HAAGSCHE
COURANT
Vrijgeb ied Triëst staat onder
Vandaag wordt liet laatste
stroomgat gesloten
hoogspanning
Derde
caisson
geplaatst
Hoeksche Waard kan winterstormen
met gerustheid tegemoet zien
Nieuwe onlusten:
zes doden
Vrijdag 6 November 1953
No. 21196 2 '4 pagina's
PRIJS DEZER COURANT Abonnement per kwartaal 5.85, per week
47 cent. Losse nummers 9 cent per exemplaar. Verschijnt dagelijks
behalve op Zon- en Feestdagen. Loketten geopend van 8.3018.00 uur.
BUREAUX WAGENSTRAAT 35-37 - TEL. 184466 - 8 LIJNEN - POSTGIRO 12500
DIRECTIE: A. G. SIJTHOFF. Mr. K. H. LABOHM, TH. G. VAN DER GARDEN
HOOFDREDACTEUR: PROF. Mr. A. C. JOSEPHUS JITTA
PRIJS DER ADVERTENTIëN 1 t/m 26 mm 0.175 per mm, daarna
iedere mm meer 0.35 per mm. Minimum grootte 13 mim
KI. adv. by vooruitbet. tot 15 w. ƒ!.-
daarboven tot max. 20 w. 1.50
DE BESLISSENDE DAG
Verwoeste dijken na 9 maanden
weer geheeld
De dag van vandaag zal een gedenkwaardige dag zijn, niet
alleen in de geschiedenis van Schouwen en Duiveland, maar
tevens in die van de Nederlandse waterbouwkunde. Van
avond om ongeveer 11 uur bij de laagwaterkentering zal,
zoals bekend, gepoogd worden om het stroomgat bij Quwer-
kerk definitief te sluiten. Twee reuzencaissons de laatste
pas gistermorgen zijn met goed gevolg op hun plaats en
op de ruime bezinkings- en keislagdrempel gezet. Vandaag
wordt de operatie „Vier maal Phoenix" door het plaatsen van
nog een tweetal inmiddels uit de vluchthaven van Zijpe
aangevoerde caissons voltooid.
In deskundige kringen is men
van mening, dat deze manoeuvre
zeer belangrijk is. Wanneer men
er in slaagt om de caissons nauw
keurig volgens plannen, welke op
het waterbouwkundig laborato
rium in Delft zijn uitgewerkt, te
doen zinken, dan bestaat goede
hoop, dat de moeilijkheden bij de
vierde, de sluitcaisson, tot. een
minimum beperkt zullen blijven.
Na het inzetten van nummer drie
zal de stroom in het dan tot
minder dan 60 meter verkleinde
sluitgat sterk oplopen. Het water
zal zich dan met grote kracht
door de nauwe opening wringen.
Daarom is het van het grootste
belang, dat de geplaatste caissons
voldoende beveiligd zijn. Alle slot-
voorbereidingen van de 1 aatste
dagen hebben over het algemeen
een bevredigend verloop gehad. De
Dienst Dijkherstel heeft menselij
kerwijs niets aan het toeval over
gelaten.
De enorme hiermee samen
hangende werkzaamheden hebben
meer dan de volle inspanning van
leiding en arbeiders gevergd. Ook
wanneer de sluiting een feit zal
zijn geworden, zal voorlopig onaf
gebroken moeten worden doorge
werkt aan de beveiliging van de
afdamming. Deze werkzaamheden
dienen snel te gebeuren. Dienten
gevolge zullen de arbeiders dit
weekeind niet met verlof kunnen
gaan. Het „object Ouwerkerk"
staat speciaal in deze beslissende
uren in de algemene belangstel
ling. Iedereen hoopt op een gun
stig resultaat, dat mogelijkheden
zal openen voor een spoedige her
valling van het zo wreed onder
broken leven in de laatste polder,
de thans nog geïnundeerde Vier-
bannenpolder van Duiveland.
De vohjende keer
Er is een dramatische Zon
dag geweest, by storm en
regen, waarop men dacht,
dat het stroomgat Ouwer
kerk gedicht zou zijn. Dat
was nog het „oude" stroom
gat in de nieuwe dijk. De
technische voortekenen wa
ren niet gunstig, maar er
waren kansen. Een enkel
ogenblik heeft toen het cais
son waarop de hoop geves
tigd was, gelegen. Toen
kwam in tomeloze vaart de
tegenstroom uit de Vlerban-
nenpolder. Alle menselijke
maaksel in luttele minuten
een chaos.
Mannen schreiden, uitge
put in machteloze woede.
