'Recessie? Als we maar gezond blijven!'
Opinie Informatie
Rechten
Plichten
De Oud Rotterdammer -
- Krant voor de 50-plusser
Dinsdag 3 februari 2009
pagina 7
Hans
Roodenburg
Op verjaardagen. partijt/es en in de kroeg is een nogal heftig discussieonderwerp wie het zwaarst worden getroffen door de economische teruggang en of dat terecht is of met. Natuurlijk pakt het voor een
ieder individueel anders uit. Reacties kunnen worden gestuurdnaarinfo@deoudrotterdammer.nl
In het algemeen gesteld is iedereen evenredig slachtoffer van
de kredietcrisis. Net zo goed als iedereen in economische
groeitijden evenredig profiteert. Waarbij direct aangetekend
moet worden dat de laagste inkomensgroepen het minst (of
soms ook niet) te lijden hebben van de (komende) recessie.
Dat is niet zo bijzonder, want deze groepen gaan er ook het
minst op vooruit als de bomen weer tot aan de hemel groeien.
Maar voordat we nader op de ver
schillende inkomensgroepen ingaan,
eerst een schets hoe de mensen in
Rotterdam en Den Haag ervoor staan.
Op deze plaats is al eerder hierover
geschreven met betrekking tot Rot
terdam. De vergelijking met Den
Haag doen wij er nu bij vanwege de
nieuwe lezers van De Oud-Hagenaar.
Uit de laatste beschikbare gegevens
(uit 2005, van het CBS) blijkt dat het
gemiddelde besteedbare huishoudin-
komen - jong en oud - in Rotterdam
25.500 per jaar bedraagt en in 's
Gravenhage 27.700. Beide steden
doen het daarmee aanzienlijk slechter
dan de 30.100 die het gemiddelde
Nederlandse huishouden te besteden
heeft. Wat de ouderen - de doelgroep
van deze kranten - verdienen, is wat
moeilijker uit te splitsen. Wel geven
de statistieken aan dat er in Rotter
dam ruim 63.000 huishoudens (bijna
een kwart van het totaal!) en in Den
Haag ruim 46.000 (bijna een vijfde
van het totaal) zijn die vallen onder
het begrip 65 jaar en ouder.
Hoeveel daarvan een hoger inkomen
hebben dan het sociaal minimum is
niet te specificeren. Aangenomen mag
worden dat er een behoorlijk grote
groep is die alleen AOW en een klem
aanvullend pensioen hebben. Onze
analyse van de CBS-gegevens wijst
uit dat één op de vijf ouderenhuishou-
dens niet meer te makken heeft dan
pakweg 110 procent van het sociaal
Geen last
Hoe vreemd het ook moge klinken,
het zijn deze mensen aan de onder
kant van de mkomenspiramide die
feitelijk in 2009 het minst of geen last
hebben van de recessie. Immers hun
AOW (sinds 1 januari voor gehuwden
samen iets meer dan 1300 netto per
maand) betekent (nog) geen aantas
ting van hun koopkracht. Het hangt
van de prijsontwikkeling in de loop
van het jaar af of aan het eind van
2009 alsnog blijkt dat zij de eindjes
wat meer aan elkaar hebben moeten
knopen. Overigens wordt aan de hand
van de actuele situatie bekeken of per
1 juli de AOW alsnog moet worden
verhoogd.
Dus met enig gevoel voor relativering
kan men stellen dat ouderen met
lage inkomens niet zijn getroffen
door de kredietcrisis. Anders wordt
het als zij naast hun AOW een 'leuk'
aanvullend bedrijfspensioen hebben.
In veel gevallen zal door de belab
berde beleggingsresultaten in 2008
van de pensioenfondsen er geen
inflatievergoeding (over dat deel van
hun inkomen) worden gegeven. We
neigen ertoe om, gezien de econo
mische situatie, hiermee niet al te
veel medelijden te hebben. Of zoals
een oudere lezer al eerder schreef:
„Indien het niet erger wordt dan nu,
dan valt het nog wel mee. We zijn al
blij als we gezond blijven, al gaan
de kosten daarvoor wel voortdurend
omhoog."
