Blanke bastions
Een sociale sneldenker
Loopbaan
jg nrc handelsblad
Woensdag 29 januari 2003
wie is waar
Cateraar wil
meer kantines
Overal waar bedrijfskantines zijn
wordt geklaagd. Over de kwaliteit van
het eten, over her aanbod en over de
prijs. „De kwaliteit van het eten is onze
verantwoordelijkheid, op die andere
twee hebben wij weinig invloed", zegt
Hans Jacobs (46), sinds 1 januari voor
zitter van de directie van cateraar Al-
bron, waar veel bedrijven hun catering
aan hebben uitbesteed. „De bedrijven
die ons inhuren bepalen zelf hoe groot
het assortiment is en in hoeverre ze de
kantine willen subsidiëren. Dus als ze
bezuinigen op de kantine, gaan onze
prijzen omhoog." Jacobs, die al langer
voor Albron werkt, gaat proberen kan
tines die door bedrijven zelf worden ge
ëxploiteerd over te nemen. „De meeste
grote bedrijven hebben hun catering al
uitbesteed, maar er zijn nog genoeg
middelgrote bedrijven met een kantine
in eigen beheer." Door schaalvoordelen
kan Albron de catering volgens Jacobs
goedkoper aanbieden. Albron Catering,
dat 3.500 werknemers heeft, had vorig
jaar een omzet van 248 miljoen euro.
Meer dan alleen
schroeven
Koninklijke Nedschroef, fabrikant van
moeren, bouten en schroeven, heeft
Chris Merger (52) tot bestuursvoorzit
ter benoemd. „Ik geef toe, bouten en
schroeven, dat klinkt niet erg sexy",
zegt Merger, die al tien jaar in de raad
van bestuur van de beursgenoteerde
onderneming uit het Brabantse Hel
mond zit. „Maar wat wij doen, is veel
breder dan je zou verwachten. Wij zijn
gespecialiseerd in bevestigingsmidde
len voor de auto-industrie en op dat ge
bied verkopen wij praktisch alles watje
kunt bedenken." Mergers klanten -
„zo goed als de hele Europese auto-
industrie" - vragen daar ook om: die
willen zaken doen met één leverancier.
„Dus wat wij zelf niet maken, kopen
we in en verhandelen we. Hele stan
daard bouten en schroeven importeren
we bijvoorbeeld uit Taiwan, omdat die
daar goedkoop gemaakt worden." Mer
ger is niet van plan ingrijpende veran
deringen door te voeren bij Nedschroef.
„Die hebben we net achter de rug." In
2001 boekte Nedschroef op een omzet
van 283 miljoen euro 2 miljoen verlies.
Inmiddels staat het bedrijf er, na sane
ring van de kosten, het sluiten van twee
fabrieken en het schrappen van 180 ba
nen, weer beter voor. Merger: „Terwijl
de auto-industrie heel conjunctuurge
voelig is, blijven wij nu juist heel sta
biel."
Levensduur van
hout verlengen
Palletbouwer Kees Faber (61), directeur
van de Faber Halbertsma Groep, de
grootste fabrikant van houten pallets
in Europa, wordt voorzitter van het
Platform Hout. Het platform behartigt
de belangen van het bij de bos- en hout
keten betrokken bedrijfsleven. „Hout
is een prachtig, natuurlijk product, dat
niet verloren mag gaan", zegt Faber. Is
daar sprake van dan? „Op zich niet,
maar hout is onze grondstof, dus het is
voor ons van levensbelang om die veilig
te stellen." Het Platform Hout verenigt
timmerfabrikanten, de papier- en kar
tonindustrie, houthandelaren en de
palletindustrie, de sector waar Faber
zelf uit afkomstig is. „Wij zijn met de
houten pallets bijvoorbeeld heel ver in
het verlengen van de levensduur van
hout. Kapotte pallets komen weer bij
ons terug, zodat we die kunnen repare
ren en ze weer opnieuw gebruikt kun
nen worden." In principe heeft hout
volgens Faber drie 'levens': eerst als
massief hout, daarna in de vorm van
houtsnippers en ten slotte als brand
stof. „Hout kun je heel goed recyclen."