Overwonnen. Toen was er
een kordate Nederlandse
vrouw op die dijk, die een
door het dolle heen zijnde
technicus een stevige mep
verkocht en boven de wind
uitschreeuwde: „Aanpakken
jongen, niet janken. De vol
gende keer lukt het".
De Koningin komt
Vanavond om half acht wor
den de Koningin en Prins
Bernhard met de „Bree-
zand" in Ouwerkerk ver
wacht. In het Koninklijk ge
zelschap zullen zich o.m. be
vinden de minister-president
dr W. Drees, de minister van
Verkeer en Waterstaat, mr
Algera, en de staf van de
Rijkswaterstaat.
Ouwerkerk een speciale filmre-
portage maken, waarvan het ruwe
materiaal reeds morgenochtend
per vliegtuig naar zeventien lan
den, over de gehele wereld ver
spreid. zal worden verzonden. Een
volledige reportage van dit natio
nale gebeuren zal van Maandag
a.s. af in meer dan honderd bios
copen in Nederland worden ver
toond. Voor de opnamen heeft Po-
lygoon-Profilti veertien operateurs
naar het rampgebied gezonden.
Dankdienst in Zierikzee
Na de sluiting van het stroom
gat zal morgenavond in de Grote
Kerk le Zierikzee een dankdienst
worden gehouden. Hierin zullen
korte toespraken worden gehou
den door alle plaatselijke predi
kanten alsmede door de leider van
de plaatselijke afdeling van het
Leger des Heils.
Veel publieke belangstelling
De belangstelling voor heden
avond belooft buitengewoon groot
te worden. Om de werkzaamheden
zo weinig mogelijk te doen storen
heeft de dienst Dijkherstel maat
regelen genomen om het publiek
op een behoorlijke afstand van het
operatieterrein te houden. De po
litie te land zowel als te water ver
leent hieraan medewerking.
Van tegenslag tof
laatste slag
De weersomstandigheden waren
hedenmorgen aanvankelijk alles
behalve ideaal. Zware wolkenvel
den dreven over Schouwen-Duive-
land en af en toe viel er een re
genbui.
Dertien sleepboten, tezamen 14000
paardekrachtcn, zijn in de weer ge
weest bij het plaatsen van de der
de caisson en bij het in positie
brengen van de vierde, die heden
avond het sluitstuk zal vormen.
Ondanks de wind en de regen
werd zonder veel moeite de cais
son in het gat gevaren, waar zij j
tegen 10 uur gemeerd lag aan het
W. landhoofd. Om 11 uur was het
gevaarte op zijn plaats gebracht.
Het laten zinken verliep zonder
moeilijkheden.
Enorme kranen zyn onophoude-
lijk bezig mei hel storten van ton-
nen keileem uit de bakken achter
de reeds geplaatste caissons. Tien- i
tallen boten varen bij en door het
dijkgat, waar over een aantal
uren de vierde en laatste caisson
zal worden geplaatst. Helicopters
hangen laag in de lucht boven al
deze bedrijvigheid. Fotografen en
cineasten hebben zich genesteld in
de hoge lichtmasten, waar thans
in de laatste drie weken honder
den lampen het mogelijk hebben
gemaakt, dat ook 's nachts kon
worden gewerkt. Het invaren van
de dorde caisson had zoals dat
ook by andere dichtingen het ge
val is geweest weinig spectacu
lairs. Met enkele fluitsignalen
werd het enorme gevaarte centi
meter voor centimeter naar zijn
plaats gedirigeerd.
De vierde caisson is vanochtend
dicht onder he( gat gevaren, op
dat vertraging door eventuele mist
of krachtige wind vanavond wordt
voorkomen. Op het ogenblik ech
ter is het stralend weer, zodat de
weersomstandigheden vanavond,
zoals het zich nu laat aanzien,
weinig moeilijkheden zullen op
leveren.
Filmreportage
Polygoon-Profilti zal vanavond
van de dichting van het gat bij
De tweede Phoenix-caisson wordt
geplaatst in het stroomgat bij
Ouwerkerkdat men hedenavond
definitief hoopt te kunnen sluiten.
(Luchtfoto A.N.P.J
Elders in dit nummer
vindt meti:
Kledingindustrie neemt 11.000
mannen de maat Pag. 2
Voorburg en Rijswijk oordelen
over annexatie Pag. S
Rustig debat over Binnen
landse Zaken in Tweede
Kamer Pag. 5
Ontdekkingsreis door het vyfde
Werelddeel Pag. 5
Jaarverslag Centraal Sociaal
Werkgevers Verbond Pag. 9
De bromfiets raakt in de knel
Pag. 9
Zweedse welvaart ongeschikt
voor export naar Nederland
Pag. 11
Nederlandse Opera bracht
„De verkochte bruid" Pag. 11
Raad en Daad (soc. rubriek)
Pag. 17
Uw mening in onze courant
Pag. 17
Nieuw plan voor een hoofd
klasse in de K.N.V.B. Pag. 19
Twee doden bij onlusten
in Italiaanse zone
(Van onze correspondent)
Rome, 6 November.
