Jlictttue £dJtód)f (fouranl
Alle dijken nu dicht: 't Wilhelmus in de nacht over het water
Alles goed
en wel.
i
Koningin wenste terstond
geluk met 21 woorden
Tijd was uiterst krap gemeten
Koninklijke dank in de nacht
Van sentiment is geen sprake
Even half 12: moeilijkste phase
Nog is 't gevecht niet uit
HOLLAND-AFSLUITERS
ECONOSTO - ROTTERDAM
ZATERDAG 7 NOVEMBER 1953
BUREAUX: Steenstraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: Tel. 31441.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 6,— per kwartaal;
2,— per maand; 0.47 per week.
ADVERTENTIËN: 0,18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
Vier en dertigste jaargang No 9884
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
CHRISTEUIK-NATIONAAL DAGBLAD
Vooi Leiden en Omstreken
.Staatuasticfi fs gheMcoco
oign bert fa Icgljenspoet"
ZIE PAG. 7
(Van een onzer verslaggevers)
▼N HET KOUD-ORANJE LICHT van vier hoge lichtmasten
met ieder een en twintig natriumlampen, onder de tas
tende stralen van zoeklichten en schijnwerpers van sleep
boten, is vannacht om twaalf uur de laatste caisson in het
gat bij Ouwerkerk geduwd. Drie caissons lagen al op deze
aansluiting te wachten, omspoeld door het laatste water
van eb en vloed, dat de Vierbannenpolder was in- en uit
gestroomd. Achttien sleepboten zetten hun kop tegen de
betonnen kolos en duwden hem op zijn plaats. Om half
twaalf keerde het tij en werden de kleppen opengedraaid.
Langzaam een meter per drie minuten verzonk de
Phoenix in de golven en om twaalf uur precies werd een
lichtkogel afgeschoten. Dat was het sein voor het bekende
fluitconcert op alle boten. En in die cacophonie van klan
ken mengde zich ook het forse geluid van de Breezand, de
boot, waarop H.M. de Koningin en o.a. de ministers Drees
en Algera deze dichting gadesloegen. Prins Bernhard moest
wegens een lichte verkoudheid van de reis afzien. Ook
Prinses Beatrix was niet aanwezig, zoals door de radio
werd medegedeeld.
Nadat de dijk gesloten was, sprak H.M. de Koningin enkele woorden voor
de microfoon van radio-raporter Nieuwenhuizen.
H.M. zeide: „Landgenoten, ik zal morgen nog wat zeggen, maar ik wens
u nu vast allen van harte geluk met dit grote moment".
De minister van Verkeer en Waterstaat, mr J. Algera, dankte daarop Hare
Majesteit hartelijk voor de woorden die zy zojuist had gesproken.
„De regering stelt het op hoge prijs dat u hier vanavond,, ik mag wel zeggen
vannacht, aanwezig hebt willen zijn.
Het is voor Nederland een historisch ogenblik, nu de dijken zijn gedicht, na een
natuurramp, zoals gedurende eeuwen niet heeft plaats gevonden. Dat U dit grootse
moment heeft willen meemaken, stemt ons volk tot grote vreugde en geeft een
nieuw bewijs van de innige verbondenheid van Vorstin en Vaderland. Landgenoten,
op dit ogenblik zijn wy allen trots en dankbaar.
Wij zyn trots op al die werkers van hoog tot laag, die gedurende zovele maan
den hebben medegewerkt om dit resultaat te bereiken, die bij dag en by nacht
hebben gearbeid. Aan al die werkers betuig ik myn hartelyke en diepgevoelde
bewondering.
Wy zyn dankbaar jegens God die ons dit werk deed gelukken" ..ister
Algera.
De bijzonderheid van dit gat was, dat het het laatste was van al die dijk-
toeschadigingen, die de Februari-vloéd in ons land aanrichtte. Dat wist
iedereen. Maar wat alleen in de tekenkamers en in de directieketen be- j
kend was, was, dat het er bij Waterstaat de laatste weken griezelig om ge
spannen heeft. Als men dan van een „gevecht tegen de tijd" wilde spreken,
kon men hier zijn hart ophalen. Het dode tijd van vannacht was lang, en
men moest, kostte wat het kostte, in deze nacht het laatste caisson plaat
sen. Zo krap was de tijd zelfs bemeten, dat het derde caisson, d^t het anker
punt voor het vierde moest vormen, pas gistermorgen zonder enige plechtig
heid of ophef werd gezet op het bed van rijshout en stenen.
