Ibeti
Herman de Man,
De Vries
1 k I
r
De brug is open
Dus
voor:
I A. HEYKOOP
E B E LIook voor luxe- en huish. art.
GROOTHANDEL ,,WALZ0"
J
DE TWENTSCHE BANK N.V.
Fa. Gebr. Speksnijder
J. Evegroen
Een pracht sortering
F. Loeve
HET VERFHUIS
Fa. S. J. Slingerland
EXTRA EDITIE „DE IJSSEL- en LEKSTREEK"
OKTOBER 1958
VIJFDE BLAD - pag. 2
14 nov. 1946 's avonds. Vanuit Engeland
nadert een Dakota van de K.L.M. Het is
slecht weer. De piloot tracht vergeefs te
landen en verongelukt. Alle passagiers
onder wie Herman de Man, komen om
het leven. Tragisch was zijn dood, gelijk
zijn leven. Maar al werd zijn lichaam
door de vlammen gegrepen, zijn geest
leeft nog altijd temidden van de bewo
ners van de streek, die zijn grote liefde
had. 11 Jaar geleden werd hij te Oude
water begraven. In de stad van Ouwater,
waarover hij zoveel schreef.
Het volk, dat een schrijver bezit, die de
vertolker is van haar leven, alsook van
de diepere drijfveren, die de toedracht
van dit leven bepalen, mag zich gelukkig
prijzen en dit temeer, waar de vertolking
van het gehalte is van Herman de Man's
romankunst. Het is slechts weinige schrij
vers gegeven, het leven van geheel een
streek, in al zijn psychologische eigenaar
digheden, zonder er Freud en Jung met
de haren bij te slepen, krijgen wij een
diep en ontroerend inzicht in het ziele-
leven van een volk, bijna altijd geloven
wij in de gestalten, die hij voor ons op
roept.
Een grote schat aan volksleven en volks
wijsheid, aan taaleigen en taalschoonheid
is in zijn dikwijls zo dichterlijk werk te
vinden. Het is een grote verdienste dit
brok leven voor het nageslacht bewaard
te hebben. Want machtig grijpen de sta
len armen van de steden om zich heen
in machinale triomf en in toenemende
ontzieling en het zal wel niet lang meer
duren, of ook in Herman de Man's Lo-
piker- en Krimpenerwaard zal wat eens
van een volksziel getuigde, zijn terugge
drongen en verschrompeld.
Herman de Man, (schuilnaam voor Salo
mon Herman Hamburger) werd geboren
in 1898. Hij was vafi Joodse afkomst. In
zijn jeugd woonde hij in het polderland,
dat hij met zoveel toewijding heeft be
schreven. Als marskramer zwierf hij. in
weer en wind, door de landouwen en hij
moet wel geheel de vertrouwde zijn ge
weest, geholpen door zijn scheppende in
tuïtie van het landvolk, dat zijn liefde
had. Want zelden is het een schrijver ge
geven, zich zo te vereenzelvigen met zijn
onderwerp en dit volkomen medeleven,
zo direct, zo op de man af, rauw en ont
roerend, wild en teder, aan zijn lezers
over te dragen. Had hij niet die afstand
tot zijn onderwerp nodig, die zo vaak
voorwaarde is, om tot uitbeelding te kun
nen komen? Of was het als een bloem,
die slechts kan groeien in de warme aar
de? Zijn werk is geworden tot een mach
tig epos van liefde en dood, vreugde en
leed, schuld en berouw, van het stoere,
strenggelovige boerenras. dat leeft tussen
Schoonhoven, Gouda en Oudewater. Hoe
goed beseffen wij de zielenood van Giel-
jan Beijen, de Godzoeker uit een van zijn
sterkste boeken „Het wassende water".
Gieljan Beijen, die zijn liefde tot het
zwarte daggeldersdochtertje zag ge
smoord in het strenge woord van zijn
Calvinistische moeder, die een liefdeloos
berekend huwelijk voor hem verkoos
binnen de endogame wetten van stand en
fatsoen. Ze komen tot ons, in wilde be
wogenheid, al die bonte beelden en kleu
rige gebeurtenissen het boelhuis met z'n
koekkraam, de dorpskermis met z'n uit
gelaten jool, wilde ijsfeesten, maar ook
de stille boerenvreugde, beleefd aan een
mooi en goed opgroeiend koeigie, het lief
en leed van Geitemie met haar geiten
en haar argeloos dochtertje, dat, bloot-
geniaal verteller
van de waard
gesteld aan de stad, in de goot terecht
kwam. Geitemie met haar goeie hart, die
zonder aarzelen en liefderijk een schilder
in haar huis opnam en die, togerend bij
haar dochter in Den Haag, ook daar een
geitje kocht en dit onderbracht in een
kostbaar ingerichte kamer
We ondergaan de beslotenheid van de
boerenhoeven met hun rechte, vierkante
ramen en heldere gordijnen, waarachter
de harde werkers wonen van dit eenzel
vig land. Het lijkt of wij alles aan den lij
ve ondergaan, de ijzige kou en de hon
ger, de grote verwildering, die over deze
streek kwam tijdens de barre winter van
negentig. Hoe zijn wij van deernis ver
vuld met het bang kwakende eendje, dat
door een hebzuchtige boer aan een otter-
val wordt gepriemd. Hoe groots is de
ondergang beschreven van Engel Erkel,
die have en goed offerde aan zijn eer
zucht. Wij maken de afschuwelijke ellen
de mee van de werkloze daggelders, die
brandstof noch voedsel meer hebben.
