Nieuw aspect in
zaak-Fonteyn
VALDA
Vrije Volk Encyclopaedic
.B.B.en Montezuma's testament
SCHEEPSTIJDINGEN
Zeg het maar
Verschuivingen
in handel
met Egypte
Wie schreef de
anonieme
ïeven?
bui
De vergeten wereld
HET VRIJE VOLK
VRIJDAG 6 NOVEMBER 1953
PAGINA 9
Al geesteslicht, al wetensmacht zij aan het zwoegend volk gegeven.
I Uit de Socialistenmars)
OCTOBER* of wijnmaand, in
de Oudromeinse kalender
de chtste maand van het
jaar (octo, Latijn acht).
In de Juliaanse kalender is Octo
ber de tiende maand. October
heeft steeds 31 dagen gehad.
OCTROOI (Frans-Latijn), is
het uitsluitend recht op een uit
vinding op het gebied der nijver
heid voor de eerste aanvrager bij
de Octrooiraad in Den Haag. Er
moet jaarlijks voor betaald wor
den en het duurt gewoonlijk acht
tien jaar. Het recht is voor over
dracht vatbaar.
ODYSSEUS (Griekse sage), een
belangrijke figuur uit Homerus'
..Ilias" en de hoofdfiguur uit zijn
„Odyssea". Odysseus was de ko
ning van Ithaca, een zoon van
Laertes, de echtgenoot, van Pene
lope en de vader van Telemachus.
Hij trachtte zich aan de deelne
ming in de Trojaanse Oorlog te
onttrekken door krankzinnigheid
te veinzen. Deze list, werd echter
ontdekt. Hij streed tien jaren bij
Troje en muntte uit door schran
derheid. welsprekendheid en te
genwoordigheid van geest. Hij
drong als spion door in Troje en
sprak toen met Helena. Hij be
dacht de krijgslist van het Houten
Paard. Na de val van Troje werd
hij met zijn schepen van de ove
rige vloot gescheiden en zwierf
tien Jaren rond alvorens op Ithaca
terug te keren, waar zijn vrouw
tevergeefs door vorsten van Itha
ca het hof werd gemaakt. Hij be
leefde op die zwerftocht talloze
avonturen.
OECUMENISCHE BEWEGING
(oikoemenikos. Grieks wat de
hele bewoonde aarde betreft, al
gemeen) een kerkelijke eenheids
beweging onder de protestanten
na de eerste wereldoorlog. Zij
leidde tot de conferentie van
Stockholm in 1925. waaroo de
Zweedse theoloog Nathan Söder-
blom <1866—1931) een voorname
rol speelde. Hij stelde zich voor
namelijk de practische samenwer
king en de sociale bemoeiingen
ten doel. Het oecumenisch con
gres te Amsterdam in 1948 bracht
de Wereldraad van Kerken tot
stand. De Oosterse kerken en de
Rooms-Katholieke kerk bleven af
zijdig.
OEDEEM (Grieks) of water
zucht. is een abnormale opeen
hoping van vocht in weefselsple
ten en binnen cellen en weefsels.
De oorzaken kunnen zeer verschil
lend zijn. Men onderscheidt plaat
selijk en algemeen oedeem. Het
laatste kan in hoofdzaak alleen
ontstaan als de nieren onvoldoen
de water en zout uilscheiden.
Hongeroedeem (tweede wereldoor
log!) ontstaat o.a. bij onvoldoende
eiwitaanmaak. Uitgebreide oe
deemvorming kan worden beperkt
door een zoutloos dieet.
OEHOE, of ooruil (bubo bubo),
een grote dikke uilensoort, onge
veer zo groot als een buizerd, met
fel-oranjc rode ogen en lange oor-
pluimen. Hij leeft in grote wouden
en broedt op oude roofvogelhor
sten. Hij vangt niet alleen muizen
en ratten, maar ook hazen, konij
nen, fazanten en reekalfjes. Hij
richt grote schade aan onder het
jachtwild en wordt daarom streng
vervolgd. Hij is in alle landen van
Europa zeldzaam.
OERA LINDA BOK (Fries:
Over de Linden boek), een Friese
familiekroniek, naar het heet uit
de dertiende eeuw.
Het werd door Cornelis Over de
Linden in 1869 toegezonden aan
Eelco Verwijs, bibliothecaris der
Provinciale Bibliotheek te Leeu
warden en in 1872 uitgegeven
door J. G. Ottema. Het werd
spoedig als een vervalsing her
kend. Over de vraag, wie de ver
valser is (Cornelis Over de Lin
den? Eelco Verwijs?) lopen de
meningen uiteen.
OESTERS, zijn schelpdieren.
Zij zetten zich op de bodem vast
met de meest gebogen schelp. In
de vorige eeuw zijn door te uitge
breide visserij tal van oesterban-
ken vernietigd aan de kusten van
Europa. Thans wordt de kostbare
lekkernij gekweekt. In ons land
vooral in de Oosterschelde bij
Yerseke en meest voor de uitvoer
(zestien toi twintig millioen stuks
per jaar met een waarde van ver
scheidene millioenen guldens). In
ons land worden betrekkelijk wei
nig oesters genuttigd.
In Europa is de Franse oester
teelt verreweg de belangrijkste.
Buiten Europa zijn de Verenigde
Staten, Japan en Australië be
langrijke oesterproducercnde lan
den.
OFFENBACH. Jacques (1819—
I88O1, Frans componist van Duit
se geboorte, sinds 1833 te Parijs
verblijvend. Hij had daar een
eigen schouwburg „Bouffes Pari-
siens" van 18551864. Hij is te
beschouwen als de grootmeester
der operette. Hij schreef o.a.
..Orpheus in de Onderwereld", in
1858. „De schone Helena", in 1864,
„De Groothertogin van Gerol-
stein" in 1867. Beroemd is zijn
opera ..Hoffmanns Vertellingen",
in 1880—1881 (Engelse kleuren
film in 1950).
