Laatste caisson in stroomgat
van Ouwerkerk
53
Honderd-en-Achtste Jaargang
No. 131
Vrijdag 6 November
Qlnemen/ifeiitfjblacL ml Zuid-^bèentJie enJmd-ÖVeknpt
Pakistan wordt Islamitische Republiek
Sluitstuk van het dijkherstel
Groningse professor verwierf
Nobelprijs
Ernstige onlusten in Triest
Wat voor weer?
Algemeen familie-blad voor stad en streek
EPPELEB
COURANT
erschijudagenMaandag, Woensdag en Vrijdag.
Advertentieprijs: voor Drenthe en Overijssel ƒ0,17
p. mm-regei. Handelsadvertenties bij contract lager.
Opgericht in 1842
Uitgevers: J. A BOOM ZOON - Meppel
Telefoon 1341 en voor advertenties Telefoon 1342
Netnummer 05220 Postgironr. 6864
NATO-MINISTERS KOMEN BIJEEN.]
De ministers van Buitenlandse Za
ken van de 14 NATO-landen zullen
van 14 tot 16 December bijeen komen
als Atlantische Raad.
Zwakkere band met Engeland
Hindoes in het nauw
Zal het deze keer lukken Y
In spanning is de Vrijdag voorbijgegaan voor de werkers aan de dijk-
dichting bij Ouwerkerk op Schouwen-Duiveland. Vorige week Vrijdag was
het gelukt een grote Phoenix-caisson aansluitend op het Westelijke land-
hoofd te plaatsen. In de loop van Donderdagmorgen is men er in geslaagd
ook bij het Oostelijk landlioofd zo*n groot betonnen gevaarte te doen zin
ken. Vrijdagmorgen volgde het derde.
Hiermee was de waarschijnlijk meest kritieke phase ingetreden, het
sluitstuk van alle dijkdichtingen van de 76 stroomgaten, die in de ramp
nacht geslagen werden.
Als de dijk dicht is, dan is de strjjd
nog niet gewonnen.
Hoe gigantisch en bijna onmenselijk
zwaar dit herstel ook is. toch is het ri
sico, dat men in de komende winter zal
lopen, niet weg te cijferen. De dijken
van de overstroomde polders immers
zjjn door het water aangevreten.
Hoezeer men, menselijkerwijs en tech
nisch gesproken, ook speurt naar zwak
ke plekken en steeds bijzondere voor
zieningen treft, zulks neemt niet weg,
dat tegenslagen nog altijd mogelijk zijn.
Aan degenen, wie de ellende van de
Februari-ramp nog uit eigen ervaring
voor ogen staat, is zonder meer duide
lijk, dat de natuurkrachten een nog al
tijd onberekenbare factor in de strijd
tussen mens en water vormen.
Veilig mag worden aangenomen, dat,
indien de vierde caisson als sluitstuk
van de dijkdichting Vrijdagavond op zjjn
plaats zal komen, dag en nacht zal moe
ten worden gewaakt en gewerkt om in
het spel met storm en zee ten minste
steeds één slag voor te zjjn.
De thans tegen het water opgeworpen
barrières hebben een grote mate van
houdbaarheid volgens zo nauwkeurig
mogelijk berekende grenzen. Maar die
grenzen kunnen door onberekenbare
oerkrachten, zowel als door fel venijn
van sluipend en knagend water, over
schreden worden.
VEEL WERK VERZET.
Er is in Zeeland en Zuid-Holland en
langs de Brabantse kust sedert de aan
vang van het herstel ontzaglijk veel
werk verzet. Met man en macht en zon
der aanzien des persoons, is deze na
tionale strijd gestreden.
Bij het sluiten van het laatste gat
van Ouwerkerk zal een wapenstilstand
zijn afgesloten. In het komende jaar
gaan zowel de aanvallen van de zee,
als de afweer daarvan, verder.
Indien men terug kijkt naar de be
haalde overwinningen van het afgelo
pen jaar, begeleid door gierende sleep-
bootfluiten, het gejuich van duizenden
arbeiders, en de dankgebeden van een
moedige, standvastige bevolking, dan
lijkt dit dijkherstel eigenlijk zo van
zelfsprekend.
