Vrees voor langdurige onrust na film
Democratie is
niet voor
bange mensen
EO haalt omstreden
dvd uit de handel
Commentaar
ALS NIEUWS JE
HART NOG RAAKT
I
13 Spectrum
Reformatorisch Dagblad
Weerbericht
Weersverwachting van Meteo Consult
min. 3°, max. 8°
directeur: ir. b. visser - hoofdredacteur: w. b. kranendonk
prijs per nummer 1,30 zaterdag 1,90
Dr. René Süss
roept
Lutheranen
opnieuw op
tot actie.
"3 Met medicijnen
achter het
stuur net zo
gevaarlijk als
met borrel op.
www.refdag.nl
dinsdag 29 januari 2008, 37e jaargang nr. 253
Hulp Harnas
bij
dichten grens
Gaza
en Egypte.
PS Utrecht
stemt in
met onderzoek
naar fusie
in Vallei.
A De voordelen van
een Europees
betalingssysteem
moeten gebruiker
ten goede komen.
Echte cocakauwers
gebruiken twee of
drie porties per dag.
Enige regen
Bewolkt, maar droog. In de late
nacht in het westen regen, mor
genochtend ook elders, 's Mid
dags meest droog en later opkla
ringen. matige wind, draaiend
van zuidwest naar noordwest.
Zie voor uitgebreid weeroverzicht pag. 17
Redactie politiek
DEN HAAG - De mogelijke on
rust na het uitzenden van de
film van PW-leider Wilders zou
wel eens dagen kunnen duren,
schrijft het ministerie van Bin
nenlandse Zaken in een waar
schuwingsbrief.
Minister Ter Horst van Binnen
landse Zaken houdt er rekening
mee dat mogelijke ongeregeldhe
den als gevolg van Wilders' Ko
ranfilm meerdere dagen zullen
aanhouden. Ze heeft daarom gis
teren gemeenten, politie, brand
weer en ambulances in een brief
gewezen op maatregelen die ze
kunnen nemen. Actualiteiten
programma EénVandaag citeer
de gisteren uit de brief.
Het ministerie heeft het Lande
lijk Operationeel Coördinatie
Centrum (LOCC) opdracht gege
ven eventuele onrust te coördi
neren. Het LOCC verwacht een
capaciteitstekort wanneer ze
meerdere dagen moet optreden.
In dat geval zouden de autoritei
ten bijstand kunnen vragen van
het leger of de marechaussee.
Ook zouden alle verloven van
hulpverleners kunnen worden
ingetrokken en moet overwogen
worden cursussen, oefeningen
en opleidingen te annuleren.
De directeur-generaal veilig
heid van Binnenlandse Zaken,
Schoof, zei in het televisiepro
gramma dat er „vaker dit soort
brieven" worden verstuurd, on
der meer bij het Europees kampi
oenschap voetbal of een dreigen
de overstroming. „We moeten
ons voorbereiden op het ergst
denkbare. Zonder dat we daar
mee zeggen dat het ook ge
beurt", aldus Schoof.
Film Wilders
Ministerie vreest langdurige
onrust na Koranfilm van PW-
fractieleider Wilders.
Nieuwe brief van kabinet met
veiligheidsinstructies voor ge
meenten en politie.
Topambtenaar vindt uitlekken
brief „vervelend."
De topambtenaar gaf aan dat
de overheid zich het best in stilte
kan voorbereiden en hij noemde
het daarom „vervelend" dat de
brief is uitgelekt.
Vorig jaar november verstuur
de minister Ter Horst voor het
eerst een brief over de Koran
film. Daarin riep ze alle burge
meesters op „extra alert" te zijn
op onrust en spanningen die tus
sen bevolkingsgroepen kunnen
ontstaan door de film.
Wilders verwacht de film begin
maart uit te kunnen brengen.
Bush in State of
the Union: Beleid
Irak een succes
Van onze correspondent
NEW YORK - President Bush
heeft gisteren presenteerde zijn
laatste "State of the Union" (re
geringsverklaring) gepresen
teerd. Bush noemde zijn beleid
in Irak een succes „hoewel de
vijand nog niet is verslagen."