„Tot na die barre winter toch eindelijk
weer zomer was geworden".
Wij zwerven mee met de twee goedmoe-
bedelaars Sjef en Jochem, langs de hoge
dijken en smalle wegen van het wijde
polderland. En wij hebben de wonderlijk
ste ontmoetingen met de fijne feme
laar" en het „Keulse wijf met de felle
ogen", met „Jacobus de leugenaar" en
,,de vier maagden met geld", die onge
trouwd bleven om de erf centjes bij me
kaar te houden „waar een arme bedelaar
maar twee halfies bekomt en de rillingen
bekant over een mins z'n rug lopen, van
wege de somberheid, die uitgaat van de
hofstede en z'n bewoonsters". Ontroerd
lezen we over de kinderlijke ontvanke
lijkheid van .Heilig Pietje de Booy" een
debiele jongen, die zowaar een Ouwaterse
straatmeid uit het slijk tilde.
En we vertoeven in Ouwater, die „stad,
een rotte peer gelijk", waar ,,het zo ont
aard druk is, dat de straten er nooit ge
heel zonder mensen zijn". We denken aan
die koets uit het gelijknamige boek, die
Bij de foto's:
BovenHet lage polderland heeft
zijn bekoring, des zomers zowel als
in de winter, wanneer sneeuw en
ijs de landerijen en sloten bedekken
en de woningen van een helwit dak
voorziet. Dit echt Waardse plaatje
vindt u in Krimpen aan de Lek.
OnderLangs de Provinciale weg
oo. 30 worden van tijd tot tijd
hengelwedstrijden gehouden. Hier
ziet u het land, dat door de weg bij
Ouderkerk aan den IJssei in tweeën
wordt gesneden en dat veel bekoring
geeft, vooral op de stedeling, die
na de openingsdag van de vaste
brug hier zijn ontspanning gaat
zoeken.
Goede merkartikelen kunt U ook
bij HEYKOOP kopen
Die heeft een grote sortering staan
Daarom behoeft U niet op stap te gaan
Dinky Toys
Meccano
Jumbospelen
Trix
Match Boxes
Poppen
Poppenkleding
Bouwdozen
Bouwmodellen
BK emaille
Sigg aluminium
Brabantia
Tornado
Glas - Porselein
en Aardewerk
en ook souveniers van de brug zoals Zilvium lepeltjes, asbakken,
vaasjes, sleutelringen, Lepelvaasjes, broches enz. enz.
PRINSES MARIJKESTRAAT lb KRIMPEN AAN DEN IJSSEL,
over het volksleven
zoveel wel en wee herbergde van de
Polsbroekse contreien. We zien ze aan
ons voorbijtrekken in bonte stoet, knoki
ge daggelders, in blauwe kiel, de boeren
in zwartlakens in hun kerkkoetsjes en
alle anderen van deze streek: handwerks
lieden en winkeliers, marskramers en
vissers, mild en vrolijk of stijf en heb
zuchtig, vroom of losbandig, stil en schuw
of wild en bezeten, maar allen met iets
eigens en levensechts.
Het is nu alweer bijna twaalf jaar gele
den dat hij stierf, tragisch, zoals heel zijn
leven was, want hij verloor bijna zijn
hele gezin aan de barbaarse Jodenjacht.
Zijn bekering op latere leeftijd tot het
Katholicisme, waarvan hij op apostolische
wijze kon getuigen, heeft hem misschien
rust en berusting geschonken.
Herman de Man is dood, maar zijn geest
leeft ongebroken voort in zijn werk. Want
„De Koets", die ondanks de verdronken
vissers een Koets des Levens is, bestaat
nog altijd, warm en donker en vol ge
heimen.
LEK- en IJSSELDIJK
KRIMPENS WINKELWIJK
SOLA, Uw tafelgerei, wit als zilver,
gegarandeerd voor Uw leven
SOLA CASSETTES v.a28,15
SOLA KEUKENGARNITUUR 27,45
SOLA KOOKPANNEN v.a25,80
SOLA STEELPANNEN v.a17,40
SOLA MELKKOKERS v.a30,60
Alle COUVERTARTIKELEN ook los verkrijgbaar
LEERDAM'S GLAS o.a. drinkserviezen 30- en 60-delig; bloemvazen;
asbakken; koekdozen; bonbondozen, gebakstellen; compote
stellen, bowlgarnituren
LEERDAMS KRISTAL o.a. bloemvazen en asbakken
FLORA PLATEEL bloempotten; vazen; gebakstellen; pindastellen en
rookgarnituren in diverse moderne decors.
DAALDEROP TIN theeserviezen, fruitschalen; vazen enz.