Ondanks de enorme krachtsinspannin
gen, ondanks de mannenmoed en de ka
raktervastheid van ingenieurs, aanne
mers en dijkwerkers, ondanks ook het
Delftse laboratoriumwerk, dat de meest
gunstige situaties voor het inbrengen
van enorme hoeveelheden materiaal,
zinkstukken, klei, steen, staalnetten,
zandzakken, kleine en grote caissons
en zand berekende.
Tegenslagen zijn er geweest, weinig
maar heftige. Men herinnere zich slechts
de „operatie wanhoop" aan de Haven-
dijk van Zierikzee. Men wist, dat men
slechts een uiterst geringe kans van
slagen had, maar ook. dat bij welslagen
veel werk en arbeid gespaard zou kun
nen worden. De strijd werd verloren.
Reeksen successen waren er.
De Zceuwsch-Vlaatr.se kust ging dicht.
Tholen en St. Philipsland werden weer
eilanden. Brabant genas van de gesla
gen wonden. De Reigersbergerpolder
werd gered; Bath kwam droog. De Krui-
ningerpolder kwam na ontzagwekkend
gezwoeg in slijk en ellende weer boven
water.
Ondertussen waren de dijken van
Goeree en de andere Zuid-Hollandse
eilanden gesloten. De gaten bij Zierik
zee, Sirjansland, Stevensluis, en andere
gingen dicht.
De jubel steeg hoog, toen, naar men
meende, de grootste waterstaatsslag al
ler tijden, die van Schelphoek, gewonnen
bleek. Dat was op 27 Augustus. De mens
waande zich meester, nog één gat was
er: het sluitstuk van de nieuwe buiten
dijk bij Ouwerkerk.
DRAMATISCHE
ZONDAGAVOND.
Het was een dramatische Zondag
avond bij storm en regen, toen dit werk
zou worden volvoerd. Slechts weinigen
zijn getuigen hiervan geweest. De tech
nische voortekenen waren ongunstig. De
stroom in en uit dit gat was beangsti
gend groot. Bezinkingen en verzwaringen
spoelden steeds meer weg. De buiten-
stroom had zich verlegd in de altijd ver
raderlijke Oosterschelde Maar nog altijd
waren er mogelijkheden.
De spanning is er groter geweest, dan
bij welke andere sluiting ook, omdat het
risico met de minuut groeide. Ondanks
het slechte weer besloot men de stap te
wagen.
De bouwdoos-caissons werden aange
varen. De flanken der sleepboten trilden
van enorme inspanning. De mensen hiel
den hun harten vast. Het grote moment
van zinken kwam; het scheen te luk
ken; men kon slechts fluisteren
Een enkel ogenblik slechts lag het
caissonlichaam. Toen kwam met tome
loze vaart de tegenstroom uit de wijde
Vierbannenpolder. De grote betonblok
ken werden als veertjes opgenomen,
neergesmeten en gekraakt.
Duizenden tonnen steen, vlechtwerk en
klei verdwenen in de diepte. Het water
kolkte alle arbeid, alle denkwerk, alle
menselijke maaksel van maanden in lut
tele minuten naar de chaos.
Mannen schreiden, uitgeput en ge
broken, machteloos, overwonnen. In puin
lagen hun werk en verwachtingen.
En toen was er een kordate Neder
landse vrouw op die dijk, die een door
het dolle heen zijnde technicus een ste
vige mep verkocht en boven de wind uit
schreeuwde„Aanpakken jongen, niet
janken. De volgende keer lukt het".
NOG VOOR DE WINTER
DICHT.
Weer is men aan de slag gegaan. Met
het zwaarste geschut, dat maar voor
handen was. Deze Vrijdagavond zal, op
nieuw naar menselijke berekening, de
wapenstilstand brengen. Koningin Ju
liana en Prins Bernhard zullen getuigen
van deze poging zijn.
Nog voor de winter dicht. Dan dijken
verzwaren, leeg pompen, landbouwher-
stel, wederopbouw, rehabilitering, her
planting.
Zeer grote en zware taken liggen na
deze „wapenstilstand" in het verschiet.
Naai' de mens gesproken echter is met
het sluiten van de dijk het allerergste
achter de rug, omdat men dan het de
rende water weer keren kan.
