NIEUWE APELDOORNSE
COURANT
VIJF DODEN IN TRIEST BIJ DE
RELLETJES MET POLITIE
Strijd tegen het laatste
dijkgat begonnen
Eden verwerpt Sovjet-nota
als onaanvaardbaar
Gelders
Dagblad
Vrijdag 6 November 1953
50e Jaargang
No. 16518
Abonïi. 47 ct. p.w., 6.10 p.kw. Losse numm. 15 ct. Advert.: p. mm.
regel 18 ct. „Kleine" adv. van huishoudelijke aard van 15 regels
i 2.25 cont., elke reg. meer 45 ct. Ingez. med. 3 maal het tarief.
Uitgave Wegener's Couranten Concern N.V. - Dir. J. G. C. Wegener
Redactie-raad: J. C. Rugaart en G. Spanhaak. Bur.: Kanaalstr. 8,
Apeldoorn. Telefoon: Dir., Red. en Adm, 6944 (4 Ijjnen) Giro 1418
Britse en Amerikaanse troepen als versterking
tegen dreiging van nieuwe ongeregeldheden
TRIëST. Een vijftienjarige Italiaanse schooljongen en een vijf en
dertigjarige man zijn gisteren tijdens relletjes in Triest doodgeschoten.
Ten minste twee andere Italianen zijn bovendien door kogels gewond,
toen onder Brits bevel staande politiemannen het vuur openden op
demonstranten. Een menigte schooljongens en volwassenen wierp onder
het roepen van leuzen als Triest voor Italië en Weg met Tito, de
politie met straatstenen. De politie opende het vuur, waarbij de jongen
in de maag werd getroffen.
Hedenmorgen vielen opnieuw slachtoffers. Drie politiemannen en
twee betogers kwamen om in een gevecht tussen politie en stakers.
De politie heeft de demonstranten herhaaldelijk gelast zich te ver
spreiden maar de schooljongens drongen voorwaarts onder een hagel
van stenen, door hun kameraden geworpen, en sneden enige politic
mannen van de anderen af. De politie is met Britten en Amerikanen
versterkt.
Het treffen vónd plaats vóór de kerk van Sint Antonius, waar de
politie, vroeger op de dag, demonstranten had binnengejaagd. De bisschop
van Triëst heeft tegen de schending van het eeuwenoude asylrecht, dat
gisteren door de politie genegeerd werd, geprotesteerd.
Bij de bestrijding van de betogers maakte de politic nl. gebruik van
waterstralen. Ook werd toen water gespoten in de kerk, waar een aantal
betogers een heenkomen had gezocht. Deze werden met geweld door de
politie verwijderd.
een nieuwe en zware druk zal uit
oefenen op Pella's precair kabinet, dat
oorspronkelijk gevormd is als een
zaken-kabinet, doch dat later onver
wachte steun kreeg door het Brits-
Amerikaanse besluit van 8 October
om de zone A aan Italië terug te
geven.
Spoedvergadering.
De niet-communistische vakbonden
hebben besloten voor Vrijdag een
24 uurstaking af te kondigen. Leraren
van middelbare scholen zullen twee
dagen staken. Alle leerlingen zullen
vandaag de scholen niet bezoeken.
Als teken van rouw voor de twee
slachtoffers hebben alle bioscopen,
theaters en cafe's in Triëst hun deuren
gesloten. Sedert het begin van do
avond functionneren ook de openbare
vervoersdiensten niet meer.
De gemeenteraad van Triëst heeft
na een spoedvergadering een verkla
ring uitgegeven, waarin o.m. wordt
geprotesteerd tegen het gebruiken
van een „overmaat" van geweld tegen
„spontane betogingen van het volk".
De eomm nistisehe vakbonden heb
ben zich van de stakingsoproepen ge-
distancieerd.
De politie van Triëst heeft van
ochtend in de lucht geschoten om een
opgewonden menigte Italianen te ver
spreiden.
Het normale stadsleven was ver
lamd door proteststaking. Voor de
ramen hangen de vlaggen van Italië
en Triëst ten teken van rouw.
