Libanonrapport
gunstig voor Olmert
Chinese leger druk met winterperikelen
VS heroverwegen hulp Kenia
Een miljoen Irakezen gedood sinds invasie
Sneeuwstorm hult deel van Midden-Oosten in het wit
„Afghanistan potentiële vrijhaven terrorisme'
"Vredeswandelaar" wil erkenning FARC-rebellen
Reformatorisch Dagblad
Buitenland
donderdag 31 januari 2008 PAGINA 6
Buitenlandredactie
JERUZALEM - De Israëlische pre
mier Olmert heeft een belang
rijke slag tijdens de oorlog met
Libanon van 2006 niet verkeerd
geleid. Maar in de oorlog zijn
wel degelijk fouten gemaakt.
Dat staat in het officiële rap
port van de commissie-Wino-
grad, dat gisteren is vrijgegeven.
Het 500 pagina's tellende rap
port is aan Olmert overhandigd
en stemt zijn medewerkers naar
eigen zeggen tevreden. Olmert
heeft aan het einde van de Liba-
nonoorlog een verstandig besluit
genomen om een grondoffensief
te beginnen, aldus het rapport.
De strijd in juli en augustus 2006
tegen de radicaalislamitische ter
reurbeweging Hezbollah als ge
heel was een „grote en ernstige
mislukking."
De beslissingen die Olmert tij
dens de oorlog nam, worden in
het rapport redelijk genoemd.
Oud-rechter Eliyahu Winograd,
die de onderzoekscommissie
leidde, zei gisteren dat Olmert
heeft gedaan wat volgens hem in
het belang van Israël was. Dat
geldt ook voor de toenmalige mi
nister van Defensie, Amir Peretz.
De militaire leiding, vooral die
van de grondtroepen, komt er
minder genadig van af. Volgens
Winograd schortte er veel aan de
inzet van de militairen, hun
voorbereiding op het conflict en
de implementatie van bevelen.
In Israël werd met spanning
uitgekeken naar het eindrapport
van de commissie-Winograd. De
slotconclusies van de commissie
kunnen namelijk grote gevolgen
hebben voor Olmert persoonlijk,
de politieke situatie in Israël en
het vredesproces in het Midden-
Oosten. Olmert en de Palestijnen
zijn de afgelopen maanden on
der drulc van Washington bespre
kingen begonnen, die voor het
einde van het jaar in vrede moe
ten uitmonden. Als het oordeel
van de commissie sterk negatief
was uitgevallen voor Olmert, had
dat mogelijk tot zijn val geleid.
De commissie-Winograd kwam
vorig jaar april met een vernieti
gend interim-rapport, waarna
luid om het aftreden van Olmert
werd geroepen. Olmerts coalitie
partners voelden daar toen ech
ter niets voor, omdat zijn aftre
den alleen de oppositie in de
kaart zou spelen.
De Libanonoorlog brak uit op
12 juli 2006, nadat Hezbollah-
strijders Israël waren binnenge-
Rapport
Rapport commissie-Winograd
over Libanonoorlog gunstig
voor premier Olmert.
Besluit van Israëlische premier
om grondoffensief te begin
nen was „verstandig."
Rapport uit kritiek op militaire
leiding tijdens oorlóg.
Crisis centraal op top Afrikaanse Unie
Buitenlandredactie
ADDIS ABEBA - De VS bekijken
of de hulp aan Kenia moet wor
den voortgezet, ook al is die
ovexwegend bestemd voor de
bevolking en niet voor de rege
ring. Dat heeft de Amerikaanse
gezant voor Afrika, Jendayi Fra-
zer, gisteren gezegd.
Ze zei ook dat het geweld in de
Riftvallei, waar Kalenjins zich te
gen Kilcuyu's richten, neerkomt
op etnische zuivering. Van geno
cide is echter geen sprake, aldus
Frazer.
Het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken verklaar
de gisteren nog niet te kunnen
zeggen of sprake is van etnische
zuivering. Woordvoerder McCor-
maclc zei dat experts van het mi
nisterie nu informatie verzame
len over wreedheden, maar nog
geen conclusies hebben kunnen
trekken. Etnische zuivering is,
anders dan genocide, geen wette-
Kenia
recente etnische
LONDEN (ANP/AFP) - De oorlog
in Irak heeft al meer dan een
miljoen Irakezen het leven ge
kost Een vijfde van de huishou
dens verloor minstens één fami
lielid in de periode tussen
maart 2003 en augustus 2007.
