Gillette
„De Ruyter" ingelijfd hij de
Koninklijke Marine
Waterloopkundig Instituut
wist hoe het zou gaan
Moderne kruiser éi C& Se uitvoer dl 1 O S
over zijn casco neen
POMPBOOT „NEPTUNUS"
GAAT NAAR HUIS
'n Mooi en
practisch cadeau!
Een Gillette
60
Kerstgroeten op band en plaat
Delta-commissie zoekt naar de
ideale
dijk
DE MAASBODE
WOENSDAG 18 NOVEMBER 1953
PAGINA 5
«J Ac
overgegaa
o o "IJ «Staten tha
s tenmip^-Tl
Vandaag is de kruiser „De Ruyter" in gebruik gesteld. Dit geschiedde
door H.M. de Koningin. Het schip kan nu het predicaat „Hr Ms" voeren.
•Maar tevoren is de nieuwe oorlogsbodem door de regering aan de Konink
lijke Marine overgedragen. En hiermede is onze vloot een schip rijker
geworden, welks glorierijke naam een diepe betekenis heeft gekregen door
de tragedie van de Java-zee, waarin zijn naamgenoot „Hr Ms De Ruyter"
onderging in een ongelijke strijd tegen een overmachtige Japanse vloot.
de romp: ventilatie en verlichting werken
ook overdag geheel kunstmatig.
Zeven Provinciën" volgende
maand in dienst
Het zusterschip van de „De Ruyter", de
kruiser „Zeven Provinciën", zal, zo ver
nemen wij, waarschijnlijk over een maand
officieel in dienst worden gesteld.
Hr, Ms. De Ruyter is een grote aanwinst
voor de Nederlandse marine. Als we een
karakteristiek van deze aanwinst willen
geven, kunnen we het best de woorden
aanhalen van de commandant, kolonel H.
H. L, Pröpper, die na de grote proeftoch
ten, verklaarde, dat het als gevechtseen
heid volkomen gelijkwaardig is aan wat op
het moment aan oorlogsschepen in het
buitenland wordt gebouwd. De snelheid is
meer dan voldoende voor de moderne oor
logvoering. En, zo voegde hij er aan toe:
negentig procent is Nederlands fabrikaat
en een prestatie, waaraan meer dan dui
zend Nederlandse bedrijven, grote en klei
ne, hebben meegewerkt, ook de electroni-
sche radar."
Het is met de bouw van de De Ruyter
een langdurige en bewogen geschiedenis
geweest. De opdracht werd aan Wilton-
Fijenoord in 1938 gegeven. De romp
kwam tijdens de oorlog klaar, ofschoon er
toen toch alles gedaan is, om het werk te
vertragen, zodat de bezetter er niet in sla
gen zou, het schip bij zijn marine in te
schakelen. Deze gaf' inmiddels bevel, de
gereed gekomen romp te water te laten. Er
was toen ook een gedeelte van de machi
nerie klaar, maar nadien is er niets meer
aan het schip gebeurd. Bij de bevrijding
lag daar een casco, waarmede niets en
van alles gedaan kon worden.
Niets en alles. Want het spreekt vanzelf,
gedurende de oorlog werden belangrijke
ervaringen opgedaan. Tal van schepen wa
ren in volle actie beproefd en het ene had
voldaan, het andere niet- Er werd beslo
ten, het schip af te bouwen, maar toen be
gonnen ook de grote problemen. Een reeds
geheel getekend schip moest aangepast
worden aan de nieuwe eisen en. ook tij
dens dit karwei kwam het telkens vast te
staan, dat bepaalde voorzieningen eigen
lijk al weer verouderd waren.
Het inwendige is volkomen veranderd
en het in 1948 gemaakte bestek waarop
het contract voor de afbouw getekend
werd, was vrijwel geheel nieuw. In ver
band met de installatie van grote moderne
machines en moderne apparatuur, die vóór
de oorlog onbekend was of waarvan de
ontwikkeling toen nog in de kiem ver
keerde, moest er met de ruimte gewoekerd
worden. De indeling en plaatsing der
chinerie werden geheel veranderd.
