der gansche rechterzijde
is. Hij wijst liet verwijt af, dat de Reg. geen
aandacht wijdt aan de bezoldiging van predi
kanten of aan de beperking van den treinen
loop op Zondag. Ten aanzien van de verhou
ding van hijzonder onderwijs tot openbaar
onderwi]s houdt de Reg. zich strikt aan haar
program, door grootere tegemoetkoming in de
bouwkosten voor christelijke scholen. Van
bevriende zijde kan den Min. geen verwijt
treffen over de wijze, waarop hij voor de ge
lijkstelling van het bijzonder onderwijs werkt.
De Min. zegt bespoediging van de invoering
van het vaccine-wetje toe.
Hij zet zijn opvatting uiteen nopens de po
sitie van de militaire macht ten opzichte van
de overheid bij de ordebewaring.
Ten slotte bespreekt de Min. de waarde van
de gewaarborgde onschendbaarheid van een
onzijdig land.
De minister van financiën (de heer
Kolkman) antwoordt op de financieele beschouw
ingen van den heer Van Nierop, waarbij hij
wijst op de noodzakelijkheid van versterking
van de middelen door liet aannemen van alle
voorgestelde belastingen. Deze zijn noodig
ondanks de groote zuinigheid in ons financi
eel beleid en onze schroomvallige leeningen.
De Min. somt belangen op. waarvoor geleend
moet worden. Hij dankt den lieer Van Nierop
voor zijn verdediging van liet regeeringsbeleid
hij de staatsleening. De Min. bespreekt wat
als liet beste amortisatiestelsel beschouwd moet
worden.
Hierna repliceeren de heeren S t a a 1 (U. L.),
IJ o v y (A. R.), Van Nierop (L.) en Van
P a 11 a n d t (C.-H.)
Vervolgens licht de M i n i s t e van Oor-
1 o g (de heer Colijn) toe, welke de rol is van
de militaire macht als zij door de overheid
geroepen wordt ter handhaving van de orde.
De Minister vanbinnenlandsche
zaken beantwoordt nog de heeren Hovy en
Van Pallandt in laatsten termijn.
De minister van financiën dupli
ceert. De algemeene hescliouwiugen worden
gesloten.
Hoofdstuk II (Hooge Colleges) werd zonder
debat en zonder hoofdelijke stemming aange-
liet debat aan over de Ma
nomen.
Daarna vangt
rinebegrooting.
De lieer Van Wassenaer van Ro-
sande (C.-H.) betuigt instemming met liet
beleid des ministers.
De Minister van Marine dankt. De sup-
pletoire voor liet pantserscliip zal binnen
eenige dagen de Kamer bereiken. De be
grooting wordt zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
Daarna is aan de orde de Justitie-bcgrooting.
De lieer Bosch van Drakenstein
(R.K.) hoopt dat de minister alsnog de wette
lijke regeling van liet politiewezen zal ter
hand nemen.
De heer van der Feltz (L.) acht een
vormigheid hij de toepassing van de Kinder
wetten onmogelijk en ongewensclit.
Het antwoord der regeering, inzake liet,
motu proprio is nog bevredigend noch afdoende.
Over de toepasselijkheid op Nederland be
staat nog te groote twijfel. Zonder motivee
ring is de verklaring der regeering niet te
aanvaarden. Naar de bedoeling van den Paus
had een onderzoek moeten zijn ingesteld.
Spreker dringt op zulk een onderzoek aan.
Donderdag 8 Februari.
De minister van justitie (de lieer
E. R. H. Regout) verdedigt zijn begrooting.
Hij bespreekt de vraag, hoe ten plattelande
in liet politietoezicht moet worden voorzien hij
detaclieering van rijksveldwachters in desteden.
Hij overweegt daartoe versterking van de
politie in de steden. Een rijkspolitiewet kan
de minister niet beloven en aanstelling van
inspecteurs-generaal acht hij ongevvenscht.
Onuitvoerbaar is het, den Voogdijraden al
gemeene voorschriften te geven voor de out-
zettings en ontheffingspraktijk. De minister
herinnert aan de moeilijkheden, die zicli voor
doen hij de inning van alimentatiekosten. Hij
stelt zicli voor, een eenvoudig en goedkoop
testamentsregister te doen samenstellen. Er
kan geen partieele herziening van het 2e boek
van. liet U. v. S. plaats hebben, doeli de mi
nister noemt andere correctieven voor de be
rechting van sommige misdrijven.
De minister herhaalt, dat het motu proprio
in Nederland niet toepasselijk is, daar hier
geen privelegium fori voor de geestelijkheid
geldt. De minister zal met zijn ambtgenoot
van buitenlandsche zaken de wenschclijkheid
van een onderzoek naar de strekking van liet,
motu proprio overwegen.
De minister spreekt dan geruststellend over
de uitvoering van de Zedelijklieidswet. Het
parket beslist over het al dan niet vervolgen
en dan zijn er nog verschillende rechterlijke
instanties. De minister kan geen voorschriften
maken. De briefkaarten-historie en de aucti-
kwestie wijzen niet op gevaren bij de uitvoer
ing van de wet.
Na repliek van den lieer P e 1 i n c k (E.)
spreekt de lieer Reekers (R.-K.) in denzelf-
den geest als de minister over de beteekenis
van het motu proprio hier te lande.
De lieer Van der Feltz (L.) verklaart
zicli te dien aanzien volkomen voldaan, doch
is ongerust gebleven over de uitwerking, die
de Zedelijklieidswet zal hebben in de handen
onzer rechterlijke macht.
De minister van justitie zegt dan
in zijn dupliek, dat het overleg met zijn ambt
genoot Van Swinderen nu minder intens zal
worden overwogen. Hij zal zorgen, dat de
rechtbanken de Handelingen ontvangen, waar
uit zij de bedoeling der Zedelijklieidswet zullen
kunnen leeren.
Daarop wordt de begrooting van justitie
aangenomen z. h. s. en wordt de lieer Staal
in de gemengde commissie voor de stenografie
gekozen.
Aan de orde komt de Surinaamschc be
grooting, waarbij de lieer L e 1 y (U. L.) hulde
brengt aan de Surinaamsche commissie. Hij
dringt aan haar rapport te stellen in handen
van de autoriteiten in Suriname. Oprichting
Inzending van advertentlën vóór uren op den dag der uitgave.