De huidige economische proble
men in Amerika omschreef Bush
als „een periode van onzeker
heid", hoewel de economie vol
gens hem fundamenteel gezond
is.
Niettemin drong hij er bij het
parlement op aan zijn stimule
ringsplan a 150 miljard dollar zo
snel mogelijk te aanvaarden.
Daarop is weinig kans. Het Huis
van Afgevaardigden is weliswaar
akkoord, maar de Senaat wil nog
belangrijke wijzigingen in het
voorstel.
In tegenstelling tot vorige rege
ringsverklaringen waren er dit
maal geen ingrijpende voorstel
len meer. Dat is begrijpelijk,
want Bush' termijn zit er bijna
op. Feitelijk heeft hij nog 51 we
ken te gaan, maar politiek is z'n
rol praktisch uitgespeeld zodra
de Democratische en Republi
keinse partijconventies komende
zomer de kandidaten voor zijn
opvolging formeel benoemd heb
ben.
Commercieel
pluimvee kan
weer naar buiten
Redactie economie
DEN HAAG - Commercieel ge
houden pluimvee mag weer
naar buiten. Minister Verburg
(Landbouw) hief gisteravond de
afschermplicht op.
Vlak voor Kerst. 21 december,
stelde Verburg de afschermplicht
in nadat in Duitsland en Polen
bij verscheidene pluimveehou
ders de ook voor mensen gevaar
lijke H5Nl-variant van de vogel
griep was aangetroffen.
Die dreiging is nu minder, al
dus Verburg, die er op wijst dat
er al drie weken geen besmette
vogels zijn gevonden. Alleen in
Groot-Brittannie bleken enkele
knobbelzwanen onlangs nog be
smet met vogelgriep. Maar om
dat er geen vogeltrek is uit Enge
land naar Nederland, verbindt de
minister geen conclusies aan die
vondst.
Leider Orthodoxe
Kerk Griekenland
(69) overleden
ATHENE (ANP) - De leider van
de Grieks-Orthodoxe Kerk,
aartsbisschop Christodoulos, is
gisterochtend op 69-jarige leef
tijd overleden aan de gevolgen
van lever- en darmkanker. Dat
berichtte de Griekse staatstele
visie NET.
Christodoulos is thuis in Athene
overleden na een lang ziekbed.
Hij weigerde naar het ziekenhuis
te gaan, vijfmaanden nadat een
levertransplantatie in Miami was
mislukt. NET liet weten dat vier
dagen van nationale rouw zijn
afgekondigd voor een van de po
pulairste aartsbisschoppen uit de
Griekse geschiedenis.
Het lichaam van Christodoulos
zal tot de begrafenis, donderdag,
in een kathedraal in de Griekse
hoofdstad liggen. De heilige sy
node kiest op donderdag 7 febru
ari Christodoulos' opvolger.
Pieter Jan Dijkman
Interview
DEN HAAG - De WD-fractie-
voorzitter in de Senaat, Rosen
thal, vindt het „overdreven" dat
burgemeesters en politiekorp
sen waarschuwingsbrieven van
de regering krijgen. „Dat wekt
de indruk dat we bang zijn."
Nederland moet zich volgens het
kabinet voorbereiden op het
ergst denkbare. Wilders' film
over de islam zou wel eens voor
een dagenlange onrust kunnen
zorgen. Waakzaamheid is dus ge
boden.
Het kabinet stuurt daarom
waarschuwingsbrieven naar bur
gemeesters en politie- en brand
weerkorpsen. Niet alleen Amster
dam en Rotterdam, ook gemeen
ten als Echt-Susteren en Lopper-
sum krijgen de brieven met vei
ligheidsinstructies. Prof. dr. U.
Rosenthal, WD-ffactievoorzitter
in de Eerste Kamer, hoogleraar
bestuurskunde en voorzitter van
het COT Instituut voor Veilig
heids- en Crisismanagement,
vindt dat „overdreven."