Dat blijkt uit berekeningen die
gisteren in Londen zijn bekend
gemaakt door twee onderzoeks
bureau^, Opinion Research Busi
ness en het Independent Institu
te for Administration and Civil
Society Studies. De cijfers zijn ge
baseerd op de ondervraging van
ruim 2000 Irakezen, In Bagdad
verloor 40 procent van de huis
houdens een familielid.
Eerder deze maand bleek uit
een uitgebreide studie van de
Wereldgezondheidsorganisatie
WHO dat van maart 2003 tot ju
ni 2006 in Irak per dag gemid
deld 120 mensen zijn omgeko
men door geweld. Meer dan de
helft van de naar schatting
151.000 doden in die periode viel
in de hoofdstad Bagdad.
De WHO verrichtte het onder
zoek in samenwerking met de
Iraakse autoriteiten. Ruim 9000
vallen en drie Israëlische solda
ten hadden gedood en twee sol
daten hadden ontvoerd. Olmert
begon de oorlog met brede steun
van de bevolking, maar de leider
van de Kadimapartij zag daarna
zijn populariteit kelderen. In de
ogen van velen was Israël er ge
durende 34 dagen van oorlog
niet in geslaagd zijn militair
overwicht uit te buiten. De twee
Israëlische soldaten waren niet
bevrijd en Hezbollah was niet
vernietigend verslagen.
Hezbollah wist zelfs, ondanks
een intensief Israëlisch luchtof-
fensief, bijna 4000 raketten op
Noord-Israël af te vuren. Er klon
ken volop verwijten aan het
adres van de regering, met name
nadat klachten naar buiten wa
ren gekomen over tegenstrijdige
bevelen, ontoereikende uitrus
ting en tekortschietende trai
ning.
De commissie sprak gedurende
ruim zestien maanden 74 getui
gen. Dit leverde 4000 pagina's
aan verklaringen op. Onder lei
ding van Winograd zijn tussen
de 60.000 en de 100.000 pagina's
deels gevoelige informatie bestu
deerd. Behalve Winograd zaten
een hoogleraar rechten en een
hoogleraar politicologie in de
commissie, evenals twee land-
machtgeneraals buiten dienst.
Na de verschijning van het inte-
rim-raport trokken rivalen bin
nen Olmerts Kadimapartij met
een diens positie in twijfel.
Buitenlandredactie
GUANGZHOU - Een miljoen
agenten, bijna een half miljoen
militairen en 14.000 extra art
sen en verpleegkundigen zijn
naar Centraal- en Zuid-China ge
stuurd wegens de wintercrisis
aldaar. De Chinese meteorologi
sche dienst voorspelde gister
middag dat de koudegolf nog
dagen zal aanhouden, met
sneeuwval, ijzei en harde wind.
China heeft drie in het be
sneeuwde zuiden omgekomen
elektriciens postuum tot "marte-
lai'en van de revolutie" uitgeroe
pen. Premier Wen Jiabao, de
nummer 3 binnen de Commu
nistische Partij, bezong de deugd
van de mannen in het bijzijn van
hun nabestaanden. Op de staats
televisie waren delen van de uit
vaart van de drie te zien, die om
kwamen toen een hoogspan
ningsmast instortte.
Wen Jiabao bezocht gisteren
bovendien een station in Guang
zhou -waar duizenden reizigers
door het koude winterweer zijn
gestrand- om de wachtenden op
te beuren. Miljoenen mensen zit
ten vast op stations en luchtha
vens omdat hun trein of toestel
door de sneeuw is uitgevallen.
De Chinese overheid probeert
met man en macht het volk ge
rust te stellen ten aanzien van de
sneeuwoverlast, met name de
honderdduizenden die in het
zuiden vastzitten. Het beeld van
een incompetente overheid moet
vermeden worden, lijkt Peking te
denken. Het land lijdt onder de
ergste sneeuwstormen in vijftig
jaar. Zeker 78 miljoen mensen,
vooral in het midden en zuiden
van China, zijn volgens de over
heid op de een of andere wijze
door het weer getroffen.
Het aantal gestrande reizigers
is extra hoog omdat de sneeuw
stormen woedden toen veel men
sen voor een vakantie in verband
met Chinees Nieuwjaar, op 7 fe
bruari, op weg gingen naar hun
(ouderlijk) huis. Voor miljoenen
migranten die vanuit het platte
land naar de snelgroeiende ste
den zijn getrokken om daar voor
weinig geld te werken, is de jaar-
wisseling de enige gelegenheid
in het jaar om hun verwanten te
bezoeken. Daarom blijven velen
op de stations hangen in de hoop
alsnog naar huis te kunnen.
