Zwarte toekomst voor de witkar?
DE
KAEPPEfcDOOi
JUFFROUW KOEN
DRIE RAADSELTJES
HET VARKENTJE
MOPPEN
ONZE
POES
Mijn plaats ingepikt
De pop
HAfMCp
ZATERDAG 28 JANUARI 1978
EXTRA
PAGINA 35
die de oorspronkelijke infor
matie verminkten. Met als
gevolg dat de administratie
een puinhoop werd".
Heidens karwei
„We hebben toen dan ook be
sloten om de stations die we
hadden te sluiten en onze
aandacht eerst op de verbete
ring van de technische aspek-
ten van het witkarprojekt te
richten. Een heidens karwei,
waarmee we de nodige tegen
slag te verduren hebben ge
kregen. Want niet alleen de
stations moesten verbeterd
worden, ook de karren bleken
technische mankementen te
hebben die kostbare, inge
wikkelde reparaties nodig
maakten. Daar zijn we het
hele vorige jaar mee bezig
geweest. Vrijwilligerswerk,
in de avonduren met een
mannetje of 25".
„Al die tijd hebben wij geen in
komsten gehad, het wagen
park lag immers stil. Maai- de
uitgaven gingen intussen
maar door, vooral de aanschaf
van nieuwe onderdelen
slorpte onze reserves op.We
zijn nu aan het eind van de
zeven ton, waarmee we sinds
1973 gewerkt hebben. We
Door Alexander
Munninghoff
verwachten een tekort van
50.000 gulden. Als we dat op
tafel kunnen krijgen zijn we
er. Want als witkar eenmaal
op de nieuwe, volledig auto
matische manier gaat draaien
wordt het een groot succes.
Dan is er geen subsidie meer
nodig".
De verkeerssituatie in de
nauwe, bochtige straatjes
achter de Oudezijde Voor
burgwal is inmiddels in een
minichaos ontaard. De witkar
wordt belaagd dooreen dikke
sportwagen met een Chinese
meneer erin. Hij wil recht
door; Luud zou wel achteruit,
willen, alleen: daar is inmid
dels een langdurig laden en
lossen bij een grote truck be
gonnen. En de zijstraat links
kan ook al niet, daar staat nog
steeds die vuilniswagen. Het
duurt even voordat de
Chinese meneer de situatie
heeft doorgrond. Dan
schakelt hij in zijn achteruit
en kruipt moeizaam-
terug. Wij volgen.
„Wij hebben bij de gemeente
door verkeersontwikkeling
laten uitrekenen, dat het wit
karprojekt rendabel wordt bij
1100 ritten a tien minuten per
dag, met een totaal van 15 sta
tions en 100 karren", vervolgt
Schimmelpennink, „in 1976
kwamen wij, met4 stations en
30 karren, op 50 ritten a tien
minuten per dag. Nu zul je
zeggen: dus wordt de witkar
nooit rendabel. Want die
sprong van 50 naar 1100 ritten
per dag lijkt te groot. Maar dat
is in werkelijkheid niet zo".
„Want met vier stations bleef de
witkar steeds in de sfeer van
het experiment hangen. En
omdat er zoveel technische
ongemakken bestonden, had
dat een negatieve invloed op
de grote publieke opinie.
Kwam nog bij, dat de witkar-
in 1976 alleen maar tussen 11
uur 's morgens en vijf uur
's middags gebruikt kon
worden, omdat de stations
bemand moesten worden. En
dat hoeft nu niet meer, alles
gaat automatisch. De witkar
zal dag en nacht ter beschik
king staan."
Handig
„Technisch wordt het ding dus
Gaat de witkar een zwarte toe
komst tegemoet? Het valt te
vrezen van wel. Want als er
voor 15 februari geen 50.000
gulden op tafel komt is het
gebeurd met dit mi
lieuvriendelijke hoofdstede
lijke verkeersprojekt Dan zal
het Amsterdamse stadsbeeld
definitief verstoken blijven
van de zachtzoemende elek
trische souvenirs, herinne
rend aan de provotijd.