Er is met de ruimte gewoekerd, aan
boord van Hr. Ms. De Ruyter. Dit geldt
ook voor de verblijven van officieren en
bemanning. Het oude systeem der bakken
is b.v. helemaal verdwenen. Er wordt in
een soort cafetaria's gegeten. En ook de
officieren en onderofficieren moeten hun
hut met een ander delen. De nieuwe situ
atie eist een grote kameraadschappelijk
heid en opofferingsgezindheid. Kolonel
Pröpper zei naar aanleiding hiervan: van
een op een modern oorlogsschip dienend
man wordt heel wat meer zelfbeheersing
Vliegtuig vloog met
lading van 300 gram
Rode Kruis helpt patiënt
in Portugal
Het centraal laboratorium van de Bloed
transfusiedienst van het Nederlandse Rode
Kruis heeft gisteren in allerijl 20 ampul
len fibrinogeen op Schiphol laten afleve
ren voor een patiënt in Portugal. Met een
extra vliegtuig van de K.L.M. is deze
„lading" van 300 gram onmiddellijk naar
Lissabon vervoerd.
Het Portugese consulaat had het labo
ratorium verzocht met de meeste spoed
fibrinogeen te willen leveren. Deze stof.
die bij het stollen van bloed een rol speelt,
wordt gebruikt tegen bloedingen b.v. bij
een ingrijpende operatie en in het bijzon
der bij operaties van mensen, die aan
haemophylie (bloederziekte) lijden. Fibri
nogeen wordt alleen in Engeland, de Ver
enigde Staten en Nederland vervaardigd.
geëist dan vroeger het geval was. Hij moet
zich veel ontzeggen.
Hr. Ms. De Ruyter heeft officieel een be
manning van 973 koppen, waarvan van
daag inmiddels ongeveer 650 man aanwe
zig was.
Snelheid en bewapening
Het schip heeft een standaard waterver
plaatsing van 10.000 ton en is 187,32 meter
lang. Het machinevermogen bedraagt 78000
APK, terwijl de snelhid mer dan 32 zee
mijlen per uur is. Op 9 Maart 1951 werd de
eerste geschutstoren geplaatst, van de
hoofdbewapening. Het was een Boforsdub-
beltoren met snelvuurkanons van 15 cm, be-,
doeld tegen zee- en luchtdoelen. Deze ka
nons, waarvan het schip er thans 8 heeft,
opgesteld in dubbeltorens, zijn ten dele in
licentie door Wilton-Fijenoord vervaar
digd.
Bovendien kreeg het schip 8 kanons van
5,7 cm, ook in dubbeltorens. Dit is lucht
afweergeschut met zeer hoge vuursnel-
heid, dat echter ook tegen zeedoelen 'kan
worden gebezigd.
Alle kanons zijn beproefd op het schiet-
terrein nabij Petten. Een aantal mitrail
leurs van 40 mm completeert de vuur
kracht.
De De Ruyter is bovendien uiteraard
voorzien van de nieuwste electronische
apparatuur ter opsporing van doelen, ten
behoeve van de vuurleiding en de naviga
tie en ter verdediging en beveiliging van
het schip.
Aan de schecpsbeveiliging is trouwens
grote aandacht besteed. De verschillende
verblijven werden geheel over het schip
verspreid, zodat b.v. een enkele treffer
van de vijand niet ineens het grootste deel
van de officieren of van de onderofficie
ren of van de manschapen van een be
paald onderdeel buiten gevecht kan stel
len. Machinekamers en ketelruimen wer
den in z.g. units verdeeld, die op verschil
lende plaatsen in het schip worden opge
steld. Een treffer in een machinekamer
laat de andere onbeschadigd en bedrijfs
klaar.
Patrijspoorten komen niet meer voor in
JlUDSOhrl
Haagse bedelaars in
c£ Aatie
Alleen de oudste schikte zich
in zijn straf
Vier van de vijf bedelaars uit Den Haag,
die op 9 November j.l. door dc politierech
ter tot een hedhtenisstraf en tewerkstel
ling in een Rijkswerkinrichting waren ver
oordeeld, hebben legen dit vonnis cassatie
aangetekend.
Het zijn de 41-jarige J. E., de 46-jarige
C. K., de 50-jai-ige P. J. F., die allen wer
den veroordeeld tot ,12 dagen hechtenis en
een jaar en zes maanden Rijkswerkinrich
ting en de 68-jax-ige H. van B., die een
vonnis van een jaér rijkswerkinrichting
over zich had heren uitspreken, Allen
werden voorts tot 12 dagen hechtenis ver
oordeeld.
De 80-jarige J. H., die in verband met
zijn hoge leeftijd slechts tot 12 dagen hech
tenis werd veroordeeld (bij verstek), is
niet in cassatie gegaan.
De pompboot „Neptunus" van de P. G.
