Bijzonder onderwijs remt integratie niet Moderne techniek vraagt ander onderwijs FOCUS® Critici Nederlandse schoolsysteem creëren onjuist beeld van confessionele scholen geIïïïTTIst Reformatorisch Dagblad Opinie woensdag 30 januari 2008 PAGINA 11 opMB Het bijzonder onderwijs vormt geen belemmering voor integra tie in de Nederlandse samenle ving, stelt prof. mr. drs. B. P. Vermeulen. Om fundamentele veranderingen in het stelsel van onderwijsbekostiging te recht vaardigen dienen critici sterke re argumenten op tafel te leg gen. Een steeds terugkerende discus sie in de Nederlandse politiek is de vraag of de staat alleen de openbare school dient te finan cieren, die algemeen toeganke lijk is voor allen en een neu traal curriculum verzorgt. Veel al wordt aangevoerd dat het be ginsel van scheiding van kerk en staat vereist dat de staat geen confessionele scholen fi nanciert. De veronderstelling hierach ter is dat het in een religieus en cultureel zo gedifferentieerde samenleving als de Nederlandse noodzakelijk is om de school als integratie-instrument aan te wenden. De school dient kinde ren van verschillende etnische, religieuze, sociale en culturele achtergronden te leren om vreedzaam samen te leven, door hen respect voor elkaar bij te brengen, door hen te door dringen van de basisnormen van democratie en rechtsstaat en door gelijke kansen voor eenieder te creëren. Vaak wordt deze positie ge combineerd met de opvatting dat de openbare school de pro motor is van morele basiswaar den zoals autonomie, tolerantie en rationaliteit, waarmee we derzijds begrip wordt bevor derd; terwijl de bijzondere school een bron is van maat schappelijke verdeeldheid, doordat die zijn leerlingen af zondert en de tegenstelling ten opzichte van de "anderen" ver sterkt. Zwarte scholen Het pleidooi voor gemeenschap- pelijk-neutraal eenheidsonder- wijs wordt gevoed door de voor onderstelling dat een pluralis tisch schoolsysteem leidt tot een scheiding tussen scholen langs etnische en religieuze lij nen. Erkend moet worden dat de vrijheid van onderwijs mede het bestaan van monoreligieuze en mono-etnische scholen als neveneffect heeft. De grote meerderheid van bijzondere scholen selecteert echter niet op basis van godsdienst; slechts een beperkt aantal scholen doet dat wel. Benadrukt moet wor den dat een bijzondere confes sionele school die niet consis tent is in de toepassing van zijn selectiecriteria, het recht ver speelt om leerlingen op religi euze gronden te weigeren. Het is zeker zo dat zich nu zo'n twintig jaar een trend voordoet naar een voortschrij dende segregatie in witte en zwarte scholen. Het is evenwel zeer de vraag of deze trend ver oorzaakt wordt door het duale onderwijssysteem. Het lijkt er veeleer op dat deze ontwikke ling voornamelijk voortvloeit uit demografische en huisves tingspatronen. Simpel gezegd; een school in een zwarte wijk is zwart, terwijl een school in een witte wijk wit is. Het debat over het duale schoolsysteem is de afgelopen jaren verscherpt onder invloed van de vrees voor islamitische scholen, die zich zouden verzet ten tegen integratie en die mo gelijk zelfs het moslimfunda mentalisme propageren. Rap porten van de BVD/AIVD en de onderwijsinspectie rechtvaardi gen een dergelijke vrees tot op heden evenwel niet. De debat ten in het parlement hebben daarenboven nog eens duidelijk gemaakt dat alle scholen in hun onderwijs de beginselen van democratie en rechtsstaat moeten eerbiedigen, en dat de inspectie daarop controleert. Onjuist Het zou in strijd zijn met het gelijkheidsbeginsel zoals neer gelegd in de artikelen 1 en 23 van de Grondwet om islamiti sche scholen te sluiten of hun oprichting te verhinderen om dat zij islamitisch zijn. En het kan dan wel zo zijn dat deze scholen hun leerlingen waar den inprenten die niet volledig in lijn zijn met de basisbeginse len van de westerse maatschap pij, zoals