en toen
begon het
hoe Sanger hoe
harder
te waaien
het verhaal
het verhaal
van het buitenland
van de evacueé's
De Wiener Svmphoniker geven een concert,
waarvan de opbrengst naar Nederland gaat.
Eer. meneer Robert Tobias uit Kansas maakt
een rondvlucht boven de ondergelopen eilan
den. Hij is één van de meest vooraanstaande
leden van de Wereldraad van Kerken en zegt
onmiddellijk alle steun toe.
Een Canadese kolonel W- Reynolds, die Neder
land in 1944 al eens had helpen bevrijden,
komt als Rode Kruis-functionaris aangevlogen
en zegt vele dollars toe.
De burgemeester van Zevenbergen begroet 150
Italiaanse brandweerlieden op het spoorweg-
Heel Nederland stelde zich open voor de geë
vacueerde mensen uit het rampgebied. Zonder
nadenken. In Goes, Bergen op Zoom, Dor
drecht en Rotterdam werden opvangplaatsen
ingericht. Vandaar werden de rampslachtof
fers naar de huizen vervoerd, waar men voor
hen de bedden had opgemaakt.
Er waren 72.350 evacués. En van hen konden
er 5000 tot het voorjaar van 1954 niet terugke
ren naar hun oude woonplaats.
Het openen van de deur voor de evacués was
een spontaan gebaar- Pas later zouden sociolo
gen in rapporten vastleggen, dat de Nederlan
station. De spuitgasten zijn gekomen om een
dijk lar.gs het Hollands Diep te herstellen.
Vanuit Korea wordt gemeld dat de Nederland
se oorlogvrijwilligers, die ginds namens de VN
vechten, een dag soldij afstaan voor de
rampslachtoffers.
Er melden zich bij het Rode Kruis vier Noren
met 25 walkie-talkies.
Op de Nederlandse ambassade in Londen
voert men een „stop" in wat betreft de aan
voer van dekens en kleding. Men weet er geen
raad meer mee.
der „erg op z'n eigen is". Zowel de gasten als
het gastgezin hebben in die weken na de ramp
grote spanning ervaren.
„Na een gezamenlijke bespreking besloten wij,
toen de evacuatie 10 dagen had geduurd, het
volgende: de evacués konden een huiskamer
hebben, gebruik van de keuken en de hele zol
der, zodat ze eigenlijk op zichzelf konden wo
nen in een deel van ons huis en zich enigszins
op zichzelf konden voelen", wordt in een rap
port verklaard.
Maar ook: „De eerste maanden ging alles
goed. Maar zij vergaten dat ze in het huis van
Uit Kameroen wordt boven- en onderkleding
met een totaal gewicht van 5 kg. gestuurd-
Het Rode Kruis noteert er een waarde van
14,- voor.
Belgisch Congo, ook niet mis, stuurt 30 kg.
kleding en schoeisel met een waarde van
141,-.
Maar ook is daar de USA met een zending
goederen ter waarde van 4.826.457,- en Cana
da, dat maar liefst voor 9.800.046,- aan goe
deren naar Nederland stuurt.
Later wordt er een balans opgemaakt: naast
iemand anders woonden en ze niet alles kon
den doen wat ze wilden..."-
Een zware noordwesterstorm met af en toe or
kaankracht had een verbond gesloten met de
springvloed. Er werd op 1 februari 500 kilome
ter dijk verwoest, er kwamen 1795 mensen om
in het water. Tienduizenden werden uit hun
huizen verdreven.
Wie kan de verschrikking beschrijven van de
rampnacht? Kan een foto het? Zo'n foto van
een bejaarde man met grijze baardstoppels,
holle ogen, die in zijn armen een kleuter heeft
met dikke wangen van het huilen?
de directe mankrachthulp ontving Nederland
van buiten zijn grenzen voor 41 miljoen aan
geld en goederen.
In Dordrecht en in Rotterdam kwamen al snel
na de helse zondag 1 februari de evacués aan.
In Rotterdam had men voor hen de Ahoy'-hal
len ingericht. Hier werden ze binnengebracht,
de mensen van wier gezichten de verschrik
kingen nog waren af te lezen of die doffe uit
drukkingsloze maskers hadden gekregen-
Buiten de Ahoy'-hallen stonden honderden men
sen toe te kijken. In de weg te staan. Maar ze
Of die foto van het dak van een hoeve, waar
op iemand met een vlag staat te zwaaien naar
een vliegtuig, terwijl beneden hem langs de
schuine dakpannen anderen naar beneden glij
den?
Of die honderden foto's van opgezwollen paar
den, koeien en varkens, die zijn aangespoeld
bij de dijken?
Foto's waar een mens lang naar kijkt; dat ze
ker. Maar langer nog doet men er over om
dat krantebericht van 13 februari 1953 in zich
op te nemen:
„Het tweejarige zoontje van de familie Den B.
wilden zo graag iets doen. Er stonden padvin
dertjes bij met hun Baden Powell-hoed op en
met korte manchester-broeken aan.
Eén zo'n padvindertje na twintig jaar: „;k
was naar de Ahoy'-hal toegegaan omdat ze
over de radio zeiden dat ze zoveel mensen ao-
dig hadden. In het tramhuisje, waar ik mnest
opstappen, zei een mevrouw dat er nou al 5S0J! -
doden waren. Ik weet nog hce langzaam die
tram ging toen ik dat had gehoord. Maar bij
de Ahoy'-hal stuurden ze me gelijk weer weg.
Ze hadden til meer dan zat mensen, zeiden
uit Zierikzee, die naar Schiedam is geëva
cueerd, is hedenmorgen overleden. Zoals ge
meld werd het ventje samen met een baby in
een vlaag van verstandsverbijstering door de
moeder van een 12 meter hoog balkon op
straat geworpen. De baby is reeds overleden.
Mevrouw Den B., die zich ook van het balkon
op straat wierp, verkeert nog in zorgwekkende
toestand".
Die laatste zin van zo'n krantebericht mag
ook in 1973 nog gelden. Mevrouw Den B- heeft
re ramp èn de val overleefd.
Een huis langs de dijk
Begrafenis in Oude ïonge. S.'echis een dijk kon ruimte bieden aan de 305 doden,
die het dorp betreuren moest; de twee begraafplaatsen stonden nog onder water.
Twintig jaar later loopt garagehouder Tuns met ons over die dijk. Op de kleine
grafstenen komt de naam van zijn familie twaalf keer voor. „Mijn zuster is de
eerste geweest, die \/c uit her wc Ier gehaald hebben. Zij was met haar vier kin
deren van de dijk geslagen en verdronken", vertelt hij. Tuns heeft in de weken
na de ramp tientallen lijken geborgen. „Je wier d'r hard in", zegt hij, „zo kan ik
nu ook zonder vercVi&l hier op het graf komen. AAisschien dat er straks op 1 febru
ari iets door me heen zal gaan. Maar ik heb zoveel gezien
Soldaten brengen een gezin in veiligheid
ZATERDAG 27 JanuARI 1973
Bruinisse
Evacués uit Tholen