E. M., die sinds half September in de
haven van Zierikzee was gestationneerd,
zal weldra gaan vertrekken. Ruim 40
volle dagen is deze drijvende pompinstal-
latie in gebruik geweest bij het leeg
pompen van het waterschap Schouwen,
waarbij zij meer dan 30 millioen kubieke
meter water voor haar rekening nam.
Binnenkort zal met de demontage van de
buis'eidingen worden begonnen en het
ligt in de bedoeling de boot de volgende
week naar Nijmegen terug te brengen.
Deze pompboot is nu overbodig gewor
den, omdat het waterpeil dermate is ge
zakt, dat de aan de Zierikzeese havendijk
in werking zijnde drie electrische pom
pen het water vlot aan kunnen.
Over het algemeen maakt het leeg
pompen van de polder Schouwen uitste
kende vorderingen. De pompen bij Burg-
sluis hebben al vrijwel geen water meer
en vier hiérvan zullen nu worden over
geplaatst naar de ScheO'phoek, waar zij
ter hoogte van dc zogenaamde Gemene
Geul zullen worden opgesteld. Hier staat
nog volop water. Ook de pompen bij Den
Osse, een vrij laag gelegen punt tussen
Brouwershaven en Scharendyke, aan de
i Noordkant van Schouwen en Duiveland,
hebben nog voldoende water te verwer
ken en draaien op volle kracht.
Morgen zullen de pompen rondom de
Vierbannenpolder gaan proefdraaien. Het.
waterpeil in deze polder is nu vrijwel
TOPPUNT VAN SERVICE
Buigende kellners, lachende ka
mermeisjes, voortreffelijke koks en
vriendelijke liftboys staan altijd
klaar om hun gast een zo perfect
mogelijke service te bieden. Maar
dat vond men in een aantal Duitse
badplaatsen en vacantie-oorden
blijkbaar nog niet voldoende, want
de rust der gasten werd 's nachts
wreed verstoord door het slaan van
de klokken van kerken, raadhuis en
andere gebouwen. Daarom besloot
men voortaan deze klokken gedu
rende de nacht het zwijgen op te
leggen, zodat zij voor laan alleen nog
maar overdag mogen slaan.
Schouwen raakt droog
Caissondijk bij Ouwerkerk lekt niet meer
stationnair, doordat de afsluiting bü
i Ouwerkerk weinig of geen water meer
doorlaat. Wanneer zich geen onverwachte
strubbelingen voordoen, zal waarschijn
lijk over ongeveer een week met de
droogmaling van deze polder kunnen
worden begonnen. Dat is dus eerder dan
mvankelijk werd aangenomen.
Voor het leegpompen van de polder
zijn bij Ouwerkerk acht pompen opge
steld, eik. met een capaciteit van 50 feub.
meter per minuut én twee van resp. 400
en 100 kub. meter per minuut bij Ste-
venssluis. Men verwacht, dat zij in staat
zullen zijn het grootste gedeelte van de
polder leeg te pompen, terwijl wellicht
in de buurt van de rijksweg van Zierik
zee naar Zijpe nog-enkele kleine pompen
zullen moeten worden geplaatst.
Nu in Zaandam
Bus in winkel gereden
Chauffeur licht gewond
Met volle vaart is gisterenmiddag om
streeks half vijf een bus van de N.V. M.
E.A. die de dienst onderhoudt tussen
Zaandam en Krommenie, dwars door de
houten pui met spiegelruiten een dépot
van een wasserij te Zaandam binnengere
den en pas twee meter achter de pui tot
stilstand gekomen.
De ravage was enorm. Wonder boven
wonder kwam de dépöthoudster, die met
een vrouwelijke klant in de winkel stond
te praten, met de schrik vry. De chauf
feur van de bus werd licht gewond. De
drie passagiers liepen geen letsel op.
De chauffeur moest plotseling remmen,
toen een voor hem rijdende auto onver
wacht stil hield. Hij week naar links uit,
zag, dat hij tegen een reeds dichtgenaderde
tegenligger dreigde te botsen, week nog
meer naar links uit en reed vervolgens
pardoes over het trottoir de etalage bin
nen- Men gelooft, dat de chauffeur op het
moment, dat hij het trottoir opreed, op het
gaspedaal in plaats van op de rem heeft
getrapt. Een voor de etalage staande fiets
van de klant, die zich in de winkel bevond,
werd totaal vernield.
