deVerdieping 27
Canard
Trouw zaterdag 6 november 2010
Sylvain Ephimenco
In Frankrijk heeft de regerende macht altijd een
duistere reputatie gehad als het gaat om het on
der druk zetten of afluisteren van journalisten.
Denk aan de geheime cel die president Mitter
rand in een kelder van het Elysée-paleis had geïn
stalleerd. Honderden journalisten werden van
daaruit jarenlang illegaal afgeluisterd. Nu wordt
president Sarkozy door het blad Le Canard enchainé
er van beschuldigd vier journalisten te hebben la
ten bespioneren. Zoiets lijkt in Nederland on
denkbaar. Politici zijn nette, ietwat saaie mensen
die zich wel twee keer bedenken alvorens zich in
journalistieke zaken te mengen. Of niet? Volks
krant-journalist en columnist Bert Wagendorp
beweerde eergisteren in het radioprogramma
'Kunststof dat toenmalig vicepremier Wouter Bos
drie jaar geleden om zijn hoofd heeft gevraagd.
Het voorval speelde zich af in 2007. Volgens Wa
gendorp werd hij door zijn hoofdredacteur Pieter
Broertjes daarvan op de hoogte gesteld. De vice
premier zou een column van Wagendorp niet
echt hebben gewaardeerd en de baas van de
Volkskrant telefonisch op het matje hebben ge
roepen. Zijn eis was even helder als wereld
vreemd: de columnist moest worden ontslagen
omdat hij hem 'stemmen kostte'. Je kunt natuur
lijk ook denken dat deze s tukjes schrijver zich
groter wil maken dan hij is. Van Wouter Bos ken
ik de fascinatie voor opiniërende journalisten vrij
goed. Net als anderen in het beroep kreeg ik re
gelmatig mails van de PvdA-leider, soms een tele
foontje of een uitnodiging om te gaan lunchen,
waar ik nooit op in ben gegaan. Maar hoewel het
duidelijk was dat de politicus op een zekere mate
van beïnvloeding van zijn doelwit uit was, bleef
de mailwisseling altijd correct, vriendelijk en
soms zelfs charmant. Maar stel je eens voor dat
het verhaal klopt. Dat Wouter Bos zo dom is ge
weest om als vicepremier en fervente aanhanger
van de vrijheid van meningsuiting, het hoofd van
een journalist te eisen. Dan hebben we hier te ma
ken met een zeer ernstig incident dat niet alleen
het hoofd van een columnist had kunnen kosten
maar misschien ook dat van een minister. Het
verbaasde me daarom zeer dat, behalve GeenStijl
en Nu.nl, niemand tot gistermiddag het nieuws
had opgepakt. Niemand dus die Bos en Broertjes
hierover om opheldering vroeg. En er is nog iets
dat me dwars zit. Wij, columnisten, zijn onverbe
terlijke moralisten die voortdurend bezig zijn ge
sjoemel, leugens, hypocrisie en manipulatie aan
de kaak te stellen. Hoe kun je nog geloofwaardig
zijn als je een dergelijk geval van ontoelaatbare
politieke pressie niet in je stuk vermeldt? En zelfs
als je hoofdredacteur een veto hierop heeft uitge
sproken, zijn er nog genoeg passerende microfo
nen om je verhaal in kwijt te raken. Wagendorp
doet dit nu wel. Drie jaar na dato en ruim na het
vertrek van zowel politicus Bos als hoofdredac
teur Broertjes. Ik ben natuurlijk geen achterdoch
tig mens dat in collusie tussen politici en journa
listen gelooft. Daarom ook ben ik ervan overtuigd
dat bij de eerste volgende editie van Trouw brie
ven van Bos en Broertjes deze canard 'zullen ont
zenuwen. Vanzelfsprekend zal ook in de volgende
column van Wagendorp uitvoerig worden bena
drukt dat zijn woorden verkeerd zijn begrepen en
uit hun context zijn gerukt.
