Moderne fabrieksruimte
verrees in Hengelo
NIEUWE POLITIEWET
KOMT IN ZICHT
Amsterdam wettelijk
geen hoofdstad
Met hand-
en tand
MINISTER BEET VERKLAART:
REACTIE VAN Mr. D'ALLEY
Scheepsdieselmotor
van nieuw type
Groen v. Prinsterer Kweekschool
HERDENKINGSDIENST TE
DOETINCHEM
Binnenkort bouw tweede gedeelte
der seliool
Eerste steen gelegd voor Prot.
jongenshuis in Limburg
Herv. mannen op G.G. bezinnen
zich op de Hervorming
Aanwinst voor C. T. Stork en Co.
LAXEERAKKERTJES
Regeling positie burgemeesters
In Coevorden keert
rust terug
Dagelijks feuilleton-
Richard Pape
v.
Centrale BoncT confereerde over
de functie van het irezag
MAANDAG 2 NOVEMBER 1953
TROUW
Minister Beel is tot de conclu
sie gekomen dat Amsterdam wet
telijk niet de hoofdstad des
lands is.
Koning Lodewijk Napoleon (1806-
1810) verklaarde indertijd Amsterdam
tot hoofdstad en ook gedurende de tijd
der inlijving van ons land bij het
Franse keizerrijk was Amsterdam de
werkelijke hoofdstad, zetel der rege
ring. Ook de Grondwet van 1814 noem
de de stad Amsterdam nog met zoveel
woorden als hoofdstad. Sindsdien ech
ter is noch in de Grondwet noch in
enige andere wet sprake van een hoofd
stad des lands.
Wel wordt Amsterdam algemeen als
zodanig aangemerkt, enerzijds in ver
band met artikel 52 der Grondwet, vol
gens hetwelk de koning wordt beëdigd
cyi ingehuldigd binnen de stad Am
sterdam, en anderzijds omdat Amster
dam zowel tijdens de Republiek der
Verenigde Nederlanden als daarna de
aanzienlijkste en meest bevolkte des
lands was.
Aangezien het begrip „hoofdstad des
lands" hier te lande wezenlijke beteke
nis mist, bestaat er naar het oordeel
van de minister van Binnenlandse
Zaken geen voldoende aanleiding bij
wet te bepalen, welke gemeente als
zodanig fungeert.
Dit deelt de minister mee in zijn
memorie van antwoord aan de Tweede
Kamer over de begroting 1954 van zijn
departement.
De burgemeester van Amsterdam,
mr. Am. J. d'Ailly, naar zijn oordeel
gevraagd, bleek zich te hebben ge
stoten aan de uitlating van de minis
ter dat het begrip „hoofdstad des
lands" in Nederland wezenlijke be
tekenis mist. „In elk land heeft een
hoofdstad betekenis voor dat land. Ik
ben van mening dat Amsterdam zulk
(Van onze correspondent)
De Kon. Machinefabriek Gcbr.
Stork en Co. N.V. te Hengelo (O.),
welke zich o.a. op het gebied van de
bouw van dubbelwcrkende tweetakt-
scheepsmotoren faam heeft verworven
het vlaggeschip van de Noorse
vloot, dc „Oslofjord" bijv. heeft Stork-
dieselmotoren heeft haar nieuwe
type scheepsdieselmotor voor het eerst
in het openbaar gedemonstreerd. Het
gaat hier om een cnkelwerkende twee-
taktmotor met langsspoeling, uitgerust
met uitlaatgassen-turboblowers voor
drukvulling.
Men heeft dit nieuwe type ontwik
keld, omdat er een grote vraag bestaat
naar motoren met vermogens tot on
geveer 10.000 pk., welke geschikt zijn
om te werken met zware brandstofolie
en waarvan de temperatuur van de
uitlaatgassen, in tegenstelling tot de
dubbelwerkende motoren, zo hoog is,
dat in de uitlaatgassenketel een rede
lijke stoomproductie kan worden ver
kregen. Dit is o.a. voor tankers van
belang.
Het. nieuwe motortype is een 8-cy-
linder machine met een cylinderdia-
meter van 750 mm. en een slag van
1500 mm. Het vermogen bedraagt zon
der drukvulling 7200 epk bij 115 om
wentelingen per minuut. De reusach
tige rnc tor is bestemd voor het vracht
schip ..Ouderkerk", dat wordt gebouwd
voor de N.V. Vereenigde Nederland-
sche Scheepvaart Mij. te Amsterdam.