DELFTSE SPOORWEG
PLANNEN
De burgemeester van Delft, de heer D.
de Loor, heeft over de spoorwegplannen
die zopas werden gepubliceerd, verklaard,
dat wordt getracht in het a-s. voorjaar met
de uitvoering een begin te maken. De
plannen omvatten het gedeeltelijk omhoog
brengen van de spoorbaan door Delft en
het maken van vier onderdoorgangen,
waarvan drie met gescheiden banen voor
snel en langzaam verkeer.
Groot-officier Oranje
Nassau
Albert, Morel, president wereld-
veteranen
De minister-president, dr W. Drees
heeft gisterenavond het uitvoerende or
gaan van de wereldveteranenfederatie
ontvangen. Daarbij heeft hij een tweetal
onderscheidingen uitgereikt. De president
van de W.V.F., Al-bert Morel, is benoemd
tot grootofficier in de orde van Oranje-
Nassau, de secretaris-generaal, Ellioth H.
Newcomb, tot officier in deze orde.
Minister Drees en minister Luns, die
eveneens de ontvangst bijwoonde, ont
vingen na afloop van de plechtigheid het
insigne van de Wereldveteranenfederatie.
Kruidenier moet van
alle markten thuis zijn
Tijdens een gisteren te Driebergen ge
houden vergadering van de Stichting On
dernemersopleiding in het kruïdeniersbe-
dryf heelt de heer II. Post, voorzitter van
het dagelijks bestuur meegedeeld, dat vol- I
gens recente c(jfers er van de 23.000 krui
deniers ïn ons 'and 12-000 zijn met een om-
zet van minder dan zeshonderd gulden per
week. Dit zijn derhalve bedrijven, waar
men nauwelijks of in het geheel niet be- I
hoorlijk zijn brood kan verdienen.
Een deel daarvan is dan ook weinig be-
trokken bij de dynamiek, die tegenwoordig
door de sa-menwerking van groot- en klein
handel o-ntstaat. De moderne eisen vergen
zoveel van 'het krird-eniersbedrijf, dat de
kruidenier, die.roet zijn tijd mee wi!/vao-
allerlei markten thuis moet zijn.
BIESBOSCH DANKT
EIBERGEN
Voor hulp na stormramp
Onmiddellijk na de stormramp van 1
Februari j.l. adopteerde Eibergen het Bies-
bosch-gebied, voor zover dat behoort on
der de gemeente Made en Drimmelen. Als
bewijs van dankbaarheid voor de geboden
hulp en stroom van goederen, hebben de
bewoners van de Biesbosch een geldin
zameling gehouden, waarvoor een of meer
schilderijen zullen worden aangekocht, die
als huldeblijk aan Eibergen zullen worden
aangeboden.
Schilderijen, die de Biesbosch of omge
ving tot onderwerp hebben, zuilen nu in
het gemeentehuis van Made worden ten
toongesteld. A.s. Zaterdag zal de burge
meester van deze gemeente de expositie
openen. Het ligt in de bedoeling Eibergen
uit de tentoongestelde werken zelf een
keuze te laten doen. De tentoonstelling
kon tot stand komen dank zij de mede-"
werking van de kunstschilders mevr. Som-
mer—Kenniphaas uit Drimmelen, Jan Hu-
bertus uit Geertruidenberg en de heer
Schrijnder uit Amstelveen, die zeer veel
werken aan de Biesbosch hebben gewijd.
veiligheidsscheerapparaat
Een geschenk waar iedere man,
élke morgen, opnieuw plezier
van beleeft. Vraag er een voor
de komende feestdagen.
Dit 19 de Gillette 24. Driedelig apparaat
in plastic etui en 2 blauwe 0 90
Gillette mesjes. Prijs
Dit is de Gillette 52. Eendelig apparaat
zware uitvoering. In sierlijk etui,
met Dispenser, bevattende 10 A
blauwe Gillette mesjes. Prijs IB 8
Dispenser met 10
blauwe Gillette
mesjes en vcilig-
heidsvakje voor niet
(Zelfde prijs als pakje
tan 10 stuks)
Precisie-scheerapparaten.
Verkrijgbaar van f. 1.10 t.m. f. 25*"
Een goeie mórgen" begint met Gillette
2400 stemmen gaan over de zee
-tn onze correspondent)
Marine en Landmacht zijn gisteren
(Dinsdag) in samenwerking met de We
reldomroep begonnen groeten van fami
lieleden op de plaat vast te leggen; groe
ten, die bestemd zijn voor de mariniers In
het Westen, de Korea-strijders en de sol
daten op Nieuw Guinea, die door vele dui
zenden mijlen water van het vaderland ge
scheiden Kerst en Oud en Nieuw zullen
vieren.