De groep ouderen, die wel is
getroffen, zijn degenen die rijk zijn
geworden en een flink deel van
hun vermogen in aandelen hebben
belegd. Zij zullen beslist nog niet van
de geeuw honger omkomen, maar
ze hebben in hun vrije vermogen
behoorlijke opdoffers gekregen.
Een extreem voorbeeld: we kennen
een ex-topondernemer die bijna 100
miljoen had belegd in zijn vroegere
onderneming en daarvan nog 'slechts'
10 miljoen over heeft.
Voordeel
Er is natuurlijk ook nog een flinke
groep ouderen boven de 50 jaar
met een baan. Vallen zij onder een
CAO dan is er ook nog weinig aan
de hand omdat hun salarisverhoging
waarschijnlijk minstens gelijk zal zijn
aan de (lagere) inflatie. Bovendien
kunnen zij nog best wat bezuinigen
op eventuele luxe uitgaven aan elek
tronica, huishoudelijke apparatuur en
uitgebreide vakanties. Zijn zij ouder
dan 60 jaar dan krijgen zij over 2009
zelfs een aanzienlijk fiscaal voordeel,
de zogenoemde 'doorwerkbonus', dat
hun netto-inkomen aardig optrekt.
De nieuwe werklozen onder de
50-plussers worden wél de grootste
verliezers van de kredietcrisis. Im
mers als zij in de WW, of later zelfs
in de bijstand of IOAW, komen dan
gaan zij er minstens 30 procent op
achteruit. Het valt in het algemeen dit
jaar dus nog reuze mee als we alleen
naar de inkomens van de ouderen
kijken. Misschien dat de mensen met
wat hogere inkomens dit jaar een
paar procent moeten inleveren, maar
zij kunnen het ook het best lijden. Als
de economie - naar verwachting over
een jaar of twee - weer aantrekt pro
fiteert een ieder weer in meerdere of
mindere mate. Inkomen en vermogen
zijn mooi, maar het allerbelangrijkste
is onze gezondheid!
Hans Roodenburg
Vragenrubnek «oor teers over uitkeringen, consumentenzaken, rechten (zoals erfrecht), belastingen en andere financiële zaken. Uw «ragen worden anoniem in deze uitgave behandeld
en onze deskundigen zullen proberen u persoonlijk een maatwerkantwoord te geven, U kunt uw kwesties sturen naar into@deoudrotterdammer.nl
ol naar Postbus 113,2910 AC Nieuwerkerk aan den IJssel. Graag met vermelding «an rubnek 'Rechten en Plichten'.
Erf- en schenkingsrecht
Kinderen willen deel
na hertrouwen vader
Mijn moeder is in april 1992 overle
den. Mijn ouders hadden een langst
levendentestament waarin stond dal
mijn vader het vruchtgebruik tot zijn
overlijden had of tot hertrouwen.
Mijn vader is in juli 1996 hertrouwd,
maar heej't hel testament altijd voor
ons verborgen weten te houden.
Sinds een maand ken ik de inhoud
van dit testament. Ik wens nu dat hij
aan mijn broer en mij ons erfdeel
van onze moeder uitbetaalt. Wat
moeten we doen?
Uitbetaling van een erfdeel aan een
kind is inderdaad pas mogelijk als de
langstlevende daaraan wil meewer
ken of bij hertrouwen. Vaak wordt
dat in een - tegenwoordig genoemd
- verzorgingstestament vastgelegd.
