deVerdieping 31
Trouw zaterdag 6 november 2010
De Aung Chang Tha tempel in Kalaw, Shan. „Afscheiding voor Shan is een gepasseerd station. De geschiedenis van de Burmese volken zijn te verweven geraakt." foto hans-bernhard huber, hh
zag, behielden ze hun wapens.
In de aanloop naar de verkiezingen
ontstonden er spanningen. Het be
wind eiste dat de minderheden hun
legers onder gezag van de Tatmadaw,
het Burmese leger zouden plaatsen.
Dat hebben enkele van de grootste
groepen, zoals de Wa en de Kachin,
geweigerd omdat ze willen afwach
ten wat de nieuwe regering hun aan
politieke rechten zal bieden.
Hoewel China op alle partijen druk
uitoefent om de grensgebieden rus
tig te houden, is het niet "ondenkbaar
dat conflicten opnieuw zullen op
laaien.
De bijgelovige generaals hebben er
alles aan gedaan om te zorgen dat de
sterren gunstig staan op de verkie
zingsdag. Zo is de keuze voor verkie
zingen op de zevende november ge
maakt op advies van astrologen, zo
als dat gebeurt bij alle belangrijke
gebeurtenissen. Ook duidt het op
voorspoed voor juntaleider senior
general Than Shwe dat er onlangs
een nieuwe witte olifant is gevon
den. Than Shwe, die tegen de tachtig
loopt, beschouwt zich als een nazaat
van de koninklijke dynastieën. Van
Etnische minderheden
In Burma, of Myanmar zoals de jun
ta het land heeft genoemd, wonen
vele etnische minderheden
Burmanen of Bamar vormen 65
procent van de bevolking van 48
miljoen, de Shan 9 procent, de Ka
ren 6 procent. Verder zijn er de
Ralchine (5), de Chineze Burme-
zen (3), de Mon (2) en de Kachin
(i).
Negen op de tien Burmezen zijn
boeddhistisch; christendom en is
lam zijn de andere religies.
oudsher symboliseert de witte oli
fant langdurige koninklijke macht
en voorspoed. Naar verluidt moest
de oude vlag twee weken geleden ten
grave worden gedragen door een
groep ambtenaren en militairen die
op dinsdag geboren zijn. Dit om de
invloed van Suu Kyi die op dinsdag
ter wereld kwam in deze cruciale tij
den te ondermijnen.
Ondanks de strenge regie en de
gunstige voortekenen wil de State
Peace and Development Council, zo
als de junta officieel heet, zo min mo
gelijk pottenkijkers. Buitenlandse
waarnemers zijn voor de verkiezin
gen niet nodig, hebben de autoritei
ten laten weten, enkele diplomaten
en VN-medewerkers zijn voldoende
om de gang van zaken in de ruim
40.000 stembureaus te inspecteren.
Kandidaten hebben officieel recht
op twee waarnemers per stembu
reau, maar de meesten hebben grote
moeite vrijwilligers te ronselen.
Media zijn niet welkom om van het
proces verslag te doen, zo meldde
een recent persbericht. Ook toeris
ten hebben, ondanks dat het hoog
seizoen is, de laatste tijd aanzienlijk
meer moeite dan gewoonlijk om een
visum te krijgen. De autoriteiten wil
len voorkomen dat zich journalisten
mengen onder de vakantiegangers.
En het internet in Burma laat het de
zer dagen regelmatig afweten.
Critici zeggen dat de verkiezingen
slechts dienen om de militairen van
een legitiem civiel jasje te voorzien
en de internationale kritiek over het
uitblijven van hervormingen te doen
verstommen.
De Britse ambassadeur Andrew
Heyne is in zijn koloniaal ogende
kantoor aan de rivier ongewoon
openhartig over de leans dat militai-
ren met deze verkiezingen democra
tische intenties hebben. „Je kunt ze
alleen beoordelen op hun daden. De
manier waarop campagne gevoerd
wordt, geeft geen reden om optimis
tisch te zijn over vooruitgang. De fei
ten zijn zeer teleurstellend. Triest ge
noeg zijn de verkiezingen een enor
me gemiste kans om aan een nieuw
tijdperk te beginnen." Zijn ondiplo
matieke taal is een graadmeter voor
de frustratie van Westerse landen
dat de junta de jarenlange politieke
druk en beperkte economische sanc
ties aan zijn laars lapt.
Het staat vast wie morgen tot win
naar wordt uitgeroepen. Een kwart
van de zetels is immers toegewezen
aan militairen en de partij van de
junta opereert in de aanloop naar de
verkiezingen vanuit een zeer be
voorrechte positie. Er zijn talloze
voorbeelden van intimidatie. Ook
mogelijkheden tot manipulatie van
de resultaten zijn er genoeg. Zo zijn
er berichten dat soldaten en ambte
naren massaal van tevoren moeten
stemmen, net zoals dat bij het refe
rendum over de grondwet in 2008
gebeurde. Ook zouden commandan
ten de bevoegdheid hebben namens
hun ondergeschikten te stemmen.
Met nog een dag te gaan tot de ver
kiezingen verschijnt in Rangoon
meer militaire politie op straat. Ter
wijl de sfeer van controle en intimi
datie toeneemt, hangt er een grote
vraag boven het getormenteerde
land: Hoeveel Burmezen zullen mor
gen een daad van verzet durven ple
gen door thuis te blijven of door te
gen de regeringspartij te stemmen?
Het antwoord op die vraag komt
misschien wel nooit. Burmese ana
listen denken dat de senior generaal
Than Shwe niet met minder dan 80
procent van de zetels genoegen zal
nemen.
Dat is het percentage dat de partij
van zijn politieke nemesis Aung San
Suu Kyi behaalde in de vorige verkie
zingen.
