DE FEDERALE GEDACHTE IN DE
INDONESISCHE REPUBLIEK
jïp
Prins zu Loewenstein
politiek agitator
Cowley hospital, ziekenhuis
alléén voor oude mensen
MERCURIUS WANDELT OM DE ZON
Falen van program
Hatta bracht
Atjehse opstand
HILLARY TE AMSTERDAM
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN VRIJDAG 13 NOVEMBER 1953
5
Musakker werd symbool van verlang
gen naar
(Van. onze correspondent in Djakarta)
Djakarta, November
In Mei 1946 had uw correspondent een gesprek met drs Hatta o.a. over
de structuur van het toekomstige Indonesië. Waarom is men in de republiek
toch zo fel gekant tegen de federale gedachte? vroeg uw medewerker, U
vergist zich, zeide de heer Hatta, als u meent dat wij geen oog hebben voor
de noodzaak tot zeer vergaande decentralisatie. Maar wij wensen eerst, ter-
wille van de eenheid des lands, Indonesië als een geheel te constitueren, en
daarna zullen wij, een zo groot mogelijke autonomie op zo kort mogelijke
termijn doorvoeren. Wat ons hierin scheidt van Van Mook is niet in de eerste
plaats het uitgangspunt, de erkenning van de uiteenlopende eisen van ver
schillende delen van Indonesië, maar wel de methode. De federale opbouw
leidt tot een gespletenheid, die wij nooit meer zullen overwinnen. Daarom
willen wij eerst de eenheidsstaat, die ons in staat zal stellen een natie te
vormen. Daarna de realisatie vaii de grote verschillen die in ons land
heersen.
In Zuid-Celebes is het. ook als gevolg
van de persoonlijke teleurstelling, die
Kahar en zijn vrienden ondervonden,
toen bleek dat zij in lïet nieuwe bestel
althans voorlopig geen rol van enige
betekenis zouden kunnen spelen, reeds
vroeger tot een uitbarsting gekomen. De
directe aanhang van Muzakkar is mis
schien niet zo groot. Zijn activiteit wordt
vooral bepaald door geografische om
standigheden, en met name het gewel
dige bergland van Zuid- en Midden-Cele-
bes, die een militair optreden daartegen
tot een bijzonder kostbare en ingewikkel
de aangelegenheid maken. Ditzelfde
geldt ook voor Atjeh, waar men de
kuststreken wel ka.n zuiveren, maar
daarjnee nog niet de orde herstelt in
het moeilijk toegankelijke binnenland.
Maar niet de vraag, hoeveel lieden nu
actief deelnemen aan allerlei daden van
meesterschap in eigen huis
Ik pretendeer niet dit gesprek nu nog,
letterlijk weer te geven maar wel, de
geest van hetgeen de heer Hatta zeide
lot: zijn recht te laten komen. Het plan
js ten halve tot uitvoering gebracht. De
eenheidsstaat kwam tot stand. Van de
decentralisatie is tot dusver niet veel
gekomen, door allerlei omstandigheden,
waarvan de voornaamste is het over
stelpende aantal problemen en het tekort
aan krachten waarmede de jonge repu
bliek na de erkenning der souvereiniteit
te kampen had. De voornaamste maar
niet de enige. Ook, bijvoorbeeld, het feit
dat de verzekering der autonomie in de
onderscheiden delen des lands, op zich
zelf reeds een probleem is, dat niet in
een handomdraaien kan worden opge
lost.
Tenslotte de natuurlijke traagheid, en
het feit, dat men op Java niet steeds
de urgentie van een zo snel mogelqk
opvangen en afremmen van middelpunt
vliedende krachten inzag. Dit laatste al
thans is onder de indruk van recente
gebeurtenissen nu wel aan het verande
ren. Er behoeft niet aan getwijfeld te
worden, dat maatregelen die de autono
mie kunnen verzekerën, thans in het
middelpunt van de belangstelling der re
gering staan. Helaas kan dat, gezien de
eisen, die de nood der tijden aan de
regering stelt, niet betekenen, dat zij
daaraan thans alle aandacht kan geven.
Als een rode draad loopt door het'
optreden van zowel Kartosuwirjo als van
Kahar Muzakkar en nu van Daud Beu-
reueh het onbehagen over de strakke,
centralisatie in de bestuursvoering, of
wil men de overheersing der Javanen".
