Reformatorisch Dagblad vrijdag 31 januari 2003 pagina 9
Omstreeks vier uur in de middag werd de situatie
voor Geuze ook penibel. Omdat de muren van de pi
ramidevormige woningen begonnen te schudden,
had hij met zijn broer Dirk inmiddels alle pannen
van het dak verwijderd. „Een uur nadat we met dat
karwei klaar waren, stortte het huis in. Het was ver
schrikkelijk. Het dak viel in vieren uit elkaar. Elk
deel vormde een vlot. Mijn broer en zijn gezin zaten
op een ander deel dan wij. We dreven steeds verder
van elkaar vandaan."
Blauw van de kou
De uren die volgden, waren vol spanning en angst.
De schemering viel, terwijl het vlot waarop Geuze
en zijn ouders zaten, steeds kleiner werd omdat di
verse planken loslieten. „Mijn vader was helemaal
blauw van de kou. Het water spoelde voortdurend
over het vlot heen. Het zal ongeveer acht uur zijn
geweest, toen we ergens tegenaan voeren. Het bleek
dat we in de buurt waren gekomen van de Ram-
paartsedijk, vlak bij de Oosterschelde. Daar waren
meer mensen naar toegedreven. Met een uiterste
krachtsinspanning konden we op het droge komen.
Gelukkig waren er ook balen stro aangespoeld, zo
dat we ons daarin konden wannen."
Elders op de dijk bleken ook broer Dirk en zijn
vrouw en kind terecht te zijn gekomen. Aan land ko
men was overigens geen vanzelfsprekendheid. Niet
iedereen slaagde erin vaste grond onder de voeten te
krijgen. Omdat er veel wrakhout voor de dijk dreef,
konden sommigen met hun vlot niet verder.
Onder hen was ook Marius Dorst met zij n broer en
moeder, ,,'s Avonds om een uur of negen waren we
daar aangespoeld. Mijn moeder was toen reeds van
de koude bezweken. Hoe ik zelf de kant heb bereikt,
weet ik niet meer. Het is met geen pen te beschrij
ven -wat er in zulke ogenblikken door je heengaat.
Achteraf zeg ik: de Heere heeft onderscheid ge
maakt waar geen onderscheid was."
De drenkelingen konden terecht in een huis dat
overeind was gebleven. Zij werden de volgende dag
ontdekt door een visser uit Yerseke. Geuze: „Een
maal aan boord ben ik op m'n knieën gevallen om
de Heere te danken dat we er nog waren. We hadden
niets meer, m'n overall hing aan flarden om m'n li
chaam. Maar we leefden nog. Van de schipper kre
gen we warme chocolademelk. Wat een weldaad
was dat. Ik ben in mijn leven nog nooit zo dankbaar
geweest."
In de omgeving van de Rampaartsedijk zijn later
vele slachtoffers geborgen. Zij zijn uiteindelijk allen
herbegraven op de gemeentelijke begraafplaats. De
wederopbouw was toen in volle gang. Nadat de ga
ten in de zeedijken waren gedicht, werden de dorpen
aangepakt. De Nieuwerkerkers die de ramp hadden
overleefd, konden na een evacuatie elders in het
land, terecht in barakken bij Zierikzee. Daarna keer
den ze definitief terug.
Een jaar na de ramp deed zich in Nieuwerkerk een
nieuwe tragedie voor. Een deel van de diep getrof
fen gemeenschap was kerkelijk verbonden aan de
Gereformeerde Gemeenten. De scheuring die zich
t De ravage in het zwaar getroffen Nieuwerkerk
was enorm.
Reddingswerkers Icwamen na de vloedgolf in
actie met bootjes en zelfgemaakte vlotten.
in het kerkverband in 1953 voltrok, kreeg ook haar
weerslag in het verdronken dorp. Een minderheid
scheidde zich in juli 1954 af en sloot zich alsnog aan
bij de Gereformeerde Gemeenten in Nederland.
Tijdens een vergadering in Zierikzee -Nieuwer
kerk was nog in opbouw- kwam de scheuring aan
de orde. Het eerste agendapunt betrof echter de her
denking van de slachtoffers van de ramp: in totaal
waren 73 leden van de kerkelijke gemeente omge
komen. Nadat de voorzitter, ouderling H. Flikweert,
hen had gememoreerd, ging hij over tot bespreking
van de kerkelijke verwikkelingen.
Msg altijd pijn
Tot een scheiding kwam het drie maanden later. Tij
dens een roerige vergadering werd besloten uiteen
te gaan. De notulen vermelden ook nog dat aan het
eind van de bijeenkomst een besluit werd genomen
over de verdeling van gelden voor de slachtoffers
van de ramp.
„Het dorp lag in puin en de kerk erbij", zegt Henk
Geuze. De kerkelijke verdeeldheid doet in Nieuwer
kerk nog altijd zeer. „De scheuren lopen dwars door
gezinnen en families heen. Voor een kleine gemeen
schap als hier is dat heel erg. Nu, bij de herdenking
van de ramp, komen alle gebeurtenissen weer voor
ogen. Ik moet vaak denken: Wij zijn geslagen. Maar
hebben we ook pijn gevoeld?"
4 Het echtpaar Geuze bij de
korenmolen van Nieuwerkerk.
Mensen dreven op slechts 10
meter voorbij. We konden on
mogelijk hulp bieden."
Foto Wim van Vossen
Het water steeg in Nieu
werkerk tot grote hoogte en
trok een spoor van vernielin
gen door het dorp.
Het verdronken dorp
Nieuwerkerk. Vrijwel alle wo
ningen werden onherstelbaar
verwoest door het waterge
weld. Foto RD