Op de plaats waar de twee Italianen
werden gedood, lagen bloemen.
Twee compagnieën van de gealli
eerde bezettingsstrijdkrachten worden
paraat gehouden.
De toestand is ernstig.
Protest-staking van
vakbonden
In een later uitgegeven officieel
communiqué wordt verklaard, dat
generaal Sir John Winterton, de Britse
commandant van het geallieerde be
stuur van Triëst, het zeer diep be
treurt, dat de activiteit van onverant
woordelijke elementen een aantal
slachtoffers tengevolge heeft gehad.
Hij deed een beroep op de bevol
king om kalm te blijven en de grootst
mogelijke zelfbeheersing te betrachten.
Britse hotels en clubs in Triëst wer
den gisteravond onder bewaking van
Britse troepen gesteld. Het kwam in
de loop van de avond tussen de poli
tie en demonstranten nog enkele
malen tot een treffen, doch er wer-
deq geen verdere slachtoffers gemeld.
Proteststakingen in de stad en de
haven maakten reeds vroeg een eind
aan alle werkzaamheden.
Het bericht van de twee doden werd
in Rome aan eerste minister Pella ge
meld, toen deze met zijn ministers
een informele bespreking hield.
Verwacht wordt, dat Pella, die ook
minister van Buitenlandse Zaken is,
bij de Britse en Amerikaanse ambas
sades in Rome zal protesteren tegen
de methoden, welke door de onder
Brits toezicht staande politie in Triëst
worden gebruikt.
Men verwacht, dat de uitbarsting
Het weer in Europa
•'rapporten van hedenmorgen 7 i
Steden
Weer
Wind
Temp
m. s.
oeersl.
(mm)
Oslo licht bew.
windstil
1
8
Stockholm
mist
wzw
2
3
1
Kopenhagen
regen
ozo
6
8
0,1
Londen
onbew.
w
4
2
0
A'dam licht bew.
nw
5
6
2
Brussel
onbew.
w
3
4
0.6
Parijs
onbew.
w
1
3
3
Bordeaux
mist
windstil
6
1
Nice half bew.
nnw
6
10
0
Warschau
nevel
O
2
4
0
Berlijn
nevel
OZO
3
5
0
Frankfort
regen
zw
4
7
2
München
regen
wzw
2
7
1
Zürich
regen
zzw
1
8
4
Wenen zv
r. bew.
zo
4
3
0
Rome zw. bew.
no
3
10
0
Helsinki
mist
zzo
3
2
5
Verwachting
Tot Vrijdag
avond:
KOUDE NACHT
Droog weer met flinke opklarin
gen, maar in de nacht en ochtend
hier'en daar mist. Zwakke tot ma
tige, langs de Waddenkust later
krachtige Zuidwestelijke wind.
Koude nacht met plaatselijk nacht
vorst. Morgen overdag ongeveer
dezelfde temperaturen als vandaag.
7 NOVEMBER
Zon op 7.43, onder 16.20
Maan op 7.42, onder 16.20
Grote of kleine glazen is geen bezwaar
meer voor de bezitters van deze
schenkkurk, die voorzien is van een
meet-instrumentje, waarop men kan
aflezen hoeveel vocht er is geschon
ken.
De Fransman M. R. G. Virmoux heeft
een machine geconstrueerd, waarmee
de mogelijkheid geschapen is om melk
te „bevriezen", waardoor dit product
in vaste vorm houdbaar blijft. De uit
vinder voor zijn machine. In zijn hand
houdt hij een „pakje" melk.
Else Zaisser uit haar ambt
ontzet
BERLIJN. Mevrouw Else Zaisser,
echtgenote van de vroegere Oostduitse
minister voor staatsveiligheid. Wil
helm Zaisser, en lid van de Oostduitse
„socialistische" eenheidspartij, is van
haar ambt als minister van Volksont
wikkeling ontheven.
Else Zaisser wordt beschuldigd van
„ideologische onduidelijkheid" en van
„het onderdrukken van critiek".