OFFSET (Engels), een methode
van overbrengen, waarbij het
drukmateriaa) eerst op een met
gummi beklede cylinder wordt
overgebracht en daarvan wordt
afgedrukt op papier Het druk-
mate-iaal hoeft niet negatief ge
maakt te worden, want de rubber-
cylinder neemt het beeld negatief
over en geeft het positief af op
het papier.
O'HENRY, schrijversnaam van
William Sydney Porter <1862
1910). Amerikaans schrijver en
meestef "van hef korte verhaal
(Engels: short- story) Aanvanke
lijk was hij o.a bankbediende en
de jaren 1896—1899 bracht hij in
de gevangenis door wegens ver
duistering Hier begon hij te
schrijven. Daarna sloot hij een
contract met de ,New York
World" voor het schrijven van
één short story per week hon
derd dollar per stuk, later a dui
zend dollar. Hij creëerde het typi
sche. korte verhaal met een ver
rassende ontknoping, meestal hu
moristisch en vaak sentimenteel,
maar altijd sterk en treffend ge
schreven. Hij was een kennei van
de onderwereld, van zwervers,
oplichters, cowboys, van de kleine
middenstand en van New-Yorkse
types. Zijn verzamelde geschrif
ten verschenen o.a. in 1928.
OKINAWA, een voormalige Ja
panse provincie, die deRioe-Kioe-
eilanden omvat, 89 eilanden in de
Oostcninese Zee (Grote Oceaan'.
De oppervlakte is ongeveer 1200
km: met ongeveer 575.000 inwo
ners Op het hoofdeiland, Okina
wa, mindei dan 640 km ten zui
den van Tokio, had van April—
Juni 1945 de laatste grote amphi-
bieaanval der Amerikanen in de
tweede wereldoorlog plaats. Er
zijn daar 100-000 Japanners en
12.000 Amerikanen gesneuveld.
OLDENBARNEVELT, Johan van
(15471619) Nederlands staats
man geboren te Amersfoort. Hij
werd pensionaris van Rotterdam
in 1576. Hjj was een tegenstander
van een door de landvoogd (de
calvinistische Engelse graaf van
Leicester), gelaste centralisatie.
Hü werd landsadvocaat van Hol
land in 1586. Hij zette tegen de
zin van prins Maurits de tocht
naar Vlaanderen in 1600 en het
Bestand in 1609 door en steunde
de Remonstranten in Holland en
Utrecht. Hij bewerkte de „Scher
pe Resolutie" der Staten van
Holland in 1617. Hij werd gear
resteerd door prins Maurits op
last der Staten-Generaal in 1618,
ter dood veroordeeld en onthoofd
op het Binnenhof te Den Haag.
OLDENZAAL gemeente in de
provincie Overïjsel, elf km ten
noorden van Enschede, nabij de
Duitse grens. Het is het grens
station aan de spoorlijn (Am
sterdam Amersfoort Hengelo
BentheimWestfalen en Noord-
west-Duitsland. De oppervlakte
bedraagt 2,34 km2 met 14.020 in
woners. Oldenzaal heeft vooral
textielindustrie (katoen en con
fectie), voorts houtbewerking en
zuivelindustrie. Het is een oude
stad met een Romaanse kerk (uit
de twaalfde eeuw).
OLIFANTEN (Elephantidae)
een zoogdierfamilie, waartoe be
halve een aantal fossiele soorten,
twee recente (Frans: van kort ge
leden nog levende) behoren. De
voornaamste kenmerken zijn: een
enorme slurf en slagtanden, een
scherpe reuk en gehoorzin en een
beperkt gezichtsvermogen. De
draagtijd is 21 maanden. Het
jong groeit langzaam. De ouder
dom bedraagt ten hoogste 70
jaar Olifanten leven in kudden
en voeden zich met bladeren, jon
ge takken en vruchten en richten
vaak grote schade aan in aan-
plantingen
De Indische olifant komt voor
in India, Birma, Ceylon, Malakka
•en .Sumatra Hij werd van ouds
her getemd en als last- en rijdier
gebruikt. In Achter-Indie worden
de zogenaamde witte olifanten
zij zijn licht-roodbruin) als hei
lig vereerd
De Afrikaanse olifant, hoger
dan de Indische, vroeger in ge
heel Afrika, thans nog in.grote
aantallen .in. Midden- en Z.uï.d-
Afrika (Kruger-Wildtuinj voorko
mend, werd door de Carthagers
en Romeinen in de oorlog ge
bruikt en in de Congo door de
Belgen als werkolifant, is nooit
getemd, zoals de Indische olifant.
OLIVIER Sir Lawrence (1907),
Engels toneelspeler, filmacteur en
regisseur. Hij ensceneerde en
speelde verschillende verfilmde
stukken van Shakespeare: „Naar
liet u lijkt", in 1936, „Hendrik V",
in 1944 en „Hamlet" in 1947. In
1953 speelde hij een zangrol in de
in Engeland verfilmde „Driestui-
versopera". Hij is getrouwd met
de toneel- en filmactrice Vivian
Leigh. Zij spelen vaak samen op
het toneel (Shakespeare).
347
Radioprogramma
ZATERDAG 7 NOVEMBER. H 1-
versum I <402 mi. KRO: 7.00 Nws.
7.10 Gr. 7.15 Gewijde muz. 7 45 Ge
bed. 8.00 Nws. en weerber. 8.15 Gr.
9 00 Voor de huisvrouw. 9.35 Water
standen. 9.40 Pianorecital. 9.55 Hoog
mis. 11.30 Voor de zieken. 12.00 An
gelus. 12.03 Gr. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nws. 13.20 Amus.muz. 14.00 Boekbespr,
14,10 Gr. 14.20 Engelse les 14.40 Vrou
wenkoor. 15.00 Kron. v. letteren en
kunsten. 15.40 Fanfare-ork. 16.00 Gr.