VLAGGEN UIT.
Het voornemen bestaat, dat, indien
de poging tot sluiting van het laatste
stroomgat bjj Ouwerkerk een gunstig
resultaat heeft, van de Rijksgebouwen
Zaterdag a.s, de vlag zal worden uit
gestoken.
De wetgevende vergadering van Pa
kistan heeft dezer dagen besloten dat
het land krachtens de nieuwe grondwet
een republiek zal worden en wel een
Mohammedaanse republiek. De nieuwe
naam zal luiden: Islamitische Republiek
Pakistan.
Na India is dus thans ook in Pakistan
de voorkeur voor een republiek aan de
dag getreden.
Hoe de verhouding tot het Britse Ge
menebest zal zijn, is nog niet geheel
duidelijk. Mogelijk blijft Pakistan bin
nen het Britse Gemenebest en dan zal
de Britse Kroon wel als symbolisch
hoofd ook voor Pakistan worden erkend,
doch in ieder geval zullen de banden
met het Britse rijk verzwakken en het
is dan ook met gemengde gevoelens,
dat het besluit van het Pakistaanse
parlement in Engeland werd ontvangen.
Verschillende Engelse bladen ver
wachten, dat Pakistan een steeds onaf
hankelijke houding zal aannemen ten
opzichte van het Britse rijk.
Waarschijnlijk is het een factor van
gewicht geweest, dat Pakistan zich door
Engeland voelt achtergesteld bij India,
o.m. wat betreft het geschil over Kasj
mir.
In Pakistan wonen naar schatting 68
millioen Mohammedanen en 12 millioen
Hindoes. De Hindoe-vertegenwoordigers
hebben de wetgevende vergadering ver
laten, toen het besluit viel, dat Pakistan
een Moslim-staat zou worden en dat
alle wetten dus in overeenstemming zul
len moeten zijn met de Koran en de
Soenna. De Hindoes vrezen in een uit
zonderingspositie te zullen worden ge
bracht. Geen van beide bevolkingsgroe-
Erkenning van verdienste kwam pas na vele jaren
De Nobel-pvijs voor Natuurkunde is
dit jaar toegekend aan de Groningse
professor dr F. Zernike van de Gro
ningse universiteit. De prijs werd te
Stockholm toegekend op grond van
,,het bouwen van een microscoop van
revolutionnaire betekenis voor de be
studering der levende stof". In totaal
zijn in de loop der jaren tien Nederlan
ders onderscheiden met een Nobelprijs.
Het is de vijfde prijs voor Natuurkun
de, die aan een Nederlander is toege
kend. De vorige Nederlandse natuur
kundigen warenprof. dr IJ. A. Lo-
rentz (1902), prof dr P. Zeeman (1902),
prof J. D. v. d. Waals (1910) en prof.
H. Kamerlingh Önnes (1913). De prijs
bestaat uit een geldsom van circa
173.000 Zweedse kronen, d.i. ongeveer
f 125.000. De prijs zal op 10 December
a.s. te Stockholm door koning Gustaaf
Adolf van Zweden worden uitgereikt
aan prof. Zernike. De Groningse ge
leerde is 65 jaar oud.
Prof. Zernike heeft de laatste jaren
de aandacht getrokken in de weten-
1 Brumissr 16APBIL
2 Rilland Bath 21 april
OosKrland 29 april
KruiningenW 9 MEI
5 Sirjansland 25 MEI
6 Zierlkztt 4JUNI
KruinlnganO. 13 JUNI
8 Slevrntlui» 26 JUNI
P Gemene geul 19 AUG.
to Klompegeul 21 AUG.
IJ Ouwerkerk W. 26 AUG.