Weer een bijbaan
voor Hermans
Oud-minister van Onderwijs Loek Her
mans (51) is sinds 1 januari president
commissaris van afvalverwerker DAR
uit Nijmegen, de stad waar hij zijn po
litieke carrière ooit begon als gemeen
teraadslid. Hermans, die eerder Kamer
lid (WD), burgemeester van Zwolle en
commissaris van de koningin in Fries
land was, werd vorig jaar al voorzitter
van het Nederlands Uitgeversverbond.
Hij staat ook op kandidatenlijst van de
WD voor de Eerste Kamer.
jochen van barschot
personalia@nrc.nl
Wie is Michiel Boersma
Foto Flip Franssen
Een snelle denker die gericht is op het
resultaat, maar tegelijkertijd een heel
sociaal mens. Zo omschrijven vrienden
Michiel Boersma (55), de nieuwe be
stuursvoorzitter van energiebedrijf Es-
sent.
„Michiel is een hele snelle denker, die
zijn blik op het resultaat gericht
houdt", zegt Erik Vollebregt, oud
collega van Boersma en tegenwoordig
hoofd van Shell Technology Ventures.
„Hij kan heel snel en gestructureerd
door een probleem heenlopen en hij
loopt niet blind achter een idee aan",
zegt Vollebregt, die Boersma al 15 jaar
kent. De eigenschap kan af en toe echter
leiden tot ongeduldigheid, bijvoor
beeld bij een partijtje golf. „Hij heeft
niet echt het geduld voor het spel, wat
vaalt geestig is, hij is meer tijd kwijt met
ballen zoeken dan met het spel", vertelt
Vollebregt.
Boersma is per 1 januari begonnen bij
Essent en zal na een inwerkperiode de
scepter in mei overnemen van Kees Wie-
chers, die met pensioen gaat.
Een energieman is Boersma al wel, al
hoewel de stroommarkt nieuw voor
hem is. Na zijn studie aan de Techni
sche Universiteit van Eindhoven trad
hij in 1972 in dienst van de Koninklijke/
Shell Groep en hij bleef, behalve een
korte uitstap midden jaren zeventig om
te promoveren, het bedrijf trouw, zoals
zoveel werknemers van Shell.
Ria Oomen leerde Boersma beginja
ren zeventig kennen toen ze samen on
derdeel uitmaakten van een groep die
probeerde een christen-democratische
jongerenorganisatie op te zetten, de
voorloper van de huidige jongerenafde
ling van het CDA. „Elke week hadden
we vergadering in Utrecht. Ik kwam uit
Roermond en Michiel stapte in Eindho
ven in", vertelt de Europarlementariër
van het CDA. „Ik verhuisde dan altijd
naar de tweede klasse omdat ik dacht
dat hij geen eerste klasse kaartje had en
hij stapte in de tweede klasse omdat hij
ervan uitging dat ik een kaartje voor de
ze klasse had. We hebben minstens een
halfjaar in de tweede klasse gezeten tot
dat een conducteur ons op een gegeven
moment vroeg of we soms dachten dat
er geen plaats was in de eerste klasse",
lacht Oomen.
Oomen en Boersma hielden contact
met elkaar, ook toen Boersma het labo
ratorium van Shell in Amsterdam in
1981 verruilde voor het Zuid-Franse
Berre, waar hij werkte als senior techno
logist. „Toen de verhuiswagen voor
stond moesten ook de zakken steriel
zand mee die hij had gekocht voor de
zandbak van zijn zoon. Hij was er niet
zeker van dat hij in Frankrijk het goede
zand kon krijgen en wilde niet dat zijn
kind in troep zou spelen. Hij is een piet
je precies, maar erg zorgzaam en soci
aal", aldus Oomen.