De regering-Pella bevindt zich opnieuw in grote moeilijk
heden. De onlusten in Triëst, die steeds heftiger vormen be
gonnen aan te nemen, hebben gisteren reeds twee men
sen een 15-jarige scholier en een 35-jarige kantoorbe
diende het leven gekost. De geallieerde zone van het wij-
gebied staat vandaag in het teken van de rouw. Alle biosco
pen, theaters en café's zijn gesloten, de openbare vervoers
diensten functionneren niet meer. De niet-communistische
vakbonden hebben besloten een staking van 24 uur uit te
roepen.
Politie trad te
streng op
De politie heeft hedenochtend
wederom schoten gelost om
een opgewonden menigte te
verspreiden, die protesteerde
tegen het hardhandige optre
den van de politiemannen. De
toestand wordt „gespannen"
genoemd.
De bloedige gebeurtenissen in
Triëst zijn moeilyk te begrijpen,
indien men niet enigszins op de
hoogte is van de toestand. Dat er
tussen 2 en 5 November in die stad
iets gebeuren zou, was te voorzien.
Drie November is het feest van de
locale schutspatroon. Sint Justus,
maar 3 November is tevens de dag,
waarop het 35 jaar geleden is, dat
Italiaanse troepen voor het eerst
voet aan wal zetten in Triëst, en
wel op een havendam, vlak tegen
over het stadhuis. De 4e November
is voor Italië de feestdag, waarop
men de wapenstilstand met Oos
tenrijk van 1918 herdenkt. En op
die dag plegen tienduizenden oud-
strijders bijeen te. komen op een
der grote soldatenkerkhoven te
Redipuglia, niet ver van de Zuid-
slavische grens.
Ook uit Triëst waren 8000 man
naar de plechtigheid gegaan, en na
hun terugkeer op Woensdagmiddag
zijn de onregelmatigheden be
gonnen.
Er was echter een voorspel. De
burgemeester van Triëst, Bartoli,
gekozen uit de gemeenteraad, zo
als de Italiaanse wet dat voor
schrijft, is een fanatiek voorstan
der van de terugkeer van Triëst
onder Italiaans bewind. Dit is
veelzeggend, daar hij door de meer
derheid werd gekozen. Hier blijkt
dus duidelijk uit, wat de wens dier
meerderheid is.
Bartoli, die in zijn patriottische
ijver wel eens geneigd is tot on-
Zó zal het laatste stroomgat in
het rampgebied dat bij Ouwer
kerk op Schouwen-Duïveland
gesloten zijn als vanavond om
1.1 uur het laatste caisson geplaatst
zal zijn. Een groot moment voor
Nederland, maar in het bijzonder
voor de verdreven bewoners van
de V lerbannenpolder, die hierna
drooggemalen kan worden. Oor
spronkelijk was het plan om in
de nieuwe dijk, die men vóór
de oude dijk had gelegd, caissons
te plaatsen. Dit gebeurde ook,
maar de sterke stroom sleurde de
caissons weg waarbij tevens de
bezmking zwaar werd gehavend.
Na deze geduchte tegenslag liet
men het plan varen: er werden
twee dammen van de nieuwe naar
de oude dijk gelegd en op de twee
einden van de oude dijk werden
landlioofden gebouwd. Uit het
overgebleven stroomgat wordt
thans de laatste slag met het water
geleverd door het plaatsen van
caissons.
Hoofdwaterkerins
solide gedicht
Dank zij het werk van locale
instanties onder de uitsteken
de leiding van de Provinciale
Waterstaat en de grote in
spanning van aannemers en
werklieden, is het dijkherstel,
voorzover het de hoofdwater
kering van de Hoeksche
Waard betreft, zover gevor
derd. dat de bevolking van dit
eiland de komende winter
stormen met gerustheid kan
afwachten, aldus dijkgraaf
Overwater.