16.30 Gregoriaans. 17.00 Voor de Jeugd.
17.55 Sportuitslagen. 18.00 Voor de
Jeugd. 18.15 Weekoverzicht. 18.25 Lich
te muz. 18.45 Buiten!, corresp. 19.00
Nws. 19.10 Gr 19.20 Parlementsoverz
19.30 Gr. 20.00 Reportage 21.00 Gevar.
progr. 21.50 Act. 22.00 Licht progr
22.30 Wij lulden de Zondag in 23 00
Nws. 23.15 Nws In Esperanto. 23.22
Kamerorkest.
Hilversum II <298 m). Vara:
7.00 Nws. 7.10 Gr. 7.15 Gym 7.33 Gr
8.00 Nws. 8.18 Gr. 8.55 Voor de vrouw.
9.00 Gym. 9.10 Gr. VPRO: 10.00- Caus.
10,05 Wijding. Vara: 10.20 Voor de arb.
In de conttnubedr. 11.35 Sopr. en plano.
12.00 Orgel en zang 12.33 Gr. 13.00
Nws. 13.15 Vara-varla. 13.20 Roemeens
ork. 13.45 Sportpraatje 14.00 Ork.conc
14.30 Fries progr. 14 55 Volksdansen
15.20 Van de wieg tot het graf 15 40
Dansmuz. 16.10 Muz caus 16.25 Omr.-
ork. 17.00 Weekjournaal 17 30 Lichte
muz 18.00 Nws en comm 18.20 Lichte
muz. 18.40 Regerlngsultz. 19 00 Artist
Staalkaart. VPRO: 19.30 Causerie 19 55
Deze week. Vara: 20.00 Nws. 20 05
Gevar. progr 22.00 Socialistisch comm.
22.15 Franse muz. 22.40 Onder de pan
nen. 23.00 Nws 23.15 Gr
Engeland. Uitz. voor Nederland:
17.0017.15 Engelse les 1224. 49 en 42
mi. 22.00—22.30 Nws Spiegel v d
week. Sportjoum. <224 en 42 mi
571) Maar er kwamen nog meer
verrassingen voor de Spanjaarden
Het hoofd van de provincie liet zijn
geschenken brengen Verbaasd zag
Cortes hoe stapels prachtig geweven
doeken voor hem werden neergelegd.
Toen volgden prachtige kunststukken
van gevlochten vogelveren in tien
tallen kleuren en gouden ornamenten.
Ook de Aztekenhoofdman was ech
ter verbaasd. Voor hem waren de
Spanjaarden zo iets als mensen, die
van de maan kwamen vallen. Marina
vertelde hem dat de vreemdelingen
uit een machtig rijk over de zee
kwamen. Maar zeker niet zo
machtig als het rijk van onze keizer
Montezuma, zei de hoofdman trots.
Nog veel machtiger, zei Cortes.
Wat. komen de vreemdelingen hier
doen? vroeg de hoofdman.
En Cortes liet door Marina ver
talen: De Spanjaarden zijn ziek.
Zij komen hier genezing zoeken. Zij
hebben een ziekte aan hun hart en
alleen keizer Montezuma kan hen
genezen, want hij bezit het genees
middel.
De hoofdman vroeg beleefd: Wij
zullen de Spanjaarden graag helpen.
Wat is dat geneesmiddel? En Cortes
zei: Het enige geneesmiddel dat
de Spanjaarden kan helpen is goud.
Zend een boodschap aan uw keizer
Montezuma en vraag hem of hij goud
wil zenden om de Spanjaarden te
genezen.
GROTE VAART
Algenlb, ultr. p. 5 St. Vincent. Amor,
5 v. Ceuta n. Oran. Averdijk. 5 van
New Portnews n. New York. Aalsdfjk,
p. 6 Scilly n Antwerpen. Aagtedijk, 5
te Bahia. Abbelcerk, thulsr. 5 70 mijl
zo. Diamantspoint. Alwaki. 5 476 mijl
zo. New York n. Trinidad. Alloth. 6
te Antwerpen. Arundo, p. 5 Kaap Race
n. Montreal. Alkaid. 5 200 mijl r.to.
St. Paulsrotsen n. Laspalmas. Abbedljk.
5 630 mijl n. Fayal n. New York. Bon
aire. 5 150 mijl wnw. Lissabon naar
Trinidad. Boskoop, 5 390 mijl notn.
Barbados n. Barbados. Baud, 6 v. So-
rong te Ambon. Bagan, 5 te Belawan.
Bamljermnsln, 5 te Lahewa (westkust
Sumatra). Bantam, 5 v, Beyroeth n.
Port Said Boschfontein. 5 te Port Su
dan. Burdjambal, 5 te Belawan. Bols-
sevaln. 6 te Hongkong Bennekom. 5
200 mijl nno Azoren n. Havre. Blom-
niersdljk. p. 6 Sable Isle n. New York.
Amstelpark, 6 v. Hamburg te Antwer
pen. Blitar. 6 te Duinkerken. Bintnng.
5 te Damman. Biijdendtjk, 6 v. Rot
terdam te Antwerpen. Congostrooni, 6
te Lagos. Call Is to, 7 te R'dam verw.
Campliuys. 6 te Makassar. Djadajat.
5 te Discovery ell. Djakarta Rara. 5
v. Port Sudan n. DJeddah. nalrrdljk.
6 te Antwerpen Eos, p. 6 Goeiee naar
Algiers. Groote Beer. 8 te Southamp
ton verw. Hector, 5 v. Tarragona naar
Valencia. Helder, 6 te A'dam. Hvdra,
6 v. Antwerpen te A'dam. Heemskerk.
5 210 mijl z. Dakar n. Teneriffe. He
licon, p. 5 Ouessant n. Antweroen.