Na de uitzending naar Frankrijk ging
hij weer terug naar het Amsterdamse la
boratorium waar hij in het manage
ment werd opgenomen. Vanaf 1988
woonde Boersma en zijn gezin - hij
heeft drie kinderen - vrijwel onafgebro
ken in Londen, met een kort uitstapje
naar Istanbul tussen 1995 en 1997.
Boersma was tussen 1981 en 2000 onder
meer chief executive officer van Shell
Gas (LPG), hoofd strategische planning
van Olieproducten en verantwoordelijk
voor de activiteiten in Turkije.
Sinds mei 2000 was Boersma weer te
rug op het Haagse hoofdkantoor als
president van Shell Global Solutions en
nu dus Essent. Oomen is niet verrast dat
hij na zoveel jaar van werkgever wissel
de. „Hij is iemand die uitdagingen no
dig heeft. Bij Shell had hij al zoveel din
gen gedaan." Ook Vollebregt begrijpt
dat zijn voormalige chef naar Essent
gaat.,Hij liep al jaren mee in het top
management bij Shell, ik heb er begrip
voor dat hij aan het eind van zijn carriè
re nog iets nieuws wil proberen."
Ook in Nederland blijven was belang
rijk voor Boersma. Zijn vrouw woont
nog in Groot-Brittannië, het land waar
de kinderen opgroeiden en studeren.
Zij komt over nu Boersma een baan
heeft waarbij hij in Nederland blijft,
een stuk grond in Oosterbeek is al ge
kocht. Het internationale leven bij Shell
zal hij zo af en toe wel missen, aldus
Boersma, die echter blij is dat hij nu 's
avonds eens thuis is en niet zoveel tijd
uit een koffer op hotelkamers hoeft te
leven „zoals ik de helft van mijn werk
zame leven heb gedaan".
Heleen de Graaf
Hoewel het aantal
allochtone rechten
studenten al een aantal
jaren toeneemt, kom je ze
na hun studie maar
mondjesmaat tegen bij
de rechtbanken en
advocatenkantoren. De
Raad voor de Rechtspraak
maakt zich zorgen over de
ondervertegenwoordiging
van allochtonen in de
magistratuur.
Danielle Pinedo
A d
AH
L JLh
dvocate', antwoordde
Hilal Benek (30) toen
L haar tijdens een kringge
sprek in de zesde klas van de lagere
school werd gevraagd wat zij wilde
worden. „Dat is héél moeilijk, Hi
lal", antwoordde haar toenmalige
leraar verontrust. „Dan moet je
héél goed Nederlands kunnen."
Moeilijk of niet, Benek zette
door. En met succes. Na haar rech
tenstudie werd de Turkse toegela
ten tot de selectieve zesjarige op
leiding tot rechter of officier van
justitie in Zutphen. Ze werkt nu
nog bij de rechtbank in 's-Herto-
genbosch als rechterlijk ambte
naar in opleiding (raio). Maar als
alles volgens plan verloopt, wordt
Benek over twee jaar als rechter be
ëdigd. „Rechters zijn het klop
pend hart van de juridische we
reld", verklaart zij haar omme
zwaai van de advocatuur naar de
zittende magistratuur. „Ze be
schikken over nóg meer kennis en
inzicht dan advocaten."
Ook de in Armenië geboren Dik-
ran Sarian (38) werd in 1994 toege
laten tot de raio-opleiding. Hij
koos voor een loopbaan als officier
van justitie en is sinds enkele jaren
werkzaam bij het parket in Lely
stad en Zwolle. Sarian spreekt van
„een dynamisch en veelzijdig be
roep" dat goed past bij zijn per
soonlijkheid. Hij ontwikkelt on
der meer beleid voor de aanpak
van huiselijk geweld en voetbal
vandalisme.
