Witte senioren zijn uit blikveld verdwenen
Opinie Informatie
De Oud Rotterdammer -
- Krant voor de 50-plusser
Dinsdag 20 januari 2009
pagina 7
Eindelijk is er aandacht voor de oudere, blanke Rotterdammer die in zijn zeer veranderende wijk is blijven wonen. In deze opinie een aantal onthutsende bevindingen van de onder
zoekers van de Stichting Platform Rotterdam. Reacties kunnen worden gestuurd naar info@deoudrotterdammer.nl
Scherper dan de acht aanbevelingen van het Sociaal Platform Rotterdam (SPR) in zijn rapport Witte
Senioren is de analyse die is gemaakt over vooral de oudere (autochtone) buurtbewoner die niet naar
buiten Rotterdam is verhuisd. "Soms blijven ze er, omdat ze de emotionele en financiële kosten van
verhuizing te hoog vinden, maar vaker omdat zij zich nog verbonden voelen met hun buurt en er hun
netwerken en herinneringen hebben. Deze witte senioren blijven achter in hun vertrouwde buurt, die
almaar minder vertrouwd wordt. En dus trekken zij zich verder terug in hun eigen almaar krimpende
netwerken", zo wordt al in de inleiding de spijker op de kop geslagen.
De politieke bestuurders krijgen er van
langs. Deze witte senioren - teleurge
steld, verzuurd, vervreemd - lijken in
de jonge, multiculturele stad Rotterdam
volledig uit het blikveld verdwenen.
Volgens het SPR is te lang vergeten aan
deze groep (extra) aandacht te beste
den. "Hun welzijn en welbevinden is
immers essentieel voor het creëren van
een leelbare buurt voor iedereen."
Jammer is dat in het rapport niet dui
delijk kan worden gemaakt om hoeveel
ouderen met dergelijke problemen het
gaat. In het algemeen waren er per
1 januari 2007 in Rotterdam 87.780
65-plussers. Door de veijonging van
de stad verandert de krimpende groep
ouderen ook van kleur. Het aantal seni
oren van niet-Nederlandse achtergrond
neemt verhoudingsgewijs toe.
De SPR durft de stelling aan dat er
de afgelopen jaren weinig aandacht
is geweest voor de oudere autochtone
Rotterdammers. Een stukje verleden
wordt nogal nostalgisch geschetst. "De
witte senioren woonden in homogene
buurten met een actief straatleven, waar
generaties bij elkaar woonden, waar
in iedere straat minstens drie winkels
te vinden waren en waar grote sociale
betrokkenheid én controle was. Daar
kwam verandering in toen de buren, op
zoek naar grotere en betere woningen,
begonnen weg te trekken."
De blanke autochtonen die achterble
ven/voelden zich erg verbonden met
hun buurt. "Met de instroom van andere
bewoners (lees: vooral allochtonen)
en het overlijden van oude vrienden
en familieleden zagen zij hun wereldje
van vroeger steeds verder inkrimpen.
De sociale cohesie en de waarden en
normen waar zij zo aan hechtten, ver
dwenen langzaam uit het straatbeeld.
Zij zagen zichzelf geconfronteerd
met de afbraak van de voorzieningen,
buurthuizen en buurtwinkels waar zij
elkaar ontmoetten en de teloorgang
en verloedering van hun vertrouwde
omgeving. Ze werden een minderheid
temidden van andere minderheden."
Natuurlijk zijn er in hun buurten
ook nieuwe winkeliers gekomen van
niet-Nederlandse afkomst. Maar daar
komen de witte senioren nauwelijks.
Op een enkele winkelier na. Zo wordt
als goed voorbeeld de Marokkaanse
visboer in het Oude Noorden genoemd.
"Een vriendelijke kletsmajoor, waar de
witte senioren 's zomers in de nj staan
voor haring met een praatje."
Het lukt de witte senioren ook met
meer eigen netwerken te onderhouden
en herkenning in de buurt te realiseren.
"Door brede angst voor discriminatie
en racisme worden zij niet geloofd. Ze
merken dat de Marokkaanse oudere om
een Marokkaanse ouderenadviseur mag
vragen, maar 'mogen' zelf niet zeggen
dat ze een Nederlander willen spreken.