Klmina. 6 p. Teneriffe n. Dakar. Ilos.
p. 5 Tarragona n. Barcelona. Ilias, 6
v. A'dam te R'dam. Klcldrcrbt, ultr. p.
6 Ouessant. Karimun, 6 te Port Swet-
tenham. I.eopoldskcrk, 5 v. Bahrein
n. Ras Tanura. Laagkerk, 5 500 ml.il
zw. Calcutta n. Calcutta. Lemsterkerk,
Nee..1 telkens drie letters uit een
woord en vorm zo een'ë'èscttêê zegs
wijze:
DOODSHOOFD
VERSCHIL
BESCHADIGEN
VEENMOS
SCHOLEKSTER
VERANDEREN
GEWIJSDE
NEUSWORTEL
VERDENKING
Oplossing no. 40
lak-por
a-are-y
-snert-
a-til-1
vlo-ore
ion-nek
sk
tal-ode
aak-per
thuisr. p. 6 Perim. Leuvekerk, thulsr.
6 te Suez. Mcliskcrk. 6 te Hongkong.
Madocra, 6 te New York. .Mentor, 5 v.
Tobroek n. Alexandrle. Memode. 4 400
mijl w. Ouessant n. Havre. Xuhini. p.
5 The Brothers n. Colombo Nieuw
Amsterdam, 5 v. R'dam n. New York.
Prins Alexander, 5 v. R'dam n. Ham
burg. Planelus, 6 v Eelawan n. Sin
gapore Radja. 5 810 m'jl w;w Fayal
n. Casablanca Rijnland. 5 490 mijl
nto. St. Paulsrotsen n. Rio de Janeiro.
Rijnkerk, 5 660 m. o/,o. Kaap Leeuwin
n. Aden. Sebio, 5 te Algiers. SincKen.
5 65 mijl n. Azoren n. Houston. Stad
Dordrecht p. 6 Kaap St. Vincent naar
Cartagena. Straal Biinlta, 6 te East
London, Sarimgan 5 te Alaha (Phtlln-
pijnen). Stad Amsterdam. 5 140 i
zw. Lands End n. Norfolk. Swarten-
hondt, 5 v. Soerabaja n. Makassar.
Tasman. 6 te Djakarta. Tjibadak, 5 te
Priok. TJIliiwnli, 6 te Singapore. TJi-
pan.is, 6 te Saigon T.tiwangi. 5 to Sin
gapore TJIbodas, 5 220 mijl o. Kee'.ung
n. Hongkong. Titns. 6 v. Alexandria te
Beyroeth. Trompenberg. 5 540 mijl
wzw. Azoren n Houston Themist». 5
1160 mijl o. Belle Isle n. Montreal, tan
Lintschotcn. 5 26 Omijl z. Takoradl n.
Freetown. tVesterdnm. 5 750 mi.il o.
Kaap Race n. New York. Willemstad,
5 880 mijl no. Barbados n. Madeira.
W'aingapoc, 5 te End". M'aiwerang. 4
v. Ball n. Singapore. W'aik'To, 5 rede
Buleleng. Zaan, p. 6 Brunsbuttel naar
Amsterdam.
\ldabl. 5 v. Santos n. Montevideo.
Alphacca, 6 te Buenos Aires. Alpbard.
5 v. Montevideo n. Rio Grande. Alu-
<lra. 5 v. Bahia n. Antwerpen. Amor.
6 v. Ceuta te Oran. Vrensrtijk. 5 v.
Norfolk n. New York. tagtekerk, 6 v.
Colombo n. Aden. Arendskerk, 6 v.
Hongkong n. Kee'.ung. Alamak, vertr.
7 v Rott, n. Hamburg. Alcyone. 6 v
Hamburg n. Antwerpen. Alohiha. 5 100
mijl no. Port Alegre Amstelkroon, 5
130 mijl ztw. Rio Grande n. Bahia
Blanca. Blijdendijk. uit 6 te Antwer
pen. Bacchus, p. 6 Vlisslngeh n Amst
Breda. 5 te Callao Co Mica, 5 1080
mijl no. Paramaribo n. Plymouth.
Delft. 5 te Talcahuano. Delfland. 6 v.
Amst. te Bremen. Dido. 5 v. Amst. r
Bordeaux. Delfland. 6 v. Amst te
Hamburg. Dongedijk, 5 te Londen.
Knggano. 6 v. Hamburg te Breinen.
Klmina. p. 6 Laspa'.mas n. Dakar. Eos.
6 v. Rott. lb Algiers Eendrachtp. 6
Ouessant n. Gibraltar. Friesland
(Krl.), 5 te Houston. Gooiland, 6 te
Santos. Gravelaml. 5 t.c Italja. Hera,
5 1050 mijl ono. Barbados n. Cumana.
Helena. 5 v. Paramaribo n. Amst.
Hoogkerk, verm. 7 v. Aarhuus n Amst.
Hector. 6 v. Tarragona te Valencia.
Ilecuba. 6 te Puerto Barrios. Hermes,
5 v. Prt. Au Prince n. Ciudad Tru-
JH'.o: Hydra, 6 v. Antwerpen te Amst.
Laagkerk. 7 te Calcutta verw. Lco-
poldskerk. 5 te Ras Tanura. Leuvekerk.
7 te Suex verw. Limlekerk, verm. 7 v.
Koweit n. Basrah. Loose! recht, 7 te
Boulogne verw. Lutterkcrk. 7 te Lon
den verw. Llmburgli, 6 te Kaapstad.
Luna. 5 v. Constanza n. Gibraltar.
Maasland. 4 v, Santos n. Rio Grande
do Sul. Nordfarer (;n>.). uit p. 6 Pe
rim. Noordpol (vns.), 6 v. Antweipen
n. Genua. Notos, p. 6 Vi'.ano n. Am
sterdam, Nieuw Amsterdam-, uit 6 v.