De volksverhuizing rond het
Chinees Nieuwjaar geldt als de
grootste menselijke migratie op
aarde. Alleen al de Chinese
spoorwegen verwachtten dit jaar
een recordaantal van 179 mil
joen passagiers tussen 23 januari
en 2 maart. In deze periode werd
vorig jaar al het recordaantal van
156 miljoen mensen over het
Chinese spoor vervoerd.
In het zuiden verbeterde de si
tuatie op de snelwegen gisteren
al licht door de massale inzet
van militairen. Alleen al in de
provincie Himan is evenwel nog
steeds een stuk snelweg van 116
kilometer volledig bedekt onder
het ijs. Auto's kunnen er niet
sneller dan stapvoets en de auto
riteiten denken dat er nog zeker
10.000 mensen bezig zijn de snel
weg te berijden. Op een grote
snelweg die de provincies An hui
en Zhejiang verbindt zijn zeker
20.000 mensen gestrand. De ko
mende drie dagen wordt meer
sneeuw verwacht in het zuiden
en oosten van China.
Een sneeuwstorm heeft giste
ren ook een deel van het Midden-
Oosten in het wit gehuld. Ver
schillende snelwegen zijn ge
blokkeerd en scholen zijn geslo
ten. Kinderen in Jeruzalem speel
den in de sneeuw op straat.
De opwinding over de zeldza
me sneeuwval is groot. Even
geeft de pers in Israël meer aan
dacht aan de sneeuw dan aan de
moeilijkheden van premier Ehud
Olmert, vanwege een rapport
over de oorlog met Libanon in
2006. Ook in delen van Jordanië
en in Ramallah op de Westelijke
Jordaanoever kwam het leven tot
stilstand; op straat verschenen
sneeuwpoppen.
Hoewel er een of twee keer
sneeuw per jaar valt in Jeruza
lem, blijft die zelden liggen. Nu
lag er een pak sneeuw in de stad
en werd ook de Rotskoepel even
helemaal wit. De Israëlische me
teorologische dienst mat 20 cen
timeter sneeuw tot nog toe.
Ook op de Golanhoogvlakte, in
Noord-Israël en op de Westelijke
Jordaanoever werd zware
sneeuw gemeld. Toen Ramallah
ontwaakte, zagen sommigen
voor het eerst in hun leven
sneeuw. „De witte sneeuw be
dekt de oude wereld en ik voel
me alsof ik in een nieuwe, scho
ne en witte wereld ben beland",
zei Bothaina Smairi, die buiten
foto's stond te maken.
lijke definitie, zei McCormack.
De Amerikaanse hulp aan Ke
nia gaat voornamelijk naar niet-
gouvernementele organisaties
die zich bezighouden met de be
strijding van aids en malaria,
maar desondanks bekijken de VS
of de hulp op dezelfde schaal
moet worden voortgezet, aldus
Frazer. Eerder zeiden de VS de
hulp aan Kenia niet drastisch te
zullen terugschroeven. Ook de
Europese Unie en andere landen
hebben gedreigd de hulp aan Ke
nia te zullen verminderen als de
situatie in het land niet verbe
tert. Volgens Frazer spant presi
dent Mwai Kibaki noch oppositie
leider Raila Odinga zich voldoen
de in om een eind te maken aan
het geweld, dat uitbrak nadat op
27 december presidentsverkie
zingen waren gehouden.
Naar verwachting zal de crisis
in Kenia de boventoon voeren tij
dens de driedaagse top van de
Afrikaanse Unie in Ethiopië. De
eerste gesprekken tussen de Afri
kaanse staatshoofden zouden
vandaag beginnen. Onderhande
laars van Kibaki en Odinga zul
len in Ethiopië gezamenlijk rond
de tafel gaan zitten.
Secretaris-generaal van de VN
Ban Ki Moon gaat de 53 landen
toespi'eken om tot een vreedza
me oplossing te konien voor het
etnische conflict in Kenia.
JERUZALEM - Een Palestijn passeert de Damascuspoort in Oost-Jeruzalem. Als gevolg v
meter.
t sneeuwstorm was de Israëlische hoofdstad gisteren bedekt met een wit deken van zo'n 20 centi-
Foto EPA
Israël hoeft hulp niet te hervatten
huishoudens verspreid over heel
Irak werden ondervraagd. Daar
mee is het WHO-rapport veel uit
gebreider dan eerdere studies
naar het dodental in Irak. Vol
gens de onderzoekers is 151.000
echter een schatting en geen
exact getal. Het werkelijke do
dental kan volgens hen variëren
van 104.000 tot 223.000.