De eerste motor met drukvulling zal
worden geplaatst in het zusterschip
van de ..Ouderkerk". Hij zal 8500 epk
moeten ontwikkelen bij 115 omwente
lingen per minuut.
Het Nederlandse Zuivelbureau
neemt met een grote inzending deel
aan de „Voedingsmiddelensalon", die
van 31 October tot 15 November in het
eeuwfeestpaleis te Brussel wordt ge
houden. Vijf kookleraressen zullen ;r
de omvangrijke Nederlandse zuivel-
stand demonstreren, wat met Neder
landse zuivelproducten kan worden
toebereid.
een betekenis tot op de dag van van
daag heeft vervuld", verklaarde de
heer d'Ailly. „Ik kan mij voorstellen
dat het niet nodig is het begrip hoofd
stad in een wet vast te leggen. Men
zou eens kunnen nagaan hoe in het
buitenland de wettelijke betekenis
van het begrip hoofdstad, wordt ge
zien. Maar wezenlijke betekenis
missen: neen. Iedere hoofdstad heeft
een wezenlijke betekenis voor een
volk en nogmaals: zulk een betekenis
komt bij Amsterdam ook tot uiting"
Weer een geheime zender
opgespoord
De geheime zender „Bloemfontein",
waarmede in de boerderij van de land
bouwer J. O. D. in Nieuwwolda werd
uitgezonden, is door een ambtenaar
van de opsporingsdienst van de PTT
opgespoord. De eigenaars blijken de
heren V. en B. uit Hoogezand te zijn.
De zendinstallatie is in beslag ge
nomen.
GRENS WIJZIGIJN GEN
VAN GEMEENTEN
OP HANDEN
De minister van Binnenlandse Za
ken heeft het volgende aan de Tweede
Kamer medegedeeld:
Wetsontwerpen, welker voorberei
ding op dit ogenblik in een zodanig
ver stadium is, dat hun indiening in
de loop van dit zittingsjaar zal kun
nen plaats hebben, betreffen de ge
meentelijke herindeling van de B o m-
melerwaard, opheffing van de
gemeente Hemmen en verdeling
van haar gebied over dat van Val
burg en Dodewaard, wijziging
van de grenzen van de gemeenten
Tiel, Echteld en Zoele n, zo
mede opheffing van de gemeente
Wadenoijer,, vaststelling van de
grenzen in de nieuwe polder in het
Sloe (Quarlespolder), wijziging van
de grenzen van de gemeenten Gies-
sendam, Hardinxveld, Gies-
s e n-N ieuwkerk, Peursum,
Sliedrecht en Schelluinen,
wijziging van de grens tussen de ge
meenten Heil en doorn en Wier-
de n en herziening van de grenzen
van enkele gemeenten langs de Hol-
landsche IJsel.
Het voorstel betreffende H a r 1 i n-
gen verkeert mede in een vergevor
derd stadium van voorbereiding. Een
definitief cordeel omtrent dit voor
stel zal de minister zich eerst kunnen
vormen, nadat hij deze aangelegen
heid met Ged. Staten van Friesland
heeft besproken en zich ter plaatse
nader heeft georiënteerd, waartoe in
middels de nodige voorbereidingen
zijn getroffen.
(Van onze correspondent)
Vrijdagmiddag werd te Doetinchem
het 75-jariig bestaan van de Groen van
Prinsterer Kweekschool herdacht in 'n
herdenkingsdienst, waarin voorging de
voorzitter van het schoolbestuur, ds. J.
Steenhuizen, Ned. Herv. predikant te
Oosthem.
Na het zingen van Gez. 138 en Schrift
lezing hield ds. Steenhuizen een pre
diking naar aanleiding van Genesis
49 22: „Een jonge vruchtboom is
Jozef, een jonge vruchtboom als een
bron; Zijn takken stijgen boven de
muur uit".
De voorganger gaf een historisch
overzicht over het ontstaan van de
Christelijke school in de moeilijke
jaren van 1878. teen voorstanders van
het Christelijk onderwijs met veel
moeite steun verleenden om tot op
richting van de „Groene" te komen.
Ds. J. van Dijk plantte in die jaren een
wijnstok waarmede hij de grondslag
van de oprichting bedoelde, welke
wijnstok in de loop der jaren is ge
groeid.
In de afgelopen 75 jaren zo deelde
ds. Steenhuizen mede hebben 88:
geslaagde leerlingen de school verlaten
om een taak in het maatschappelijk
leven te vervullen. De school is thans
niet alleen een school voor Doetin
chem en omgeving, maar voor het ge
hele land.
