Nationale ramp trof ons in een woedende
nacht van Zaterdag op Zondag.
Noodtoestand in verscheidene plaatsen.
Nederlands Dagblad
In verband met de herdenking van de Watersnoodramp drukken we op deze pagina de voorpagina
af van het Gereformeerd Gezinsblad van 3 februari 1953. De voorloper van het huidige
Nederlands Dagblad berichtte die dag voor het eerst over de overstromingen.
zaterdagopzondag 1 FEBRUARI 2003 2
Be JAARGANG.
DINSDAG 3 FEBRUARI 1Ö53.
No, 350
Hoofdredacteur; P. JONGELING
Redactie- en Administratie-bureaus
Kanaalstraat 8 Postbus 130 Apeldoorn
Telefoon 6060 (K 6760)
Uitgave van Stichting De Vrije Kerk Apeldoorn.
Post Giro 208305.
Bankrelatie: Ned, Handel Maatschappij N.V*
Agentschap Apeldoorn.
Bijkantoor voor de Noordelijke provinciën:
Brandenburgerstraat 3a, Groningen Tel. 23334 (K 5900)>
Bijkantoor voor Rotterdam en omgeving:
Siaghekstraat 94, Rotterdam-Z. Telefoon 71386 (K 1800
cmi
Verschijnt 3 x per week.
Abonnementsprijs 4:05 {of 5.05; hierbij inbegrepen
voor steun Gezinsbladfonds) b|j vooruitbetaling vóór of op
de eerste van leder kwartaal, per ..giro», postwissel of bank.
BIJ feetaling per kwitantie 4.30 per kwartaal.
Ad vectenti ën:
ramiliëbencnten o.n per mm.
Vraag en aanbod: tot 10 w. f 1.—
tot ZÓ w. 2.—, tot 30 w. 3.-
van de handel: f 0.18 per mm.
BU contract belangrijke korting.
Advertenties en alles wat nieuwe opgaven, betalingen, adres*
wijzigingen etc. betreft te zenden aan het adres van de
administratie te Apeldoorn.
Op het ogenblik (Maandagechtend) nu er een
weinig tekening in de situatie komt, is het moge
lijk de ramp die ons land in de nacht van Zaterdag
op Zondag heeft getroffen ten dele te overzien.
Een Noord-Westerstorm, met een springvloed,
raasde met een snelheid van Ongeveer honderd zes
tig km per uur op onze kusten af, joeg het zee
water in de riviermonden, beukte op de djjken en
waterkeringen en deed deze bezwijken. Woedend
en ziedend stroomde het water door de gemaakte
openingen naar binnen. Het Zuiden en het Wésten
van Nederland was tot noodgebied geworden,
Grote stukken steden, dorpen en polders staan
blank. Vele plaatsen hebben geen contact meer
met de buitenwereld. Van Ameland in het Noorden
tot Cadzand ih Zweeuws Vlaanderen, hebben het
kustgebied en de daarachter gelegen polders
zwaar te lijden gehad. Gp het ogenblik telt men
reeds 250 doden en de mogelijkheid bestaat dat dit
aantal nog belangrijk zal stygen. De hulpver
lening, die eerst ongeorganiseerd maar'met gróte
liefde werd geboden, wordt thans moer gecoördi
neerd ter beschikking gesteld. Leger Marine en
Luchtmacht, door middel van radio naar hun gar
nizoenen teruggeroepen, bieden thans naast het
Rode Kruis en de particuliere organisaties, hun
steun aan de inwoners van de rampgebieden. Uit
alle delen van hét land zyn reeds berichten binnen
gekomen over spontane hulpverlening. Overal
blijkt het medélevèh mét de slachtöfférs van 8e
natuurramp zeer groot, evenals in het buitenland
De centra van dé nood zyn: Tessel, waar by
Oude Schild en Nieuwe Schild dijkdoorbraken wor
den gemeld. De Noordzeekust heeft het meest te
lijden gehad by Noordwijk, Katwyk en Hoek van
Holland, bij 's-Gravenzande zyn de duinen over een
grote lengte weggeslagen. Mocht ds hulp, die men
daar op hét ogenblik organiseert geen effect heb
ben, dan wordt het gehele Westland met onder
lopen bedreigd. De overige noodgebieden zijn in
Zuid-Hoïland bij VlaardingenMaassluis, Rotter
dam, De Krimpenerwaard, de Alblass er waard, ÏJs-
selmonde en Dordrecht. Verder naar het Zuiden
is by Willemstad bij het Hollands Diep op twee
plaatsen de dijk doorgebroken. Op het eiland
Goeree-Overfalkkee wordt Stellendam ernstig be
dreigd. Het Zeeuwse eiland Walcheren, pas be
komen van de vreseiyke ramp gedurende Öe oor
log, wordt opnieuw met ondergang bedreigd. De
duinen en de zeedyk by Westkappelle zijn vernield,
by Vlissingen en by Veere zyn de gaten, geslagen
door de bommen in 1944, opnieuw geopend. Op
Zuid-Beveland worden Kruïningen en Rilland Bath
ernstig bedreigd door dijkdoorbraken. Ook West-
Noord Brabant heeft enkele doorbraken, o.a. by
Dinteloord én Halsteren, ten Moorden van c
spoorSyn Bergen op Zoom—RoosendaalMoer
dijk. Ten slotte werden uit Terneuzen en Honte-
nisse in Oost Zeeuws Vlaanderen soortgelijke
rampen als geheel West Nederland hebben getrof
fen, gèmeid.