Een wetenschappelijke studie,
gepubliceerd in het gezagheb
bende Britse medische vakblad
The Lancet, sprak in oktober
2006 van wel 650.000 Iraakse do
den sinds de val van Saddam.
WASHINGTON (ANP) - Afghanis
tan loopt het risico als staat te
mislukken en een veilige haven
voor terrorisme te worden als
de internationale gemeenschap
niet snel stappen zet om de vei
ligheidssituatie in het land te
verbeteren.
Dat staat in een rapport van de
Afghanistan Study Group, die
wordt geleid door de voormalige
Amerikaanse NAVO-comman-
dant generaal James L. Jones en
de gewezen Amerikaanse VN-
ambassadeur Thomas Pickering.
Amerikaanse media en de Brit
se krant The Times berichtten
vandaag over het gisteren gepre
senteerde rapport van het onder
zoeksteam. De opstellers van het
rapport menen dat de macht van
de taliban, die twee jaar geleden
nog werd beschouwd als een ver
slagen groepering, groeiende is
in dunbevolkte gebieden.
De taliban zijn erin geslaagd
grote gebieden in het zuiden en
zuidoosten van Afghanistan on
der controle te krijgen of hierin
te infiltreren. Volgens de Agha-
nistan Study Group zijn veel Af-
ghanen daardoor teleurgesteld
geraakt in de internationale mi
litaire missie in hun land.
De NAVO heeft er gistéren bij
Canada op aangedrongen zijn
troepen niet terug te trekken uit
de Zuid-Afghaanse provincie
Kandahar. De NAVO belooft Ca
nada te helpen zoeken naar een
land dat bereid is duizend extra
militairen naar het gebied te stu
ren - een voorwaarde die Canada
heeft gesteld om in Afghanistan
actief te blijven na 2009.
De Canadezen hebben in Afgha
nistan sinds 2001 in totaal 78
manschappen en een diplomaat
verloren. De conservatieve rege
ring van premier Stephen Harper
staat onder grote druk de 2500
man sterke missie uit Kandahar
terug te trekken. Het mandaat
voor de missie loopt in 2009 af.
Afgezien van Groot-Brittannië
en Nederland zijn er geen Euro
pese NAVO-lidstaten met grote
contingenten in het gevaarlijke
zuiden van Afghanistan.
JERUZALEM (AP) - De Israëlische
regering hoeft de levering van
brandstof aan de Gazastroolc
van het hooggerechtshof niet te
hervatten. Israëlische mensen
rechtengroepen hadden het hof
gevraagd de sancties ongedaan
te maken.
Israël levert sinds een aantal we
ken minder brandstof aan de Ga-
zastrook, om de machthebbers
van Harnas aldaar te dwingen
een eind te maken aan de raket-
aanvallen die Palestijnse extre
misten vrijwel dagelijks op Israël
uitvoeren. De enige elektriciteits
centrale in de Gazastrook werd
anderhalve week geleden stilge
legd wegens een tekort aan
brandstof. De centrale voorziet
Gaza-stad van stroom. De rest
van het gebied krijgt stroom van
uit Israël.
Het hof oordeelde dat de maat
regel van de regering geoorloofd
is, omdat „de Gazastrook wordt
beheerst door een moorddadige
terreurgroep die onophoudelijk
de staat Israël en zijn burgers
probeert te treffen en het inter
nationale recht met zijn geweld
daden aan zijn laars lapt." Het
hof stelt dat Israël de plicht heeft
om in overeenstemming met het
internationale recht op te treden
tegen terreurorganisaties, „zon
der de bevolking van de Gaza
strook daarmee opzettelijk te be
nadelen."
BAGDAD - Iraakse vluchtelingenkinderen zitten naast hun tijdelijke onderkomen in een kamp in Bagdad. De
Iraakse Rode Halve Maan verspreidde gisteren hulppakketten voor 600 gezinnen die hun woning verlieten als ge
volg van het geweld in hun omgeving. De gevluchte gezinnen deden tegenover de Rode Halve Maan hun beklag
over hun behandeling door de Iraakse regering. Foto epa
CARACAS (IPS) - De haat tussen
de leider van de Colombiaanse
FARC-guerrilla en president Al-
varo Uribe is de grootste hin
derpaal op weg naar de vrijla
ting van de gijzelaars die de
FARC vasthoudt. Dat is de over
tuiging van "vredeswandelaar"
Gustavo Montayo, die onlangs
te voet van Bogota naar Caracas
trok en wiens zoon al tien jaar
gegijzeld wordt.