Wat is uw bezwaar tegen de
maatregelen van het kabinet?
„Ik begrijp dat de Nederlandse
regering alert is op wat er zou
kunnen gebeuren als Wilders die
film met kritiek op de islam zou
vertonen. Maar het is overdreven
om brieven te sturen naar alle
gemeenten in Nederland, die na
tuurlijk binnen de kortste keren
breed worden uitgemeten in de
media. Er zijn een heleboel ge
meenten die niets zullen merken
van onrust.
Dit beleid kan de indruk wek
ken dat we bang zijn. Ik zeg niets
over de inhoud van die eventuele
film van Wilders; hij heeft het
volste recht om zo'n film te ma
ken. Een cartoon, een boek of
een film met kritiek op een reli
gie hoort bij het recht op vrije
meningsuiting. Een weerbare de
mocratische rechtsstaat moet
dat recht koesteren. Democratie
is nu eenmaal niet voor bange
mensen."
Hoe zou het kabinet dan moeten
handelen?
„Ik had een selectiever beleid
verwacht. Ik denk dat de infor
matie beter volgens het principe
"need to know" verspreid zou
kunnen worden; alleen de nood
zakelijke informatie. Bovendien
zou het meer via de inlichtingen
diensten kunnen lopen. Ik kan u
verzekeren dat in ons land, on
danks de openheid, veel informa
tie en veiligheidsmaatregelen
strikt geheim kunnen blijven."
Wat vindt u van de grote aan
dacht in de media?
„De media doen gewoon uitste
kend hun werk. ze hebben de
plicht om goed uit te zoeken hoe
het nu zit met alle maatregelen.
Het valt me wel op dat vooral lie
den uit het buitenland forse uit
spraken doen. Ik las dat de groot
moefti van Syrië en een ex-am
bassadeur van Maleisië in ons
land aan Wilders een ernstige
waarschuwing uitdeelden. Laten
zij zich met zaken in hun eigen
land bezighouden. Ik hoor de
grootmoefti graag over de dicta
tuur en onderdrukking in Syrië.
In Maleisië zit de oppositieleider
achter slot en grendel op verden
king van homoseksualiteit. Ik
zou zeggen: doe daar wat aan."
WASHINGTON - President George Bush heeft de Amerikanen gevraagd om vertrouwen in de economie en om geduld met de oorlog in Irak. Bush hield
gisteravond zijn laatste State of the Union. Foto epa
Binnenlandredactie
HILVERSUM - De Evangelische
Omroep heeft dvd's met een
aangepaste versie van de BBC-
natuurserie "The Life of Mam
mals" uit de handel genomen.
De woordvoerder van de omroep
zei vandaag dat de EO al in no
vember heeft besloten de 1000
tot 1500 exemplaren van de dvd
niet te verkopen, om een discus
sie over de evolutieleer naar aan
leiding van de serie te voorko
men.
„Een mooie documentaire
moet nooit de aanleiding zijn
voor een discussie over schep
ping en evolutie. Dat doen we
binnenkort in een andere con
text." Welke context dat is, wil
de woordvoerder nog niet zeg
gen.
Honderden Nederlandse en
Vlaamse wetenschappers onder
tekenden afgelopen zomer een
petitie waarin de BBC werd ver
zocht te voorkomen dat Neder
landse omroepen in natuurpro
gramma's van de Britse omroep
schrappen. De aanleiding was de
ontdekking van evolutiebioloog
Gerdien de Jong dat de EO uit de
natuurserie "The Life of Mam
mals" (het leven van zoogdieren)
fragmenten had aangepast of
verwijderd waarin de evolutie
leer aan de orde kwam. De EO-
woordvoerder: „Wij zijn voor het
voeren van een open discussie
over het ontstaan van de aarde.
Dat kan niet als voetstoots wordt
aangenomen dat de evolutie de
enige ware leer over het ont
staan van de mens is."
De Jong en Roskam laten in een
persbericht weten dat de EO for
meel op zijn standpunt blijft
staan in de toekomst gevoelige
passages te blijven neutraliseren.