Met het oog op het feit. dat aan
de herstelde dyken op enkele
plaatsen „vers" grondwerk voor
komt. heeft het waterschap bij
zondere maatregelen genomen. In
de eerste plaats zyn de in de hoofd
waterkering ontstane gaten op
solide wijze gedicht, d.w.z. met de
noodzakelijke overhoogte en talud
rondte, doch daarnaast zijn de
voormalige galen goed met gras
zaad ingezaaid en op afdoende
wijze bekramd met riet. Verder
heeft het waterschap, door het
instellen van een verscherpt toe
zicht. maatregelen getroffen om de
herstelde dy'kcoupures extra te
doen bewaken om bijtijds in de
gelegenheid te zijn de vereiste
maatregelen te nemen.
Er is een lot in details uitge
werkt bewakings- en alarmerings
systeem ingevoerd. Telefoons en
mobilofoons zyn op verschillende
posten opgesteld. De districlslei-
ders hebben naast hun rayonleiders
en dykwachten de beschikking
over de nodige reserve-dykwach-
ten en een per auto verplaatsbare
mobiele colonne van plm. 15 er
varen grondwerkers. Bovendien
zijn in de districten opslagplaat
sen aanwezig, waar allerlei hulp
materialen als zakken, spaden enz.
ter beschikking zyn. Bij een te ver
wachte hoge vloed worden naast
de distrietsleiders ook de burge
meesters gewaarschuwd. Men kan
veilig aannemen, dat de waar
schuwing aan deze functionarissen
enige uren uitgaat voor het te
verwachten 1 iog water. Voorbe
reidingen zyn getroffen. dat
waterschap en overheidsinstanties
niet naast, maar met elkaar zullen
werken.
By de ramp van 1 Februari is
gebleken, dat de binnendijken van
veel nut kunnen zijn ter voor
koming van verder onheil. Daarom
zijn voor de binnendijken, die van
belang zijn. deskundige krachten
aangetrokken, die een verdedi
gingsplan ontwerpen. Het water-
kerend vermogen van de binnen
dijken wordt momenteel verzwakt
door onoordeelkundig bouwen en
beteling der taluds. Het water
schap beschouwt het dan ook als
een van zyn toekomstige taken
om deze zaak ernstig onder
ogen te zien en de maatregelen te
treffen, die noodzakelijk zyn, waar
bij het kan voorkomen, dat de be
langen der betrokken bewoners er
gebruikers der binnendijken in het
algemeen belang in meer of min
dere mate zullen moeten worden
geschaad.
voorzichtigheid, had op 3 Novem
ber de Italiaanse vlag gehesen op
het stadhuis, hoewel het hoofd der
bezettingstroepen generaal Winter-
ton, had verklaard, dat dit niet ge
doogd zou worden, daar in de vrij
staat. die nog steeds bestaat, de
enige erkende vlag die van Triëst
is. Winterson gelastte dan ook de
vlag weg te nemen, hetgeen kwaad
bloed heeft gezet.
Toen op 4 November 's middags
de betogers terugkeerden van Re
dipuglia, verzamelden zy zich op
het grote plein voor het stadhuis,
en daar was het dat een officier
van de geallieerde troepen zich
met geweld meester maakte van
de vlag, die de betogers met zich
voerden. Waarschijnlijk was het de
bedoeling van de betogers de vlag
op het balcon van het stadhuis te
planten. In ieder geval verliepen
de relletjes van Woensdag, waarbij
ettelijke gewonden vielen, nog be
trekkelijk goed.
Gistermorgen echter begonnen
jongens van de middelbare scholen
opnieuw le manifesteren. En toen
de politie dit wilde verhinderen,
werden stoelen, straatstenen enz.
naar de agenten gegooid. Een En
gelse jeep werd door de betogers
omgeworpen en de inzittende sol
daten mishandeld. De reactie van
de politie was veel en veel te
heftig.
De politie bestaat uit burgers
uit Triëst, Italianen, maar zy ver
tegenwoordigen nu juist die groep
der bevolking, die niets voelt voor
inlijving bij Italië, omdat zij wel
weten dat in Italië de lonen en sa
larissen veel lager zijn dun in de
vrijstaat. Het is een corps van zes
duizend man. Ongelooflijk veel
oor een betrekkelijk kleine stad
met ongeveer 250.000 inwoners. Dt
agenten zyn dus voorstander var
de vrijstaat. Dit verklaart hun hef
tig optreden tegen de betogers, al
vergoelijkt het de excessen, waar
zij zich aan te buiten zyn gegaan,
allerminst.
By het achtervolgen van een
groep jongens is de politie doorge
drongen tot in de kerk van Sint
Antonius, waar zij enkele scholie
ren zo mishandelden, dat er bloed
vloeide. Dit ontwijdde de kerk, die 1
onmiddellijk gesloten werd en in
de namiddag opnieuw moest wor- 1
den gewijd. Bij die herwijding dan
is het tot de onlusten gekomen, die
twee doden en tientallen gewonden
hebben veroorzaakt.