Southampton. Nigerstroom. uit 6 te
.Antwerpen. Oranjefontein. 5 515 mijl
otn. St. Helena r.. Kaapstad. Willem :i.
5 200 mijl ono. Belle Is'.e n. Montreal.
Pygmalion. 6 te Puerto Plata. Pr. Joh.
(Eigen nieuwsdienst) In de befaamde zaak-Fonteyn, die
reeds zoveel jaren loopt, is een nieuw aspect gekomen door een
geneeskundig onderzoek, dat is verricht op last van de rechter
commissaris te Amsterdam.
De zaak komt nu weer voor het gerechtshof in Den Haag op
Woensdag 11 November, 's middags twee uur.
Nederland heeft de gunstige plaats,
die het innam als Importeur van goe
deren in Egypte, niet kunnen hand
haven. aldus de Nederlands-Egypti
sche Kamer van Koophandel.
Na een voortdurende stijging van
onze uitvoer naar Egypte sinds 1947.
is er dit jaar een kentering. In het
eerste halfjaar van 1952 was onze uit
voer 59 millioen gulden en in de over
eenkomstige periode van dit jaar was
onze export meer dan gehalveerd,
namelijk 25 millioen.
Onze invoer uit Egypte is daar
entegen in de eerste zes maanden van
1953 verdubbeld ten opzichte van het
eerste halfjaar van 1952. namelijk tot
ruim 13 millioen gulden.
Een van dc redenen
van deze ommekeer is
de economische poli
tick van dc nieuwe
Egyptische regering,
die 's lands financiën
weer op orde brengt.
Zo is bijvoorbeeld in
1952 voor bijna 14 mil
lioen gulden aan echte parels en
edelstenen uit ons land naar Egypte
uitgevoerd: dit jaar is die post ge
heel verdwenen.
UITWISSELING VAN KENNIS:
Rusland en Polen zullen technische
en wetenschaopeli|ke gegevens op het
gebied van landbouw en industrie
uitwisselen, heeft de Russische pers
medegedeeld. Volgens het Tsjechoslo-
waakse persbureau heeft Rusland ook
aangeboden Tsjechoslowakije op de
hoogte te brengen van de nieuwste
wetenschappelijke en technische ge
gevens.
Fed ten
cijfers
Het onderzoek naar Fontems ge
zondheidstoestand is ingesteld door
een hoogleraar en twee specialisten
en het rapport komt tot de conclu
sie. dat het niet mogelijk is uit de
resultaten van het onderzoekvan
thans uitspraak te doen over de
juistheid van de oordelen, uitge
bracht op grond van de commisso
riale onderzoeken van 18 Januari en
26 Maart 1935.
De rapporteurs zeggen verder geen
aanwijsbaar punt te hebben gevon
den, waardoor het aannemelijk is.
dat Fonte.vn in 1935 terecht volgens
keuringsbesluit zou zijn ongeschikt
verklaard.
Ten tweede hebben zij geen aan
wijsbaar punt gevonden voor het be
staan of bestaan hebben van bron-
chiale asthma in 1935 en ten derde
concluderen zij, dat Fonteyn in geen
geval tot de groep van chronische
asthmalijders met blijvend allergi
sche verschijnselen behoort.
Smaadschrift
De heer Fonteyn staat nog steeds
in hoger beroep terecht wegens
smaadschrift, welk smaadschrift hij
zegt te hebben gepleegd om in het
algemeen belang een vervolging uit
te lokken van hen, die hem in 1935
hebben afgekeurd voor de dienst bij
de Marine, omdat hij bronchiale
asthma zou hebben.
Het Hof in Den Haag had de zaak
in Februari terugverwezen naar de
rechter-commissaris te Amsterdam,
die daarna een geneeskundig onder
zoek heeft gelast.
De resultaten van dit onderzoek
komen nu weer voor het Hof te 's-
Gvavenhage ter sprake.
Fontevns verdediger is mr. De
Jong Swemer te Amsterdam.
President Paasikivi van Finland
heeft het hoofd van de Nationale
Bank Sakari Tuomioja. een onafhan-
verzo-b' een nieuwe regering
1 te willen vormen
■PciuluS
2325. „Gregorius!" waarschuwde
Paulus, „kijk nu goed -uit wat je doet
en vergis je niet." „Nee!" riep Gre
gorius, die Juist weer een nieuw
blaadje uit Eucalypta's toverboek
had gescheurd, „dit hier gaat over
neuzen!" En hij las ijverig welke
neuzen er genoemd werden. „Nip-
weus, nopkneus. nikke deus, nunne
deus, nange leus HA! norte
keus, dat is hem! Plop, hop, hoepsie
toepsie ..Hou op!" gilde Eucalyp-
ta. die met veel moeite overeind krab
belde en op haar lange wurmpoten
naar Gregorius toeholde, „hou op,
sufferd, dat gaat wéér verkeerd!"
Gregorius deinsde achteruit voor de
vreselijke neus. maar hij ging door
met zijn toverspreuken, want hij was
er van overtuigd dat hij nu de goede
had gevonden. „Ai, pai, hoei foei. kom
niet zo dicht bij me, anders kan ik
niet toveren" .Dat kan je toch
niet!" schreeuwde Eucalypta, „je
bent een heks van niks" „Hiks
m.ks priks!" riep Gregorius. die niet
eens meer op zijn blaadje keek en zo
maar spreuken verzon.
Willem Friso. 6 60 mijl w. Lands End
n Quebec. Olieron. 6 le Kingston v.
Jackmel. Tjilwdas. 6 te Hongkong.
Tiberius. 6 te Guanta. Zaan. 7 te
KUSTVAART
Arrtiirus, 5 450 mijl o. Kaap Race
n. Toronto. Apptngedam. 5 40 mijl n.
Lands End n. Rouen. Admiralen-
gracht. p. 5 K'.ei vs. n. Amsterdam.