Men zou zich vergissen als men zou me
nen, dat de moeilijkheden in Pasoendan,
in Celebes en in Atjeh in de eerste
plaats zouden voortspruiten uit de wens
naar een Islamietische staat, al hebben
daar zowel Kahar Muzakkar als Daud
Beureueh hun zinnen op gezet. In wezen
staan de onvoldaanheid over de geringe
zeggenschap in eigen zaken en de
waarlozing" door het centrum op
voorgrond. Een belangrijk deel van de
steun, die de leiders ondervinden wordt
gevoed door het onbehagen over een toe
stand, die geen uitkomst schijnt te bie
den. Elet verkrijgen va.n staatkundige
vrijheid bracht een verwezenlijking van
lang gekoesterde verlangens, maar bleek
vaak de bron van grote teleurstellingen:
algemene en persoonlijke. Dat feit maak
te de reacties des te feller.
Over Atjeh is uiteraard het papier nog
niet volgeschreven. In de analyse, die
de premier heeft gegeven van de achter
gronden van de Atjehse opstand is voor
al aandacht geschonken aan de verhou
ding tussen de oeleebalanga en de oele-
ma's, waardoor het accent vooral valt op
de inwendige spanningen met een typisch
Atjehs karakter. Men kan de gebeurte
nissen echter alleen begrijpen als men
ook rekening houdt met de wrevel tegen
het centrum. Daarbij komt uiteraard,
dat Atjeh feitelijk een onafhankelijk re-
publiekje is geweest in de periode 1945
1949; het is het enige deel van Indonesië,
waar na de Japanse bezetting nooit meer
Nederlands gezag is uitgeoefend, en re
publikeins gezag alleen nominaal. Boven
dien profiteerde Atjeh in de goede jaren
van uitstekende productieprijzen en een
levendige handel met de overwal, niet
belemmerd door de eisen van een cen
trale overheid, die een belangrijk deel
Van de baten zou opeisen in de vorm
van rechten en belastingen. De regering
heeft met grote zorgvuldigheid en tact
aan die kwasi-onafhankelijkheid een eind
gemaakt. Zq heeft echter geen kans "ge
zien om als compensatie tegemoet te
komen aan het verlangen tot het beheer
van eigen zaken door eigen mensen. De
toestand was reeds geruime tijd labiel,
en zeker kan men het tegenwoordige
kabinet er niet voor verantwoordelijk
stellen dat juist nu de explosie, die al zo
lang dreigd'e, plaats had. Primair is ook
hier het onvermogen om, wat men zou
kunnen noemen het program Hatta"
uit te voeren.
HET vraagstuk van de moeilijkheden
in Zuid-Celebes is een duidelijk voor
beeld van een verz'et, dat zich- in
belangrijke mate staande kan houden
doordat de leider in de overtuiging ver
keert op te treden namens een groot
deel der bevolking. Kahar Muzakkar be
hoort tot de belangrijke figuren uit de
revolutie. Hij heeft van hart'e m'eegehol-
pen aan de liquidatie van de Negara
Indonesia Timur en daarbij ook persoon
lek een rol gespeeld. Het verzet tegen
de Nederlandse satelliet en de psycholo
gische noodzaak deze op te ruimen
speelde in de practijk natuurlijk een
grot'er rol dan verstandelijke overwegin
gen. Maar toen de lei schoon was, ging
ook hier alles anders dan men had ver
wacht. Paradoxaal gesproken zijn de
felste anti-federalen van 1949 de meest
uitgesproken federalen van nu, al moet
men deze termen met een kon'eltje zout
nemen. De neo-federalistische beweging
die in Makassar is ontstaan, is eveneens
een typische reactie. Dat een beweging
tot herstel van de deelstaat ooit enige
kans op succes zou hebben is uitgesloten.
Men moet de verschijnselen in Zuid-
Celebes dan ook zien als de aspecten
van de vraag, hoe men kan komen tot
een stand van zaken, die gelegenheid
ge'eft om de eigen belangen op eigen
wqze en met eigen mensen te behartigen.
Dit is voornamelijk een practisch vraag
stuk.
terreur in het gebied, waar Kahar i
macht laat gelden, is belangrijk. Wel
omstandigheid, dat hij behalve rebel ook
en in de eerste plaats voor velen is
een symbool: een symbool van het ver
langen, zoveel mogelijk baas in eigen
huis te zijn.
Het is een enorme taak, waan
de regering zich ziet geplaatst. Zij tracht
voorlopig, voor zover dat mogelijk is,
tegemoet te komen aan de allereerste
eisen. Zij heeft voor Celebes de instelling
van een provinciale raad op korte ter
mijn aangekondigd, alsook vervanging
van de Javaanse gouverneur. Natuurlijk
zijn dat voorlopige maatregelen. Het
grondvraagstuk wordt er niet mee op
gelost. Aan die oplossing wordt gewerkt,
maar het is een arbeid van lange adem.
De verzekering van de eenheid door
het waarborgen van de verscheidenheid
zal een moeilijk probleem opleveren.
