NIEUWE APELDOORNSE
COURANT
Duel tussen V.S. en Rusland over
kwestie-Triest in Veiligheidsraad
Franse aanval
in Indo-China
Diplomatieke bedrijvigheid om
netelig probleem
Locomotief reed
op trein in
Nobelprijs literatuur toegekend
aan Winston Churchill
Minister Zijlstra opent in
Almelo nieuwe fabriek
1
Gelders
Dagblad
Vrijdag- 16 October 1953
50c Jaargang
Ne. 16500
Abonn. 47 ct. p.w., 6.10 p.kw. Losse numm. 15 ct. Advert.: p. mm.
regel 18 ct. „Kleine" adv. van huishoudelijke aard van 15 regels
f 2.25 cont.. elke reg. meer 45 ct. Ingez. med. 3 maal het tarief.
Uitgave Wegener's Couranten Concern N.V. - Dir. J. G. C. Wegener
Redactie-raad: J. C. Rugaart en G. Spanhaak. Bur.: Kanaaistr. 8,
Apeldoorn. Telefoon: Dir., Red. en Adm. 6944 (4 lijnen). Giro 1418
Lodge en Vysjinsky in strijd over kans
op verstoring van vrede
NEW YORK. Dc Amerikaanse afgevaardigde Henry Cabot
Lodge heeft in de veiligheidsraad het Russische verzoek om de kwestie-
Triest te bespreken een propaganda-manoeuvre genoemd, die bedoeld
was om zo veel mogelijk onrust te scheppen. Volgens Lodge was het
Sovjet-voorstel om de Zwitserse kolonel Plückigcr te benoemen tot
gouverneur van Triest geen ernstig bedoeld plan, doch hij zou zich
niet verzetten tegen opneming van dit punt op de agenda.
Vysjinsky, de Sovjet-gedelegeerde, zei echter, dat de gebeurtenissen
in Triest „een bedreiging van de internationale vrede en veiligheid"
inhielden. Uit recente gebeurtenissen in Zuid-Slavië was gebleken, zo
zei hij, dat de politieke sfeer een toestand van spanning had bereikt.
Verwikkelingen in een bepaald gebied zouden volgens hem zonder
twijfel van invloed zijn op andere gebieden in de wereld.
Nederland in commissie
voor toelating leden
Lodge voerde al» eerste het woord
op deze vergadering van de Veilig
heidsraad, die op verzoek van
Vysjinsky was uitgeschx-even.
Hij verklaarde, nadat voorzitter Bor.
berg (Denemarken) om commentaar op
aanvaarding van het Sovjet-voorstel
als agendapunt had gevraagd, dat het
BritsAmerikaanse besluit om de
zone A van Triëst over te dragen aan
Italië, een eerlijke poging is om het
evenwicht in een zeer belangrijk ge
bied in Europa te versterken en tot een
duurzame oplossing van het vraagstuk-
Triëst te komen.
Deze opvatting werd volgens Vysjinsky
tegengesproken door de feiten. Een
analyse van de betrekkingen tussen
Italië en Zuid-Slavië was voldoende
om aan te tonen, dat een kloof bestond,
die vrede ep veiligheid in gevaar zou
brengen, zo verklaarde hij.
Lodge verwees in zijn rede voorts
naar de verklaring van premier Ma
lenkof van Augustus jl., dat de Sovjet-
Unie van mening blijft, dat er op het
ogenblik geen meningsverschillen of
hangende kwesties bestaan, die niet op
vreedzame wijze en op basis van we
derzijdse overeenkomst tussen de be
trokken landen kunnen worden ge
regeld.
Visjinsky daarentegen verklaarde
dat de Sovjet-Unie niet zou sanction-
neren dat de kwestie wordt opgelost
door drie, vier of vijf mogendheden,
omdat 't een zaak is van „grote histori
sche en politieke betekenis", waar niet
slechts Europa, doch de gehele wereld
belang bij heeft.
Nieuwe leden.
Nederland, Egypte en Peru zijn be-
4 noemd tot leden van een commissie
van goede diensten, die eenstemmig is
ingesteld door een speciale politieke
commissie van de algemene vergade
ring der Ver. Naties om te zoeken naar
een mogelijkheid om uit de impasse te
komen, waarin de kwestie van toela
ting van nieuwe leden tot de volkeren
organisatie geraakt is.