Na de dienst woonden honderden
oud-leerling en, vertegenwoordigers
van de Ned. Herv. Zendingsgemeente,
Gereformeerde Kerk, schoolbestuur
e.a. de receptie bij die het jubilerend
bestuur hield.
De heer J. Simons uit Venlo 9prak
als inspecteur van het Lager Onder
wijs, ds. C. Kamper uit Doetinchem
namens de Gereformeerde Kerk
in Doetinchem en de heer G. W. Kruk
uit Doetinchem namens de bond van
oud-leerlingen. Laatstgenoemde bood
namens de oud-leerlingen een bedrag
van 500.aan de school aan.
Er waren nog talrijke andere spre
kers.
Het mooiste jubileumsgeschenk is
zeer zeker wel het bericht dat bin
nenkort zal kunnen worden begonnen
met de bouw van het tweede gedeelte
der school.
Feestavonden
Het jubileum is ook gevierd met
een tweetal feestavonden voor leer
lingen en cudleerlingen. Uit de ver
schillende toespraken kwam duidelijk
naar voren, hoe hecht de banden nog
zijn tussen de leerlingen onderling en
tussen de oudleerlingen.
Tevens jubileerde de leraar J. van
der Neut; hij is vijf en twintig jaar
aan de school verbonden geweest. De
jubilaris werd door de directeur der
school, de heer F. Roosjen, toegespro
ken. Ook de heer J. Westerveld, voor
zitter van de schoolclub, feliciteerde
de jubilerende leraar en bood hem na
mens de leerlingen een fraai wandbord
aan.
De avond werd voorts gevuld door
het opvoeren van een operette, toneel
stukjes, gymnastiekoefeningen enz.
Zaterdag werd een uitstapje naar
Elten gemaakt.
Min. Beven bij Bidault
De Nederlandse minister van Bui
tenlandse Zsken, de heer J. W. Beyen,
heeft Zaterdag te Parijs een onder
houd gehad met de Franse minister
van Buitenlandse Zaken, Bidault, over
de komende conferentie van zes, die
op 26 November a.s. te Den Haag zal
worden gehouden.
(Advertentie)
Huis genoemd naar Prins Bernhard
daarom hier het gironummer 229060
van de penningmeesteresse van de
Stichting Limburgsch Protestantsch
Kinderhuis te Treebeek. De architect
is de heer C. van der Bom.
(Van onze correspondent)
Voor het bestuur van de Prov.
Stichting „Limburgsch Protestantsch
Kinderhuis" te Treebeek was het
Zaterdag een blijde dag: mevr. J. A.
M. OolbekkinkSchadd, de toegewij
de penningmeesteresse der Stichting,
heeft de eerste steen gelegd voor het
eerste Prot. Jongenshuis te Hoens-
broek. Op deze mooie herfstdag waren
honderden samengekomen, om de
plechtigheid bij te wonen. De voor
zitter van het bestuur, ds. H. A. L.
Furnéc, deed met gerechtvaardigde
trots de mededeling, dat Z.K.H. prins
Bernhard toestemming heeft gegeven,
dat zijn naam aan het jongenshuis
wordt gegeven. In do toekomst zal
dus naast het Koningin Emma Kin
derhuis staan het Prins Bernhard
Jongenshuis.
De talrijke vertegenwoordigers van
kerkelijke en wereldlijke instanties
werden hartelijk welkom geheten;
we noemen het hoofd van het minis
terie van Maatschappelijk Werk, af
deling Limburg; de B. en W.'s uit de
omliggende gemeenten; de directie
der Staatsmijnen en vertegenwoor
digers van de Herv. Kerk. de Geref.
Kerken, de Doopsgezinde Sociëteit,
de Baptisten Gemeenten en het Leger
des Heils.
Twintig jaar geleden in Novem
ber namen ds. D. van Maanen en
wijlen ds. W. J. Kan het initiatief tot
stichting van het „Eerste Limburgsch
Protestantsch Kinderhuis". De bedoe
ling was, kinderen uit ontwrichte ge
zinnen en kinderen, die om bijzondere
redenen de moederzorg moeten mis
sen, op te nemen in een beschermend
milieu, gegrond op positief Chr.
grondslag. Voorheen moesten kinde
ren van Prot. huize opgenomen wor
den in R.K. inrichtingen. De sterk
toenemende Prot. bevolking recht
vaardigde het initiatief, om te trach
ten voortaan zelf de verzorging ter
hand te nemen.