individualisme en scheiding van kerk en staat, maar zolang deze scholen de wettelijke criteria vervullen, hebben ze het grondwettelijke recht om gefinancierd te wor den. Het lijkt mij dat de critici van het Nederlandse, schoolsysteem een onjuist beeld creëren van het bijzonder onderwijs. Het is niet zo dat een bijzondere school per definitie niet in staat is om integratie te bewerkstelli gen. Het komt mij daarentegen voor dat juist veel confessionele scholen in staat zijn om een ge voel van gemeenschap te creë ren. een (atmo)sfeer kunnen scheppen waarin burgerschaps vorming optimaal gestalte krijgt. Maar mogelijk is dit een subjectieve waarneming. Helaas zijn er tot nog toe maar weinig objectieve empirische gegevens over de relatie tussen integratie en denominatie die dit kunnen bevestigen of ontkrachten. De discussie over de vrijheid van onderwijs is een indicatie van een ontwikkeling die mo menteel plaatsvindt naar een strikte scheiding tussen de pu blieke en private sfeer, een dua lisme tussen de staat aan de ene kant en religie en cultuur aan de andere kant. Dit dualis me dicteert uniforme neutrali teit in de publieke sfeer en het doorsnijden van de traditionele banden tussen de staat en de confessionele organisaties. Of het al dan niet wijs is om de overheidsbekostiging van confessionele scholen voort te zetten, is niet eenvoudig te be palen. Het is in ieder geval dui delijk dat de neutraliteit en de scheiding van kerk en staat als zodanig zulke bekostiging niet in de weg staan. Bovendien functioneren confessionele scholen over het algemeen ade quaat, blijven ze binnen de grenzen van de wet en brengen ze niet minder geïntegreerde leerlingen voort dan andere schooltypes. Er dienen sterke argumenten naar voren te wor den gebracht om fundamentele veranderingen in het stelsel van onderwijsbekostiging te recht vaardigen. De auteur is hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Vrije Uni versiteit en was lid van de Onder wijsraad. Per 1 februari wordt hij lid van de Raad van State. Dit arti kel is gebaseerd op zijn publica tie "Vrijheid, gelijkheid, burger schap" (SDU Uitgevers. 2007). Vrij dag verschijnt een uitgebreid in terview met hem in het katern Mensen. „Het is zeer de vraag of de trend naar een voortschrijdende segregatie in witte en zwarte scholen veroorzaakt wordt door het duale onderwijssysteem. Het lijkt erop dat deze ont wikkeling voornamelijk voortvloeit uit demografische en huisvestingspatronen. Simpel gezegd; een school in een zwarte wijk is zwart, terwijl een school in een witte wijk wit is." De huidige leerlingen in onze klassen zijn anders dan vroeger, stelt ir. P. Jansen. Dat heeft con sequenties voor het onderwijs. Als we kijken naar de techniek in de huidige samenleving, dan valt op dat de verschillende technologieën nauw met elkaar verweven zijn. De mensheid is op een tweesprong beland. Blijft de techniek namelijk een werktuig van de mens, zoals het vanaf het begin af aan ge weest is, of gaat de techniek in grijpen in de kern c.q. denkpa tronen van de menselijkheid zelf? Het is een moeilijk te beant woorden vraag. Feit is wel dat we het stadium van wel of geen gebruikmaken van bepaalde technieken en middelen al voorbij zijn. Dat dwingt ons na te denken in hoeverre we ons door deze technieken laten stu ren in ons denken, omdat de techniek ons handelen al be paalt. Over dat eerste zou veel te schrijven zijn, maar het laat ste is voor dit artikel interes sant. Het stelt de vraag wat dit voor praktische consequenties heeft voor de inrichting van on ze school en onze visie op leren. De leerlingen van nu zijn van jongs af gewend uit de over daad van informatie te selecte ren en deze informatie naar hun hand te zetten. De jeugd die rond of na 1990 is geboren is een generatie die wel wordt aangeduid als de snel commu nicerende en associërende ge neratie, de zogenaamde