De reactie was schandelijk over
dreven. Tweehonderd schoten zijn
gelost op een totaal ongewapende
menigte. Het ergst is. dat het hier
waarschijnlijk niet bij blyft. Reeds
vandaag zijn in vele Italiaanse ste
den betogingen aan de gang, die
zich keren tegen Engeland en Zuid-
Slavië in de eerste plaats, maar
ook legen Amerika, en het Atlan
tisch Pact. Betogers in Rome heb
ben zelfs de ruilen van een Brits-
Amerikaans hotel ingegooid. Aan
de grote massa kan men moeilijk
duidelijk maken, dat de daders in
Triëst geen Zuid-Slaven waren en
ook geen Engelsen, maar inwoners
van Triëst. De woede keert zich
tegen de geallieerden. En natuur
lijk laten de communisten en fas
cisten niet na dit vuurtje aan te
wakkeren.
Minister Pelia maant aan tot de
kalmte der sterken, maar de fas
cistische bladen schreeuwen in alle
toonaarden dat de regering met
zich laat spelen dat hel uit moet
zijn met de Engelse verdrukking,
met de Engelse huichelarij, met de
Engelse lafhartigheid, met gene
raal Winterton en dat de „vijan
den" zo noemen zij de gealli
eerden uit Italië moeten worden
verdreven. Helaas zijn dit de bla
den. die door een groot deel van de
studerende jeugd worden verslon
den
Op een ogenblik, waarop de Ita
liaanse regering al bijzonder zwak
slaat, komen deze gebeurtenissen,
die de Britse generaal Winterton
als hy wat meer psychologisch in
zicht bezat, had kunnen vermijden,
wel bijzonder ongelegen.
Volgens latere berichten zijn
hedenochtend bij niéuwe on
lusten op de Piazza dell Unita
het grootste stadsplein van
Triëst zes mensen om het
leven gekomen. Ruim 50.000
Triëstenaren namen deel aan
de betogingen.
De politie schijnt het op een be
paald ogenblik zo kwaad te hebben
gekregen, dat zy de hulp inriep van
de Brits-Amerikaanse bezettings
troepen. De geallieerde soldaten
zouden echter niet hebben ingegre
pen. Tot de tanden toe bewapende
soldaten bleven vanochtend nog in
de in zijstraten geparkeerde leger
wagens zitten.
De betogingen namen tenslotte
zulke vormen aan, dat de politie
voor de tweede maal gebruik
moest maken van de vuurwapenen.
Verschillende betogers wierpen
daarop handgranaten naar dé po-
litiejeeps. Drie agenten werden do
delijk getroffen door de scherven.
De betogers vielen later het
hoofdkwartier van de onafhanke
lijkheidsbeweging aan. De politie
mannen, die op wacht stonden,
werden weggeduwd, voorop de
menigte het gebouw binnendrong.
De tafels, stoelen en documenten
werden op straat gesmeten en in
brand gestoken. Andere demon
stranten drongen het stadhuis bin
nen en hesen de vlag op de toren
van het gebouw.
Het Weer=
De pro-Italiaanse demonstraties in
Triest. Een politïe-agent tracht
met stokslagen een aantal
demonstranten uitéén te jagen
Verwachting tot Zater
dagavond (opgemaakt te 10
uur).
Koude nacht
Droog weer met flinke
opklaringen, maar in de
nacht en ochtend hier en
daar mist. Zwakke tot ma
tige, langs de Waddenkust
later krachtige Zuidweste
lijke wind. Koude nacht
met plaatselijk nachtvorst.
Morgen overdag ongeveer
dezelfde temperaturen als
vandaag.
Zon op 7.45, onder 17.02.
Maan op 8.54. onder 16.46.
(E.K. 14 Nov. 8.52).
Barometer alhier v.m. 8
u.: 764 mm; v.m. 12 uur:
768 mm.
Barometer na hedenmid
dag 12 uur: stijgende.
Hoogwater te Scheveningen
7 Nov. le hw. 3.16, 2e hw.
15.30.
Tussen gisterochtend 8 u.
en hedenochtend 8 uur no
teerde onze regenmeter
mm neerslag.
Temperatuur hedenmor
gen 8 u. 10 gr. C.: 12 uur:
12 Vé gr. C.
Tussen gistermorgen 8 u.
en hedenmorgen 8 u. was de
hoogste temperatuur 12 gr.
C. en de laagste 9 gr. C.
