Hollandsche IJssel was
levensgevaarlijke bres
Stormvloeden moeten nu
gekeerd kunnen worden
HET VRIJE VOLK OKTOBER 1958
Clicliija
en het ontstond zonder hinder
of schade te berokkenen.
Drie 'belangrijke doelen werdén
bereikt:
De stormvloeden werd een on
verbiddelijk halt toegeroepen,
zodat bijna twee miljoen men
sen voor het gevaar van een
vernietigende watersnood zijn
beschermd.
Het scheepvaartverkeer kan
desondanks ongehinderd
voortgang vinden, terwijl de
industriële activiteit langs de
rivier niet gehinderd wordt.
De Krimpenerwaard werd uit
haar eeuwenoude isolement
verlost, waardoor nieuwe mo
gelijkheden, nieuwe perspec
tieven werden geopend.
De Krimpenerwaard is niet
alleen maar een groen en vre
dig polderlandschap. De indus
trie heeft er, vooral tegen Rot
terdam aan, vaste voet gekre
gen. Water, schepen, kranen,
rechtlijnige gebouwenen
op de achtergrond de storm
vloedkering en de brug.
drijvende bokken ongehinderd
door de sluis kunnen passeren,
onafhankelijk van de waterstand.
Ook viaduct
Om het hoogteverschil tussen
de bovenzijde van de brug en de
laag liggende Krimpenerwaard te
overwinnen, bouwde men een be
tonnen viaduct, dat honderden
meters verder aansluit op de pro
vinciale weg.
Aan de westzijde, op de oever
van Capelle, zijn geweldige grond
werken uitgevoerd, die het moge
lijk maakten daar een verkeers
plein aan te leggen.
In 1954 begon men aan dit ko
lossale waterbouwkundige werk,
dat. de belangstelling opwekte van
deskundigen in alle landen van de
wereld.
Zij kwamen uit Japan en Ame
rika, Frankrijk en Chili, uit Enge
land. Duitsland, Argentinië. Dene
marken, ze kwamen uit alle delen
van de wereld om dit gedurfde
werkstuk te zien.
De Nederlandse waterbouwkun
digen toonden zich hier op hun
best. Ze weerden het water en
bouwden op dé rivierbodem, ze
gebruikten het water als hulpmid
del, ze speelden mét water in hun
strijd tégen het water.
Normaal-
Ze hebben de rivier tijdelijk
omgeleid en haar later een
nieuwe loop gegeven. En tussen
deze bedrijven door kon het
scheepvaartverkeer normaal
doorgang vinden.
Zó groeide daar bussen Ca
pelle en Krimpen een water
bouwkundig kunstwerk, dat zijn
gelijke in de wereld niet heeft
Dorp aan de rivier. Kleine
huizen liggen ietwat rommelig
en ietwat romantisch tegen de
dijk. De passagiers van het
(verdwijnende) veer hebben
dit beeld steeds weer in zich
kunnen opnemen. Een verdwij
nend beeld ook?
men tachtig meter brede schui
ven, die normaal hoog boven het
wateroppervlak geheven worden,
maar in tijden van gevaar tot op
de rivierbodem kunnen zakken.
Dan sluiten ze de weg van
het aanstormend water herme
tisch af en kunnen de gevaar
lijke stormvloeden niet de twin
tig kilometer lange weg naar
Gouda meer gaan.
Schutsluis
Maar zij zouden ook de scheep
vaartweg versperren en om aan
dit bezwaar tegemoet te komen,
ontwierp men naast de beweeg
bare stormvloedkering een schut
sluis met een kolklengte van meer
dan honderd meter.
De bouw van de stormvloedke
ring, die grote oeverwerken nood
zakelijk maakte, opende verder
de mogelijkheid om een lang ge
koesterde wens van de Krimpe
nerwaard te vervullen: een brug
over de Hollandsche IJssel.
Dit werd een vaste boogbrug
met een stalen rijvloer van twaalf
millimeter dikte, waarop een as-
faltlaag van vijf centimeter werd
aangebracht.
Hierop aansluitend kwam een
bascule-brug over de sluiskolk,
zodat ook grote zeeschepen en
Over één punt waren de deskundigen het al eeuwenlang
volkomen eens: De Hollandsche IJssel was een levensge
vaarlijke en uitermate moeilijk te dichten bres in de Hol
landse zeewering.
De door de westenwind opgestuwde stormvloeden bereikten
bij Gouda hun hoogste toppen en men wist, dat de Schielandse
Hoge Zeedijk deze stormlopen slechts met de grootste moeite
kon weerstaan.
Reeds in de Franse tijd overwoog men de afsluiting van de
rivier. De waterstaatinspecteur Blanken maakte een plan: een
dam met drie sluizen, maar de Napoleontische oorlogen verhin
derden de verwezenlijking.
De eenvoudigste oplossing was
uiteraard om de Hollandsche IJs-
•sel geheel af te dammen. Deze sim
pele, maar ingrijpende maatregel
had echter enorme bezwaren.
De zoetwatervoorziening van
Rijnland zou verstoord worden,
het rioolwater van Gouda zou de
IJssel vervuilen en dc scheepvaart
zou geblokkeerd worden.
Die scheepvaart mag men beslist
niet onderschatten, want jaarlijks
passeren ongeveer tachtigduizend
schepen met een laadvermogen
van acht miljoen ton de monding
van de rivier.
De beweegbare stormvloedkering
werd uitverkoren'.
De constructie was in wezen
eenvoudig, al bleef het vanzelf
sprekend een technische opgave
van ongekende afmetingen en
problemen.
Tussen tweemaal twee heftorens
aan weerszijden van de rivier ko
Een vierde bezwaar was, dat
men de grote bedrijvigheid langs
de Hollandsche IJssel zou wur
gen: scheepswerven, belangrijke
fabrieken, kortom werkgelegen
heid voor duizenden.
Niet afsluiten
Dit was dus het probleem: de
stormvloeden moesten gestuit wor
den, maar de Hollandsche Issel
kon niet totaal worden afgesloten.
De Deltacommissie koos uit
twee mogelijkheden: het ophogen
van alle dijken (een vrijwel on
mogelijk en tijdrovend karwei) en
het bouwen van een kostbare
s tormvloedkering.