Volgens Luud Schimmel
pennink, die als provo van het
eerste uur aan de wieg van de
witkar heeft gestaan en sinds
1967 als -promotor van het
unieke voertuig optreedt, is
de situatie moeilijk maar niet
hopeloos. Tijdens ons ge
sprek toont een part-time
administrateur van de Coöp
eratieve Vereniging Witkar
een handvol girokaarten, sa
men ruim achthonderd gul
den waard. De oogst van een
dag. Schenkingen van leden
van de vereniging; sommige
bedragen belopen een veel
voud van de 25 gulden, die als
reddende donatie per per
soon worden gewaagd.
Dat geef je niet zo gemakkelijk
aan een goed doel, tenzij er
van persoonlijke betrokken
heid sprake is. Schimmel
pennink: „We zijn een vereni
ging met ruim 3000 betalende
leden. Ik vermoed dat bij de
meeste leden inderdaad een
flinke portie idealisme be
staat. De Witkar is namelijk
meer dan een aanvullend ver
voermiddel alleen, het is ook
een uiting van een andere
manier van leven".
Noodklok
De speciale editie van de wit-
krant, het officiële vereni-
gingsorgaan, luidt de
noodklok: „Help ons, een
halve ton voor 15 februari, of
het hoeft niet meer, nooit
meer. Geef ons, geef uzelf,
geef Amsterdam die ene, die
laatste kans. We hebben sa
men niets te verliezen doch
alles te winnen
Is dit niet wat al te dramatisch
gesteld, vraag ik aan
Schimmelpennink. Per slot
van rekening is in de loop dei-
tijden al zeven ton in het wit
karprojekt gestoken, door
bedrijven en overheid. Zou
het dan nu opeens om die on
beduidende halve ton tekort
allemaal mislopen?
„Het is moeilijk, maar ik heb
vertrouwen in een goede af
loop", zegt Schimmel
pennink terwijl hij sleutel
4100 in het slot van kar nul
laat glijden. Omdat ik nog
nooit in een witkar heb geze
ten trakteert hij mij nu op een
ritje. Zo'n sleutel krijg je voor
een jaar te leen als je lid bent
en, behalve 25 gulden con
tributie, ook de 25 gulden
sleutelgeld hebt betaald.
Maar dan kun je ook op alle wit-
karstations terecht. Je hoeft
maar de sleutel in het slot te
doen en de kar is van jou. -
Voor een dubbeltje per mi
nuut kun je je dan met een
maximumsnelheid van 20 km
door de stad voortbewegen.
Waarbij je dan wel rekening
moet houden met de beperkte
actieradius, want de batterij
moet geregeld (na een kilo
meter of vijftien) worden op
geladen. Een centrale com
puter, die vanaf het moment
dat de sleutel in het slot gaat
de rijtijd controleert, regi
streert het totale bedrag
waarvoor het lid nadat hij de
kar op een station heeft afge
leverd, tenslotte wordt aan
geslagen.
„Zo althans zal het rijden per
witkar in de toekomst verlo
pen", zegt Schimmel
pennink. Het eerste straatje
waar hij in wil wordt over de
volle breedte versperd door
een vuilniswagen waar verder
weinig activiteit omheen te
bespeuren valt. Geen nood:
de witkar beschikt over een
voortreffelijke achteruit.
„Momenteel is deze kar nul de
enige witkar die geheel is
aangepast aan de nieuwe,
volledig geautomatiseerde
opzet van het projekt", gaat
de bestuurder verder, „maar
de bedoeling is dat we tegen
de zomer van dit jaar vijf sta
tions met in totaal 35 karren
operationeel hebben. Dus
met een direkte, feilloze aan
sluiting op de centrale wit-
karcomputer".
„Zodat we geen problemen
meer hebben met de voer
tuigregistratie zoals in 1976,
het jaar dat we het meest in
tensief op de weg waren met
25 karren en vier stations in
de binnenstad. Toen bleek
dat de computer tijdens het
opladen van de karren extra
impulsen kreeg toegediend,
een van de handigste ver
voermiddelen die er bestaan:
je stapt erin, je rijdt ermee, je
zet hem weer neer, je krijgt de
rekening thuis. Verder geen
komplikaties.
Maar zo'n toekomst wordt pas
werkelijkheid, wanneer het
aantal witkarstations wordt
uitgebreid tot minstens vijf
tien. Want dan voelt het pu
bliek, dat witkar een systeem
is géworden, een officieel
goedgekeurde, betrouwbare
vervoersmethode. Die je niet
meer een ultra-progressief
etiket opplakt, wanneer je er
van gebruik maakt".