Benek en Sarian behoren tot een
select groepje allochtonen dat deel
uitmaakt van de rechterlijke
macht. Hoewel de Nederlandse
Vereniging voor Rechtspraak
(NVvR) niet registreert op nationa
liteit, wijst een rondgang langs
rechtbanken en parketten uit dat
er in ons land tien tot vijftien al
lochtone officieren van justitie
werkzaam zijn en een handvol al
lochtone rechters. Afgaande op het
aantal rechterlijk ambtenaren in
opleiding, zal hun aantal de ko
mende jaren niet opzienbarend
toenemen. Van de 150 raio's die
sinds april 2001 de opleiding tot
rechter of officier van justitie vol
gen zijn vier van allochtone kom
af, meldt Martin Groeneveld, se
cretaris van de Raio-selectiecom
missie.
De Raad voor de Rechtspraak
maakt zich zorgen over de
forse ondervertegenwoordiging
van allochtonen in de zittende en
staande magistratuur. „Een van de
onvolkomenheden van de rechter
lijke macht is de eenzijdige sa-
Vrijwel geen allochtone advocaten bij grote kantoren
Aantal allochtone juristen bij de grote advocatenkantoren
NautaDutilh
4 op 308 advocaten
De Brauw B.lac(<stone Westbroek
1 op 250 advocaten
Houthoff Buruma
3.op 213 advocaten
AKD Prinsen Van Wijmen
1 op 175 advocaten
CMS Derks Star Busmann Hanotiau
0 op 173 advocaten
Allen Overy
0 op 144 advocaten
Stibbe
1 op 143 advocaten
Loyens en Loeff
4 op 140 advocaten
Pels Rijcken Drooglever Fortuijn
2 op 129 advocaten
Holland van Gijzen 0 op 128 advocaten
NRC Handelsblad 02290103 Bron: Advocatenblad
Illustratie Dick Klut
menstelling", merkte raadsvoor
zitter Bert van Delden vorig jaar in
Het Parool op. „Zonder de dingen
op een goudschaaltje te wegen,
zou de rechterlijke macht een af
spiegeling van de samenleving
moeten zijn", concludeerde hij. In
een strategische verkenning van
de Raad is 'multiculturalisering'
onlangs als agendapunt opgeno
men. Een woordvoerder meldt dat
er de komende jaren „gericht zal
worden gezocht" naar gekwalifi
ceerde allochtonen voor de rech
terlijke macht.
De in Marokko geboren Sadik
Harchaoui (29), onderzoeker bij
het Willem Pompe Instituut voor
Strafwetenschappen, juicht het
nieuwe beleid van de Raad toe.
„Maar gemakkelijk zal het niet
worden", voorspelt hij. „Veel zal
afhangen van de hoogste bazen.
Als je die eenmaal achter je hebt,
kan er écht iets veranderen." En
verder is het volgens hem nodig
dat allochtonen zelf iets gaan on
dernemen. Zoals netwerken in het
leven roepen, die de werving van
juristen vergemakkelijken.
„Emancipatie begint van binnen
uit."
Binnen de advocatuur, waar
naar schatting honderd allochto
nen werkzaam zijn, bestaat zo'n
netwerk al. Het werd in 1996 door
advocaat Nazmi Türkkol (33) op
gericht en telt zo'n veertig leden.
Türkkol: „Het gaat om een net
werk in de meest ruime zin van het
woord. Twee keer per jaar organi
seren we een informele bijeen
komst waar advocaten van Turkse
komaf gedachten en ervaringen
kunnen uitwisselen." Beginnende
advocaten uit minderheidsgroe
pen hebben volgens de welbe
spraakte Turkse jurist veel baat bij
een eigen netwerk. „De meesten
hebben geen toegang tot de regu
liere advocatennetwcrken en moe
ten veel moeite doen voor een sta
geplek binnen de advocatuur. Een
avondje in het café doet dan vaak
wonderen."