Zelfs de meest geharde soldaat, die aan
alle ontberingen gewend is, bekruipt met
deze feestdagen hoogtepunten van het
Nederlandse familieleven het verlan
gen om thuis te zijn, bij de anderen rond
om de Kerstboom, of deel te nemen aan
het famillegebed als Oud in Nieuw ver
glijdt. In het vaderland beseft men dit op
perbest en daarom worden tegen de Kerst
tijd de stemmen van de familieleden naar
Oost, West en Korea uitgezonden; de sol
daten horen hoe hun vader vertelt „jon
gen, hier is alles prima in orde hoor" en
hoe moeder hun verzekert „het volgende
jaar ben je weer bij me". Of ze luisteren
ontroerd naar de stem van vrouw of ver-
Acireale (Sicilië.)
„Ik heb er een", riep Francesco Arci-
diacono, die aan de zeekant aan het
vissen was, keerde zich om naar zijn
broer, die naast hem stond. Die zag de
vis niet meer. want met een wanhopige
sprong was het visje juist in de ge
opende mond van Francesco terecht
gekomen, die stikte en de vis bleef
ergens in z'n slokdarm zitten. Broer
rukte er wat aan, maar de vis, die nu
z'n belager gevangen had. gaf geen
krimp en er was 'n haastig bezoek aan
het ziekenhuis en een kwartier
chirurgenwerk nodig, voor Francesco,
die wat blauw aangelopen was, van z'n
vangst verlost was. Hij vist nooit meer
met open mond.
Acqui Italië
Een leeuwin redde het leven van de
30-jarige temmer Casartelli, toen hij
met leeuwen en tijgers optrad in een
circus. De temmer viel namelijk, toen
hij bezig was met drie tijgers en drie
leeuwen tegelijk zijn kunsten te verto
nen. Een der tijgers zag de kans schoon
en snrong op de temmer af. Maar de
leeuwin Sultana", die dit zag, sprong
weer bovenop de tijger en bleef verder
als 'n schild tussen de temmer en de
tijger staan, net zolang tot de temmer
zich weer hersteld had en de beesten
weer in bedwang had. „Sultana" de
leeuwin ging eerst toen weer rustig op
haar stoeltje zitten.
New-York
Tienduizend personen, die 'n boek had
den gekocht, kregen het aanbod hun
geld weer terug te ontvangen van de
uitgever. Dit boek handelde over de
„ware avonturen" van 'n soldaat, die de
veldtocht in Normandië had meege
maakt. Later bleek, dat de verhalen
volkomen verzonnen waren en dat de
man, die zeide alles zelf beleefd te
hebben, nooit in Europa geweest was.
Kaapstad
Een eerste internationale expeditie
naar het Zuidpoolgebied om walvissen
te merken, is hier aangekomen. Een der
expeditie-leden, is de heer W. L. van
Utrecht, assistent aan het Zoölogisch
Laboratorium te Amsterdam. Men wil
trachten zoveel mogelijk walvissen te
merken met kleine harpoenen om te
komen tot een telling der walvissen,
teneinde uitroeiing te voorkomen.
Een groot deel van het voorbereidende
wetenschappelijk werk, dat aan de
sluiting van de stroomgaten moest
voorafgaan, werd geleverd door het
Waterloopkundig Laboratorium te
Delft, dat onder leiding staat van prof.
ir J. Th. Thijsse, die onmiddellijk na
de stormramp in Februari door de re
gering uit Amerika, waar hij op stu
diereis vertoefde, werd teruggeroepen.
Professor Thijsse keerde terug en
wijdde zich geheel aan de sluiting van
de stroomgaten door middel van mo
delonderzoek. Model van de sluiting
van het stroomgat bij Ouwerkerk.
Rechts Ouwerkerk. Professor Thijsse
geeft aanwijzingen aan zijn staf.
(rechts met papier in de hand profes
sor Thijsse).
Toneelcostuums onder
de hamer
Drie gulden voor haveloos pak
van King Lear
Gisterenmorgen is in het veilingge
bouw „De Zwaan" te Amsterdam een be
gin gemaakt met de veiling van ongeveei
2000 toneelcostuums, eens gedragen dooi
leden van het „Amsterdams toneelgezel
schap".