Het gaat heus nuchter toe bij zo'n dijkdichting. De walkie-talkie op
de caisson geeft wat simpele berichten door. „Stroomsnelheid nog een
meter per seconde. Nog 50 centimeter per seconde." De achttien sleep
boten waaronder grote knapen van P. en L. Smit zetten aan. Lang
zaam draait het gevaarte in het licht van de schijnwerpers. Weer een
paar meldingen: „nog vijftien meter, nog tien meter", en dan: „de cais
son zit op de plaats."
Ook bij de hoofdingenieurs van Waterstaat gaat het zonder senti
ment toe. Nu al weten ze te vertellen, dat ook sommige dijkstukken op
Schouwen-Duïveland net als op Flakkee met asfalt zullen worden
bekleed. Over deze heroïsche daad, over dit brok nationale historie pra
ten ze niet meer. De caisson zit, de berekeningen zijn juist geweest.
Omstreeks 23.40 uur trad wel de moeilijkste phase van de zinking in. Er
was toen nog steeds ebstroom, een omstandigheid waarop door de deskun
digen niet was gerekend. Vijf minuten voor twaalf trad de kentering in en
een minuut daarna, precies om 23.56 uur, lag de caisson op z'n plaats. De
eerste mensen liepen echter al om 23.52 over de nieuwe afsluiting.
Op de bootjes, de plezierjachtjes, vletjes, schouwen, slepertjes en sloepen,
die bij het dijkgat ronddobberden, staan talloze Ouwerkerkers, Oosterlan-
ders, Zijpenaren, mannen en vrouwen van het eiland, die deze dichting van
dichtbij willen meemaken. De Spido is er goed vertegenwoordigd met zijn
plezierboten vol officiële en niet-officiële gasten. En daar wordt ook geen
traan gelaten. Er is blijdschap overal, dat ook Duiveland een nieuwe be
scherming tegen de aartsvijand heeft gekregen. Er is trots, nationale trots,
want tussen de vele grote en kleine boten, scharrelt eigenwijs een schuit,
waarop de Zierikzese fanfare Concordia Inter Nos een plaats heeft gevon
den. En als de stoomfluiten loeien, als de mannen op het caisson in het
licht van de vuurpijl hun petten omhooggooien, blaast Concordia met bolle
wangen het Wilhelmus, een dun verwaaiend geluidje over het water.
En nu gaat Waterstaat de balans opmaken. Dan blykt, dat de stryd om Schouwen
een mooie stryd, maar een harde stryd is geweest. Vyfduizend werkkrachten waren
op het eiland aanwezig, millioenen vrachten zand en klei zyn op omslachtige wyze
vervoerd en overgeslagen, gedurende dure uren moest men het werk noodgedwon
gen staken, ten koste van veel moeite kon men by de door prof. Halbertsma ge
construeerde verlichting langer werken. Maar het opmaken van die balans gaat
niet met bitterheid gepaard. Het werk is gedaan, en het is goed gedaan.
Nog is het gevecht niet afgelopen. Want achter het rommelige bouwsel van
gezette caissons kan men een land niet veilig noemen. Dat ziet men in de Schelp
ook, waar eerst nu weken, maanden na de dichting een goede dyk is ver
rezen. Dat zal ook in Ouwerkerk nog moeten gebeuren.
De Koningin was om half zes per auto.
uit Soestdyk vertrokken en om acht uurj
's avonds in Anna-Jacobi gearriveerd, j
waar ze zich aan boord van de Breezand
begaf. Behalve de ministers Drees en
Algera bevonden zich op dit schip ook
de ministers Staf, Kernkamp en Witte en
directeur-generaal van Waterstaat,
ir A. G. Maris.
Na afloop van de sluitingswerkzaam-
heder. hooft Kounngiqj Juliana zich ai
kajuit van de Breezand onderhou
den met een aantal personen, die zéér
nauw bij de sluitingswerkzaamheden zijn
betrokken geweest. Het waren de profes
soren Thijsse en Jansen, de aannemers
ir Van der Kroll, W. van Zanen, C. van
der Hoeven Sr. en C. van der Hoeven Jr.,
ingenieurs van de rijkswaterstaat
Glazëma, Van den Bout en De Vlieger
en de burgemeester van Nieuwer kerk.
Tot de arbeiders, die aan boord van
:n perszuiger, waaraan de Breezand lag
gemeerd, het moment afwachtten, waar
naar aanleiding van het succesvolle ver
loop van de sluiting van het laatste
stroomgat.
En heel Nederland volgde dit voor
beeld.
(Voor vervolg zie pagina 5.)
Prins Bernhard moet
riöen
Prins Bernhard.- moet op medisch ad-,
vies enige dagen volledige rust nemen.