De eerste stoot tot de campagne
tegen Else Zaisser gaf de eerste se
cretaris van de partij, Ulbricht, die op
de jongste vergadering van het cen
trale comité scherpe critiek op het
werk van haar ministerie leverde.
Enige maanden geleden deed Ulbricht,
Wilhelm Zaisser afzetten, nadat, zoals
het heette, een complot tegen de Ul-
brichtvleugel van de „socialistische"
eenheidspartij was mislukt.
Duizend brieven en foto's
van vrouwen
AMSTERDAM. Enige maanden
geleden heeft een in Canada woon
achtige Zuid-Afrikaan („5 voet
hoog, groene ogen en gebruik nie
drank nie") zich schriftelijk tot de
burgemeester van Amsterdam ge
wend met het verzoek, voor hem
uit te kijken naar een Amsterdam
se schone, die met hem de een
zaamheid in Brits Columbia zou
willen delen om na wederzijds
goedvinden een huwelijk aan te
gaan.
Een der dagbladen in de hoofd
stad heeft deze brief in zijn ko
lommen opgenomen.
Dezer dagen schreef de Canadese
Zuid-Afrikaan uit Vancouver, dat
hij maar liefst 1000 brieven en 600
foto's van vrouwelijke reflectanten
tussen 13 en 30 jaar had ontvangen,
waarvoor hij de burgemeester
„baie dankie zei". „Er is een
meisie-dame, op wie ek verlief is,
ek zal haar mij foto stuur".
De 39-jarige Willem Johannes
Saayman, wiens voorouders Neder
landse Hugenoten uit Frankrijk
waren, zal dus, als alles meeloopt,
straks uit zijn eenzaamheid in Ca
nada zijn verlost
Historische dag voor Duiveland
ZIERIKZEE. Vandaag belooft
het een grote en historische dag
te worden, niet alleen in de ge
schiedenis van Schouwen en Dui
veland, maar tevens in die van de
Nederlandse waterbouwkunde.
Vanavond om ongeveer elf uur
bij de laagwaterkentering zal
zoals bekend is, worden gepoogd
om het laatste en beruchte dijk
gat bij Ouwerkerk definitief te
sluiten.
Twee reuzencaissons zijn heden
morgen met goed gevolg op hun
plaats gebracht. Vanmorgen is de
derde drijvende bunker in het sluit
gat van Ouwerkerk geplaatst en
vanavond wordt de laatste caisson
aangebracht.
Geen kans voor overleg
op 't ogenblik
LONDEN. De Britse minister van
Buitenlandse Zaken, Anthony Eden,
heeft in het Lagerhuis verklaard, dat
de jongste antwoordnota van de Sov
jet-Unie uitvoerige en onaanvaardbare
voorwaarden bevat. Voorts zeide hjj
dat de eis om de E.D.G. op" te geven
niet de enige Russische voorwaarde
voor een conferentie was. De Sovjet-
Unie eiste tevens, dat de Westelijke
mogendheden plannen en bases zou
den opgeven.
In de Westelijke nota was echter
niet gevraagd om afschaffing van de
Oostduitse strijdkrachten of ontmante
ling van Sovjet-bases in satelliet-
landen.
Indien wij die voorwaarden zouden
aanvaarden, zou onze veiligheid wor
den ondermijnd en Duitsland zou on
mogelijk zijn eenheid in vrijheid kun
nen herwinnen, zo zei de minister.
Op een vraag, of er thans een mo
gelijkheid is om tot overeenstemming
te komen over de herenïgig van Duits
land, antwoordde minister Eden: Ik ge
loof van niet.
Indien er op het ogenblik geen mo
gelijkheid is om over de hereniging
van Duitsland te spreken, zo voegde hij
er aan toe, is dat werkelijk niet onze
schuld.
Ondanks deze tegenslag en deze nota
blijven wij van onze kant bereid op
elk ogenblik en elke plaats en zonder
enige voorwaarden vooraf, met de
Sovjet-regering te spreken over Duits
land, en Oostenrijk, aldus verklaarde
Eden onder toejuichingen van de La
gerhuisleden.