Reeds meer dan 3000 kinderen met
ruim 300.000 verpleegdagen staan in
de administratie van het Kon. Emma
Kinderhuis vermeld. Dit huis heeft
een opnamecapaciteit van 65 slaap
plaatsen, die permanent bezet zijn.
Maar de dagruimte is er niet op in
gesteld. Bovendien is het paeda-
gogisch niet verantwoord, dat kinde
ren van de babyleeftijd af tot en met
de puberteitsjaren in een dergelijke
inrichting samen wonen; met name
de jongens hebben behoefte aan af
zonderlijke mannelijke leiding.
Toen dan ook van het Departement
van Justitie gewezen werd op het on
gewenste van het voortbestaan van
deze coëducatie werd in de vergade
ring van het bestuur van 23 Juni 1951
besloten over te gaan tot de bouw
van een jongenshuis.
De secretaris van het bestuur,
heer J. van Donselaar. deelde ons
mee, dat de bouw van het jongens
huis f 250.000.kost. Er is bijeen:
gebracht f 80.000,geleend in hypo
thecair verha^/U, f 100.000.Er is dus
nog nodig f 70',000,We vermelden
„Door de eeuwen trouw"
beschuldigt regering
De Stichting „Door de eeuwen
trouw" heeft naar aanleiding van het
persverslag van de rede van dr. Drees
in de Tweede Kamer, toen de kwes-
tie-Ambon ter sprake kwam, een te
legram gezonden aan minister-presi
dent dr. W. Drees.
Hierin wordt o. m. gezegd, dat de
„schuld voor het niet behandelen van
het UNCI-rapport in zake de overwel
diging van de Zuid-Molukken door
Djokja, hoofdzakelijk ligt bij de Ne
derlandse regering door verzuim van
elke poging ter bevordering van de
behandeling".
Nederlander te Hamburg
veroordeeld
De 19-jarige Nederlandse zeeman W.
v. d. H. uit Driebergen, die te Hamburg
terecht heeft gestaan op beschuldiging
van poging tot moord op een 35-jarige
Duitse buffetjuffrouw, is tot een ver
blijf van zes jaar in een jeugdgevan
genis.
Ds. J. C. Kars overleden
Te Bilthoven is in de ouderdom van
78 jaar overleden ds. J. C. Kars, eme
ritus-predikant der Ned. Hervormde
Kerk. Hij aanvaardde in 1904 het pre
dikambt te Ouwerkerk (Z.) en diende
verder de gemeenten van Stolwijk,
Steenbergen, Winkel, Harkstede, Ter-
munten en Onderdendam. Nadat hem
op 1 Augustus 1941 emeritaat was ver
leend, vestigde ds. Kars zich te Biltho
ven. Zijn stoffelijk overschot is inmid
dels op de begraafplaats „Den en Rust"
te Bilthoven ter aarde besteld.
(Van een onzer verslaggevers)
De omstandigheid dat men juist op
Hervormingsdag bijeen kwam, is voor
de Bond van Ned. Herv. Mannenver-
enigingen op Geref. Grondslag Zater
dag in Utrecht aanleiding geweest om
zich opnieuw te bezinnen op de be
tekenis van het werk der Hervorming.
Evenals vorige jaren was de belang
stelling voor de bondsdag uit dc
plaatselijke verenigingen groot. Van
heinde en ver was men naar het N.V.-
(Van onze correspondent)
VANDAAG maakt de Konink
lijke Weefgoederenfabriek C.
T. Stork Co. N.V. te Hengelo
een begin met het productiepro
ces in haar nieuwe fabriek op de
Woolderes aan de Deldenerstraat.
Het is alweer bijna twee jaar ge
leden. dat het terrein aan de
Woolderes voor het bouwen van
een der modernste textielfabrie
ken in West-Europa werd ge
viseerd.
Hengelo's binnenstad werd negen
jaar geleden door enkele hevige bom
bardementen door de Amerikaanse
luchtmacht op het stationsemplacement
Hierbij werd ook het fabriekscom
plex van de Kon. Weefgoederen fabriek
C. T. Stork Co. N.V. voor een groot
deel met de grond gelijk gemaakt.
In afwachting van de herbouw van
•een nieuwe fabriek heeft men in de
(Advertentie)
Reinig Uw ingewanden
en voorkom verstopping.