(Ingez. med.-advertentie)
Zwakke luchtpijpen
Vatbaar voor vocht en tocht
Niet nodig de hele winter
te hoestenNeem bij de
minste klacht de snel c
werkende, verzachtende,
slijmoplossende
(Ingez. med.-advertentie)
Duits expert voor Saarprobleem
(Van een medewerker).
BADEN-BADEN, November
|AE Duitse partij der „Vrije Democraten" heeft een commissie van experts
ter bestudering der Saarkwestie in het leven geroepen, een commissie,
wier taak er vooral in zal bestaan de Saarlanders te overtuigen van de nood
zaak hun heil in een hereniging met Duitsland te zoeken. Men acht blijkbaar
van weinig belang, dat de Saarlanders een jaar geleden op overduidelijke
wijze met het stembiljet hun afkeer voor een hernieuwde aansluiting bij
Duitsland hebben uitgedrukt. Moeten methodes, die weinig verschillen van
die, waarmede de Saarlander 20 jaar geleden werd murw gemaakt, een
mengsel van valse sentimentaliteit en dreigementen, de eerste territoriale
revisies van de Duitse grenzen van 1945 voorbereiden?
Van de personen die destijds in de strijd om de Saar op het eerste plan
stonden, is slechts de Saarlandse minister-president Hoffmann overgebleven,
die als hoofdredacteur van de „Neue Saarpost" een moedige strijd tegen
de annexatie van de Saar heeft gestreden. Een van de figuren van het tweede
plan van het toenmalige anti-Duitse front vinden wij thans terug in de
voorste linie van hen, die een „Duitse" oplossing van de Saarkwestie eisen,
als d e Saarexpert van de F.D.P.Hubertus von Loewenstein—Scharffeneck.
Bevrijder van Helgoland
Wat men ook van deze kleinzoon van
prins Leopold Loéwenstein-Wertheim-
Freudenberg, die om de charmes mn
Amélie Wollrabe afstand deed van rang,
titel en de toen daarmede nog verbonden
niet onaanzienlijke privileges, kan zeg
gen, één ding is zeker: aan zijn over
tuiging tot redder van Duitsland t'e zijn
voorbestemd heeft Hubertus von Loe-
wenstein-Scharffeneck nooit getwijfeld.
Als student reeds deed hij van zich
spreken door in een jarenlang proces
tegen de familie Loewenstein en tegen
het Rqk, de titel te eisen, waarvan
zijn grootvader afstand had gedaan. Het
proces was nog aanhangig bq de civiele
kamer van het Amtsgericht Berlin-Char-
lottenburg toen de Nazi's aan de macht
kwamen en Loewenstein uitweek.
Voor de zoon van een Engels-Joodse
mo'eder was in de Duitse nationalistische
beweging der jaren twintig geen plaats
geweest dus had Loewenstein zijn
eerste politieke sporen in het Reichs-
banner, het privéleger der Socialisten,
verdiend.
Hij week naar Oostenrijk uit, waar
hij als ne'ef van vorst Aloys zu Loewen
stein, de beroemde leider van het Zen-
Iruip en de organisator van de „Deut
sche Katholikentag", met open armen
werd ontvangen. Hij kocht het kasteel
Matzen in het Inn-dal, waar hij met
zijn Nederlandse echtgenote en een uit
Berlijn meegebrachte lijfwacht hof hield;
de wit-blauwe vlag der prinsen Loewen
stein en een door hem zelf ontworpen
banier (zwarte eenhoofdige adelaar op
goud veld, met rood omrand, dat de
middeleeuwse rijksvlag moest voorstel
len) wei-den gehesen, indien „Seine
Durchlaucht" aanwezig was. Na enige
t(jd was de regering Schuschnigg echter
genoodzaakt, om redenen van particu
liere aard, Loewenstein te verzoeken
zich elders te will|n vestigen.
Nieuwe klokken voor
Leidens
Academiegebouw
Wasfornuis exit
(Van onze correspondent)
Gistermorgen is men begonnen rond
het Academiegebouw te Leiden een' stei
ger te plaatsen, nodig voor restauratie
van de toren. Niet omdat de toren in
bouwvallige staat verkeert, maar omdat
enige voorzieningen moeten worden ge
troffen, aangezien binnen korte tijd het
Academiegebouw weer over klokken be
schikken zal.
Tijdens de bezettingstijd, werden de
klokken uit de academietoren door de
bezetters geroofd en eindelijk is men nu
zover, dat twee nieuwe klokken zullen
worden aangebracht. Het zullen welis
waar geen zware klokken kunnen wor
den, omdat het torentje die niet zou
kunnen dragen.