Ein- steingeneratie. Het is een gene ratie die meer in digitale ter men en relaties denkt dan wel ke generatie daarvoor dan ook. De generaties daarna zullen, zo is mijn inschatting, nog digita- ler denken en de moderne tech niek tot hun lifestyle maken. Onderwijsvorm Is het een utopisch beeld dat ik schets als ik stel dat we als re formatorische scholen ook over een aantal jaren geconfron teerd worden met interactieve Het is een generatie die meer denkt in digitale termen en relaties dan ooit leercentrums, online lesmoge- lijldieden en virtuele kennisom gevingen? Steeds meer hoge scholen en universiteiten wer ken al met elektronische leer omgevingen. De generatie die nu voor ons in de klas zit, wordt na de zomervakantie bij wijze van spreken hiermee ge confronteerd. Zijn ze daar klaar voor? En vooral: wat doen wij eraan om hierbij aan te sluiten? In essentie komt het erop neer dat we er niet onderuit kunnen om onze onderwijsvormen op nieuw in te richten. Het is in wezen een verregaande conse quentie van het nieuwe leren. Het nieuwe leren zoekt aanslui ting bij de leerling en dat vraagt om continue aanpassin gen van onze onderwijsvormen. Ik leg hierbij de nadruk op de onderwijsvorm, omdat ik denk dat dit niet per definitie bete kent dat het om aanpassing van de onderwijsinhoud gaat. De kern van ons onderwijs blijft vanuit reformatorisch gedach tegoed de leerling tot Gods die nende persoonlijkheden te vor men. Het zal binnen ons onder wijs vanuit een eigen paradig ma moeten blijven gaan om diepgaande kennis en bruikba re vaardigheden. Gezonde mix Maar willen we de aansluiting met de huidige en opkomende jeugd niet missen en onszelf niet uit de markt prijzen, dan zullen we serieuze onderwijs kundige stappen moeten zet ten. De moderne techniek vraagt om aanpassing van ons onderwijs. Bepleit ik dan een afschaffen van boeken en klassikale lessi tuaties? Nee. want het onder wijs moet zich niet op hol laten brengen door de grillen van de dag en het daadwerkelijke con tact met de docent blijft nodig en essentieel. Vanuit mijn op tiek vooral essentieel omdat de docent een vormende taak heeft en dat is iets wat de mo derne techniek nooit zal kun nen overnemen. Verder werkt een bevlogen en goede gekwali ficeerde docent inspirerend en motiverend. Wel denk ik dat er een gezonde mix mogelijk en ook noodzakelijk is. Bij een der gelijke ontwikkeling kan me dia-educatie niet gemist wor den om de jongeren te leren juist en principieel met media om te gaan. De auteur is onderwijskundige en was docent. Hij werkt aan een proefschrift over de invloed van techniek op ons denken. MAATSCHAPPIJ RECHTEN THEOLOGIE BUITENLAND OPVOEDING Sociale contacten In Mens Maatschappij (82e jaar gang nr. 4) publiceert Jenny de Jong- Gierveld, emeritus hoogleraar aan de VU, samen met twee Canadese on derzoekers een vergelijkende studie over tijdbestedingspatronen van 45- plussers in Nederland en Canada. Mensen tussen de 55 en de 75 jaar lijken in een optimale positie te ver keren om hun sociale netwerk op peil te houden of uit te breiden. De mees ten hebben nog een redelijk goede gezondheid, velen zijn niet meer ac tief op de arbeidsmarkt, terwijl hun eventuele kinderen op eigen benen kunnen staan. De onderzoekers onderscheiden vrij willigerswerk en sociale vrijetijdsacti viteiten zoals verenigingen, ontmoe tingen in cafés en het bezoeken en ontvangen van vrienden en kennis sen. Dat alles draagt bij aan de uit bouw van iemands sociale netwerk. Uit eerder onderzoek is gebleken dat oudere mensen met een gevarieerd 9 netwerk over het algemeen minder eenzaam zijn dan mensen die het vooral moeten hebben van contacten met familieleden. Zowel in Canada als in Nederland le veren niet-werkende vrouwen een hogere bijdrage aan het vrijwilligers werk dan werkende vrouwen. Dat geldt vooral voor niet-werkende vrouwen zonder partner. Voor man nen geldt juist dat