De Chinese meneer is inmid
dels uit het gezicht verdwe
nen. Omdat in het laatste, zij
straatje dat ons voor een zin
volle route overblijft on
duidelijke graaf- en breek-
werkzaamheden worden ver
richt, besluit Schimmel
pennink de rit maar als
beëindigd te beschouwen.
Hier kan zelfs geen witkar te
genop. Zacht ruisend hobbelt
het voertuig langs een paar
ramen waarachter lacherige
meisjes wulpse'lippen tuiten
en bemoederende gebaren
naar de witkar maken. Geen
auto waarmee je de blits
maakt, dat is zeker.
Trouwens, wie kijkt naar wie,
bedenk ik me, gezeten in de
glazen vitrine op wielen die
kar nul (type vier) in feite is.
„Die halve ton tekort moet in
derdaad worden opge
bracht", zegt Schimmel
pennink achter de koffie op
het witkarbureau, "en het zou
verdomd mooi zijn als wij dat
uit ons eigen.midden zouden
kunnen opbrengen. Dat
maakt je onderhandelingspo
sitie voor later beter. Je ver
mijdt dan, dat eventuele
sponsors gaan denken van:
die doen niets anders dan
geld vragen om hun tekorten
te dekken".
„Maar een belangrijke reden
dat we nu überhaupt tekorten
hebben is de niet al te en
thousiaste houding van B
W van Amsterdam. Want als
wij bijvoorbeeld niet die 7000
gulden per station aan par-
keersplaatsgelden zouden
moeten betalen, dan scheelde
ons dat al zo'n 30 mille. En
waarom moeten we dat
krankzinnige kermistarief
voor elektrische aansluitin
gen bij die stations aan het.
GEB betalen? Die lui bereke
nen ons drie maal het normale
tarief, met als motivatie dat ze
alvast de afbreekkosten
doorberekenen!"
„Ik bedoel maar, als de ge
meente positief tegenover
witkar zou staan, dan zouden
wij deze voorzieningen gratis
gekregen hebben en dan zou
den wij nu niet deze sores
hebben. Dan hadden we de
automatisering van de wit-
karren rustig kunnen afwer
ken, zonder de financiële
dreigingen die ons nu boven
het hoofd hangen. Dan was
witkar binnen enkele maan
den weer terug van weg
geweest, in eén verbeterde,
uitgebreide vorm".
Levensvatbaar
„En heus, er bestaat belang
stelling voor. Niet alleen van
allerlei verkeersdeskundigen
uit binnen- en buitenland,
maar ook van het bedrijfs
leven. Het Sonestahotel, hier
in Amsterdam, heeft al een
kontrakt met ons gesloten. Zij
krijgen 25 sleutels plus een
parkeerplaats voor de deur,
zij betalen ons 5000 gulden
plus 15 cent voor iedere mi
nuut die hun klant rijdt. Aan
die klant berekenen zij dan
weer iets van een kwartje per
minuut. Dit soort deals be
wijst toch wel de levensvat
baarheid van witkar, dunkt
me".
„Maar B W van Amsterdam
heeft een instinctieve aversie
tegen het plan. Niet zozeer
omdat het van provo afkom
stig is, het gemotoriseerde
broertje van de witte fiets.
Provo is al te ver verleden.
Maar wel omdat witkar in het
begin zich presenteerde als
een systeem dat streeft naar
een autovrije stad. Dat is nu
niet meer zo, wij zien witkar
nu niet meer als het alter
natief voor de auto. Want die
zal vanzelf uit de binnenstad
wegblijven, zo onmogelijk is
de verkeerssituatie aan het
worden.
Enfin, dat heb je zoëven zelf
kunnen zien. En dan wordt
witkar meer een aanvulling
op het openbaar vervoer.
Geen concurrent ervan, nee:
een prettige aanvulling op de
bestaande voorzieningen.
Nodig omdat steeds meer
mensen hun auto zullen thuis
laten, maar toch mobiel wil
len blijven".
1. Waarom zit een man op een paard9
2. Met welke munt kun je niet betalen?
3. Het is zwart met een rood puntje.
•snaupaojq uaa %axa Baija uag
•junuuadad uaa jaj^
■uajjrz udd/ umu uaa do jam pj.vvd uaa jvpiuo i
Udpj,oocnjuy
Mariëtte Kroeze (11 jaar)
Irenestraat 5, Sassenheim.