De behandelende medicus zal nader be
slissen. of het vertrek naar Ethiopië opl
11 dezer kan blijven gehandhaafd.
Blijkens officiële R. K. medi
delingen is het ledental der K.V.P. het
welk omstreeks de verkiezingen 430.000|
was, thans teruggelopen t.ot 280.000 ei
zulks vnl. op het debet van het Zuidei
komt.
(Advertentie.)\
in record t(jd geleverd door
op zij weer in actie zouden komen, zelde j
de Vorstin: „U ook allen hartelijk ge-
geliciteerd."
Aan minister-president dr W. Drees
werden nog namens de gehele arbei
dersklasse zoals werd gezegd geluk
wensen aangeboden door een van de ar
beiders van de perszuiger. Dr Drees
sprak hierop zijn dank en bewondering
uit voor hetgeen de werkers bij Ouwer
kerk hebben gepresteerd.
Met een driewerf hoera voor de Ko
ningin werd deze nationale gebeurtenis
besloten.
De bootjes maakten zich bedrijvig op
voor de thuisreis. De belangstellenden en
autoriteiten gingen naar huis. Maar nog
voor zij buiten het lichtveld der schijn
werpers waren rommelen de eerste Ste
nen naar beneden, aan de voet van de
caisson. De vloed kwam op. Maar het
was de eerste vloed sinds de eerste
Februari, die niet ongehinderd de Vier
bannenpolder kon binnenstromen. De
vijand was bedwongen.
De vlaggen uit
De regering heeft .vanochtend opdracht
gegeven van alle regeringsgebouwen de
nationale driekleur te laten wapperen
't Ongeluk op de „Auiobahn"
Familie van De Baat
wil borgtocht betalen
Ook de Frankfortse advocaat Henry
Ormond heeft een bezwaar tegen de in
hechtenisneming van de Nederlandse;
chauffeur De Baat ingediend en tege
lijkertijd medegedeeld, dat de familie'
van De Baat een borgtocht van 5.0001
mark wil betalen, indien het gerecht te
Koblenz ontvluchting vreest.
Er is nog geen beslissing naar aan-|
leiding van de stap van Ormond ge
nomen.
De Baat is, zoals men weet, op
October bij het afdalen van een hellinj
bij Neustadt op een file auto's ing<
reden, waarbij zes personen werdei
gedood.
Onmiddellijk nadat de vierde caisson het stroomgat bij Ouwerkerk
had afgesloten, beklommen de werkers het gevaarte om hun verdere
bijdrage te leveren aan de voltooiing van de gigantische arbeid.
Vier minuten voor middernacht is gis
teren de operatie Viermaal Phoenix'' de
gigantische strijd tot sluiting van hèt
laatste stroomgat van de vele, die de
Februari-stormvloed had geslagen, tot
een goed einde gebracht. Deze foto geeft
een overzichtsbeeld van de toestand by
Ouwerkerk, enige uren vóór de laatste
caisson het gat als het ware afgrendelde.
Vorige week was caisson no. j op zyn
plaats gebracht, ter bescherming van het
Westelijke landkoofd (de bovepkont van
de foto is de (verdronken land iancteycie).
Donderdag werd caisson nr2 gezonken
en gistermorgen werd nr. 3 netjes neer
gezet waar hij behoorde te komen op
het bodembed van rijswerk met daarop
gestoorte stenen. Caisson nr. 4, de laatste
betonnen „deur", 21.204 kubieke meter
van inhoud, 62 bij 19 bij 18 meter groot,
ligt op de foto nog tegen nr. 1 aan.
De grote pijl geeft aan, langs welke
bocht dit gevaarte onder de ogen van
H. M. de Koningin, verschillende minis
ters en waterstaatsautoriteiten door har
de werkers op zwoegende sleepbootjes
naar de zinkplaats werd gebracht. Aan
vankelijk trokken de sleepboten, maar
óm te voorkomen dat zij aan de land
zijde zouden worden „opgesloten", moes
ten de laatste tientallen meters worden
afgelegd door de boten met de neus
tegen de zeezijde van de caisson te laten
duwen. Op de juiste plaats aangekomen
werdén de toevoerschuiven geopend en
langzaam zakte hel gevaarte naar de
bodem van het af te sluiten gat. De
links op de foto gereedliggende perszui
ger kwam de caisson aanaardendaarbij
geholpen door kantelbakken en onder-
lossers, afgeladen met keileem en stort-
steen. En vandaag vlagt heel Nederland
land omdat, materieel gezien, het einde
van het leed, dat een deel van ons land
trof, inzicht is gekomen.