De Russische delegatie, die aanvan-
Geweldige activiteit
Op de bres bij
Ouwerkerk
Z1ERIKZEE. Rondom het stroom-
gat by Ouwerkerk heerst thans een
geweldige activiteit. Honderden ar
beiders op alle mogelijke posten
geven hier hun uiterste krachten.
Hier is werkelijk van „hoogspan
ning" sprake, welke ook nodig is om
straks men neemt aan in de eer
ste week van November tot slui
ting van de bres te komen. Duizen
den vierkante meter zinkslukken zijn
nodig en men laat by de vervaardi
ging hiervan zowel als bü het zin
ken geen kostbaar ogenblik verloren
gaan.
In de vluchthaven van Bruinisse
werken regelmatig zeven overslag
kranen. Gisteren werd hier de eerste
van de drie Phoenix-caissons binnen
gebracht, welke hier gereed zullen
worden gehouden om straks voor de
sluiting van Ouwerkerk dienst te
doen. De tweede wordt heden ver
wacht'. Aan deze caissons moeten nog
verschillende voorzieningen worden
getroffen. In verband hiermee zullen
nog diverse werkschepen in de ha
ven van Bruinisse ligplaats kiezen.
Hierdoor zal een deel van de in deze-
haven beschikbare ruimte niet als
ligplaats voor de normale scheep
vaart kunnen worden gebruikt, zodat
het hier passen en meten wordt om
de binnenlopende schepen een be
hoorlijke plaats te kunnen geven.
kelijk haar oude voorstel om de veer
tien candidaat-leden en bloc toet te la
ten, had ingediend, heeft er thans op
aangedrongen „als eex-ste stap" Bulga
rije. Hongarije, Roemenië, Finland en
Italië in de volkerenorganisatie op te
nemen.
De Noorse afgevaardigde, dr Engen,
rloemde dit nieuwe Russische voorstel
onmiskenbaar een stap terug. Bij stem
ming hierover zou hij zich dan ook
van stemming onthouden.
Omvangrijke operatie
HANOI. Troepen van de Franse
Unie zün Donderdag hun eerste be-
langryke offensief sedert twee jaar
begonnen. Van de Zuideiyke hoek
va.i de delta der Rode rivier naby
Ninh Kbinh rukken zy op tegen twee
divisies der Viëtminh, die de omlig
gende heuvels bezetten. Ninh Kbinh
ligt 80 kilometer ten Zuiden van
Hanoi.
Het aangevallen gebied is van groot
belang voor de Viëtmdnh-troepen, die
daar versterkingen en grote voorraden
hebben aangelegd.
Tegelijk met het begin van de aan
val der troepen bij Ninh Binh zyn
Frans-Viëtnamese troepen aan de
Tonkinese kust ten Zuiden van Phat
Diem aan land gegaan. De landing
werd gedekt door Franse schepen en
vliegtuigen van het vliegdekschip
Lafayette.
Vandaag komen Grote
Drie te Londen bijeen
LONDEN. Een gistermorgen gehou
den bijeenkomst van het Britse ka
binet is bügewoond door de hoofden
der Britse militaire diensten. Op deze
bijeenkomst kreeg minister Eden zün
laatste instructies voor de komend
weekeinde te houden besprekingen
der drie Westelijke ministers van Bui
tenlandse Zaken. Uit de aanwezigheid
der militaire chefs maakt men op, dat
de kwestie Triëst een der voornaamste
punten van bespreking der drie mi
nisters zal vormen.
De Italiaanse minister-president
Pèlla heeft achtereenvolgens de Ame
rikaanse, Britse en Franse ambassa
deurs ontvangen. Het initiatief tot de
besprekingen ging van Pella uit.
Vernomen wordt, dat de premier,
aan de vooravond van de Brits-Frans-
Amerikaanse besprekingen te Londen,
nieuwe "oorstellen inzake Triëst heeft
gedaan, ''ie zouden neerkomen op het
geen hij gisteren in een onderhoud
met een vertegenwoordiger van Reu
ter mededeelde.
De Britse ambassadeur te Belgrado,
Sir Ivo Mallet, heeft de Zuidslavische
onder-minister voor buitenlandse aan
gelegenheden, dr Ales Bebler, bezocht,
ter bespreking van het vraagstuk-
Triëst.