Neem eens per week 1 of 2
(Van onze Haagse redacteur)
Minister Beel zal de spoedige indiening van een ontwerp-politie-
wet bevorderen. Het is de bedoeling dat dit ontwerp een doelmatige
oplossing biedt voor de vraagstukken, die zich thans op het gebied
van de politie voordoen. In het bijzonder wordt aan de positie van
de burgemeesters in gemeenten met rijkspolitie aandacht geschon
ken. Overwogen wordt om op korte termijn door wijziging van het
aanvangssalaris een einde te maken aan het grote aantal vacatures
bij de politie.
Minister Beel geeft in zijn Memorie
van Antwoord in zake de begroting
van Binnenlandse Zaken een uiteen
zetting van de moeilijkheden die zich
ten aanzien van de politie in Coevor
den hebben voorgedaan. De verhou-
10
LAAT iemand het noodluik open
gooien'", riep de piloot, „en smijt
er uit, wat je maar kunt, jongens".
Ik kroop naar voren, de korte lad
der af in het trappenhuis van de bom
menwerper. Toen ik de zitplaats van
de piloot voorbijging, spuwde ik op
dat lor van mijn chute, als uiting van
mijn gevoelens jegens de vijand; toen
bleef ik even staan en raakte de zijde
aan met een stille gedachte van liefde
en erkentelijkheid voor Blondie, de
Waaf.
Toen ik het noodluik in de vloer
openmaakte, kwam de koele lucht
rein en verfrissend binnenstromen. Ik
staarde in de donkerte en voelde in
stinctief de nabijheid van de aarde.
We waren er ongeveer 1500 voet bo
ven. Ik kon niets zien van het dof
glanzend water, waarop wij mogelijk
een pannekoeklanding konden maken.
En toen gebeurde het. In een ge
smoord, snikkend geworstel en met
een mechanisch doodsgereutel gaven
de twee nog functionnerende stuur
boord-motoren het op. Stirling var
naam en sterling (degelijk) van aard
had onze bommenwerper hardnekkig
geweigerd het akkevietje eerder op te
geven. Vanaf het ogenblik, dal de ma
chine dodelijke wonden had opgelo
pen, had ze dapper voortgeworsteld
om ons tot aan de Nederlands-Duitse
grens te brengen. Haar motoren had
den gekreund en gezieltoogd, haar
benzine-aderen, opengescheurd en
bloedend, hadden 'het levensvocht
voelen wegdruipen. Met scheefhan
gende vleugels en al voortbonkende
had ze het hardnekkig volgehouden,
weigerend de geest te geven zonder te i
vechten. Maar nu was het met onze
kist gedaan.
Wij begonnen weg te zaklken naar
de aarde. De wind huilde en gierde.
Een van de lui begon te blèren: „Wij
zullen elkaar weer ontmoeten, ik weet
niet waar, ik weet niet wanneer
De sterke Schotse stem van Jack
viel in: „En ik zal in Schotland zijn
voor jou, en ik en mijn oprechte lief
de
Wallace-Terry maakte er snel een
eind aan. „Jullie gekke idioten!"! blaf
te hij. „Spring er uit, terwijl je nog
voldoende ruimte hebt. Je hebt nog
maar ongeveer een paar honderd
voet."
„Als u bij het dashbord blijft, com
mandant", piepte een stem, die wel van
de jonge schutter moest zijn, „dan
blijf ik bij u in de kist."
Toen viel, met een kort gesnor, de
boordtelefoon uit.
De grond kwam schrikwekkend
dichtbij. Ik begon weer naar het mid
den van de machine terug te kruipen,
de veiligste plek voor de grote klap.
Ik had mijn hand boven aan de ladder
die naar de cabine leidde, toen een
lichaam naar voren kwam: de schoe
nen kraakten mijin vingers. Ik draaide
mij om en zag het hoofd en de schou
ders door de opening uit het gezicht
verdwijnen. Voordat ik tijd had om
weer verder te gaan sprong een twee
de lichaam naar voren en verdween
door het luik, naar buiten, naar be
neden de. nacht in. Terwijl ik mij
vastklampte aan een metalen stut en
mijn knieën optrok voor de botsing
met de grond, vroeg ik mij af, hoe-
elen van de bemanning er uit ge
sprongen waren.
In de korte tijd, die mij nog over
bleef, poogde ik mijn moreel op te
voeren door een serie verwensingen
tegen de Duitsers.
Toen zakte ik ineen als een door
geprikte ballon. Ik was doodsbang.
door
Ik wist, dat het nog slechts een kwes
tie van seconden was, voordat wij een
gat in de grond zouden smijten.