Naar wij vernemen ligt het in de be
doeling beide klokken op het uurwerk
van de toren af të stellen, zodat zij de
hele en halve uren kunnen aankondigen
hetgeen op het ogenblik gebeurt... door
een omgekeerd wasfornuis, waarin een
klepel hangt!
Tijdens academische plechtigheden
zullen de klokken der universiteit
'oortaan ook geluid worden.
(Ingez. med.-advertentie)
TELEFUNKEN Radiotoestellen en gramofoons verkrijgbaar bij de erkende TELEFUNKEN dealers!
BOERDERIJ TE SPANBROEK
UITGEBRAND
Gisteren is door onbekende oorzaak
brand uitgebroken in de boerderij van
de heer G. Veeken te Spanbroek. Het
perceel, dat gedekt was met een rieten
dak, stond spoedig in lichterlaaie. Men,
slaagde er echter in een twintigtal
koeien in veiligheid te brengen. Van de
inboedel kon niets worden gered. De mo
torspuit van de brandwe'er bleef niets
anders over dan de belendende boerderij,
eveneens eigendom van de heer Veeken.
voor het vuur te vrijwaren. Verzekering
dekt de schade, die op twee ton wordt
geraamd.
Geen luchttarievenoorlog
De leden van de International Air
Transport Association zijn het eens
worden over de tarieven, die het vol
gend jaar zullen gelden voor de lucht-
routes tussen Noord-Amerika en de ste
den, die de toegang tot Europa vormen,
Een dreigende tarievenoorlog is daar
door voorkomen. Bij de thans in Hono-
loeloe aanvaarde vrachtovereenkomst
blijven de huidige tarieven gehandhaafd
tot 1 April 1954 waarna een nieuwe rege
ling voor korting op bepaalde hoeveel
heden goederen zal worden ingevoerd en
een nieuwe procedure zal worden opge
steld, waarbij speciale goederentarieven
kunnen worden gewijzigd.
Morgen (Zaterdag) middag om zes minuten over
half vijf zal er iets gebeuren, dat slechts eens in de
acht jaar pleegt te gebeuren. Onze „buurplaneet"
Mercurius (afstand van de aarde: zo'n slordige
60.000.000 km) zal voor aardse ogen over de zonne
schijf gaan. Voor „onze"- ogen?... neen, dat is iets
overdreven, want Mercurius is niet meer dan een
speldeknop, die in het licht van de „grote lamp"
niet opvalt.
De planeet, die kleiner is dan die waarop wij
leven, draait in 88 dagen om de zon. Als de aarde
dus éénmaal haar weg om de zon heeft afgelegd,
heeft Mercurius kans gezien, vier rondjes te maken.
Doordat de baan van Mercurius en die van de aarde
niet in één vlak liggen, zien wij het stipje slechts
éénmaal in die acht jaar over de zon trekken.
Men zal misschien vragen: „Wanneer wij tóch zo
goed als niets zien. waarom is het feit dan nog ver
meldenswaard "Het antwoord hierop is: Een der
gelijke kosmische gebeurtenis stelt de man der
wetenschap in staat, de afstand aardezon te
meten. Wij zouden daarvoor op aarde twee waar
nemers kunnen neerzetten: één op 50 gr N.B. en
één op 50 gr Z.B. Eerstgenoemde ziet dan Mercurius
over de „zuidelijke" helft van de zon gaan en de tweede over (Overigens is al meermalen gebleken, dat Mercurius geen
de „noordelijke" helft. Door het trekken van denkbeeldige (volkomen betrouwbare hulp biedt bij zulke becijferingen,
lijnen kunnen zij de juiste afstanden berekenen, zowel de In dit opzicht is Venus betrouwbaarder, ook al meent men
afstand AardeMercurius als de afstand MercuriusZon. zulks op mythologische gronden te moeten betwijfelen.
HET Saarplebisciet was de langgezoch-
te gelegenheid internationale be
kendheid te krijgen. Met de gebalde
vuist marcheerde hij in de défilé's van
de Saarlandse anti-nazi's, gaf een blad
„Das Reich" uit, dat reeds vóór het
plebisciet de ge'est gaf, en dat de spreek
buis was van een verward, romantisch
nationalisme en een Groot-Duitsland zon
der Hitier predikte, een stelling, die hij
ook in het thans onvindbare goed-ge-
schreven boek „After Hitlers Fall
Germany's Coming Reich" verdedigde.
Een Groot-Duitsland, waarvoor hij alle
toenmalige territoriale eisen der nazi's
stelde, dus de Saar en Oostenrijk dit
laatste met een autonomie gelijk aan
die van Beieren voor 1918 alleen
zonder de Nazi-partij met als Staatshoofd
een door het volk gekozen monarch,
zonder veel moeite te herkennen als de
aut'eur zelf!