Zelf werd Türkkol na zijn afstu
deren in 1993 begeleid door Ügur
Sarikaya, de eerste Turkse advo
caat in Nederland. Via het ministe
rie van justitie, waar Türkkol een
jaar als juridisch medewerker
werkzaam was, kwam hij bij een
middelgroot Amsterdams advoca
tenkantoor terecht. Hij heeft nu
een maatschap met twee Neder
landers in dezelfde stad. Türkkol:
„Hoe ik mij ertussen heb gewron
gen? Door de publiciteit te zoeken.
Waren er problemen rond de uit
breiding van een moskee, dan bel
de ik meteen de krant. Mijn kracht
is dat ik de Turkse gemeenschap
en taal goed ken. Dat heb ik weten
uit te buiten." Negentig procent
van Türkkols cliënten is van Turk
se komaf of heeft affiniteit met
Turkije. „Ze weten mij moeiteloos
te vinden."
Lang niet alle afgestudeerde ju
risten vergaat het als Türkkol.
Want hoewel het aantal allochtone
rechtenstudenten al een aantal ja
ren toeneemt - 'bijna eenderde
van onze eerstejaars rechtenstu
denten is allochtoon' meldt een
woordvoerder van de Erasmus
Universiteit - vindt het merendeel
slechts met moeite een baan. Laat
staan een baan bij een gerenom
meerd advocatenkantoor. Bij de
tien grootste kantoren - samen
goed voor zo'n 1.800 advocaten -
werken slechts zestien allochto
nen, zo wees een inventarisatie
van het Advocatenblad vorig jaar uit.
„Het is een angst voor het anders
zijn", concludeerde Famile Arslan
(31), de eerste advocate met hoofd
doek in Nederland, onlangs in de
ze krant. „Mensen kiezen graag
voor wat vertrouwd is." Het me
rendeel van de allochtone juristen
komt terecht bij een middelgroot
advocatenkantoor. Een klein aan
tal richt een eigen kantoor op.
Toch zijn er ook lichtpuntjes.
Want naarmate het aantal niet-
westerse allochtonen toeneemt -
het Centraal Bureau voor de Statis
tiek (CBS) voorspelt dat het er in
2015 twee miljoen zullen zijn -
wordt ook de vraag naar mensen
die affiniteit met deze nieuwe
doelgroep hebben steeds groter.
Zo wordt advocaat Nazmi Türkkol
steeds vaker gebeld door advoca
tenkantoren die op zoek zijn naar
een getalenteerde Turkse jurist in
opleiding. Türkkol: „Als je als ad
vocaat met die cultuur bent opge
groeid, zo is de gedachte, ben je be
ter in staat de belangen van Turkse
cliënten te behartigen. En dus ne
men ze een Turkse advocaat in
dienst om bijvoorbeeld zaken over
eerwraak te behandelen. Zo'n per
soon kent en begrijpt de emoties
en gevoeligheden. Hij kan ze daar
door ook beter inzichtelijk maken
voor een rechter."
De Armeense officier van justitie
Sarian is het niet eens met die stel
ling. „Wat een onzin!", roept hij
geërgerd. „Zo'n rechter of officier
moet zich gewoon goed in het dos
sier verdiepen - zo nodig met be
hulp van een deskundige. Zoals hij
zich ook in het dossier van een psy
chiatrische patiënt verdiept. Of in
het dossier van een voetbalvanda-
list. Ik hoef toch geen psychiatri
sche patiënt of voetbalvandaal te
zijn om tot een afgewogen oordeel
te komen?" Bovendien, zegt hij,
suggereer je daarmee ook dat al
lochtone juristen minder goed in
staat zijn om zaken te beoordelen
die autochtonen aangaan. „Ook
dat lijkt mij een onzinnige stel
ling."