Er woont een varkentje in sloten
Die waste dagelijks zijn poten.
De rug, de nek, de varkenskop.
Het buikje, met een heerlijk sop.
Elk plekje van zijn varkensvel,
dat waste het schone varken wel.
Alleen zijn staartje wast hij niet,
zoals je op de tekening ziet.
Waarom dat vuil blijft vraagje mij?
Hij kan er met zijn pootje niet bij.
Saskia Velthuis (10 jaar)
Condorhorst 17, Leiden
Op een keer zag een Neder
lander een Belg die een paal be
klom. De Nederlander zei: "Hé
maat, waarom doe jij dat?"
"Nou maat", antwoordde de
Belg, 'Ik moet de hoogte van
deze paal weten". "Maar als je
hem eruit haalt ben je toch veel
gauwer klaar", zei de Hollander.
"Ja, dan weet ik de breedte wel,
maar de hoogte niet", ant
woordde de Belg.
Babette de Nie, 10 jaar
Kort Rapenburg 10, Leiden
Er liepen eens tweezandkor
rels in de woestijn.
Toen zei de ene zandkorrel te
gen de ander
Kijk eens! Ik geloof dat we wor
den achtervolgd.
Zegt de ander:
Ik zie niks, ik heb zand in mijn
ogen.
Anneke Gaykema (12 jaar)
Saffierstraat 21
Mark Grol (7 jaar)
Dotterbloem 9, Leiden.
Redactie:
Astrid Guns
en
Henk de Kat
Enith Uljé
bijna 4 jaar
Valeriusstraat 70
Leiden.
Wij hebben een poes
Hij is een snoes
Hij heet Koos hij licht in de doos
En nu is hij boos
Renée Schermer Voest (7 jaar)
Milanenliorst 104, Leiden
Jan Ravensbergcn (11 jaar)
Oranjelaan 154, Leiden
Ik weet niet wat ik moet doen, zei juffrouw Koen.
Ik zit hier maar te teuteren te lieteren en te leuteren
Ik wou daarnet iets doen, maar wat?
Wandelen of een warm bad?
Ik kom er maar niet op,
of was het maar een mop?
Was het misschien vissen met een net?
Aha, nu weet ik het, ik wou naar bed!
Toen ging mevrouw Koen slapen
en droomde over een oerwoud met apen.
Toen kwam ze bij een vijver en zei: wat!
Toen werd ze wakker en zei:
"Wat een leuke droom was dat".
Barbara Feikes de Groot (10 jaar)
J. Vermeerlaan 29, Oegstgeest
Hou jij van sport, nou ik wel
Maar de vorige keer zat ik toch lelijk in de knel.
Ik had net zo'n zin en toen was ik ziek.-
Gelukkig had ik gezelschap van mijn neef Niek.
En toen lag ik wel twee weken in bed.
En o, dat was heus nog geen pret.
Dat is nu al één week geleden.
Maar ik ben nu niet tevreden.
Want de juf (van schaats) dacht dat ik niet meer kwam.
Of ze dacht: dat kind is lam.
Toen heeft een ander mijn plaats ingepikt.
Maar toen heb ik wel een tijdje gesnikt.
Ik sta nu op een wachtlijst van anderhalf jaar.
Nu ga ik die tijd ergens anders op, maar ik weet nog niet waar.
Dag.
Ester Hartog (8 jaar)
Van Effendreef 20, Leiderdorp
In de speelgoed-etalage zaten
vier knuflël-beesten en een
dure mooie pop. Zij schepte
de heletijd op dat ze duurder
was en mooier en dat zij veel
sneller een kerstcadeautje
zou zijn. De dieren zuchten
als ze dat hoorden, want ze
wisten het wel. Maar dat viel
toch wel mee. Na een tijdje
kwamen de eerste bezoekers
al kijken. Maar ze kochten de
pop niet, die was veel te duur.
Ze was wel mooi, maar de
beesten niet soms? En dan
nog voor zo'n mooi prijsje.
Nee, de pop werd niet ver
kocht en de dieren wel.
Henriëtte Scherft, 8 jaar
Cobetstraat 38, Leiden
J o.n
t Hans van Egmond (6 jaar), Nieuwe Rijn 53, Leiden