De veiling trok veel belangstelling. I-Iet
waren niet alleen kopers, die de zaal vul
den, maar ook belangstellenden, vooral uit
de toneelwereld, die met „meewarige ge-
ziohten", zoals de veilingmeester opmerkte
toekeken, hoe costuums, waarin eens be
kende acteurs en actrices triomfen vierden
nu voor een paar gulden van de hand
gingen.
Narrenpakken, tunieken, kurassen, wol
len hemden en Joodse kaftans werden per
stuk of „voetstoots met de keur", dat is
met tientallen tegelijk, verkocht.
Het als „haveloos pak van King Lear"
aangekondigde stuk, eens gedragen door
Albert van Dalsum, bracht toch nog drie
■gulden op. Beter verging het een Russisch
uniform, met pet en broek, waarvoor bij
het publiek zeer veel animo bleek te be
staan en dat- de veilingmeester met een
„dat heeft u dan alvast in huis" voor bijna
60 gulden aan de man kon brengen.
Een Romeins badpak, in de catalogus
aangeduid als „fantasiecostuum" bracht
maar een paar gulden op.
Tot de kopers behoorden, behalve de
bekende opkopers, ook vertegenwoordi
gers van toneelgezelschappen en toneel
scholen. Maar een complete collectie, be
staande uit alle costuums, die in een be
paald stuk moeten worden ge-dragen, werd
op deze veiling niet verkócht.
REPRISEVAN OUWERKERK
de steaming berekend en die tegenstanden
vorm gegeven in gaasjes, die in het water
hangen. En wa-t het mooie is: aan de be-,
rekeningen aan de hand van het model, be
hoefde in de werkelijkheid niets veran
derd te worden- Het. model daar, aan de
Raam in Delft, had van tevoren precies
verteld, wat verwacht kon worden.
loofde of het prille geluid van het stemme
tje van zoon of dochter.
Dit jaar zendt de Landmacht voor de
eerste maal groeten uit naar Nieuw Gui
nea, waar vele soldaten hun dienst ver
richten.
In totaal gaan 2400 stemmen, afkomstig
van ongeveer 800 gezinnen, „overzee". De
uitzendingen starten in begin December
en duren voort tot half Februari; dat de
soldaten op deze groeten-serie hoge prijs
stellen bewijzen de honderden enthousias
te dankbetuigingen, welke men ieder jaar
ontvangt. Soms worden de vrouwen "door
ontroering overmeesterd en klinken haar
stemmen te onvast; geen nood, in zo'n ge
val v/orden de opnamen net zo lang voort
gezet, totdat alles perfect verloopt en er
geen tranen meer aan te pas komen.
(Van onze verslaggever)
DELFT, Dinsdagmiddag.
We beleefden, vanmiddag te Delft, in iets, dat wel wat op een middel
matige fabriekshal leek, maar waar de vloer tot een uitvoerige, levensechte
landkaart was geworden, opnieuw het sluiten van het befaamde en thans
wel beroemd geworden stroomgat hij Ouwerkerk.
„Het; is nu tien uur Vrijdagavond", zei prof. J. Th. Thijsse, de leider
van het Waterloopkundig Instituut, want daar was het waar wij ons
bevonden, „en de caisson nummer drie wordt in de onmiddellijke nabijheid
van het stroomgat gebracht".
Er draaide een electroinotortje, verschillende assistenten manipuleerden
met draadjes in werkelijkheid waren dat de kabeltouwen, waarmee
het zestig meter lange caissongevaarte werd voortgetrokken door de
sleepboten maar alle bewegingen waren op kleinere schaal zeer natuur
getrouw: we beleefden inderdaad opnieuw de sluiting van het stroomgat.
Maar bet. belangrijkste aan deze manoeuvres in dit lahoratorim was wel,
dat men ook vóór het grote gebeuren in werkelijkheid plaats greep, op
verkleinde schaal met de modellen reeds precies had uitgedokterd hoe
de sluiting zou verlopen. En dit verloop heeft over het algemeen bewezen,
dat de berekeningen aan de hand van de manoeuvres in het Waterloop
kundig Laboratorium gemaakt, zeer wel te vertrouwen waren.
Het hele model van het stroomgat was
op 1/60ste van de ware grootte gemaakt.
Zoals reeds gezegd: de draden waren
eigenlijk kabeltouwen, de kracht van een
ton werd voorgesteld door een kracht van
vijf gram en met allerlei ingenieuze meter-
tjes werd nagegaan of b.v. de krachten
niet te groot waren voor de li'eren; de
kabels zouden het wel hebben gehouden.