Boriulo, 5 rede Nyhamn Betty Anne-s,
5 te Hoek van Holland n. Santander.
Be box, 7 v. Londen te Cherbourg verw.
rnolliavcn, R'dam--Tunis 6 in zee.
•Johnny, p. 5 Les Sables d'Oloiuies n.
Rochefort. Julia Mary, p. 5 Kaap Vila-
no n. Casablanca. Keizersgracht,, 5 30
mijl n, Oland n. A'dam. Kitty, 5 van.
Dublin n. Shoreham Lijnbaansgracht,
5 30 mijl w. Bomholm n. Londen.
Mirfak-n. 5 60 mijl no Kaap Vilano
n. Casab'anea Neellje-b, 6 v. Sunder
land te R'dam.
Phoenix. 5 v. Harllngen n Goole.
Prinsengracht. 5 70 mijl Rafso n.
Amst. Result. 5 40 miil zw. Texel r.
Odenie. Rnkin. Rott.-Oskarsham p 5
Brunsbuttel. Solent. 5 v. Huil te Rott.
indient Atque Poli!, p. 5 Dungeness
n. Gyon. Violette Erica, p 5 Sand-
hammern n Manchester. \nn Bra kei.
5 v Shoreham te Gent. Willy, 6 te
Karslkrona.
Admiraal Courbet. 6 v. Gefle naar
Lugnvik. Admiraal Nelson. 6 te Lugn-
vik. Algarve, 6 te Liverpool verwacht.
A ret urns, 6 300 mijl o. Kaap Race n.
Toronto. Beekbergen. 12 te Snezla ver
wacht. atharina. 5 v. Dundalk naar
Workington. Citadel. 5 v. Hoeenaes te
Gefle. ('laes Compnen. 6 v. Ipswich n
Goole. Brem. 5 v. Lissabon n. Bilbao.
Betty Anne-s. 6 v. Hoek van Holland
n. Santander. Driebergen. 5 20 mijl
no. Kaap Nao. Fiona, SkellefteaZaan
dam p. 6 Brunsbuttel. Glory. 7 van
Antwerpen n. Hamburg en Bremen.
Glashaven, 5 te Kopenhagen Kaap
Cal ga, 6 v .Gothenburg te Rotterdam.
Koningin Jul'ana. 6 v. Karlsham n.
Westhartlepool. Keizersgracht. 6 45 m.
ono. Sandhammcrn R. A'dam. l.riue-
haven. 6 v. R'dam n. Gothenburg. Mar
mer. 6 v. Bilbao n. Carthagera Koelf.
A'dam—Konenhagen p. 6 Brunsbuttel.
Rokin. p. 6 Sandhammern n. Oxe'.b-
sund.
TANKV.WRT
"Agatlia. 5 v. PladjU Mf" -fegar AI-
degoiula, 5 vypfibJiC-n, Bangkok. Vi
stula. 5 60 mijl zzo. Kaap Leeuwin
n. Adelaide. C'oryda, 5 180 mijl nno.
Semarang n. Singapore, ('lavella, 6 v.
Mirl te Singapore. Caltex Delft, thuts
p. 6 Flnl-sterre. Caltex The Hague,
thu's n 6 Kreta. Caltex Utrecht, uit
p. 6 Kaap St. Vincent Ceronia, 5 220
mill zw. Slangkop n. Bombay. Caltex
Leiden, 6 te Pernis Düivendrecht. 5
425 mijl ono Bermuda n. Rott. Ena.
p. 5 Straat Ormuz. I.uelta. 5 v. Heys-
ham te Liverpool. Mueuba, p. 6 Algiers
n. Stan'.ow. Marisa. 5 te Mirl. Mar-
pessa, 7 te Pladju verw. .Mitra. 5 460
mijl no. Socotra n Bombay. Murena.
5 325 mijl zw Bmnbr.y n. Bahrein.
I'endreclilp. 6 Prt. Sudan n. Sete.
Saroona 6 v. Saigon te Mirl. Selier-
pendrecht. 5 460 mill o. Paramaribo
n. Rio Janeiro Sliedrecht. 5 100 mijt
o Forta'eza n. Carlptto. Stanvnc Be-
nakat. 5 v Singapore n. Bangkok
Stanvnc DJtrak. 5 v. Saigon 11. Hai
phong Papendrecht. 5 tc Stockholm.
Tibïu. 5 v Swansea n. Tripoli. Tank-
ba;» 11 1. 5 te Tourane Woen^drecht.
5 40 mijl no. Ras Madrak n. Birken
head.
Clendnra. 5 v. Curacao n. Havana.
Caltex Lelden. 6 te Pernis. Esso Rot
terdam, 6 200 mijl no. San Miguel n.
Aruba, Myonia, 6 v. Stavanger n. Ber
gen. Malvlna. 5 560 mijl zw. Fayal n.
Engeland. Ovula, 5 65 mijl w. Grana
da n. Recife. Papendrecht. 11 te Rot
terdam verw. Taria. 5 160 mijl o. Ba
hia n. Canimdanderiopara. Wieldrreht,
6 480 mijl w. Sidon n. Einswarden.
VAN EN' NAAR INDONESIË
Anipenam. 5 v. Semarang n. Djakar
ta. Knta Tuten, thuisr. 5 315 mill w.
Alexandrië. Laertes, 6 te Dleddah.
Manoeran, thulsr. p. 5 Ouessant.
Marken. 6 v. Port Saïd n. Rotterdam.
Oranje. 6 v. Djakatta te Amsterdam.
Poiydorus. uitr. p. 6 Kaap de Gata.
Pnelaulaut, p. 6 Point de Galle naar
Port Sudan. Kaki. 6 te Djakarta.
Riomv. 6 te Djakarta. Soinnielsdijk, 5
v. Belawan n. Port Swettenham.
slamat. 7 te Hallfax verw. Tahinta,
5 v. TJeribon n. Semarang. Tallsse. 5
te Marseille. Teireslas. 6 te Semarang.