Ook voor de Franse Volksfrontregeri
gen werd deze would-be prins, Duitse
nationalist en anti-nazi na verloop van
tijd een ongewenste medestrijder, dus
zocht hij eind 1937 zijn heil in Amerika.
In de Amerikaanse zone van Duitsland
kon hij reeds in de winter 1945'46,
als leider der eerste to'egelaten Duitse
politieke organisatie de „Deutsche Ak-
tion" optreden, een organisatie, die het
herstel van Duitsland biet voorlopig
de grenzen van 1937 tot doel heeft.
Zijn spectaculaire acties in Helgoland
1 in de Saar zijn sindsdien overbekend.
Als gewezen emigrë kan hij zich in
het nationalistische milieu, dat hem
thans heeft opgenomen, slechts handha
ven door z(jn nieuwe vrienden in felheid
te overtroeven en door onophoudelijk
Frankrijk, dat hem gedurende twee jaar
gastvrijheid heeft verleend, op een wijze
te beledigen, die het hart van alle ex-
nazi's sneller doet klqppen.
De Franse Hoge Commissaris in Duits
land heeft onlangs officieel tegen de
ZORG VOOR DE BEJAARDEN (IV)
Sociale en psychologische achtergrond van patiënt
van groot belang Zonnestraal zal voorbeeld
van Oxford volgen
(Van onze redactrice voor sociaal werk)
COWLEY-HOSPITAL in Oxford is een geriatrisch ziekenhuis. Dat wil
zeggen dat er alleen oude mensen worden opgenomen, uiteraard in de
eerste plaats voor een medische behandeling, maar waarbij evenzeer de na
druk ligt op de sociale en psychologische achtergrond van de patiënt, welke
misschien .zijn ziek-zijn in de hand heeft gewerkt. Om een voorbeeld te
noemen: een oude vrouw krijgt longontsteking. Uit gegevens over haar
huiselijke omstandigheden blijkt dat zij haar echtgenoot een jaar geleden
heeft verloren en nu alleen staat. Nu zij niemand meer heeft om voor te
zorgen en dus niet meer gedwongen is op gezette tijden een maaltijd ter
tafel te brengen, verwaarloost zij dit punt, eet wanneer het uitkomt en
neemt niet de moeite warm voedsel te bereiden. Gevolg verminderd weer
standsvermogen. Yoeg hierbij het psychische conflict ten gevolge van haar
verlies, dat zich uit in een houding van onverschilligheid voor het eigen
welzijn en de ziekte heeft een gemakkelijke prooi. Hier is zij dus eigen
lijk het gevolg van een storing in een andere sfeer dan de medische.
ROWLEY HOSPITAL ligt niet in de oriëntatie. Hij deelt, in Engeland, het be-
omgeving van de wereldvermaarde
schilderachtige „colleges", maar
aan een uitgangsweg van Oxford, een
straat met büurtwinkeltjes. Ineens wordt
de eentonige huizenrij onderbroken door
een stuk land, waarop loof wordt ver
brand; hier dwars doorheen loopt de
weg naar het ziekenhuis, dat wat achter
af ligt. Een pittoresk, maar voor het
moderne doel allerminst geschikt ge
bouw: vroeger was net een oudelieden-
gesticht, een „workhouse for the poor".
Door van de ongetwijfeld eens som
bere binnenplaats een tuin te maken
met veel bloemen en cloor met lichte
kleuren te werken, heeft men er echter
een vriendelijke sfeer geschapen.
Miss J. Adam ontvangt ons in haar
kantoortje naast de toegangspoort. Miss
Adam is in het ziekenhuis de „almoner"
Een almoner is een medisch-maatschap-
pelijke werker, iemand die de opleiding
voor maatschappelijk werk heeft gehad
en daarboven een algemene medische
'elieim van de arts. Zijn taak is
het, de arts voor te lichten over de so
ciale achtergrond van de patiënt en voor
de patiënt de brug te slaan tussen het
gewone leven en de ziekenhuiswereld.
H(j heeft ook een bemiddelende functie:
het tot stand brengen van het contact
tussen organisaties voor bejaardenzorg
en de patiënt, wanneer deze het zieken
huis weer verlaat.
Miss Adam en haar assistente komen
niet in de woningen van de patiënten.