Wat d-e tijdsduur bij de proefnemingen
betreft ook het. verwekken van eb en
vloed dit gaat in minuten, waar het in
werkelijkheid uren zou vergen.
Met behulp van deze midd'elen. ook van
de zeebodem, heeft men van tevoren pre
cies kunnen bepalen, mede in verband met
leen maar wachten op goed Weer. En daar
hebben we ruimschoots ons deel van ge
kregen. Het K.N.M.I, heeft, niet a-ls spel
breker behoeven op te treden. In de mid
dag van 4 November zei De Bilt: „we heb
ben een stevige kans, dat we het huidige
mooie rustige weer houden tot Vrijdag
avond. Maar wacht u voor de Zaterdag".
We wisten toen, zei prof. Thijsse, dat we
drie operaties achter elkaar bij drie laag-
waterken teringen konden uitvoeren.
Dubbel kwetsbaar
Het was als bij een robber bridge. De
eerste manche werd gewonnen, de stroom
werd wa-t afgeknepen, maar ook werd hij
sneller; de tweede manche, de tweede
eaissonplaats'iing geschiedde en weer werd
het s-troom-ga-t kleiner, maar ook gevaar
lijker. Toen kwam de vechbmanche en
móest de derde caisson er onmiddellijk
op volgen; we konden geen kentering meer
overslaan, want de stroom bleek gevaarlijk
snel. Stenen van d-e bode-mdrempel gingen
aan de haal en langer wachten zou fataal
geweest zijn. We waren o-m in bri'd-ge-
term-en te spreken dubbel kwetsbaar
geworden, ma-ar het lukte ons die Vrijde;
a-vond laat.
H-et schommelen van d-ie laatste, zinken
de caisson, was dat gevaarlijk?
Neen, was het antwoord van prof Thijs
se, wij schrokken er helemaal niet. va-n.
Dat zat 'm alleen in het water i-n de com
partimenten van de zinkende boot, welk
water van de ene naar de andere zijde
liep. Omslaan kan zo'n caisson overigens
niet, want dan zou hij heel gauw aan de
bodem zitten.
Gaasjes in het ivater
Een wandeling in de verschillende loka
liteiten van h'et Waterloopkundig Labora
torium is al een attractie op zich. Men
stapt met zevenmijlslaarzen over stromen
als het Hollandsch Diep en met verbazing
ziet men 'n model va-n de Vierba-nnenpol-
der, de polder bij Ouwerkerk's voormalige
stroomgat. Alle tegenstanden in de pol
der, wanneer deze onder water staat, zoals
heggen, ruïnes etc. zijn in die polder ver-
de stroom, hoeveel zinkstukken en steen
stortingen er nodig waren.
„Maar", zo verklaarde prof. Thijsse,
„dank zij de werkelijk fantastische pres
taties van de rijswerkers wist men het la
boratorium op een gegeven ogenblik voor
te werken".
Het eigenlijke werk van de s-luiting ge
schiedde door de drie pontons, die achter
elkaar i-n het gat moesten worden ge
bracht. De vierde, ook een der Phoenix-
caissons, was reeds eerder gezonken, ter
wijl er nog een vijfde, zoals bekend, steeds
in reserve bleef.
Eigenlijk was het, toen eenmaal/het eer-,
ste van die vier caissons geplaatst was, al- werkt, d.w.z. men heeft de tegenstand bij
Dijkdrama
Met grote belangstelling zagen we in de
g. windgoot een dijkdrama in optima
forma. Het betrof hier een nabootsing van
een dijk-profiel bij Tholen, een dijk die het
begeven heeft, maar waarvan men niet ze
ker weet tengevolge van welke invloeden
het nu precies gebeurd is
Dat tracht men nu uit te dokteren en
in die windgoot ziet men de kunstmatige
golven aanstormen op de dijk en er over
heen slaan. Met allerlei meetintdumenten
gaat men nu na, welke krachten op de dijk
zijn losgelaten' en waaraan dee op den duur
bezweken moet zijn.