Uw vader heeft zich daaraan
kennelijk niet gehouden toen hij
hertrouwde. Is aan jullie na het over
lijden van uw moeder niet bekend
gemaakt dat uw vader de vordering
van de kinderen moest uitbetalen bij
zijn hertrouwen? Spreek uw vader
alsnog daarop aan! Wil hij niet
meewerken, dan moet u misschien
een advocaat inschakelen. Maar dat
is ook wat! Probeer eerst met uw
vader of door bemiddeling van een
notaris eruit te komen. Bovendien
speelt nog de lastige kwestie om na
te gaan hoeveel vermogen uw vader
had op het inmiddels al lang geleden
moment van hertrouwen! Want dat is
de peildatum. Het lijkt ons dan ook
het meest voor
de hand liggend - om ingewikkelde
en dure juridische procedures te
voorkomen - dat u en uw broer er
samen met uw vader proberen uit te
komen. We krijgen in onze rubriek
herhaaldelijk de vraag of kinderen
hun erfdeel (een vordering op de
langstlevende) al kunnen opeisen
als een ouder is overleden. Onder
het nieuwe erfrecht is dat niet het
geval. Onder het oude erfrecht van
voor 1 januari 2003 was dat nog wel
mogelijk, zij het heel lastig, bij een
langstlevendentestament.
Zoon gelooft het wel
als hij dood gaat
In hoeverre zijn ouders wettelijk
aansprakelijk voor hun uitwonende
41-jarige zoon als hij zou komen
te overlijden? Hij heeft zelf niets
hiervoor geregeld en zijn standpunt
is dat hij toch wel onder de grond
komt. Wie moet de begrafenis
regelen en wie moet dat betalen? Hij
heeft volgens ons geen schulden en
ook niet veel bezittingen
Uw meerderjarige zoon is voor alles
en nog wat zelf verantwoordelijk
en aansprakelijk. Alleen als u zijn
erfgenamen bent, dan draait u voor
de door hem nagelaten schulden op,
zoals eventueel de begrafeniskosten.
U kunt dan met een melding aan de
rechtbank afstand nemen van zijn
nalatenschap of deze zogenoemd
'beneficiair' (met beschrijving van
baten en lasten) aanvaarden en
daarna alsnog verwerpen. Voor de
kosten van de begrafenis (zeer sober)
draait dan de gemeenschap op, in
dit geval de sociale dienst van de
gemeente waarin hij dood gaat.
Sociale voorzieningen
Postadres voor hogere
studiefinanciering
Ik heb een koopwoning. Een student
wil mijn postadres gebruiken om een
hogere studiefinanciering te krijgen.
Is dit verstandig? Ik heb een uitke
ring. Krijg ik geen problemen met de
belastingdienst?
Met de belastingdienst zal u geen
problemen krijgen, want een ieder
wordt individueel aangeslagen. Maar
uw student is wel aan het frauderen,
want hij of zij moet ook echt op het
adres wonen. Een postadres volstaat
niet voor studiefinanciering. We
nemen aan dat hij of zij uit is op
de hogere studiefinanciering van
uitwonende studenten.
U schrijft ook dat u een uitkering
hebt. Wij weten niet welke, maar
het kan ook betekenen dat als u en
de student één huishouden gaan
vormen, die uitkering (zoals bijstand
en de alleenstaande AOW) wordt
gekort.
AOW en pensioen
Moeder gaat inwonen
bij vriend kleinkind
Mijn moeder van 86 woont nog
zelfstandig, maar het gaat steeds
minder goed met haar. Ze kan bij de
vriend van haar kleindochter gaan
inwonen. Heeft dat invloed op haar
alleenstaande AOW?
Dat zijn altijd nogal discutabele
kwesties. De Sociale Verzekerings
bank (SVB), die de AOW uitvoert,
beslist daarover aan de hand van
de gegevens die zij krijgt. Het kan
daarom ook geen kwaad om van
tevoren de zaak aan de SVB voor
te leggen. In het algemeen is het zo
dat als uw moeder een gezamenlijk
huishouden gaat vormen samen met
een ander zij niet meer de onge
huwde AOW krijgt, maar die voor
'partners'. Echter in deze kwestie is
het wellicht aannemelijk te maken
dat uw moeder door een andere
persoon wordt verzorgd. Dan zijn er
weer andere regels en zelfs fiscale
voordelen voor de verzorger of
diens partner te behalen. Wonen er
drie mensen samen in één huis dan
geldt waarschijnlijk sowieso weer
de alleenstaande AOW.