„In goed overleg met de BBC", al
dus de woordvoerder van de EO.
„Dat doen we al jaren. We heb
ben geen verbod gekregen."
Volgens Roskam en De Jong
keuren „invloedrijke christelijke
wetenschappers" de handelwijze
van de EO af. De EO heeft echter
geen idee op wie de twee weten
schappers doelen.
Uit navraag bij Roskam blijkt
dat het om één wetenschapper
gaat, die „in de wandelgangen"
heeft gezegd; „Dat (censureren,
red.) moet de EO niet doen."
Weg met Valentijn
ROTTERDAM (ANP) - Wie geen
origineel cadeau kan bedenken
voor zijn of haar Valentijn, kan
sinds gisteren terecht bij het Rot
terdamse vervoersbedrijf RET.
Die geeft namelijk gratis open-
baarvervoerkaartjes weg op ww-
w.OValentijn.nl. Reizigers kun
nen voor hun geliefde via deze
website een 'Valentijnskaartje'
aanvragen. De actie is een po
ging om meer mensen gebruik te
laten maken van het openbaar
„Bijbelvertaler moet
schade beperken"
VUGHT - De vertaler van de
Naardense Bijbel, ds. P. Ousso-
ren, vindt dat vertalers de Bijbel
zo letterlijk mogelijk moeten
vertalen uit de grondtalen. Zo
kunnen ze de schade, die iedere
vertaling volgens hem oplevert,
beperken. Van de Naardense Bij
bel zijn inmiddels zo'n 17.000
exemplaren verkocht, meldt uit
geverij Skandalon.
Zie ook pag. 2.
„Holocaustverhalen
nu verzamelen"
AMSTERDAM - De Amsterdamse
chemicus ir. J. Sajet roept zeven
tigplussers op om zo veel moge
lijk verhalen, foto's en documen
ten van en over Holocaustslacht-
offers te leveren, voordat die ge
gevens verloren gaan. „Dat
maakt de overledene meer tot
mens en minder tot dossier."
Zie ook pag. 3.
Servië krijgt van EU
niet meer dan opstapje
BRUSSEL - De Europese Unie
heeft Servië gisteren vrijere han
del, mildere visumregels en nau-
were diplomatieke betrekkingen
aangeboden, als wapen tegen de
antiwesterse gevoelens in het
land, waar zondag de tweede
ronde van de presidentsverkie
zingen plaatsvindt.
Zie ook pag. 5.
Leger Kenia bestookt
menigte vanuit de lucht
NAIVASHA - Twee Keniaanse le-
gerhelikopters hebben vandaag
het vuur geopend op een menig
te in de stad Naivasha in de Rift-
vallei in het westen van Kenia.
Dat hebben getuigen laten we
ten. De door de helikopters be
stookte menigte heeft in Nai
vasha leden van de Luostam in
het nauw gedreven.
Zie ook pag. 6.
Strultton wil bouwen
onder Amsterdam
AMSTERDAM - Bouwbedrijf
Strukton wil flink gaan bouwen
onder Amsterdam. Zo wil het be
drijf onder de grachten zes lagen
realiseren met ruimte voor par
keren, afvalinzameling en we
gen. Het bedrijf presenteerde
vandaag tijdens een congres een
ambitieus plan om de stad zo on
der meer van zijn grote parkeer
probleem af te helpen.
Zie ook pag. 7.
Bankmedewerker
Kerviel op vrije voeten
PARIJS - De Franse bankmede
werker Jéröme Kerviel is gister
avond na twee dagen verhoor op
vrije voeten gesteld. De hande
laar van de Franse bank Société
Générale is wel onder toezicht
van justitie gesteld.
Zie ook pag. 11.
Doel gemist
Het heeft iets bizars. Wekenlang is Ne
derland, meer in het bijzonder de me
dia, in de ban van een film die er nog
helemaal niet is en waarvan de inhoud
nog maar zeer ten dele bekend is. Als
het gaat om de aandacht die er tot nu
toe geweest is voor de Koranfilm van
Kamerlid Wilders, had het allemaal wel
een tandje minder gekund. Maar in on
ze door ongeduld beheerste samenle
ving is het blijkbaar niet meer mogelijk
met enige kalmte af te wachten waar
de PW-leider nu eigenlijk mee komt.