In een interview met IPS-corres-
pondent Humberto Marquez
zegt Moncayo dat de erkenning
van de FARC als "strijdende par
tij" de guerrilla er misschien toe
kan bewegen de meer dan veer
tig gijzelaars vrij te laten. De Co
lombiaan wandelde tussen 19
november en 17 januari van
Bogota naar Caracas, de hoofd
stad van het buurland Venezu
ela, waar hij werd ontvangen
door president Hugo Chavez.
Moncayo legde de 1492 kilome
ter af op joggingschoenen en
met kettingen om zijn hals en
zijn armen. Op zijn T-shirt
draagt hij het portret van zijn
oudste zoon, Pablo Emilio, die in
1997 als korporaal in het Colom
biaanse leger werd gevangen ge
nomen door het FARC. Hij is een
van de gijzelaars die FARC wil
ruilen tegen honderden guerril
lastrijders die in de Colombiaan
se gevangenis zitten.
De wandelende Colombiaan
legde eerder al 3000 kilometer af
in Frankrijk, Colombia en Vene
zuela. Omwille van zijn vreedza
me protest is hij al wel eens de
Latijns-Amerikaanse Gandhi ge
noemd. Op zijn tochten wordt
hij regelmatig begroet en tegen
gehouden door mensen die met
lxem op de foto willen. „Ik was
een leraar in een provinciestadje,
maar nu kent iedereen me", zegt
Moncayo.
Denkt u, na al die lange marsen,
dat de vrijlating van uw zoon
dichterbij is gekomen?
„We zijn nog altijd op zoek naar
de sleutel om de deur tot dit la
byrint te openen. President Hugo
Chavez heeft de sleutel tot één
deur gevonden. Hij heeft ervoor
gezorgd dat twee gijzelaars (Cla
ra Rojas en Consuelo Gonzalez,
IPS) vrijkwamen en dat er bewij
zen kwamen dat de gijzelaars
nog in leven zijn. We moeten nu
nog de sleutel vinden voor de
grote deur waarachter de andere
gijzelaars zitten, onder wie mijn
zoon Pablo Emilio."
Wie is nu eigenlijk verantwoorde
lijk voor de toestand waarin uw
zoon zich bevindt?
„Dat is een lastige vraag. Beide
kanten doen hun best, maar te
gelijk liggen ze dwars. Wij zitten
in dat spelletje gevangen. Om
vooruitgang te boeken is er poli
tieke en humanitaire wil nodig.
„We zoeken de sleutel om
dit labyrint te openen"
Het algemeen belang moet op de
eerste plaats komen. Veel men
sen raken verblind wanneer ze
aan de macht komen. Ze volgen
dan een politiek waarvan ze den
ken dat die correct is, terwijl de
meeste mensen er anders over
denken."
In de politieke crisis tussen Colom
bia en Venezuela en de presiden
ten Uribe en Chavez heeft die laat
ste voorgesteld om de guerrilla te
erkennen als strijdende partij, in
plaats van hen terroristen te noe
men. Denkt u dat dat de vrijlating
van de gijzelaars kan bespoedi
gen?
„Als het Rode Kruis, een onaf
hankelijke en apolitieke organi
satie, dat zegt, dan moeten we
dat voorstel ernstig onderzoe
ken. Als we FARC erkennen als
strijdende partij, betekent dat
niet dat we hun het land geven.
Uribe spreekt al met het Leger
voor Nationale Bevrijding (het
ELN is een kleinere rebellenbe
weging, IPS) en met de extreem
rechtse paramilitairen. Waarom
dan niet om tafel gaan zitten
met het FARC?
Het is triest te zien hoe de toe
stand woi'dt bemoeilijkt door de
rivaliteit tussen twee mannen
(Uribe en FARC-leider Pedro An
tonio Marin, alias "Manuel Maru-
landa", IPS), die elkaar haten en
graag wraak willen nemen."
Wat gaat u doen als deze mars
voorbij is?
„Ilc heb verschillende plannen.
Een mogelijkheid is een groot in
ternationaal team op te zetten
dat moet nagaan of de mensen
rechten worden gerespecteerd."
Dat zou betekenen dat die teams
de gezondheid van de gijzelaars
gaan onderzoeken?
„Ja, dat is essentieel. Het gebek
vecht over technische details en
woorden doet kostbare tijd verlo
ren gaan. Intussen sterven onze
familieleden in de jungle. Het
gaat hier over mensenlevens.
God verhoede dat we de dag van
hun vrijlating niet meer zouden
meemaken."