Wijzend op enige vermindering van
de spanning tusserr Oost en West zeide
Eden: Het is zover het gaat bemoedi
gend, maar ik moet er aan toevoegen,
dat men moeilijk enig teken kan vin
den, dat de Sovjet-regering haar fun
damentele vijandigheid tegen de Wes
telijke naties heeft veranderd.
Haar propaganda blijft, net als vroe
ger. Zij moet worden uitgevoerd door
middel van stakingen, het verwekken
van anti-Amerikaanse gevoelens en het
uitbuiten van koloniale onrust.
Ook is het niet bemoedigend te zien
wat er achter het ijzeren gordijn ge
beurt. De politiek van minder controle
in Oost-Duitsland, waarvan na de
dood van Stalin enige bewijzen waren,
is opgegeven en we zien thans een
nieuwe periode van onderdrukking.
Wij zullen natuurlijk blijven hopen op
en uitzien naar een verandering van
gezindheid en een gelegenheid ter ver
mindering van de spanning.
Intussen hebben wij geen andere
keus dan të volharden in onze defen
sie-voorbereidingen, waarvan ons le
ven zelf afhankelijk is.
Op de stromen van .Zeeland zullen
heden tientallen kranen, zeilscheepjes
en zeeslepers varen. Temidden daar
van zal een kleine boot dobberen: de
Breezand, directievaartuig van Rijks
waterstaat, vermoedelijk met als op
varenden Koningin Juliana en Prins
Bernhard. Beiden zullen getuige zijn
van de definitieve sluiting, een gigan
tische dichting. De zee zal dan uit het
land zijn verdreven. Het water van de
brede Ooster-Schelder is dan een halt
toegeroepen.
Tientallen Nederlandse en buiten
landse journalisten en radio-verslag
gevers zijn thans reeds op Schouwen-
Duiveland. In de school van het voor
een groot deel nog onder water
staande dorp Ouwerkerk staan de
radio-hulpzenders opgesteld. Verder
zullen de filmjournaals tot ver buiten
onze landsgrenzen het beeld vertonen
van de grote slag, die met inzetting
van veel mensen, schepen en het
modernste materieel aan het water zal
toegebracht worden. Iedereen hoopt op
een gunstig resultaat, dat mogelijk
heden zal openen voor een spoedige
hervatting van het zo wreed onder
broken leven in de laatste polder, de
thans nog geïnundeerde Vierbannen-
polder van Duiveland.
Rotterdam en Den Haag hebben be.
sloten het initiatief van Amsterdam
om de vlaggen uit te steken, als het
laatste dijkgat in Zeeland is gesloten,
te volgen.
Het gemeentebestuur van Rotter
dam heeft opdracht gegeven op allo
gemeentegebouwen de vlag te hijsen,
zodra het bericht omtrent het slagen
van het werk doorkomt. Er bestaan
tussen Rotterdam en Schouwen-Dui-
veland geen banden van adoptie, maai
het gaat hier om een gebeurtenis van
nationale betekenis, aldus het Rot
terdamse bestuur.
In Bolivia
Vliegtuig-ongeluk
eist 28 mensenlevens
LA PAZ. In de omgeving van de
Boliviaanse stad Sucre zijn de wrak
stukken gevonden van het vliegtuig
van de Boliviaanse luchtvaartmaat
schappij dat sinds Dinsdag jl. werd
vermist. De inzittenden, 25 passagiers
en een bemanning van drie koppen,
zijn allen om het leven gekomen. Dit
is de grootste ramp, die de Boliviaanse
luchtmacht ooit heeft getroffen.
(Slot)
VTederland heeft zich gebonden aan
A de huidige politieke ontwikke
ling van Europa. Het is mee gaan
doen aan de Europese integratie. Maar
het heeft onvoldoende de eigen speci
fieke positie aanvaard.
Dat Nederland aan een Europese
Defensie Gemeenschap deel zou
moeten nemen, is gezien de anders
onverdedigbare Oostflank logisch.