Zij krijgen, vóórdat de patiënt wordt op-
fenomen, gegevens over diens omstan-
igheden van de huisarts. Faalt deze
hierin, dan kunnen zij een in de stad
werkzame maatschappeiyke werker ver
zoeken een rapport op te maken. Haar
eerste contact met de patiënt komt tot
stand wanneer hq binnen de muren van
het ziekenhuis is. Dan voert de almoner
een rustig fresprek met hem, over zijn
leven, zijn jeugd, zijn conflicten, alles
wat hem beroert. Wanneer blijkt dat
sommige zgn. ouderdomsverschijnselen
een gevolg kunnen zqn van een verkeer
de instelling van bqvoorbeeld familie
leden ten aanzien van de bejaarde, dan
verzoekt de almoner dezen voor een ge
sprek bq haar te komen. Om een voor
beeld te noemenzoals bedwateren bij
kinderen onbewust een middel kan zijn
om aandacht te trekken, verzorging op
te eisen, zo kan het ook op de oude dag
onbewust als een machtsmiddel worden
gehanteerd. Een ander voorbeeld, uit de
praktijk van miss Adam: een oude man
werd opgenomen, laten wq zeggen met
een beenbreuk, van wie niemand beter
wist of hij was doof. Haar bleek echter,
dat hij slechts licht slechthorend was.
Aangezien zijn omgeving de moeite niet
nam voor hem duidelijk en langzaam te
spreken, had hij zich geheel afgesloten,
was gevlucht in zqn doofheid, daarmee
een zekere hulpeloosheid demonstrerend.
Gevallen, waarin soms een kleine ver
andering van de instelling van de om
geving oplossing kan brengen. Daarom
is het nodig dat de mensen uit de om
geving van de patiënt enig inzicht krq-
gen in de oorzaak van zqn gedrag.
ZOVEEL mogelqk terug naarhuis,
naar noxmale samenleving dat is
het devies van Cowley hospital. Vaak
is dit mogelqk, wanneer enige hulp
wordt geboden in de vorm van bezoekers,
„meals on wheels", gezinshulp, inscha
keling in clubleven. Hiervoor neemt
miss Adam contact op met het „local
old people's welfare committee".''") Om
de overgang naar thuis gemakkelqker te
maken kan Cowley hospital reconvales
centen plaatsen in een zgn. „half-way
Home", een tehuis, waar zy nog enige
tijd biyven om weer te wennen aan het
leven zonder zalen met zieken, bran
cards en de geur van desinfecterende
middelen.
Een ander interessant experiment van
Cowley hospital is de bezigheidsthera
pie. Miss Adam neemt ons mee dooi
ae binnenplaats-tuin naar een barak,
die als handarbeidlokaal is ingericht. De
patiënten, die de arts in staat acht lichte
arbeid te verrichten, zqn hier bezig met
de vervaardiging van allerlei voorwer
pen, van eenvoudig vlechtwerk af tot" het
fijnste borduurwerk toe. De leidster is
miss M. Mort. een allerliefste jonge
vrouw van een jaar of 22, met een zonnig,
publicistische activiteit van Loewenstein
geprotesteerd. Dit diplomatieke protest
hééft hem in de ogen van zijn nieuwe
vrienden volledig gerehabiliteerd en de
finitief tot een der hunnen gemaakt
het was de grootste reclame voor de
„veroveraar" van Helgoland geweest en
heeft hem het aureool bezorgd van de
flinke man, die de geallie'erden grondig
de waarheid durft zeggen.
Omgeven door dit aureool kan hij dro
men van verdere „veroveringen" ad
majorem Germaniae gloriam en van
zijn steeds grotere invloed in het komen
de R'eich. Dat echter de Saarlanders,
die destijds hun stem voor Duitsland
eerst met economische achteruitgang en
vérvolgens met de verwoesting van huis
en haard hebben betaald, bereid zullen
zijn van hun tegenwoordige welvaart af
stand te doen ad majorem Huberti glo
riam, is ni'et waa,rschqn]qk. Dus kon de
volgende verovering wel eens op zich
laten wachten...
De censuur, welke In de Russische
bezettingszone van Oostenrijk op ra.dio-
uitzendingen en voorstellingen in bio
scopen en schouwburgen werd uitge
oefend, is afgeschaft.
knap gezichtje. Als assistenten heeft zij
studenten uit Oxford, vrouwelijke zowel
als mannelijke, van verschillende facul
teiten. De patiënten komen 's morgens
en 's middags; de lunch gebruiken z-q in
het ziekenhuis, maar de tea wordt ge
zellig hier geserveerd. Vele chronische
patiënten nemen aan deze club deel:
naar miss Adam mededeelde is minder
dan één procent van het aantal perma
nente inwoners van het ziekenhuis bed
legerig. De arbeid verschaft niet alleen
afleiding, maar zij is ook nuttig voor be
paalde spieren. In dit verband zq opge
merkt, dat in Cowley hospital aan rhyth-
mische gymnasteiek wordt gedaan.
