"fffNÓÓIT M
Overstroomde gebieden tijdens de ramp van 1953
Dertig jaar geleden „daalden engelen
der vernieling op Zuidwest-
Nederland neeren „stortte de gruwel
der verwoesting zich onverhoeds en
genadeloos op ons volk".
De Tweede Kamer kwam op 10
februari 1953, ondanks retorische
volzinnen, woorden tekort om
uitdrukking te geven aan haar
ontsteltenis over de watersnoodramp,
die het land ruim een week eerder, op
1 februari, had getroffen.
Eén ding was duidelijk: dat nóóit
meer.
Dit vaste voornemen in een uur van
opperste uitdaging kreeg gestalte in
het ambitieuze Deltaplan. Met grote
eensgezindheid werd het
waterstaatswerk van wereldformaat
aangepakt. De tijd verstreek.
Inzichten veranderden. Belangen
traden terug op de voorgrond. En
terwijl de herinnering aan de
verschrikkingen van 1953 vervaagde,
kwam het Deltaplan zelf aan stormen
van twijfel en tweestrijd bloot te
staan.
Dit leidde tot een kapitale wijziging in
het kolossale klapstuk van het
Deltaplan, de afsluiting van de
Oosterschelde, een punt dat politiek
Den Haag tot op de dag van vandaag
in zijn ban houdt.
Deze extra bijlage van De Stem biedt,
dertig jaar na dato, een terugblik. Zij
vertelt iets van de geschiedenis van
water en wind, dijken en dammen,
bruggen en bankkredieten,
memoranda en mensen. Vooral
mensen: politici, technici, sceptici,
mensen uit de straat, mensen
onderaan de dijk.
Een geschiedenis, waarvan de laatste
hoofdstukken nog geschreven moeten
worden.
1 STORMVLOEDKERING HOLLANDSE IJSSEL
2 ZANDKREEKDAM MET SCHEEPVAARTSLUIS
3 VEERSE QATDAM
4 GREVELINGENDAM MET SCHEEPVA ARTSLUIS
EN DOORLAATMIDDEL
5 VOLKERAKDAM MET SCHEEPVAART-EN
INLA ATSLUIZEN
6 HARINGVLIETDAM MET UITWATERINGSSLUIZEN
7 BROUWERSDAM MET DOORLAATSLUIS
NOG NIET KLAAR
8 OOSTERSCHELDEDAM MET STORMVLOEDKERING
9 PHILIPSDAM MET SCHEEPVAARTSLUIZEN
10 OESTERDAM MET SCHEEPVA ARTSLUIS
11 LOZINGSMIDDEL ZOOMMEER
eindredactie Frans de Ligt
voorpagina Ad Karremans
vormgeving Ad van Hest
door Willem Reijn
Zaterdag 31 januari 1953
Weerbericht Guur weer
Weersverwachting KNMI, geldig van
zaterdagavond tot zondagavond: guur
weer met wisselende bewolking en nu
en dan regen-, hagel- en natte
sneeuwbuien. Krachtige tot
stormachtige wind tussen West en
Noordwest Mr. G.J. van Heuven
Goedhart, de Nederlandse hoge
commissaris der VN voor
vluchtelingen, heeft West-Duitsland
„actieve hulp" beloofd om het hoofd te
bieden aan het probleem der
Oostduitsers, diê naar West-Berlijn zijn
gevlucht De weg vrij voor Tsjang
Kai Sjek? Eisenhower zou hem
vrijheid van handelen willen geven
Maandag 2 februari Noordwester
en Springvloed besprongen ons land
Watersnood eist tal van slachtoffers
In de nacht van Zaterdag op Zondag
heeft een verschrikkelijke ramp ons
land geraakt op zijn meest kwetsbare
punt: de jagende Westerstorm,
bijgestaan door een wilde springvloed
heeft tientallen dijken en zeeweringen
doorslagen. Als een lang-getergd
monster, dat eindelijk de sterke boeien
wist te doorbreken, is het water over
polders en veldwegen, in huizen en
boerderijen gedrongen. Vele
duizenden mensen werden straatarm,
weer anderen verloren vader of
moeder, kinderen of een verloofde
We geven U vandaag wel een
andere krant dan we gewoonlijk op
maandag geven. We moeten U
uitvoerig op de hoogte brengen van de
verschrikkelijke gebeurtenissen, welke
in ons land zijn voorgevallen.
Zondagmorgen half vijf kwam het
eerste alarm. En onmiddellijk daarop
zijn onze redacteuren uitgezwermd
over een belangrijk deel van ons
verspreidingsgebied. Ze kwamen terug,
geschokt en ontroerd door de
tragische taferelen, welke ze
aanschouwden Militairen,
heldhaftig tot aan het ongelofelijke: Zij
zagen gezinnen voor hun ogen
verdrinken Dramatische avonturen
Het meest dramatische verhaal vertelde
ons de stoottroeper L. Damen uit
Zevenbergschen Hoek. Hij behoorde
tot de bemanning van een KMA-
pontonboot, waarmede zij uren en uren
waren bezig geweest om bedreigde
boerderijen en huizen, waarin de
bewoners waren achtergebleven, te
bereiken. Van sommige hingen de
mensen aan de dakgoten, anderen
zaten in de nok van het dak naar hun
naderende redders te wuiven. Maar de
elementen waren sterker dan de
krachten der huilende militairen en
brandweerlieden: als zij dachten de
huizen te kunnen bereiken kwamen de
hpogopgaande golven hun pogingen
de bodem in slaan. En in twee gevallen
zagen zij huizen in de vloedstroom
verdwijnen: mensen, have en goed
onbarmhartig meesleurend: een gezin
van tien, een ander van vier
mensenVanmorgen bereikte
ons het ontzettende bericht, dat in 's
Gravendeel reeds 50 55 slachtoffers
te betreuren zijn. Zondagochtend
reeds is een huis ingestort, waarin 20
mensen een toevlucht hadden gezocht.
Allen werden door het water
meegesleurd Duizend evacué's
vragen De leidster van de centrale
post voor hulpverlening aan de
evacué's, gevestigd in de
Chassékazerne, vraagt voor ongeveer
duizend evacué's: speelgoed,
speelkaarten, versnaperingen, fruit,
sigaretten, tabak en ook schoenen en
kousen Uit Rotterdam wordt
gemeld, dat een schip gestrand schijnt
te zijn, dat van Goeree onderweg was
met vluchtelingen. De reddingsboot
Koningin Wilhelmina uit Stellendam
zowel als een schip dat in de haven van
Goeree lag, zijn onderweg om hulp te
bieden Om 4 uur in de nacht