Een nationale ramp
Een nationale ramp van sinds
lang niet gekende omvang heeft
Nedex-land getroffen. De door de
felle noord westerstorm opgezweepte
zee 'heeft bij springvloed in een
razende aanval dijken en water
keringen doorbroken, duinenrijen
stukgevreten en steden en dorpen
overstroomd.
Honderden mensen zijn verdron
ken. Duizenden verkeren op het
moment dat wij dit schrijven nog
in levensgevaar. Voorshanas onbe
rekenbaar groot is de aangerichte
schade. Velen hebben al hun bezit
tingen verloren.
Herinneringen aan de vreselijke
stormrampen uit de middeleeuwen,
als de St. Elizabethsvloed, komen
weer boven. Dat zulke dingen nu
nog kunnen gebeuren, had vrijwel
niemand voor mogelijk gehouden.
Wel breekt er :s winters bij zware
ijsgang een enkele keer nog eens
èen rivierdijk, maar thans hebben
gelijktijdig op tientallen plaatsen
zware zeedijken het begeven en is
er watersnood van Texel tot
Zeeuws-Viaanderen.
Landgenoten, voor een deel ook
kerkgenoten, zijn zwaai* getroffen.
Ons medeleven gaat naar hen uit.
Materiële hulp is dringend nodig.
Moge heel ons volk de getroffenen
in deze nood bijstaan, opdat het
leed en de schade gelenigd en ver
holpen worden voor zover dat in het
menselijk vermogen ligt.
Reeds heeft de nationale hulp
vaardigheid zich op spontane wijze
geuit. Overal is men bezig geld en
kleding op grote schaal in te zame
len en hebben hónderden zich be
reid verklaard, evacué's te herber
gen. Dat niemand onzer verzuime
zijn bijdrage te leveren tot afwen
ding van de gevolgen dezer schrik-
kelijke ramp. De naakten moeten
worden gekleed, de hongerigen ge
spijzigd, de daklozen geherbergd, de
zo plotseling verarmden van nieuw
„bezit voorzien.
Wanneer wc in de gebeurtenissen
van Zondag alleen maar „het spel
der losgebroken natuurkrachten"
zien, dan is het wérkelijk gebeuren
ons ontgaan.
De HEERE werkt in dit alles.
Vuur en hagel, sneeuw en damp, de
stormwind die Zijn woord doet, alle
zijn ze Zijn dienaren,
„Als Hij spreekt, zo doet Hij een
stormwind opstaan, die haar golven
omhoog verheft.
Zij rijzen op naar de hemel, zij
dalen neder tot in de afgronden;
hun ziel versmelt van angst.
Zij dansen en waggelen als een
dronken man, en al hun wijsheid
wordt verslonden.
Doch roepende tot de HEERE in
de benauwdheid die ze hadden, zo
voerde Hij ze uit hun angsten.
Hij doet de storm stilstaan, zodat
hun. golven stilzwijgen". (Psalm
107 25—29).
i]i
Zo is er stellig in de bange uren
van storm en watervloed ook door
velen, die God nog kennen, geroe
pen tot Hem die uit angst en nood
kan verlossen. Zo zal er ook thans
nog veel smeking zijn. En misschien
ook aanvechtingen,,, bij kirfderen
Gods die zwaar werden getroffen
en die nuvragen waarom dit leed
juist hen moest treffen.
Laten dezulken hun ziel uitstor
ten in het troostgevende gebed, dat
we achter in onze kerkboeken, vin
den:
„Eeuwige, barmhartige God en
Vader.' Gij zijt de eeuwige zaligheid
der levenden en het eeuwig leven
der stervenden Gij alleen hebt dood
en leven in Uw hand. Zonder op
houden zorgt Gij alzo voor ons, dat
gezondheid noch krankheid, goed
noch kwaad ons kan,overkomen, en
geen haar van ons hoofd valt zon
der Uw wil, en Gij voor Uw gelovi
gen alle dingen te hunnen beste
keert.