Een jaar geleden is dr L. Cosin de
geneesheer-directeur, begonnen de bezig
heidstherapie ook open te stellen voor
de zgn. out-patients". Mensen die in
het ziekenhuis hebben gelegen en n
huis zqn teruggekeerd, kunnen één of
enige malen per week komen werken.
Zij worden per ambulance van en naar
huls vervoerd. Hiervoor bestaat een gro
te animo, zó groot zelfs, dat miss Adam
heeft moeten selecteren naar de ge
vallen die dit contact het meeste van
node hebben. Naar twee kanten heeft
het idee van het „day-hospital" een
gunstige invloed; de 2iekenhuïsbewo-
ners komen in aanraking met mensen
uit het gewone leven en deze laatsten
kunnen weer eens praten in de ver
trouwde omgeving en hebben wat afwis
seling in hun bestaan.
TE ONZENT bestaan, naar wij
vernemen, plannen voor een
dergelijke opzet als Cowley-hospital
in de nieuwe afdeling van bet sanato-
'ium Zonnestraal te Hilversum, waar
zoals bekend, ongeveer 300 bedden
zijn bestemd voor langdurig ver
pleegde patiënten uit Amsterdam.
Een assistent van Zonnestraal doet
een stage in Cowley-hospital, ten
einde bet werk te leren kennen en
bet hier, uiteraard volgens Neder
landse inzichten, door te voeren.
Meri zie ons artikel van 31 October.
Integrale vergoeding voor
Ambonese scholen
te Vught
(Van onze correspondent)
Het verschil van mening tussen de
femeente Vught en de Vereniging voor
'rotestants Christelijk Onderwijs te
's-Hertogenbosch is thans door een be
slissing van de rijksoverheid opgeheven,
Sinds Juni '52 is er tussen de gemeente
Vught en de genoemde vereniging een
kwestie hangend over vergoeding-en en
voorschotten ten behoeve van de G.L.O.-
en U.L.O.-school in het Ambonese woon
oord „Lunetten" te Vught. Het Rijk
stichtte destijds deze scholen en droeg
ze over aan 'de Bossche onderwijs-ver-
eniging, die bij de gemeente een verzoek
tot subsidie indiende. De gemeente
Vught willigde dit verzoek niet in op
grond van haar mening, dat het Rijk
niet bevoegd was de scholen over te dra
gen. De scholen werden als rqksscholen.
beschouwd en aanvraagster had zich
derhalve naar de mening van het ge
meentebestuur tot het Rijk te wenden.
Herhaaldelijk diende deze zaak in be
roep bij Gedeputeerde Staten. Als gevolg
hiervan werden besprekingen gevoerd
met de departementen van Onderwijs en
Maatschappelijk Werk, de hoofdinspectie
voor L.O. en het provinciaal bestuur. De
besprekingen resulteerden in het besluit,
dat het Rqk de kosten integTaal zal ver
goeden. De beroepen zqn inmiddels inge
trokken en de aanvragen zullen door het
Vugtitse gemeentebestuur worden be
handeld.
Wetsontwerp accountantswezen
wacht veertien jaar
(Van noze Haagse redacteur)
Tot de oudste stukken, welke de
Tweede Kamer tot nu toe nog niet heeft
afgedaan, behoort het wetsontwerp tot
vaststelling van regelen getreffende het
accountantswezen. Dit wetsontwerp
werd 24 April 1939, dus meer dan veer
tien jaar geleden, bij de Kamer inge
diend. Enkele maanden na de indiening
heeft de Kamer het wetsontwerp in de
afdelingen onderzocht, waarbq blij
kens het voorlopig verslag op ver
schillende onderdelen ernstige critiék
werd uitgeoefend. Er volgde nog een
memorie van antwoord, maar tót een
openbare behandeling van het wetsont
werp is het mede door het uitbreken
van de oorlog niet meer gekomen. Na
de oorlog is de parlementaire behande
ling blqven rusten.
De reden daaivan is, naar wq ver
nemen, dat de regering deze materie nog
in studie heeft. Het valt op dit ogenblik
nog niet te zeggen of dit beraad er uit
eindelijk toe zal leiden, dat een nieuw
wetsontwerp zgl worden ingediend
het thans veertien jaar oude zal dan
moeten worden ingetrokken of wel,
dat de regering met een nota van wijzi
ging zal komen.