Kalm afwachten sluit verstandig pre
ventief handelen overigens niet uit.
Met name de overheid is daartoe ge
roepen. Het kabinet valt dan ook al
leen maar te prijzen voor het feit dat
het de regie in handen neemt en zich
in samenspraak met lokale overheden
voorbereidt op eventuele onlusten.
Wie zich de Deense cartoonrellen in
herinnering roept, beseft dat het verre
van denkbeeldig is dat de zaak, na de
'première' van de film, uit de hand
loopt. Daarmee is niet gezegd dat mos
lims groot gelijk hebben om herrie te
schoppen over een kwestie als deze. In
tegendeel. Maar een overheid die haar
taak serieus neemt, moet de realiteit
onder ogen zien, of die realiteit haar
nu aanstaat of niet.
Ondertussen zou Wilders zich weieens
de vraag mogen stellen waar hij nu ei
genlijk mee bezig is. Zeker, het is in ons
land toegestaan een film te maken. En
zeker, dat mag ook een kritische film
zijn over een heilig boek. In het geval
van de Koran is er ook beslist wel aan
leiding om kritisch te zijn, vooral over
de wijze waarop een kleine groep radi
calen dit boek interpreteert en toepast.
Maar niet alles wat mag, is ook nuttig
en raadzaam. Het grote probleem van
de door Wilders aangekondigde film is
dat die zijn doel geheel voorbijschiet.
Moslims zullen niet plotseling heel an
ders tegen hun heilige boek gaan aan
kijken. Mensen die de Koran een ver
schrikkelijk geschrift vinden, blijven dat
vinden. Een inhoudelijk debat over de
Koran, over de uitleg en het gebruik
ervan, zal zeer waarschijnlijk niet van
de grond komen.
Zoals van zo'n inhoudelijk debat tot
nu toe weinig te bespeuren valt, zo zal
het vermoedelijk ook na publicatie
gaan. Veel gepraat over de toon van
het islamdebat, veel geschrijf over het
tumult eromheen, maar weinig ge
sprek over het eigenlijke punt dat Wil
ders wil maken.
Wie dat tot zich door laat dringen,
moet concluderen dat het aankondi
gen en uitbrengen van een Koranfilm
niet verstandig is. Het is absoluut van
belang op te komen voor verdrukte
mensen in moslimlanden, het is bijzon
der belangrijk te wijzen op de gevaren
van islamitisch extremisme, maar het
uitbrengen van een dergelijke film za
delt de hele maatschappij op met flin
ke risico's, terwijl aan het oplossen van
het gesignaleerde probleem bitter wei
nig wordt bijgedragen.
Het zou van wijsheid getuigen als Wil
ders zijn film alsnog zou afblazen. Dat
is geen kwestie van buigen voor de
druk van moslims -die druk is op dit
moment nog niet eens zo groot-, maar
een zaak van gezond verstand, van het
laten prevaleren van het algemeen be
lang boven het persoonlijk belang.
Helaas is dat voor de PW-leider een
moeilijke opgave. Hij verwijt moslims
starheid en een gebrek aan relative
ringsvermogen, maar gaat daar zelf in
gelijke mate mank aan.
O Jaarabonnement,
met jaarbetaling O 255.- O 259,-
O Jaarabonnement,
met maandbetaling O 22,35
O Kwartaalabonnement,
met kwartaalbetaling O 67,50 O 69,50
Naam dhc/mevr_
Postcode-
Telefoonnummer:
Handtekening
Bon sturen naar.
Reformatorisch
Dagblad BV.
Abonneeservice,
Antwoordnummer 92,
7300 VB Apeldoorn
(postzegel niet nodig).
Of bel naar: 055-5390222.
w alsnieuwsjehartnograakt.nl