Een verschrikkelijke schok.... Een
verblindende witte flits.... in het
duizendste part van een seconde de
realisering, dat het de grond was
harde, harde grond!
IN NEDERLAND
LOYALISTEN
Wij waren 'n schimmetje ten Westen
van de Nederlands-Duitse grens neer
gevallen, een paai kilometer van Hen
gelo (Óverijsel). Met heel weinig
speelruimte waren we vanuit Duits
land over de grens Nederland binnen
geglipt.
Niet minder dan een wonder had ons
leven gered, afgezien van het feit, dat
Wallace-Terry absoluut een virtuoos
was in het hanteren van de knuppel I
en het roer.
Toen wij nog slechts een paar honderd
voet van de grond waren, en weinig
minder hoog dan het dak van een kerk
je, stak de Stirling met een verwon
derlijke energie plotseling nog eens
zijn hoge snuit de lucht in. In aanmer
king genomen, dat wij helemaal geen
motorkradht meer hadden, was dit
hoogst zonderling. Evenwel, het maakte
het grootste verschil ter wereld. In
plaats van een enorme klap dwars door
het dak, waardoor wij allen met onze
schoenen aan in de kerk zouden zijn
gestorven, kropen wij er een centime
ter of wat overheen, schoven horizon
taal verder en raakten een eindje ver
der de grond met een snelheid van zo
iets als 225 km per uur.
Een andere wonderlijke zaak was,
dat het stuk land, waarin onze raid zo
roemloos was geëindigd, fantastisch
klein was. Ik betwijfel of een eenmo-
tong vliegtuig er behoorlijk had kun
nen landen. We ploegden diep de
oppervlakte, waarbij de buik-delen
van de bommenwerper in stukjes ge
scheurd werden. Toen we voor het
eerst de grond raakten, werden de 30
ton van de Stirling weer de lucht in-
gekaatst als een rufoberbal, daarna
kwam de machine weer neer, bonzend
en knarsend. Een paar meter van de
rand van het veld stond juist op de
goede plaats een boom. Galant kwam
deze te hulp als rem. Met nog slechts
weinig vaart sloegen wij er tegen aan
en kwamen tot stilstand.
(Wordt vervolgd).
dingen tussen een aantal leden van het
politiekorps en tussen de politie en de
bevolking liet te wensen over. Het ge
meentelijke politiekorps is thans op
geheven en de leden zijn overgegaan
naar de rijkspolitie.
Het feit, dat er thans naast de alge
mene leiding van de groep door de
burgemeester en de officier van
Justitie een geregeld toezicht kan wor
den uitgeoefend door de betrokken
districtscommandant van de rijkspoli
tie, geeft de minister de overtuiging,
dat op korte termijn en zo nodig na
enkele overplaatsingen, de juiste ver
houdingen zuUen terugkeren en even
tuele nieuwe spanningen tijdig zullen
worden onderkend en opgeheven.
bedrijfsruimten, die gespaard gebleven
waren, de productie zo goed en zo
kwaad het ging voortgezet. Na tal van
onderhandelingen werd enkele jaren
geleden het besluit genomen om een
nieuwe fabriek te bouwen op de
Woolderes aan de Deldenerstraat.
Bij de egalisatie van bet terrein zijn
16500 kubieke meters teelaarde ver
werkt, waarvan er 13000 afgevoerd
zijn en nu dienst doen als tuingrond
in diverse nieuwe woonwijken van
Hengelo. Bovendien heeft men 8000
kubieke meter rood zand aangevoerd;
alles tezamen ongeveer 5000 vrachtwa
gens vol.
Op 19 Maart j.l. sloeg de heer H. T.
Koning als oudste directeur de eerste
heipaal in de grond en sindsdien zijn
5500 kubieke meters beton, een half
millioen kilo staal en 2 millioen stenen
verwerkt. Thans is een enorme gestan
daardiseerde shed, met bijbenorend
ketel- en transformatorhuis, verrezen.
De shed heeft een oppervlakte van ca
16000 vierkante meter en is gebouwd
volgens het betonschalenprincipe,
heel geïsoleerd en voorzien van
nieuwste snufjes op gebied van air
conditioning en verlichting.
Hoge eisen zijn voorts gesteld aan
hygiene en sociale verzorging, de fraaie
kleedruimten, toiletten en douches zijn
overeenkomstig de laatste inliontin-gen
uitgevoerd.
