Carmiggelt over de ramp Verkennen op puinhopen
1953
Hulp van boven
Mini-camping Brashoeve
Zeelandia
Verhonden met Schouwen-Duiveland,
in het verleden en in de toekomst
HERDENKING
Watersnoodramp
Er is ongelooflijk
veel geschreven over
de ramp. Schrijver
Simon Carmiggelt
bijvoorbeeld gebruikte
één van zijn beroemde
Kronkels in het Parool
om de toestand in
Zierikzee te beschrijven.
Aan de hand van het
ingestortte hotel aan
de Nieuwe Haven
(nu Chinees restaurant
Lotus). Maria Meintema
uit Zierikzee leverde het
aan voor deze bijlage.
Het bewuste hotel in de
Hoofdpoortstraat
in Zierikzee.
DINGEN
Wie in Zierikzee van de boot stapt, ziet meteen wat de oerkracht van woedend water
doet met de dingen. Liefelijke straatjes zijn in die ene amoknacht tot aan de ingewan
den opengereten en de voorgevel van een hotel werd als een masker afgerukt. Je ziet
het nu in doorsnee -een langzaam maar zeker kapseizend bouwskelet, waaraan een
paar bizar-menselijke voorwerpen zich met onwezenlijke trouw blijven vastklem
men. De biljartlamp hangt nog ordelijk boven de gapende wond die, dwars door de
vloer, in de aarde gebeten werd, de piano wil maar niet uit de ruïne glijden en de vaste
wastafel kan, op de eerste étage, haar sanitair air onmogelijk prijsgeven in een kamer,
waarvan alleen de achterwand nog stenen ruggegraat bezit. De zijmuurtjes stortten al
lang in de diepte, hun taak overlatend aan gele lappen behang en grillige slierten betcn-
gelingsgaas, die iets droom-onwezenlijks geven aan het verminkte huis. Op de zolder
zie je die illusie dan voltooid, want tussen de stapels opgeslagen rommel hangt, aan
een intact gebleven waslijn, een wit gewaad, dat door de wind bewogen, dc rampnacht
schijnt te gedenken in een eindeloze, spookachtige klaagdans.
"En, hoe is het hier nu vraag ik mijn vriend, als ik hem voor dit hotel de hand
schud.
Zo'n antwoord is altijd naar het u lijkt. Je kunt het horen in de mededeling, dat er van
morgen nog een huis kwam aandrijven met een lijk erin. Of in het gelach van dc weer
vrolijk spelende kinderen op dc markt. Of in de stem van de ingenieur, die met zijn
pijp ti3ar het binnen kolkend water wijst en rustig zegt: "Dat is een lastig gaatje." Of
in dc mokkende klacht van de caféhouder, die ontevreden roept: "Schande dat ze geen
vreemdelingen laten komen, n o u is er wat te zien Of in het liedje dat ze in de Zic-
rikzeese schouwburg ("nou allemaal!") hebben meegezongen: "Toch woraclles ier wi
goed, ons mooie Schouwen kom wi uut die waotcrvloed, noe gin geschreeuw, niks
voar'n Zeeuw, ons sjouw en werk 'ier as 'n leeuw."
"Och, 't is een vreemd leven, zo alleen", zegt mijn vriend. In zijn huis is het dagelijks
eb en vloed, zijn gezin zit 111 Middelburg, hijzelf bivakkeert op zijn kantoor. Hij
kwam er goed af, als hij zijn lot vergelijkt met dat van anderen - maar tóch... Ook de
dingen spelen een rol in een mensenleven en als je nu eenmaal behoort tot het type, dat
dertig jaar lang liefdevol heeft gebouwd aan een bibliotheek vol litteraire curiosa, die
je vast nooit van het Rampenfonds zult terugkrijgen, moetje de pink wèl even op de
naad van de broek leggen als je ferm zegt: "O, ik persoonlijk mag waarachtig niet kla
gen."
Toen het begon, waarschuwden ze hem dat er best eens zestig centimeter water in zijn
huis zou kunnen komen. Hij maakte de onderste twee planken van zijn boekenkast
leeg en bracht alles wat er op stond naar de zolder, voor de zekerheid. Het water
kwam en hij vluchtte met zijn gezin. Twee dagen later voer hij in een rubberbootje
zijn kamer binnen tot voor zijn bibliotheek en redde zijn complete Couperus - een ce-
remonie, die de schrijver, op de Olympos, getoucheerd moet hebben gadegeslagen.
"Zo haal ik elke dag wat", dacht hij, terugroeiend. Maar toen hij de volgende morgen
kwam aanvaren, dreven zijn boeken hem voor het huis tegemoet, want de stroom had
de kast omvergeworpen. Nu kun je met dingen die in zee gelegen hebben, mets meer
aanvangen. Het zoute water vernielt ze tot in het merg. Hij heeft nog wat opgevist, zo
hier en daar, en gedacht: "O ja, dat was dat almanakje uit 1926 met die leuke portret
ten..." De zee had het herleid tot een druipende hoeveelheid pap, die je met een
plonsje terug kon gooien in de nu zo rimpelloze vijver. Terneergeslagen roeide hij te
rug-
"Geheimzinnig, wat dat in- en uitstromende water in zo'n huis doet", vertelt hij.
"Mijn bureaustoel bijvoorbeeld, was de eerste dag spoorloos, maar drie dagen later
had dc zee hem weer terugbezorgd. Een grote kast - weg. Een mand dié er in stond -
ook weg. Maar een vingerhoedje, dat in dc mand lag, vond ik op een rand van de lam
brisering. Het is net of een gek in je huis bezig is, die telkens terugkeert en de boel
doorcensmijt, op zoek naar iets dat niet bestaat..."
Een ding. Een der duizenden verdronken dingen van Zc-eland. Die onbelangrijk zijn.
Waarover we niet mogen klagen. Maar die toch óók worden herdacht in de eindeloze
klaagdans van een vergeten, wit gewaad op dc zolder van een hotel zonder gezicht.
SEROOSKERKE Nel van der Cingel-Berrevoets met familie in Seroos-
kerke waar later het dorpshuis zou komen.
aangeleverd door Nel van der Cingel-Berrevoets
MORIAANSHOOFD Dakota's en helicopters zoals hier boven
Moriaanshoofd dropten voedsel en rubberboten.
Foto aangeleverd door Kees Feijtel
KERKWERVE De huidige mini-camping Brashoeve met een deels
weggespoelde schuur.
dc Kronkel 'OinKcn'
Foto aangeleverd doorjanny van Klinken
Postadres: Bezoekadres (kantoor): Telefoonnummer: 0111419000
Postbus 9 Poststraat 11 gratis servicenummer: 0800 0367
4300 AA Zierikzee 4301 AA Zierikzee e-maik info@zeelandia.nl www.zeelandia.nl