Voor rechters en officieren van
justitie ligt de affiniteit met de ei
gen minderheidsgroep een stuk
gevoeliger. De meesten zijn bang
om in de rechtszaal van vooringe
nomenheid te worden beticht. Zo
onderstreept rechter-in-opleiding
Hilal Benek dat zij zich meer
thuisvoelt in Nederland dan in
Turkije. „Ik ben in Deventer gebo
ren en getogen. Met het geboorte
land van mijn ouders heb ik niet
zo veel." De Turkse arts waarmee
zij is getrouwd is „geen import-
Turk", haast zij zich te zeggen. En
nee, zij zou nóóit in Turkije recht
willen spreken. „In Turkije is er
een enorme kloof tussen de bevol
king en de rechterlijke macht. Dat
spreekt mij niet aan."
Meer diversiteit in de magistra
tuur en advocatuur zal allochtone
jongeren inspireren om hun dro
men te verwezenlijken, denkt Sa
rian. Maar multiculturalisering
van de rechterlijke macht en advo
catuur kan ook tot stigmatisering
leiden. „Uiteindelijk neem je ie
mand aan vanwege zijn kwalitei
ten, niet vanwege zijn huidskleur.
Wek je de verkeerde indruk, dan
benadeel je de mensen die je voor
uit wilt helpen."
FNV wil controle
ondernemingsraad
op loonbepaling
Door een onzer redacteuren
Rotterdam, 29 jan. De vak
centrale FNV wil dat de werkge
vers in de komende Wet op de On
dernemingsraden (WOR) wettelijk
verplicht worden om hun loonbe
paling aan de ondernemingsraden
te laten zien. Door deze controle
rende functie van de onderne
mingsraden (OR) denkt de FNV
dat het verschil tussen mannen-
en vrouwenionen kan worden
aanpakt.
De loongegevens zijn al voor
handen voor de OR, maar ze wor
den volgens de FNV sporadisch
verstrekt door de werkgever. Ook
zullen de loongegevens uitge
splitst moeten worden naar ge
slacht en leeftijd. „Dat gebeurt nu
niet."
Volgens vice-voorzitter K. Rooz-
emond blijft er een onverklaar
baar verschil van 5 a 7 procent be
staan tussen mannen- en vrou
wenionen. De OR kan volgens de
FNV aan de hand van de checklist
'Gelijke Beloning" van de Stich
ting van de Arbeid, een landelijk
overlegorgaan tussen werkgevers
en werknemers, bepalen of er on
derscheid wordt gemaakt.
Regionaal verschil
in overleg met OR
helvoirt, 29 jan. Een op de
vijf werkgevers in Noord-Brabant
en Zeeland onderhandelt met hun
ondernemingsraad (OR) over ar
beidsvoorwaarden. Dat is aanzien
lijk meer dan in andere regio's. In
Groningen overleggen werkgevers
het minst met hun OR, namelijk
een op 25.
Dat heeft de werkgeversvereni
ging AWVN gemeld op een bijeen
komst in Helvoirt, na een enquête
onder zeshonderd bedrijven in
Nederland. De vereniging heeft
geen verklaring voor de regionale
verschillen. Vermoedelijk vallen
in Brabant en Zeeland meer be
drijven onder bedrijfstak-C AO's,
die bepaalde afspraken overlaten
aan de ondernemer en de onder
nemingsraad.
Het onderhandelen met de OR
kwam medio vorig jaar in het
nieuws door een pleidooi daar
voor van voorzitter J. Schraven
van werkgeversvereniging VNO-
NCW. Hij overwoog de vakbonden
buitenspel te zetten bij CAO-on-
derhandelingen. Schraven betwij
felde of vakbonden nog wel ge
noeg leden hebben om alle werk
nemers te vertegenwoordigen. Bo
vendien zouden bonden onvol
doende bereid zijn de lonen te ma
tigen. (ANP)
Op zoek naar een baan?
Alle vacatures uit
NRC Handelsblad staan op
www.nrc.nl/vacatures