Utrecht. 5 te Suez. Wonosarl. 5 van
Makassar n. Donggala. Willem Ruys,
uitr. 5 v Colombo.
Eurybates, 6 v. Liverpool te Adam.
Kot a Baroe. 7 te Djakarta verwacht.
Kota Gedelt, uitr. 6 v. Suez. Lang-
kocas. 6 te Djakarta. Phrontis, p. 5
Ftnlsterre n. Liverpool. Tarakan, 5 120
mijl wzw Kaap St. Vincent n Halifax.
Tomlnl, uitr. p, 6 Oporto. Temer. 6 te
Belawan.
EMIGRANTENSCHEPEN
Johan van Oldebarnevelt. 5 120 mijl
n. Flinders 1 Tasmania) n. Sydney.
Waterman. 5 630 mijl no. Belle Isle
n. Quebec. Zuiderkruis, 6 te Kaapstad.
Advertentie l.M
BIJ GRIEP
PASTI LLES
T5S® VALDAMILD
Sir Arthur Conan Doyle
6)
„Er binnen te komen. Als ik eenmaal in zijn
kamer ben. zal ik allicht een begin vinden. Mis
schien ga Ik wel zover, dat ik mijn kaarten op
tafel gooi. Als hij een sportieve vent is zal het
eindelijk zijn lachspieren eens prikkelen."
„Prikkelen, Inderdaad. Het lijkt me heel waar
schijnlijk dat hij wel voor het prikkelen zal
zorgen! Een maliënkolder of een Amerikaans
baseball-harnas. dat zul je nodig hebben. Hoe
dan ook, het beste ermee. Het antwoord op je
brief heb ik hier Woensdagmorgen, als hij zich
verwaardigt je een antwoord te sturen. Hij is
een woeste en gevaarlijke ruziezoeker, gehaat
door iedereen die met hem te maken heeft en
het mikpunt van de studenten, voorzover ze de
moed hebben hem in de maling te nemen. Mis
schien zou het voor jou het beste wezen als je
helemaal nooit van die man gehoord had."
HOOFDSTUK III
„Hij is een volkomen onmogelijk mens"
De vrees, of hoop, van mijn vriend was niet
voorbestemd om verwezenlijkt te worden. Toen
ik Woensdag bij hem kwam, was er een brief
met het poststempel van West Kensington en op
de enveloppe prijkte mijn naam, die dwars over
de enveloppe gekrabbeld was in een handschrift
dat veel weghad van een prikkeldraadversperring.
De inhoud was als volgt:
..Fnmore Park W.
Mijr)h°er.
Ik heb uw brief in goede orde ontvangen;
hierin beweert u het eens te zijn met mijn op
vattingen, zulks ondanks het feit dat ik me niet
bewust ben dat er afhankelijkheid bestaat tussen
mijn opvattingen en de goedkeuring van u of wie
dan ook. U hebt het gewaagd in verband met
mijn uiteenzetting over het Darwinisme de uit
drukking „bespiegelingen" te gebruiken en ik zou
uw aandacht willen vestigen op het feit dat een
dergelijke qualificatie in dit verband in hoge
mate beledigend is. De rest van uw brief geeft
mij echter de overtuiging, dat u meer door on
wetendheid en gebrek aan tact gezondigd hebt,
dan door kwaadwilligheid. Derhalve ben ik ge
neigd dit punt te laten rusten. Gij haalt een
enkele zin uit mijn lezing aan, en het blijkt u
enige moeite te kosten deze te begrijpen. Ik had
gedacht, dat slechts een intellect, lager dan het
menselijk minimum, in gebreke zou kunnen blij
ven, de kern van dit element in mijn betoog te
vatten. Maar als het werkelijk verduidelijking
behoeft, stem ik er in toe u op het genoemde
uur te ontvangen, hoewel bezoek en bezoekers
van iedere soort mij uitermate tegenstaan. Wat
betreft uw opmerking, dat ik mijn mening mis
schien zou willen matigen, zou Ik er u op
opmerkzaam willen maken, dat het niet mijn
gewoonte is zo iets te doen, nadat ik weloverwo
gen en na rijp beraad mijn vaststaande overtui
ging vorm heb gegeven. U wilt wel zo vriendelijk
zijn om, bij uw komst, deze enveloppe aan mijn
bediende Austin te tonen, daar hij de opdracht
heeft, alle mogelijke voorzorgen te nemen om mij
te beschermen tegen die vlegelachtige indringers
die zich journalisten noemen.
Hoogachtend,
George Edward Challenger."
Dit was de brief, die ik voorlas aan Tarp
Henry, die vroeg naar zijn werk was gegaan om
het resultaat van mijn waagstuk aan te horen
Zijn enig commentaar was: „Er bestaat een nieuw
middel, cuticura of zo iets, dat nog afdoender
werkt dan jodium." Sommige mensen hebben zo u
uitzonderlijk gevoel voor humor.
Het was al bijna half elf. toen ik de brief in
handen kreeg, maar een taxi zorgde er voor. tfat
ik ruim op tijd was voor mijn afspraak Het huis
waarvoor wij stopten, was indrukwekkend: een
voorname portiek, zware gordijnen voor de ven
sters alles w:ees er op dat de geduchte profes
sor een welgesteld man was De deur werd open
gedaan door een vreemde, donkere, uitgedroogde
man van onbepaalde leeftijd, gekleed in een don
kere pijjekker en bruine leren slobkousen. Nader
hand kwam ik er achter, dat hij de chauffeur
was en dat hij de leegte opvulde, die ontstaan
was. nadat een hele reeks butlers zich uit de
voeten had gemaakt. Hij bekeek me van top tot
teen met een onderzoekende blik in zijn licht
blauwe ogen,
„Afspraak?" vroeg hij.