Volgens diplomatieke kringen in
Belgrado streven de Zuidslaven er
thans naar zo spoedig mogelijk te ko
men tot besprekingen door vertegen
woordigers der vier bij het vraagsluk-
Triëst betrokken mogendheden, dit on
danks het feit dat de Italiaanse re
actie op een dergelijk door maar
schalk Tito in zijn rede van het af-
Radar-spionnage
Oost-Duitser getuigt
voor McCarthy
NEW YORK Een naar West-
Duitsland uitgeweken deskundige van
een Oostduits laboratorium, heeft of
ficieren van de geheime dienst der
Amerikaanse luchtmacht een gedetail
leerd verslag gegeven over het ge
bruik, dat in Oost-Duitsland wordt
gemaakt van geheime documenten, af
komstig van fort Monmouth, het
voornaamste centrum van radaronder
soek van het Amerikaanse leger, al
dus heeft Senator McCarthy ver
klaard.
Senator McCarthy heeft voorts ver
klaard, dat Julius Rosenberg, die in
Juni werd terechtgesteld na te zijn
veroordeeld wegens atoomspionnage,
een spionnagebende leidde, die mate
riaal verzamelde in fort Monmouth.
Hij zei, dat gebleken is, dal dit spion-
nagenet na de terechtstelling van
Rosenberg nog doorwerkte. Daarom
achtte hij het „absoluut noodzakelijk"
om David Greenglass, een handlanger
van Rosenberg die 15 jaar gevangenis
straf uitzit, voor zijn subcommissie
van onderzoek te laten verschijnen.
gelopen weekeinde gedaan voorstel, de
indruk van afwijzing heeft gewekt.
Gistermiddag had de Italiaanse am
bassadeur in Engeland een onderhoud
met minister Eden. Twee dagen te
voren had de Zuidslavische ambassa
deur in de Britse hoofdstad met mi
nister Eden een bespreking over
Triëst.
Dr Jagan mag niet naar
Suriname
PARAMARIBO. Aan de afgezette
premier van Brits-Guyana, dr Jagan,
zal geen vergunning worden ge
geven om in Suriname te overnach
ten. nij zal dus waarschy'niyk niet
via Paramaribo en Amsterdam zün
voorgenomen reis naar Londen kun
nen ondernemen.
Dr Jagan heeft een telegram aan
pi-emiar Nehroe van India gezonden,
waarin om hulp wordt gevraagd te
gen de „ondemocratische Britse
actie" en voorgesteld wordt, dat hij
zelf en de voorzitter van de „pro
gressieve" volkspartij, Burnham, uit
genodigd zullen worden het Indische
parlement toe te spreken.
Voorts wordt vernomen, dat de
Amerikaanse consul-generaal te
Georgetown Jagan heeft medege
deeld, dat er geen doorreisvisa aan
Burnham en hem zullen worden ver
leend.
De politie heeft Donderdagochtend
do kantoren van het orgaan van de
„progressieve" volkspartij, de „Vrije
Volkspers", doorzocht en talrijke do
cumenten in beslag genomen, die
door de autoriteiten als zeer belang
rijk worden beschouwd, daar zij
nauwe relaties met de Kominform
zouden onthullen.
mm
Bij Lyon
LYON. By Screzin, in de omgeving
van Lyon, heeft zich vanochtend een
ernstige treinbotsing voorgedaan.
Volgens de eerste berichten zyn er
een vy'ftigtal doden en gewonden.
Bij het ongeluk was een locaaltrein
betrokken, waarmee arbeiders van
de zijdefabrieken te Lyon naar hun
werk reisden.
Serezin-du-Rhöne ligt 10 kilo
meter ten zuiden yan deze stad.
De overvolle stoptrein zou juist uit
Serezin vertrekken, toen een losse
locomotief, die door een onveilig sig
naal was gereden, in volle vaart op
de achterste wagon inreed. De schok
was zo hevig, dat de laatste drie rij
tuigen in elkaar werden geschoven.
Tot dusverre zijn er acht doden en
45 gewonden, onder wie 15 ernstig,
geteld, Aan het reddingswerk wordt
deelgenomen door brandweerlieden
uit Lyon.
Later zijn nog twee personen aan
hun verwondingen bezweken, waar
door het aantal doden tot minstens
tien is gestegen. Enige uren na het
ongeluk zat nog een aantal passagiers
bekneld lussen de wrakstukken van de
locaaltrein.
Op het tijdstip van de botsing hing
een dichte mist boven de vallei van de
Rhöne.
H.M. DE KONINGIN EN Z.K.H.
PRINS BERNHARD ontvingen op
het landgoed Raaphorst te Wasse
naar generaal A. Griinther. V.l.n.r.:
Generaal Griinther, H.M. de Konin
gin, minister Staf en Z.K.H. Prins
Bernhard.