Dit is een onderdeel van het werk van
de Delta-commissie, d'e commissie die de
afdamming van de zeegaten o.a. i-n studie
heeft. Men is hiuryoor n-u in het labora
torium aan het w«,-k en de vraag, waarop
men thans een antwoord zoekt is: hoe
moet een dijk nu eigenlijk zijn? Op 1 Fe
bruari, aldus verklaarde prof. Thijsse,
hebben we geleerd hoe ze niet moeten
zijn, althans wanneer ze aan een dergelijke
ongelooflijk hoge stormvloed weerstand
moeten bieden. Een van de taken van de
Del-ta-comcndssie is het uitbrengen va-n het
advies over de vraag: hoe kunnen wij de
gevolgen va-n dergelijke stormen opvan
gen. En de vraag, d-ie hi'e-raan eigenlijk
moet voorafgaan is: waarom breken ze
eigenlijk door?
En dat zoekt men nu in Delft uit: daar
om beuken de zware golven loodrecht op
die dijk in de donkere windgoot, gaat men
precies na welke klappen die kunstmatige
dijk nu moet opvangen en tracht men aan
de Delta-commissie het antwoord te geven:
daarom was die dijk daar in de buurt va-n
Tholen niet ideaal.
Daar, in dat prozaïsche gebouw aan de
buitenkant van Delft, trachten knappe ge
leerden, knutselend aan dijken en water
keringen, waterstanden verhogend en ver
lagend, catastrofes veroorzakend in wind-
goten, een antwoord op te vinden, een
antwoord, dat ons in de toekomst moge
behoeden voor een ramp als die van de
lste Februari.
^Isêe upó
STALIN EN LENIN OP DE
MOUNT EVEREST
ZE WILLEN standbeelden van Stalin
en Lenin op de Mount Everest zetten,
dus op de hoogste top der aarde.
Wie dit willen? Wel, de Sovjet-Russen,
althans bepaalde persoonlijkheden in of
rond het Kremlin.
Het zit hun blijkbaar nog steeds dwars,
dat het „kapitalisten" waren, die de
Mount Everest bedwongen.
De expeditie van kolonel Hunt, waar
van Sir Hillary met een „sherpa" uit
Nepal de grote man werd, is de Sovjet-
Russen nèt voor geweest.
Het is nu wel zeker, dat die eveneens
een poging hebben gewaagd. Maar hun
expeditie mislukte en verscheidene
deelnemers zijn hierbij verongelukt.
Naar het schijnt, waren de Sovjet-Rus-
•n veel beter uitgerust dan de „kapitalis
ten", dank zij een overvloedige steun van
het Kremlin. Ze moeten zelfs over een
speciaal voor het doel gebouwde helicop
ter beschikt hebben.
Thans zetten ze weer een nieuwe expe
ditie op touw. En rode technici zijn aan
het werk gezet, om de berguitrustingen
zo perfect mogelijk te maken. De Sovjet-
Russen zouden o.a. reeds over zuurstof
apparaten beschikken, nog niet de helft
zo zwaar als die van Hillary c.s.
Aan het hoofd van de expeditie staat
een zekere Rasek. De deelnemers heb
ben zich reeds geducht geoefend, o.a.
door de Leninberg te beklimmen, de
hoogste van de Sovjet-Unie. Toen heb
ben ze daar op de top een buste van Le
nin geplaatst.
Wanneer ze gaan proberen, de hoogste
top van de Mount Everest te bestijgen,
nemen ze zoals gezegd twee standbeel
den mede.
Sinds korte tyd zijn in de Sovjet-Unie
de afbeeldingen van Vadertje Stalin
weer verschenen, nadat ze een poos taboe
waren geweest.
Stalin moet nu samen met Lenin de
Mount Everst sieren. Niemand zal er
naar kunnen kijken, doch het Kremlin
beschouwt deze „stunt" blijkbaar als een
enorme propaganda, welke op heel Azië
een diepe indruk zal maken.
De helicopter, waarmede de Russen
hebben geëxperimenteerd is nog eens
extra verbeterd. Ze moet gemaakt zijn
door Duitse deskundigen, die na de oor
log uit Duitsland naar de Sovjet-Unie
gevoerd werden en ze zou tot een hoogte
van negen duizend meter kunnen klim
men.
De <wee standbeelden zullen in grote
stukken naar boven worden gebracht en
daar, op die enorme hoogte, in elkander
worden gezet.
Deskundigen betwijfelen, of dit moge
lijk zal zijn, omdat al op 8000 meter en
kele ponden als tonnen zo zwaar worden.
Moor de sovjet-propaganda staat voor
niets.
Wellicht zullen dus binnen afzienbare
tijd Stalin en Lenin over het geweldige
i bergmassief uitkijken, dat Himalaya heet.