12 Schelphoek 28 AUG.
IJ SLUITING
laatste stroomgat
n november
HERSTELDE DIJKEN
Q GESLOTEN STROOMGATEN
P GEBIED DAT NA DE RAMP
Iil ONDER LIEP
-IDATA WAAROP DE DIJKEN
-■EN STROOMGATEN WER-
DEN GESLOTEN
In deze kaart geven ivij een overzicht van de herstel
werkzaamheden aan de dijken sedert 1 Februari. Er is
duidelijk te zien hoeveel iverk verzet moest ivorden om
in sdeze betrekkelijk korte tijd de dijken en stroom
gaten allemaal te sluiten. Deze iveek is de be! rotting van
deze laak te verwachten met de sluiting van het laat
ste stroomgat bij Ouiverkerk. Is ook dit laatste gat ge
sloten dan gaan al de gemalen en de vele hulpgemalen
op volle kracht verder om het nog overtollige ivater
uit de geïnundeerde gebieden ten spoedigste te ver
drijven.
schapswereld door zijn uitvinding van
een nieuwe microscoop, een z.g.n. pha-
sen-contrast-microscoop, die het onder
zoek van de levende stof vergemakke
lijkte.
De uitvinding werd reeds in 1932 ge
daan. Men schonk er echter geen aan
dacht aan; de beroemde Zeiss-fabrieken
te Jena in Duitsland wezen de micros
coop voor de productie van de hand, al
vond men de uitvinding „wel aardig'"
Prof. Zernike vei'beterde later zijn mi
croscoop en allengs is het apparaat een
onmisbaar hulpmiddel geworden voor
tal van onderzoekers in de gehele we
reld.
De phasen-contrast-microscoop wordt
thans verwaardigd door de Nederlandse
Optiek- en Instrumentenfabriek dr C.
E. Bleeker N.V. te Zeist.
De erkenning kwam eerst na de oor
log. In 1951 werd prof. Zernike uitge
nodigd een reeks lezingen in Amerika
te houden. In 1952 werd hem de Rum-
ford-medaille toegekend door de Royal
Society te Londen en ontving hij het
ere-doctoraat in de medicijnen te Am
sterdam.
Nog meer verbeteringen aan weten
schappelijke instrumenten heeft prof.
Zernike uitgevonden, o.m. een verbeter
de galvanometer, die overal in de we
reld gebruikt wordt.
Als kroon op het werk is thans de
toekenning van de Nobelprijs gekomen.
Reeds heeft de Nobelprijswinnaar tal
van huldigingen moeten ondergaan.
pen is gebaat bij een herleving van de
godsdienstige tegenstellingen.
Economisch is Pakistan thans op de
goede weg, o.a. door bezuinigingen en
bestrijding van corruptie en zwarte han
del.
De Verenigde Staten hebben hulp ge
boden o.m. in de vorm van een schen
king van een millioen ton graan voor
het lenigen van hongersnood.
Gezien de Amerikaanse steun en het
teleurgesteld zrjn in Engeland, is het
niet onmogelijk, dat de nieuwe repu
bliek zich in de toekomst meer tot de
Ver. Staten dan tot Engeland zal wen
den.
Democraten winnen
Amerikaanse
verkiezingen
In de Woensdag gehouden plaatselij
ke verkiezingen in de Verenigde Sta
ten is de Democratische partij zege
vierend uit de strijd te voorschijn ge
komen. De Republikeinse partij van
president Eisenhower moest vier sleu
telposities prijs gevèn, t.w. het burge
meesterschap van New York, het gou
verneurschap van de staten New Yer-
sey en Virginia en de enige vacante
zetel van New Yersey in het Huis van
Afgevaardigden.
Voor het burgemeesterschap van
New York werd de candidaat van de
republikeinse partij, Riegelman, met
groot verschil verslagen door de de
mocraat Robert Wagner.
Dit. ongewone tafereel troffen we Donderdagmorgen in de Noord-Oost-
polder. Een vrachtauto van de Firma Ploeg uit Broek op Langendijk,
beladen met aardappelen, ivas in de grauwe morgen op de hoek van
de Kamper-Sloeweg over de kop geslagen en lag met zijn wielen in de
lucht. De chauffeur, die in een buitengewoon benarde positie had
verkeerd, kwam er met lichte verwondingen af.
Acht doden bij gevechten
tussen betogers en politie
Wisselend weertype
Er zijn deze week afwisselend storin
gen en ruggen van hoge druk over ons
land getrokken. De hoeveelheden neer
slag bleven over het algemeen gering.
Ook in de nacht van Donderdag op
Vrijdag passeerde er zulk een regen
storing, maar daarmee is het weer on
der invloed gekomen van een hoge-
drukgebied, waarvan de kern, met een
luchtdrukwaarde van 1030 milibaar
(is 773 m.m.) boven Noord-West-
Frankrijk ligt. Hierdoor is het Vrijdag
droog met af en toe zonneschijn.