niet-werkenden zonder partner daar relatief weinig tijd aan besteden. In Canada zijn het vooral de laagopgeleiden die betrek kelijk veel tijd besteden aan vrijwilli gerswerk, in Nederland zijn dat man nen met een middelbaar opleidings niveau en vrouwen met een hoog op leidingsniveau. De onderzoekers hadden verwacht dat vanwege het minder uitgebreide systeem van sociale voorzieningen in Canada de mensen daar meer tijd zouden steken in vrijwilligerswerk. Juist het omgekeerde blijkt waar te zijn. Oudere Nederlanders hebben minder vaak een volledige baan. Bo vendien werkt in Nederland de ver zuiling met haar talloze vrijwilligers organisaties nog na. Christen Democratische Verken ningen (winter 2007) wijdt een the manummer aan misdaad en straf. Bob Hoogenboom, hoogleraar aan Nyenrode, schrijft daarin een kritisch verhaal over de toenemende rol van particuliere veiligheidsdiensten. Die markt groeit wereldwijd met 7 tot 12 procent per jaar. In Irak is op elke tien militairen één "private contractor" actief. Deze ontwikkeling sluit aan bij de tendens tot privatisering van over heidsdiensten. De subjectieve onvei ligheid neemt toe door de dramati sche presentatie van misdaad en ter rorisme in de media. Beveiligings bedrijven hebben belang bij het aan wakkeren van onveiligheidsgevoe lens. Veel onderzoek over veiligheid, mis daad en straf houdt het verschijnsel van de ingehuurde veiligheidskrach ten buiten beschouwing. Toch bete kenen die een ingrijpende verande ring van het beeld. Het bevoegd ge zag bepaalt nu niet meer exclusief welke onveiligheid wordt aangepakt. De primaire doelstelling van de con tractors is winstmaximalisatie. Hun opdrachtgevers hanteren een prag matisch misdaadbegrip. In hoeverre leidt misdaad tot verliezen? Recher chebureaus gebruiken methoden die voor de politie verboden zijn. De aan giftebereidheid is laag en veel conflic ten worden binnenskamers geregeld. De publieke sector daarentegen hanteert vanouds een normatief mis daadbegrip. Thans ontstaan er echter grijze gebieden tussen publiek en pri vaat, waarin strafvordering soms wat creatief wordt toegepast. Daardoor wordt de publieke veiligheid onder mijnd. In de Irakoorlog zijn meer contrac tors ingezet dan ooit tevoren in de Amerikaanse geschiedenis. Het pro bleem is echter dat de militaire com mandanten niet op hen aankunnen. Hun bereidwilligheid is afhankelijk van de veiligheidsrisico's die zij lopen. De logistieke diensten van de "priva te military companies" worden opge schort als het gevaar in de bewuste gebieden te groot is. Hierdoor zijn de Amerikaanse troepen verstoken van voedsel, materiaal en munitie op tij den dat zij onder druk staan. Zicht (33e jaargang nr. 4) brengt een themanummer over burgerschap. Dr. K. van der Zwaag bespreekt daar in de onlangs verschenen bundel "Re ligie in het publieke domein". Prof. Donald Loose (EUR) stelt daarin dat de liberale rechtsstaat en de religieu ze tradities min of meer op gespan nen voet staan met elkaar. Kenmer kend voor de liberale samenleving is immers dat religie thuishoort in de privésfeer. Toch zijn zowel de staat als de religieuze tradities erbij gebaat wanneer ze in het publieke domein met elkaar in gesprek kunnen. Religie in het publieke domein roept de vraag naar de inhoud van het burgerschap op, aldus Inigo Boe ken (Radboud Universiteit) in dezelf de bundel. Burgers zijn betere gelovi gen, zo luidt de titel van zijn bijdrage. Volgens De Mul lijkt de SGP, vanwe ge haar ondertekening van artikel 36 van de NGB, ideologisch gezien sterk op de politieke islam. Voorheen werd deze partij beschouwd als een on schuldige vorm van polderfolkore. Door de confrontatie met de politie ke islam heeft deze folklore echter voor velen haar onschuld verloren. Als het goed is, zo concludeert Van der Zwaag, is de christen met alle ve zels verbonden aan deze wereld om daar zijn roeping gestalte te