DAALDEROP'S THEEPOT DOROTHEA
geen theelicht of theemuts nodig28,50
KAPSTOKKEN, BORSTELHANGERS, TIJDSCHRIFTENBAKKEN
ASSTANDAARDS, THEEWAGENS, RADIOTAFELS 'n zeer grote collectie
Tijdens de feestweek bij aankoop van 10,— en hoger
1 THEELEPEL MET BRUG EN STORMSTUW CADEAU
Zie ook onze etalages-attractie met als prijs
EET-, THEE- en ONTBIJTSERVIES
Lekdijk 7, Tel. 465
H.H. Winkeliers en Bakkers
Nu de vaste oeververbinding tot stand is gekomen hopen wij U nog
sneller en efficiënter te kunnen bedienen.
Ook met onze steeds vers gebrande pinda's uit eigen branderij.
DE GROOTHANDEL VOOR DE IJSSEL- en LEKSTREEK
In de feestweek van de brugopening bij
iedere goede kruidenier in de IJssei- en
Lekstreek verkrijgbaar bij 2 pakjes prima
Pudding met suiker een grote brugballon
GEHEEL GRATIS, zo lang de voorraad
strekt, iets moois voor de jeugd!
KANTOOR KRIMPEN AAN DEN IJSSEL
Rotterdamseweg 56
ZITDAGEN TE LEKKERKERK ledere woensdag en vrijdag van 10.15 -
14.30 uur.
ZITDAG TE NIEUW LEKKERLAND iedere donderdag van 10.15 14.30 uur.
ZITDAG TE KRIMPEN A.D. LEK iedere zaterdag van 9 11.30 uur.
REKENING COURANT KREDIETEN
DEPOSITO REKENINGEN
DEPOSITOBOEKJES a 374% RENTE P.J.
VREEMDE VALUTA - ASSURANTIEËN
EFFECTEN - COUPONS - BEWARING
In de brand, en inbraakvrije kluis van Kantoor Krimpen aan den Ussel zijn
nog safe-loketten beschikbaar. Huurprijs per jaar 6,10,—; 20,— en 40,—.
DE TWENTSCHE BANK N.V.
Handel in Grint,
Zand en Steenslag
Zandzuigbedrijf
?oldersedijk 16 Tel, 268
Krimpen aan den IJssei
umwuummmmmmmmmam
oo<xx>oooo<x>oooooooooo oooo
0 EVEN OVER DE BRUG 6
IJSSEI.DIJK 406
Telefoon 383
Krimpen aan den IJssei
LEVENSMIDDELENBEDRIJF
BROOD EN BANKET
Sperwer
winkel
Spaart onze punten
ledere week extra
voordelige aanbiedingen
b Zie onze 14-daagse folder V
ooooooooooooooooooooooooo
Voor de aankoop van uw
KUIKENS
Alle rassen en kruisingen, is en blijft het adres
W. OPSCHOOR
IJsseUlijk 84 Krimpen aan den IJssei
Telefoon 0 1894-147
Tevens leverbaar alle pluimveebenodigdheden,
zoals
Automatische voer. en drinkbakken,
groenvoermandjcs, eiermandjes, kuiken-
en hennenvoerbakken, tlrinkemmers,
kalveremmers, schakelklokken, enz. enz.
Wat U zelf doet...
F. LOEVE
Board Triplex, en Houthandel
IJsseldijk 428 Tel. 287
Krimpen aan den IJssei
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
DAMESVESTEN
SPORTIEVE H. TRUIEN
HEREN VESTEN
JERSEY BLOUSES
MANTELPAKJES
^Voor een mooi
JERSEY BLOUSE of
VEST
slaagt U bij
DE VRIES
het best
MANUFACTUREN
WONINGTEXTIEL
TELEF. 256
KRIMPEN A.D. IJSSEL
IJSSELDIJK 428
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
Tegelboard
Supertegelboard
Hornitex
Plasticplaten
enz. in de modern
ste kleuren voorra
dig voor uw gang,
hal, W.C., keuken
en douchecel.
IJsseldijk 428
Tel. 287
Krimpen a.d. IJssei
Board-, Triplex- en Houthandel
Hubotile schoorsteenplaten
Wij komen voor U
over de brug
MET
1 pak koffie 4 250 gram 4 1,88
1 pak thee 4 100 gram 4 0,90
Hierbij 250 gram Soesjes van 85 voor 65 cent
1 pak pudding (1 liter) 4 30 cent
I pot jam Gelria (Teo) 4 70 cent
Flesje puddingsaus Teo 4 46 cent
Hierbij 250 gram Toffees melange
van 75 voor 50 cent en 20 zegels extra
FA. P. BOERS
Waalstraat 46 Tuinstraat 71
Krimpen aan den IJssei
BRANDSTOFFENHANDEL
Uw aangewezen adres voor alle soorten
BRANDSTOFFEN EN HUISBRANDOLIE
HAARDPETROLEUM P.A.M.
Voor VERF
BEHANG
GLAS
Steeds het nieuwste
vakkundige
voorlichting
Kortlandstraat 2 Krimpen a.d. IJssei