„Zeker. Een afspraak."
„Hebt u uw brief?"
Ik haalde de enveloppe te voorschijn.
„In orde" Hij scheen een man van weinig
woorden te zijn. Toen ik hem volgde door de
gang. werd ik plotseling tegengehouden door een
kleine vrouw, die door een deur de gang in kwam:
de deur van de eetkamer, zoals ik later ontdekte.
Zij was opgewekt, levendig en donkerogig. meer
een Frans dan een Engels type. „Een ogenblik."
zei ze, „je kunt wel wachten, Austin. Komt u hier
even binnen, mijnheer. Mag ik vragen, of u mijn
man al eerder ontmoet hebt?"
„Nee, mevrouw, ik heb niet de eer gehad."
„Dan bied ik u bij voorbaat mijn verontschul
digingen aan. Ik moet u zeggen, dat hij een vol
komen onmogelijk mens is absoluut onmogelijk.
Als u vooraf gewaarschuwd bent, zult u eerder
bereid zijn iets door de vingers te zien."
„Het is bijzonder vriendelijk van u. mevrouw."
„Als u denkt, dat hij geweld zal gaan gebrui
ken, zie dan zo gauw mogelijk de kamer uit te
komen. Wacht niet op de gelegenheid met hem
van gedachten te wisselen. Verscheidene bezoe
kers hebben daarbij al verwondingen opgelopen
Achteraf geeft zo iels een publiek schandaal en
dat maakt de zaak weer erger voor hem en voor
ons allen. Ik veronderstel, dat u hem niet komt
spreken over Zuid-Amerika?"
Tegen een dame kon ik niet liegen.
Wordt vervolgd)
DE RECHTBANK TE UPPSALA
IS begonnen met de zaak, die in
Zweden groot opzien heeft gebaard.
Het betreft een proces legen de
bisschop van Sbrangnas, Dick Helan-
der. Deze zou anonieme brieven
hebben geschreven en verspreid,
waarvan de inhoud krenkend wordt
geacht voor twee kerkelijke figuren.
Mocht hij inderdaad schuldig worden
bevonden, dan zal de bisschop uit
zijn ambt moeten worden ontzet.
Voordat de bisschopsverkiezingen,
waarbij Helar.der partij was, werden
gehouden, hebben v-g^cfajjlende rrx-?.
tdijken in het' bis*™.,
anonieme brieven ontvangen, waarin
de kwaliteiten van Heiander (toen
nog hoogleraar aan de theologische
faculteit te Uppsala) werden ge
roemd, en waarin een mede-candi-
daat, eveneens theologisch hoogle
raar-prefect te Uppsala, en een jonge
geestelijke uit die stad, werden aan
gevallen Heiander is vorig jaar Oc
tober tot bisschop benoemd.
Deze jonge geestelijke heeft al in
December aangifte gedaan bij de po
litie. maar pa> in de lent.', van dit
jaar is de zaak aan de grote klok
gehangen. Politie en justitie hebben
tot nu toe geen andere verdachten
aangewezen dan de bisschop zelf Bij
een wetenschappelijk onderzoek is
geconcludeerd dat de brieven moeten
zijn geschreven op schrijfmachines,
die de bisschop geleend had van de
theoiogiscne faculteit
Deskundigen hebben bovendien de
stijl van de brieven vergeleken met
die van pub.icaties van HelanSer.
Zij hebben vele punten van overeen
komst gevonden.
Heiander blijft bij zijn verklaring,
dat hij met de brieven niets te ma
ken heeft.
Het ANP bericht uit Stockholm,
dat op de achtergrond ran deze
kwestie tegenstellingen schijnen te
spelen tussen twee richtingen in de
Zweedse Lutherse Kerk. een „hoog
kerkelijke", k a tholis erende, en een
„laagkerkelijke" De jonge geestelijke
uit Uppsala, die bij de politie aan
gifte heeft gedaan, wordt beschouwd
als vertegenwoordiger van de „hoog
kerkelijke' richting. En naar men.
meent is het bisdom Strangnits een.
bolwerk van deze vooral door jonge
priesters voorgestane richting. Van
kerkelijke zijde wordt he' bestaan
van deze tegenstellingen echter ont
kend.
De rechtbank zal nu moeten uit
maken of de bisschop schuldig is of
het slachtoffer van iemand die de
schuld op hem wil schuiven.
Prof. dr. H. M. U. A. van der
Valk, De economische toekomst
van Canada. Uitg. G. IV. van
der Wiel en Co.. Arnhem.
Langzamerhand komen er in Ca
nada grotere mogelijkheden voor
Nederlanders buiten de agrarische be
roepen. Nederlandse emigranten die
Canada als woonplaats hebben ge
kozen, hebben een goede keuze ge
daan.
Dit is een van de conclusies,
waartoe prof. v d. Valk komt na
zijn beschrijving en zijn analyse
van de Canadese economie, die de
hoofdbestanddelen van dit. werk uit
maken. Schr. heeft de bedoeling ge
had de aandacht te vestigen op
„mogelijkheden in Canada, waarvan
men in ons land slechts een flauwe
voorstelling heeft
Wist u bijvoorbeeld, dat uit dit
onderbevolkte land met 14 millioen
inwoners in de dertiger jaren 113000
mensen meer emigreerden dan er
het land binnenkwamen? Of dat dit
land met zijn grote bodemschatten
de belangrijkste exporteur ter wereld
is van metalen?
Het boek van prof. v d. Valk lijkt
ons voornamelijk interessant voor
zakenlieden die naar Canada expor
teren of aldaar een bedrijf willen
stichten. Voor de „gemiddelde" emi
grant is het minder boeiend. Voor
hem bevat het weinig practische
wenken en zal hei niet meer be
tekenen dan een uitvoerig gedocu
menteerde verzekering, dat hij naar
een land gaat met een grote toe
komst.