Wij bidden U, verle.en ons de ge
nade Uws Heiligen Geestes, dat Hii
ons lere onze ellendigheid recht te
kennen, en geduldig Uw kastijdin
gen te verdragen, die wij toch dui-,
zendmaal groter verdiend hebben.
Wij weten dat zij ons niet zijn
KATWIJK: Wat er overbleef van het
restaurant Brittenburgaan de boule
vard te Katwijk, waarvan de muren
aan zeezijde tótaal weggeslagen wer
dén.
tekenen van Uw toorn, maar van
Uw vaderlijke liefde jegens ons,
opdat wij met de wereld niet ver
oordeeld worden".
Trooste de HEERE door Zijn
Woord allen die in deze plotselinge
moeite en ellende op Hem vertrou
wen. Make Hij ons aller harten be
reid om te steunen en te helpen
mét alle macht. Moge er 20 aan deze
grote nationale ramp toch ook nog
een zegen verbonden zijn.
Hoe te helpen?
Van vele zijden bereiken ons
reeds vragen van lezers, hoe men
het beste de getroffen bevolking in
de noodgebieden kan helpen, of het
Gereformeerd Gezinsblad ook een
eigen hulpactie voor de berooide
broeders en zusters zal opletten,
enzovoort.
Op dit moment is de toestand nog
weinig overzichtelijk. Wel staat
vast dat we hier te doen hebben
met een nationale ramp, die bijna
geheel Zuidwest-Nederland beeft
getroffen, en dat de schade in de
milliarden zal lopen,
Voorshands lijkt ons de juiste
weg datwe allen naar vermogen
bijdragen aan de grote nationale
hulpactie. Mocht te zijner tijd blij
ken dat er in eigen kring in het
oog springende gevallen zijn waar
hij extra hulp dringend nodig is,,
dan zal ons blad uiteraard gaarne
een voor dit doel opgezette hulp
actie publiceren en stimuleren.
NOORDZEEKUST. De West-
klist van Noord- en Zuid-Hol
land heeft van de watersnood
ramp eimstig te lijden gehad.
De Honds'oosse zeewering heeft
het gehouden, maar hele stuk
ken duin zijn ten Zuiden er van
weggeslagen. Bij Noordwijk en
Zandvoort zijn stukken boule
vard met aangrenzende bebou
wing geheel weggeslagen.
De Noordwestelijke hoek van
Noord-Brabant is érnstig getrof
fen. Willemstad staat geheel on
der water. Men is nog bezig
met de evacuatie per ponton.
De Moerdijkbrug staat geïso
leerd. Van geen enkele zijde is
zij op een groie verkeersweg te
benaderen.
Een tragisch voorval speelde
zich op een toegangsweg Zater
dagnacht af. Een automobilist
iverd verrast door het: water. Hij
wist het vege lijf te redden. Een
onderweg, opgepikte lifter was
échter niet zo gelukkig. Hij
kwam in het water om.
Op Goeree-Ovérflakkee heerst
noodtoestand.
Zeeland is zeer zwaar getrof
fen. Op Walcheren, Zuid-Bever
land enZeeuws-Vlaanderen
telt men vele doden.
Van vele punten ontbreekt
échter een nauwkeurig over-
'Zié^t:>d3ai-vdé- v£:r(Undïn'gön veï-
/.•broken zijn.
Voorts verkeerde een groot
aantal Nederlandse en buiten
landse schepen, die zich voor
onze kust bevonden'in nood. Tal
van' reddingboten voeren uit.
Voor hét leven van een tiental
runners wordt gevreesd.
De gehele binnennstad van Dordrecht
overstroomd geweest.
Wel is Zondagmorgen het water
gezakt, maar niettemin stond een
aantal straten bij laag water nog ge
heel blank. Uit de bovenverdiepingen
keken trieste gezichten naar de grauwe
rimpelende waterspiegel, die tot de
raamkozijnen der benedenhuizen reik
te. Gelukkigen met lange kaplaarzen
onderhielden nog éven communicatie
met de omgeving. Hier en daar dreef
een roeibootje; daar waar. enige uren
te voren het water uit de rivieren zich
met geweld een weg over de dijk had
gebaand, was het straatdek vol
komen omgewoeld.
Gasbuizerf en electriciteitskabels wa
ren bloot komen te li,ggen en zweef
den hulpeloos boven de diepe putteft,.
dat het kolkende water in het wegdek
SAEVIS TRANQUILLUS IN UNDIS.
De HEER regeert; de hoogste Majesteit.
Bekleed met sterkt', omgord met heerlykheid
Bevestigt d' aard, en houdt door Zijne hand
Dat. schoon gebouw onwankelbaar in stand.