De eerste bouwphase is nu gereed
gekomen en gaat vandaag in bedrijf.
Deze omvat de weverij en direct-aan-
sluitende afdelingen. In 3 a 4 maanden
hoopt men de gehele weverij van het
huidige fabrieksterrein aan de Emma-
weg naar de nieuwe omgeving ver
plaatst te hebben.
Men verwacht spoedig te kunnen be
ginnen met de tweede phase van de
bouw der weverij en vervolgens komen
de nevenbedrijven, magazijnen, de
cantine en de kantoren aan de
beurt. Meer dan 200 arbeiders hebben
ruim een jaar gewerkt aan deze nieuw
ste aanwinst van Hengelo's grootindus
trie, waarin in de toekomst 700 werk
nemers hun brood kunnen verdienen.
Huis gekomen, dat 's morgens goed
bezet, en 's middags zelfs overvol
was.
Bezinning op de reformatie, dat was
meteen al het motief van de rede die
de bondsvoorzitter ds. A. Vroegmde-
wey uit Veenendaal hield na zijn ope
ningswoord. Bezinning is nodig, want
allerlei romaniserende tendenzen
ontdekt men in het protestantisme van
deze tijd. Ook zijn er stromingen die
men weliswaar niet als romaniserend
heeft te beschouwen maar die toch op
een gevaarlijke wijze de Reformatori
sche beginselen aantasten. Er is diep
verval in de kerk der vaderen, aldus
ds. Vroegindewey, die in de kerkpoli
tiek van onze tijd een politiek van het
compromis zag- Zo'n houding doet te
kort aan het „Sola scriptura" der Re
formatie, zei hij.
Dr. S. van der Linden, Hervormd
predikant te Loenen aan de Vecht, be
lichtte het dilemma Rome-Reformatie,
dat hij zo formuleerde: Rome en de
Reformatie erkennen in het geloof
beide een werkelijkheid. Daarin ko
men ze overeen. Maar beide benade
ren die werkelijkheid volkomen an
ders, beleven die werkelijkheid ook
anders; achtergrond en ondergrond er
van zijn volkomen verschillend.
Karakteristiek voor de Reformatie
is, aldus dr. Van der Linden, het in
nerlijk getuigenis van de Heilige
Geest, de bevinding. Die mist men bij
Rome. Inmiddels waarschuwde spr.
zijn gehoor om van de Bevinding niet
alleen een voorwerp van beschrijving
en bespreking te maken, maar van
daadwerkelijke beleving.
Ds. A. den Hartogh uit Amersfoort i
sprak 's middags over een diepe won-
deplek in de Kerk des Heren; de ver
wachting van het Koninkrijk Gods.
Het is een grote misvatting als velen
aan het Koninkrijk Gods een uitslui
tend eschatologische betekenis toe
kennen. Wel degelijk is dit Rijk op
aarde aanwezig in de weldaden van
geloof, bekering en wedergeboorte.
Voor de verwachting van het Rijk
Gods zijn tijden van druk en vervol
ging niet de slechtste, aldus ds. Den
Hartogh, die vaststelde, dat deze ver
wachting wegkwijnt, waai' de Kerk
verburgerlijkt en verpolitiekt.
Prof. dr. J. Severy-n uit Utrecht
sprak een opwekkend slotwoord. Na
mens de Generale Synode van de Ned.
Herv. Kerk werd de vergadering toe
gesproken door dr. A. J. Rasker, Herv.
predikant te Haarlem die de wens
uitsprak dat de vereniging in de wor
steling om de Waarheid in het geheel
der Herv. Kerk een positieve bijdrage
zal leveren.
C.P.N.-amendementen
Het Tweede-Kamerlid de heer Gort
zak (C.P.N.) heeft een aantal, mede
door zijn fractiegenoten ondertekende
amendementen ingediend op de wets
ontwerpen betreffende lielastingher-
ziening en wijziging van de Huurwet.
Zij betreffen o.m.: verlaging van het
heffingspercentege voor de personele
belasting over de eerste vijf maanden
van 1954 van tot 1/3 procent; vrij
stelling van omzetbelasting van petro
leum voor huisbrand; een bepaling,
dat de huurprijs voor winkel- en of
bedrijfspanden die van 31 December
1953 niet te bo\fen mag gaan.