geven. Christenen moeten laten zien dat zij volwaardige burgers zijn, al zijn ze in hun hart vreemdeling op deze aarde. Dr. C. S. L. Janse, oud-hoofdredacteur van het Reformatorisch Dagblad Reageren aan scribent? focus@refdag.nl. De opiniepagina biedt mensen die daaraan vanwege hun specifieke deskundigheid of persoonlijke betrokkenheid behoefte hebben, gelegenheid in te gaan op (semi-)actuele onderwerpen. De redactie behoudt zich het recht voor bijdragen (zonder overleg) te redigeren en/of in te korten, of zonder opgave van reden te weigeren. De aanbevolen lengte van een bijdrage bedraagt 750 woorden. Het zenden van een bijdrage impliceert dat de auteur aan de BV Reformatorisch Dagblad toestemming geeft tot het vastleggen, verveelvoudigen en verspreiden daarvan in gedrukte, elektronische of andere vorm, zoals cd-roms, databank, internet of op geluidsdragers. Coördinator: drs. W. van Klinken. E-mailadres: opinie@refdag.nl. OP GEMERKT KB Eén kerk Zal de bede van de Heere Jezus uit Johannes 17 ooit verhoord worden? Ja, het zal worden één kudde en één Herder! Wat een 'geharrewar' de laatste weken over het instituut kerk. Broeder Van den Belt heeft een „steen in de kerkelijke vijver gegooid" met zijn uitspraak: Terug naar Rome, herstel van Rome (RD 11-1 en 17- 1). Jammer, zo'n uitspraak, hoe wel anderen, die reageerden hem niet begrepen hebben. De éénheid moet echter verder te rug. Terug naar onze wortels, naar Israël (Efeze 2:11-22). De Messiasbélijdende Joden hebben de oudste (voor)rechten. en niet de Kerk van Nederland. Dr. Van den Belt heeft gelijk dat de ware, wereldwijde Kerk, zich niet be perkt tot Nederland. Kerken in het buitenland hebben niets met onze Drie Formulieren van Enig heid. Er zou een wijze groep broeders (de groep van dr. Klink wellicht) gevonden moeten wor den die de Drie Formulieren van Enigheid opnieuw toetsen en er het nodige aan toevoegen. Laten we zoeken dat het lichaam van Christus zichtbaar mag worden als een levend organisme in elk dorp en stad. waardoor anderen jaloers worden op onze liefde. Is er misschien een nieuwe bewe ging nodig? Een Katholiek-Israë- lisch-Evangelisch-Reformato- risch-Pinks ter-Ontwaken? Stich ting Kierpo misschien? Ons past maar één weg: de weg van schaamte, verootmoediging, schuldbelijdenis en verzoening over alles wat wij elkaar hebben aangedaan en elkaar nog steeds aandoen. Liefdeloosheid en ruzie zijn er genoeg waarin we God en elkaar verdriet aandoen. Laten we doen wat in 2 Kronieken 7:14 staat. Dat geve de Heere! T. van der Weijden Atmosfeerstraat 26 3328 GD Dordrecht Godsdienstvrijheid Ik schrok van het artikel "Gods dienstvrijheid beter verdedigen" door mr. J. van der Vlies (RD 26- 1). Daarin lees ik dat christenen met moslims moeten strijden voor de godsdienstvrijheid om dat „als vandaag de Koran verbo den wordt, de Bijbel het volgen de Boek zal zijn" en dat lijkt me geen koosjer standpunt. Wij moeten weten dat allah een an der woord voor satan is en niet een andere naam voor de Naam boven alle naam. Staat er niet in Koran en Ahadith dat moslims, zodra zij ergens de macht heb ben. Joden, christenen en niet- moslims dienen te doden? Of dat deze. als zij al in leven gelaten worden, als dhimmies zullen moeten leven? Op getuigen van ons geloof staat dan de dood straf. Beseft mr. Van der Vlies niet dat opkomen voor de (gods dienstvrijheid van moslims op termijn slechts kan resulteren in verlies van ons leven en onze vrijheid? Leest hij noch de Koran, noch de Bijbel? Moest de profeet Elia van de God indertijd respect en tolerantie voor de Baalsdienst tonen en die steunen? Nee: hij moest de afgodendienst als duis ternis ontmaskeren en verder al les in Gods hand laten. De totali taire ideologie die islam heet, vernietigt elke vrijheid. Ik meen dat Joden en christenen, in Gods Naam, keihard nee moeten zeg- gen tegen de Koran. Als dat nee veroorzaakt dat