Gij hebt Uw troon van eeuwigheid gegrond
De waat'ren, HEER, verheffen zich. in 't rond;
Rivier en meer verheffen hun geruis;
Het siddert al op t woedend stroömgedruis.
Maar, HEER, Gij zijt veel sterker, dan 't geweld
Der waat'ren, dien Uw almacht palen stelt;
De grote zee zwijgt, op Uw wenk en-wil
Hoe fel zij bruis', hoe fel zij woéde, stil.
Uw macht is groot, Uw trouw zal nooit vergaan-,
Al wat Gij ooit beloofd hebt, zal bestaan;
De heiligheid is voor Uw huis, o HEER,
Eeuw uit eeuwVin, tot sieraad en tot eeer.
had geslagen. Personen- en vracht
auto's met donkerkijkende mannen aan
het stuur, zochten zich met moeite een
weg door de nog Vrije straten. Ze had
den haast. Op een andere plaats wacht
te èen oud echtpaar om naar een vei
liger plek te worden overgebracht. El
ders moesten zieken worden- gehaald.
In allerijl werden huizen leeg gehaald
en openbare gebouwen, wélke nog
voorlopig veilig warén, weiden inge
richt als tehuizen van ouden van dagen
of als noodziekenhuizen. De politie
auto reed door dé stad en riep alle
jongemannen boven achttien jaar op,
zich ten spoedigste naai* bepaalde ver
zamelpunten te begeven, vanwaar zij
naar bedreigde punten gedirigeerd
"kunnen worden. Een hoofdinspecteur
van politie vond nog even tijd een
beeld te geven van dé situatié. De ge
hele nacht waren hij en zijn: mannen
in touw. Met in de haast gercciuireerde
bootjes werd gedaan Wat: gedaan
moest worden. Voor redding had men
slechts aandacht.. Het persoorUjke be-
istond op,,de achte^gi^d. Pa's
ha 'een lange bange' nacht:, toén 'het
water wat gezakt 'was, vond hij 'wat
gelegenheid om te kijken naar zijn
vrouw, en drie kinderen, die in. de
Woning, welke voor overstroming was
behoed geweest, waren achtergebleven.
Een flinke kerel, zoals er in deze uren
zo ontzaglijk velen naar voren zijn ge
komen. Ook de burgemeester van Al-
blasserdam, die pas ten lange leste het
eigen gezin dacht te helpen, maar de
boot zag vollopen, Waarmee hij de
laatste vijftig meter naar zijn huis
meende te overbruggen. Onheilspellend
klonk in de zwarte stormnacht het
geluid der stormklokken in zijn gebied.
Hij ging zelf de hulzen langs om de
bevolking op le roepen de vloedbalken
in de dijk te plaatsen.
Koningin naar geteisterde
gebieden.
DEN HAAG. H. M. de Koningin
is gisteren in alle vroegte vertrokken
naar de geteisterde gebieden»-waar zij
de gehele dag zal doorbrengen.
DORDRECHT: De grote ravage op het
I spoorwegemplacement ie Dordrecht.
AAN ONZE ABONNé'S
IN DÉ NOODGEBIEDEN
De overstromingsramp die West
en Zuid-Nederland heeft getroffen
heeft vele spoor- en busverbindin
gen verbroken. Hoewel we ons
uiterste best hebben gedaan om de
verzending en bezorging van ons
blad zoveel mogelijk normaal te
doen geschieden, zal een deel van
onze abonné's, woonachtig in ge-
isoleerde plaatsen, toch de krant
niet op de normale tijd ontvangen.
We hebben énige honderden num
mers extra gedrukt, waarmee we
op aanvraag gaarne t.z.t. abonné's
van dienst willen zijn die de krant
ia 't geheel niet gekregen hebben.
REDACTIE EN
ADMINISTRATIE.
Aantal doden steeg
tot ruim 250
DEN HAAG. Volgens de tot
nu toe binnengekomen berichten
is het aantal doden reeds geste
gen tot ruim 250. Hier volgt een
overzicht van de plaatsen waar
de slachtoffers vielen: Goeree-
Overflakkee 40, Kruispolder 8,
Vlissingen 4, Rotterdam 1, Nieu-
we-Neuzenpolder 1, Halsteren 17,
Hellevoetsluis 5, Texel 4, Ter-
neuzen 4, Willemstad 12, Moer-
dyk 13, Hontenisse 8, Krabben-
dyke 4, 's-Gravendeel circa 55,
Dinterloord 3, Stellendam 7, Mil-
delbamis 10, Hoedekenskerke 1»
Hondsbossche zeewering 1, SHe-
drecht 1, Maassluis 1, Veere 2,
Oosterschelde (van Schouwen)
4, Kortgene circa 35. St. Philips-
land 1, Raamsdordksveer 2,
Hoek gewaard 7.