Een der hallen van de nieuwe Stork-
fabriek op de Woolderes aan de
Deldenerstraat te Hengelo.
r>
(Van onze correspondent)
Op het conferentie-oord „De Pie
tersberg" is de 34e .jaarlijkse conferen
tie van de Centrale Bond voor Inwen
dige Zending en Chr. Maatschappelijk
Werk gehouden. Het thema voor dit
samenzijn was: „Gezag". Men wilde
tot een evenwichtiger waardering van
dit begrip komen. Allerlei vragen over
de waarde en de functie van het gezag
waarmede de maatschappelijke wer
kers steeds meer geconfronteerd wor
den, zijn besproken.
Na de opening door de voorzitter
der conferentie, ds. M. Groenenberg
te Amsterdam, werd de reeks van re
feraten ingeleid met een beschouwing
over gezag en gezagsbeleving door
de geneesheer-directeur van „Maas
oord" te Rotterdam, dr. F. J. Tolsma.
In zijn betoog maakte hij o.m. onder
scheid in formeel en meer natuurlijk
gezag en wees hij er op, dat de ge
zagsdrager behoort te wegen, zoals hij
gewogen wordt. Werkelijk gezag, dat
aan grenzen gebonden is, valt slechts
te benaderen uit de ik-gij-verhouding,
aldus dr. Tolsma, die vooral ook on
derstreepte dat gezag moet worden ge
steld onder de wet der liefde, onder
het Woord Gods.
In zijn referaat over wat de Bijbel
zegt over het gezag zei ds. F. J. Pop,
directeur „Kerk en Wereld" te Drie
bergen, dat God de eigenlijke gezags
drager is en dat het gezag van de
O
mens slechts afgeleid is en begrensd.
De aard van het gezag houdt m, dat
de gezagsdrager een dienende functie
heeft en het doel van het gezag is de
bewaring of herstel van de vrede
Gods. Gezag veronderstelt daarom ook
liefde. Het moet om het welzijn van
de ander gaan.
Mevr. dr. F. T. Diemer-Lindeboom
uit Rotterdam sprak over gezag in het
gezinsleven. Allerlei functies, die het
gezin vroeger had, zijn vandaag de dag
weggevallen en daarmede is ook het
gezag in het gezin veel bedreigder ge
worden, aldus spr. Mevr. Diemer zei
met nadruk, dat de nieuwe gezags-
vorm, aangepast aan het veranderd
gezinsleven, alleen maar gezocht kan
worden vanuit het geloof, en zij wees
er tevens nog op dat gezag altijd een
vrijwillige aanvaarding veronderstelt.
Anders zou het meer overmacht zijn.
Na de kerkdienst Zondagmorgen,
werd tijdens de samenkomst 's mid
dags het gezag ook nog in een ander
aspect belicht en wel door de direc
teur der Rekkense Inrichtingen, de
heer L. H. Fontein, alsmede door twee
stafdocenten C.I.C.S.A. te Amsterdam,
t.w. mej. M. E. A. Swets en mej. mr.
J. van Houten, die respectievelijk spra
ken over het gezag in het jeugdwerk
en in het individuele maatschappelijk
werk. De sluiting van de conferentie
geschiedde daarop door ds. M. Groe
nenberg.
Ds. J. H. Jonker vierde
zijn 80e verjaardag
Gisteren vierde ds. J. H. Jonker te
Voorburg, emer. predikant der Geref.
Kerken, zijn tachtigste verjaardag.
Ds. Jonker, die verleden jaar zijn
gouden ambtsjubileum mocht vieren,
stond achtereenvolgens in Wormer-
veer, Nunspeet, Voorburg en Werken
dam. Bij herhaling werd hij afgevaar
digd naar Particuliere en Generale
Synoden.
Ondanks zijn hoge leeftijd maakt hij
zich nog steeds zeer verdienstelijk
voor de Vrije Universiteit, terwijl hij,
nu de kerk van Voorburg onlangs een
van haar predikanten naar Amsterdam
zag vertrekken, tijdelijk zelfs een deel
van het herderlijk werk weer op zich
heeft genomen.
Rusland laat Japanse
gevangenen vrij
De Sowjet-Unie heeft er in toege
stemd 1320 Japanse gevangenen, onder
wie 420 oorlogsmisdadigers, in vrijheid
te stellen, aldus heeft een afvaardiging
van het Japanse Rode Kruis Zaterdag
te Moskou medegedeeld.
De voorzitter van het Russische Rode
Kruis, Cholodkow, zei, dat de gevan
genen voor het einde van het jaar op
rije voeten zullen zijn.
De Japanse afvaardiging had drie
dagen lang met het Russische Rode
Kruis besprekingen gevoerd.