daarop de Bijbel verboden wordt, dan is dat Gods zaak en niet die van ons. Wij, die. de Schriften kennen, zullen des ondanks doorgaan met ervan te getuigen: dat is onze roeping. God vraagt niet van Zijn volk dat het de leugen tolereert teneinde Zijn Woord te beschermen. Ten eerste heeft dat Woord onze be scherming niet nodig (Want het draagt ons) en ten tweede zou men zo slechts tonen het Woord niet begrepen te hebben en de Auteur ervan niet te vertrouwen. G. Tabak-Veldhoen Geitenweide 29 2727 HA Zoetermeer Oecumene „Het is tijd voor een oecumene van de persoonlijke ontmoetin gen waarin we ons verheugen als we elkaar tegenkomen en ons aan elkaar kunnen scherpen" zei dr. B. Plaisier (RD 28-1). De PKN zoekt de oecumene met de RKK. Toen ik dat las dacht ik bij me zelf: Is het nu nooit genoeg met die kerk die zegt haar wortels te hebben in de Reformatie? Is wer kelijk niets haar te veel? Moet al les kapot wat goed is? Voor zover zij nog iets heeft met de Refor matie, verloochent zij toch over duidelijk datgene wat ze zegt të willen zijn. Hoe lang kan dit no'g goed gaan? Zelfs de hervormd-ge- reformeerde gemeenten worden uitgehold door evangelisch melo drama. Ik zal heel eerlijk zijn: het valt me ontzettend zwaar nog begrip op te brengen voor een kerk die alles wat de naam van relativisme ademt vereert en afkeurt datgene wat exclusief ge reformeerd wilt zijn. Hoewel, dan wil ik de PKN toch nog wel waarschuwen voor het absolute denken van Rome. Je kunt veel van Rome denken en zeggen, maar een leer van eenheid heeft zij wel. Maar dan moet ik ook zeggen dat die leer ronduit vals is. Het wordt daarom tijd dat de gereformeerden binnen de PKN kleur bekennen, of zijn zij -ik hoop het niet- van kleur ver schoten? Gert-Jan Wondergem Prinsenhove 34 4336 HB Middelburg Opgemerkt Abonnees kunnen in deze rubriek reageren op de redactionele inhoud van het RD. Uitzonderingen zijn. - rubriek "Uit de kerkelijke pers". - meditatielve bijdragen). - boek- en cd-recensies; - andere brieven onder Opgemerkt. Alle inzendingen (maximaal 300 woorden) moeten voorzien zijn van naam en adres van de schrijver en de titel van deze rubriek. De redactie behoudt zich het recht van bekorting of weigering voor. Plaatsing van ingezonden stukken betekent met dat de hoofdredactie met de inhoud instemt Brieven die niet worden opigenomen, worden niet teruggestuurd- Hierover kan niet worden gecorrespon- schnjver aan de BV Reformatorisch Dagblad toestem ming geeft tot het vastleggen, verveelvoudigen en verspreiden daarvan in gedrukte, elektronische of andere vorm, zoals cd-rom, databank, Internet of op geluidsdragers. E-mailadres: hoofdredactie@refdag nl. Uit onderzoek blijkt dat veel Europeanen zich zorgen maken over de bescherming van hun persoonlijke gegevens op internet. Overheden doen te weinig om de privacy op internet te waarborgen, luidde gisteren de stelling. De 308 stemmers op refdag.nl denken er zo over: Eens 15,3% DEiMinsvAN Reacties op refdag.nl: Frans de Kok (30), Den Haag: „Waar blijft de eigen ver antwoordelij kheid van de burger? De overheid kan toch niet overal voor zijn? Trou wens, wie zich niet op internet begeeft -wat ook heden ten dage nog heel goed mogelijk is- hoeft zich hier over in ieder geval geen zorgen te maken." Klaas (25), Bodegraven: „Wie niets te verbergen heeft, heeft ook niets te vrezen. Het is misschien wel goed. een beet je sociale controle op inter net." Kees (28). Ede: „Ik geloof dat het niet alleen op internet is. Wat denk je van al die tele foontjes? Ook daar worden veel mensen niet goed van." NIEUWE STELLING Slechts een op de vijf mensen vindt dat koningin Beatrix meer van haar privéleven moet laten zien. blijkt uit onderzoek een dag voor haar verjaardag. Het leven van de koningin is voldoende openbaar. Eens. Oneens. Stem nu op refdag.nl.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 2008 | | pagina 6