Op de multiculturele buurtmaaltijd zien
ze dat de Hollandse hap ontbreekt", zo
wordt zonder enige terughoudendheid
in het rapport vastgesteld.
Het zou helpen 'als de Hollandse etni
citeit en leefstijl' dezelfde erkenning
krijgen als die van andere groepen in
hun buurt. "Ze hebben zich hun hele
leven lang 'rot gewerkt' en voelen zich
niet meer gezien. Ze zijn grootleve
ranciers van vrijwilligerswerk, maar
ervaren weinig respect vanuit de maat
schappij. De eerbied die hun grootou
ders kregen, zien zij nu niet terug. Ze
zijn de 'klagers in de achterstandswijk'
geworden, hun talenten en kwaliteiten
worden met gezien."
Onderlinge ontmoetingen zijn volgens
het rapport een eerste stap. Dat is
gebleken uit een eerder onderzoek van
Pluspunt, het expertisecentrum voor
ouderen in Rotterdam, in samenwer
king met studenten van de Hogeschool
Rotterdam. "De oudere Rotterdammers
willen vooral ontmoetingsmogelijkhe
den; gewoon een kopje koffie of thee
en een praatje,"
En: "Na verloop van tijd gaan ze vaak
koffie voor elkaar schenken, activitei
ten organiseren en zelfs voor elkaar
zorgen."
In de overheidsuitgaven (van vooral de
gemeente) moet volgens de SPR nu ook
maar eens een principiële keuze worden
gemaakt voor meer seniorenwelzijn.
"De afgelopen vijftien tot twintig jaar
vond m Rotterdam, in navolging van de
landelijke trend, een sterke verschui
ving plaats naar zorg en hulpverlening,
vaak ten koste van welzijn. Dat pakte
vooral slecht uil voor de meer kwets
bare ouderen in onze samenleving die
nog zelfstandig thuis wonen en niet
zorgbehoevend zijn."
We zijn zeer benieuwd hoe de politiek
op dit rapport zal reageren.
Het gehele advies is te lezen op www.
spr.rotterdam.nl
Hans Roodenburg
Erf- en schenkingsrecht
Vader deelt alles met
vriendin
Mijn ouders zijn langgeleden
gescheiden en mijn moeder is ook al
langgeleden overleden. Alles is toen
naar mijn vader overgegaan. Mijn
vader heeft nadien een huis gekocht
en is op een gegeven moment gaan
samenwonen met een vrouw met wie
hij een samenlevingscontract heeft.
Kan ik nu al mijn erfenis opeisen bij
leven van mijn vader? Kan hij mij
überhaupt onterven als hij over
lijdt? Kan hij aan zijn vriendin alles
nalaten?
U kunt natuurlijk met bij leven van
uw vader al zijn eventuele nalaten
schap opeisen. Hij kan per testament
wel bepalen waar zijn nalatenschap
naar toe gaat Waarschijnlijk heeft
hij op grond van het samenlevings
contract inmiddels ook een testament
laten opstellen Bijna iedere notaris
adviseert dat. Echter kinderen kun
nen na zijn overlijden een beroep
doen op de legitieme portie, het
minimale erfdeel voor kinderen.
Het komt er dus indirect op neer dat
ouders hun kinderen niet kunnen
onterven. De kinderen moeten wel
daartoe zélf stappen ondernemen.
dus hun legitieme portie opeisen als
de ouder is overleden.
Uw vader kan inderdaad een langst
levende testament met zijn vriendin
laten opmaken en/of goederen en
geld naar haar overhevelen (schen
ken). Niettemin kunnen kinderen na
zijn overlijden een beroep doen op
hun erfdeel dat dan wel betrekking
heeft op het saldo van de erflater op
dat moment.