Het is evenwel niet te verwachten,
dat het gedurende het weekeinde ook
geheel droog zal blijven. Bij Groenland
ligt n.l. een storingsdepressie van 970
m.b. (is 728 m.m.), die Zaterdag al
weer een storingsfront, vergezeld van
neerslag, over ons land dirigeert.
Na de passage van dit storingsfront
kunnen waarschijnlijk wel weer op
klaringen verwacht worden. Het wis
selende weertype houdt dus aan.
Nadat het Woensdag in Triëst reeds
gekomen was tot relletjes, hebben de
monstrerende Italianen Donderdag en
Vrijdagmorgen opnieuw onlusten ont
ketend in de stad als protest tegen de
Joegoslavische aanspraken.
Een menigte Italianen, schooljon
gens en volwassenen, bekogelde Don
derdag de politie met straatstenen on
der het uitroepen van leuzen als
„Triëst voor Italië" en „Weg met Tito".
De politie opende hierop het vuur. Een
15-jarige schooljongen werd in de buik
getroffen en gedood. Een 35-jarige de
monstrant werd zo zwaar gewond, dat
hij kort daarop stierf. De onder Brits
bevel staande politie begon te schieten,
toen enige politiemannen door de ste
nen gooiende demonstranten werden
afgesneden van de hoofdmacht en de
schooljongens steeds verder opdron
gen.
Vrijdagmorgen kwam het tot hevi-
HILVERSUM II WEER IN DE LUCHT.
Na een antenne-revisie, die twee
maanden geduurd heeft, is de zender
Hilversum II weer in gebruik geno
men. De zwakke zender Hilversum III
heeft gedurende deze twee maanden
de programma's van de VARA, de
AVRO en de VPRO uitgezonden. Thans
zal men de programma's van deze om
roepverenigingen beter kunnen ont
vangen.
Weersverwachting tot
Zaterdagavond:
Droog weer met flinke opklarin
gen, maar in de nacht en ochtend
hier en daar mist. Zwakke tot ma
tige, langs de Waddenkust later
krachtige, Zuid-Westelijke wind.
Koude nacht met plaatselijk nacht
vorst. Overdag ongeveer dezelfde
temperaturen als Vrijdag.
ge gevechten tussen Italiaanse beto
gers en de politie, die was ver? \u'kt
met militairen. Drie politiemannen
kwamen hierbij om het leven. Aan de
zijde van de betogers vielen waar
schijnlijk eveneens drie doden. Een po
litie jeep werd in brand gestoken. De
politie moest weer gebruik maken van
de vuurwapens en gebruikte ook
traangasbommen. Door de demonstran-
ten zou een handgranaat zijn gewor
pen.
De Italianen in Triëst zijn Vrijdag
morgen in staking gegaan als protest
tegen het neerschieten van twee beto
gers op Donderdag. Ook in Rome en
Milaan zijn onlusten uitgebroken om
de Italiaanse wensen inzake de stad
Triëst kracht bij te zetten. In Rome
demonstreerden studenten voor de
ambtswoning van premier Pella. Ame
rikaanse en Engelse bureaux werden
belaagd. Verschillende buitenlandse
ambassades, ook de Joegoslavische,
worden door de politie bewaakt.
Finse regering'
afgetreden
Het Finse coalitie-kabinet van pre
mier Urho Kekkonen is Woensdag af-»
getreden.
Dinsdag had de oppositie reeds een
motie van wantrouwen tegen het hui
zenbouwprogramma van de regering
ingediend, welke motie een meerder
heid van stemmen kreeg. Tot Woens
dagmiddag werden er nog pogingen
aangewend om tot een compromis te
komen, maar dit mislukte.
Daarna bood de premier het ontslag
van zijn kabinet aan president Paasiki-
vi aan. De coalitie bestqnd uit de boe
renpartij en de Zweedse volkspartij en
beschikte over een minderheid van
stemmen in het parlement.
De ten val gebrachte regering is het
vierde na-oorlogse kabinet onder lei
ding van Kekkonen.