Maar of uiteindelijk de noodzaak er
was om zo stringent voor de E.D-G. te
zijn, blijft een open vraag. Want ook
zonder deelneming aan de E.D.G. zou
Nederland verdedigd worden ook in
het Oosten. Want West-Duitsland zou
dan in een misschien kleinere defen
siegemeenschap uiteindelijk toch be
wapend worden. Via het Atlantisch
Pact zou Nederland toch in voldoende
mate ook aan de Oostzijde zijn ver
dediging vinden. De Amerikaanse po
litiek is er in zodanige mate op ge
richt West-Duitsland gewapend mee
te krijgen in het defensiespel tegen
over de communisten, dat uiteindelijk
zelfs de Franse tegenstand overwon
nen zou kunnen worden.
Nederlands positie is monetair en
economisch ook in zeer sterke mate op
zee gericht. Van oudsher een handels-
land, pleiter voor de vrijhandel, is
Nederland voor de afzet van zijn pro
ducten nooit uitsluitend continentaal
georiënteerd geweest. Van de partners
in het kleine Europa zijn alleen België
(met Luxemburg) en Duitsland voor
Nederland economisch van belang.
Terwijl in breder verband onze positie
altijd meer op Engeland dan op het
vasteland gericht is.
nze nog steeds grote Aziatische
handel (Indonesië) en onze belan
gen op handelsgebied in Afrika en
Amerika hebben met de integratie van
West-Europa weinig van doen. Alleen
wanneer dit West-Europa werkelijk
economisch zou integreren, en dan
in breder verband, dus ook met de
Noordeuropese staten en ,;o mogelijk
Engeland dan liggen er voor Neder
land economisch gezien mogelijk
heden in.
In een groot Europa kan een land als
Nederland door coalitievorming met
andere kleine staten meer in de nrelk
te brokken krijgen dan in 't kleine
Europa het geval is. Niet in een samen
gaan alleen in de Benelux ligt onze
kracht, maar vooral in samenwerking
met Denemarken en Noorwegen en
mogelijk Zweden. Want juist deze sta
ten verkeren in een gelijke positie als
Nederland, zijn ook op de zee georiën
teerd en verkeren bovendien in een
positie, die ongunstige concurrentie
verhoudingen als binnen de Benelux
gemakkelijker uitsluit.
IJ" et politiek belang der kleine naties
J-A telt weinig in de grote wereld.
Nederland heeft het na deze oorlog
vele malen ervaren. Men luistert vrien
delijk en neemt zo nodig als het in
de kraam te pas komt raad aan.
Maar uiteindelijk streven de grote na
ties alleen de politiek na, die voor
henzelf de voordeligste is. Alle schone
woorden ten spijt. Wanneer een klein
land uit ideële motieven de uitspraken
der Verenigde Naties respecteert en
de Europese integratie propageert,
wordt dit welwillend ontvangen. Maar
men accentueert er, als klein land,
nog sterker de eigen machteloosheid
mee, terwijl men in wezen geen eigen
politiek voert, c.aar achter een schone
droom aanloopt, met de ogen gesloten
voor de bittere werkelijkheid, die in
de wereld der internationale politiek
toch nog altijd inhoudt: eigen macht
is het belangrijkste, het eige.i wel
varen gaat bovenal.
Daarom dient Nederland, voor zover
dat gaat, ook een harde realiteits-
politiek te voeren. Alleen kan het niets
bereiken, samen met de Benelux-part
ners iets, samen bovendien met de
Italianen en met de Scandinaviërs nog
meer. De feiten wijzen de weg. Moge
het spel met beleid en uiteindelijk
met succes gespeeld worden!
Zuid-Molukse premier
naar Djakarta
DJAKARTA. De vroegere „pre
mier" van de republiek der Zuid-Mo-
lukken, Wairisal, is Woensdag uit
Nieuw-Guïnea via Singapore in Dja
karta aangekomen, waar hij in voor
lopige hechtenis is genomen.
Hij had te voren aan de Indone
sische regering toestemming verzocht
naar Indonesië te mogen terugkeren.
Hij zal worden verhoord als een van
de voornaamste leiders van het. vel
zet der Ambonezen.