Werkende vrouw dient
pensioenregeling
te treffen
(Van onze redactrice voor sociaal werk)
Sinds ongeveer twee jaar bestaat het
Pensioenfonds Volksgezondheid en Maat-
schappelijk Werk, dat op het ogenblik
4500 deelnemers telt. Meest vrouwen
uiteraard, in deze sector van het maat
schappelijk leven. Over het algemeen
hebben vrouwen van nature weinig be
langstelling" voor verzekeringsaangele
genheden en toch is het ook voor de
werkende vrouw van betekenis dat zij
bytqds een voorziening treft voor de
tijd wanneer zij met werken moet op
houden. Dc tijd dat een verpleegster
en een maatschappeiyk werkster meis
jes waren uit de kringen der welgestel-
den, is immers voorbq. En de nood van
de oud-verpleegsters, waarover de laat
ste jaren veel is geschreven, heeft aan
getoond dat e'en pensioenregeling voor
deze vrouwen, die haar leven in dienst
stellen van anderen, dringend noodzake-
Iqk is.
Aan het Pensioenfonds Volksgezond
heid en Maatschappelijk Work kunnen
deelnemen, op basis van vrijwilligheid,
bijvoorbeeld personeel van kindertehui
zen, tehuizen voor bejaarden, gezinsver
zorgsters, kraamverzorgsters, o.a. De
werkgevers dienen hen op te geven; hun
aandeel in de betaling van de premie
zij hun evenzeer eén sociale plicht als
de arbeid die zq ten behoeve van derden
verrichten. In geval van huwelqk of
emigratie krqgen deelneemsters twee
derde terug van het bedrag dat zq e n
haar werkgevers stortten, zodat zij zich
eventueel ook van een bruidsschat ver
zekerd weten! Op het ogenblik is deel-
néming voor de wijkverpleegsters en
haar werkgevers verplicht gesteld, ter
wijl onlangs uit een vergadering van
de vereniging van ziekenhuizen het ver
zoek is gericht tot de minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid om
de pensionnering van verpleegsters in
ziekenhuizen bindend te Verklaren en
onder te brengen bq genoemd fonds.
Ondanks het feit dat het fonds nog
slechts twee jaar bestaat is het reeds
mogelijk gebleken aan de deelnemers
die op 31 December 1952 pensioentrek-
kend waren ongevoer 60 personen
dit jaar een extra-uitkering te geven
van ƒ150.
Processen tegen Ambonese
leiders in Indonesië
Nederlandse inmenging zou
niet dienstig zijn
Op vragen va.n het Tweede-Kamerlid
de heer Ritmeester betreffende de
eventuele strafprocessen tegen een aan
tal door de republiek Indonesië gevan
gengenomen Zuid-Molukse leiders héb
ben de ministers Luns en Beyen schrif
telijk medegedeeld, dat het zeer twij
felachtig is of de mantel-resolutie van
de R.T.C.-overeenkomsen de bevoegd
heid geeft om ter zake van de tegen
deze leiders eventueel dreigende straf
processen een klacht bq de U.N.C.I. of
enig ander orgaan van de Verenigde
Naties in te dienen. De regering is er
van overtuigd, dat het belang van' deze
leiders door een dergelijk optreden ook
niet zou zijn gediend.
Werk bij Ouwerkerk gaat
onverminderd voort
Na de sluiting van het stroomgat b|j
Ouwerkerk is de activiteit aldaar onver
minderd doorgegaan. Dag en nacht
wordt met inzetting van veel mensen
en materiaal koortsachtig doorgewerkt
om binnen de kortst mogelijke tijd zo
ver te komen, dat de afsluiting geen
water meer doorlaat. Dit is thans na-
tuurlqk nog wel liet geval door de on-
derloopsheid van de op de stenen drem
pel geplaatste caissons. Er hebben zich
na de sluiting evenwel geen moeilijkhe
den voorgedaan en alles is er op inge
steld om over drie a. vier weken niet
alleen het punt te bereiken, dat er van
doorlaten van water geen sprake meer
is. doch dat dan tevens de ?Ahter de
caissons te bouwen dijk voldoende vei
lig is, zodat met het leegpompen van
'e polder een begin kan worden ge
laakt.
Dader van moord te Arnhem
heeft bekend
Omtrent de moord op de 33-jarige
vrouw te Arnhem, wier Iqk in een
klerenkast verborgen werd aangetrof
fen, is thans bekend dat de dader, een
48-jarige magazijnbediende-geweerma
ker, een volledige bekentenis heeft
afgelegd.
SIR EDMUND HILLARY, die met
Sherpa Tensing de Mount Everest heeft
bedwongen, op het C. S. te Amsterdam
vanavond zal h\j in het Concertgebouw
een lezing houdenwaar ook HM. de
Koningin aanwezig hoopt te zijn. Van
linke naar rechts: de heer A. D.
Strumphler, penningmeester van de
Kon. Nederlandse Alpenvereniging, me-
vrouw Hillary en Sir Edmund Hillary