Sociale voorzieningen
Eén jaar IOAW valt
samen met lijfrente
Ik heb binnenkort recht op een
lOAW-uitkering van I jaar tot ik
65 jaar ben. Tegelijkertijd gaat
mijn verzekeringsmaatschappij een
lijfrente uitkeren per zelfde ingangs
datum. De lijjrente komt uit een
lijfrentekapitaal dal ik afgesloten heb
met mijn gouden handdruk, verkre
gen bij mijn ontslag. Op de polis is
een stamrechtclausule van toepas
sing. Mag ik deze lijfrente naast mijn
IOAW-uitkering behouden.*
Uw IOAW-uitkering is feitelijk een
bijstandsuitkering zonder dat een
vermogenstoets plaatsvindt. Uw
lijfrente-uitkenng slaat hier dus ge
heel los van als het aantoonbaar een
uitkering uit vennogen is. Wij menen
dat, als het stamrecht van toepassing
is, de lijfrente als vermogen mag
worden beschouwd.
Maar we weten ook dat dit in som
mige gemeenten heel discutabel is.
Als bij hen met duidelijk is dat het
echt een lijfrente uit eigen vermo
gen is, dan willen ze die nog wel
eens korten op de IOAW-uitkering,
doordat zij soms menen dat u uw
lijfrente-uitkering 'in verband met'
arbeid hebt gekregen.
Het hangt er ook vanaf hoe het
stamrecht is omschreven. Als maar
enigszins uit de polis blijkt dat deze
als gouden handdruk is gegeven
vanwege een arbeidsovereenkomst,
dan ziet een sociale dienst zijn kans
schoon daarover moeilijk te gaan
doen! Dus het ligt er maar aan hoe
uw gemeente erover denkt! We raden
u aan bij de sociale dienst in uw ge
meente op te vragen hoe men tegen
een stamrecht aankijkt als een IOAW
aan de orde is.
Gaan ze een korting toepassen dan
kunt u weliswaar een juridische
procedure in gang zetten, maar
daarvan is de uitkomst ongewis. Met
nog slechts één jaar te gaan voor
uw 65ste üjkt het ons ook niet erg
zinvol omdat u zich dan een heleboel
'gedoe' op de hals haalt (met bureaus
van rechtshulp, enz.).
Financiële kwesties
Zwager laat schulden
aan zijn vrouw na
Onze zwager is onlangs overleden.
Tijdens zijn ziekbed heeft zijn vrouw
ontdekt dat hij bij verschillende
maatschappijen geld had geleend.
Van al deze leningen en financie
ringen voor aankopen wist zij niets.
Thans willen de schuldeisers het
bedrag op haar verhalen en dat is
niet misselijk, namelijk ongeveer
55.000. Het is krankzinnig dat onze
zwager zonder kredietcontrole al die
leningen kon aangaan met zijn lage
inkomen.
Nu hij is overleden heeft zijn vrouw
met een beneficiaire verklaring
gepoogd afstand te nemen van de
schulden van haar man. Maar dat
mag niet. want zij was met hem
tol zijn overlijden in gemeenschap
van goederen getrouwd. Als zij de
schulden van haar man wil aflossen,
moet zij van haar AOW 600 euro per
maand afdragen. Dat is niet te doen!
IVat kan zij er nog aan doen?
Dit lijkt ons een zaak voor de
rechtswinkel of sociale advocatuur.
Die vrouw heeft natuurlijk zelf ook
behoorlijk wat 'veronachtzamingen'
op haar geweten. Ze had zeker ook
moeten beseffen dat zij in gemeen
schap van goederen was gehuwd,
hetgeen consequenties heeft over en
weer.
Het enige waarin zij juridisch nog
kans van slagen heeft is het feit dat
haar overleden man allerlei leningen
heeft afgesloten zonder haar daarin
te kennen. Het gaat er nog niet
eens om dat hij dat niet mag doen,
maar de geldschieters hadden ook
toestemming moeten hebben van
de in gemeenschap van goederen
getrouwde partner van deze man.
Kennelijk is dat niet gebeurd.
We willen niet aanmatigend zijn,
maar het komt ook vaak voor dat
echtgenoten toch in een of andere
vorm goedkeuring hebben gegeven,
of door een onduidelijke handte
kening, waardoor de geldschieters
gedekt zijn. In dat geval is de
ellende van deze vrouw met meer te
overzien. Daarom verwijzen wij ook
naar een sociale raadsman die haar
kan bijstaan in deze onverkwikke
lijke affaire!