Vliegramp bij Frankfort
door motorstoring
FRANKFORT. Dc stoffclykc over
schotten van de rainp met het Sa-
bona-vlicgtuig zün naar het patho
logisch instituut van de universiteit
te Frankfort overgebracht. Totnogtoe
heeft men pas elf lyken kunnen
identificeren.
De opperburgemeester van Frank
fort heeft condoleantie-lelegrammen
gezonden aan de Belgische consul-
generaal en aan de Sabena-bureaux
te Brussel en Frankfort.
Volgens Duitse luchtvaartdeskun
digen is het ongeluk mogelijk aan
motorstoring te wijten.
Bij het opruimen van het wrak is
een polshorloge gevonden, dat op
15.59 uur stil was blijven staan.
Naar men aanneemt, is dit de pre-
ciese tijd, waarop het toestel neer
stortte.
De slachtoffers zullen op een na
der te bepalen datum op het kerkhof
van Frankfort worden begraven,
tenzij de nabestaanden aan een be
grafenis van de verongelukten in
eigen land dc voorkeur geven.
Koningin en prinses
woonden Messiah bij
NAARDEN. Koningin Juliana en
Prinses Wilhelmina hebben gister-
avond in de grote kerk te Naaiden de
uitvoering bijgewoond van de Messiah
van Handel, uitgevoerd door de Neder
landse Handelvereniging. H. M. de Ko
ningin was in gezelschap van mr J. C.
Baron Baud en Prinses Wilhelmina was
vergezeld van jkvr. De Savornin
Lohman.
Aan de uitvoering verleenden solis
tische medewerking Jo Vincent
(sopraan), Aafje I-Ieynis (Alt), Leo
Larsen (tenor) en David I-Iollestelle
(bas).
Mammoeth-dicteer-
machine
STOCKHOLM. De Nobclprys voor
de literatuur voor het jaar 1953 is toe
gekend aan de Britse premier. Sir
Winston Churchill.
Churchill is de auteur van dertig
boeken. Het karakter van zijn werken
loopt sterk uiteen. Hy heeft romans,
biografieën, een autobiografie, reis
verhalen en geschiedkundige werken
geschreven. Zyn belangrijkste werk
bestaat ongetwijfeld uit zyn in vyf
delen verschijnende oorlogsherinnerin
gen.
De Zweedse ambassadeur te Londen,
Juiste koers voor
industrialisatie
ALMELO. Dc minister van Econo
mische Zaken heeft vanmorgen in
Almelo een nieuw bedryf van kou-
scnbrcimacbincs officieel geopend.
Deze opening betekent, dat weder
om een bclangryk project is ge
realiseerd, dal zal bydragen tot dc
zozeer gewenste uitbreiding van de
productie en de werkgelegenheid in
dc Nederlandse industrie.
Is do vestiging van buitenlandse
bedrijven geen remmende factor voor
de ontplooiing van Nederlandse ini
tiatieven? vroeg de minister. Inder
daad worden deze vragen somtijds
gesteld.
In dit verband meende minister
Zijlstra, dat het tempo van de Ne
derlandse industrialisatie zeer hoog
dient te zijn om aan de groeiende be
hoefte aan werkgelegenheid te kun
nen voldoen. Ook wanneer regelma
tig buitenlandse ondernemingen in
Nederland nieuwe vestigingen tot
stand bi'engen, blijft de taak voor
onze eigen industrie reeds zwaar ge
noeg.
Doch ook in de gevallen, waarin
een buitenlandse vestiging een con
current is voor bestaande of poten
tiële Nederlandse industrieën, zijn er
redenen om niet zonder meer de
wenselijkheid van een dergelijke ves
tiging te ontkennen. Wanneer de
buitenlandse ondernemer niet zou
Gunnar Hagglof, begaf zich naar de
ambtswoning van de Britse premier,
om Churchill van het nieuws in ken
nis te stellen.
Churchill dicteert zijn boeken op een
geweldige dicteermachine, die speciaal
voor hem is gebouwd, omdat zyn ge-
dachterxgang zo snel gaat. Men zegt,
dat op deze machine 48 uur achter el
kaar kan worden gedicteerd, zonder
dat van plaat behoeft te worden ver
wisseld.
Vel© van Churchills eerste boeken
zijn niet meer in omloop en woi'den
door verzamelaars naarstig gezocht.
In de bekendmaking van de Zweedse
academie wordt gezegd, dat de prijs
aan Churchill is toegekend, wegens
zijn „meesterlijke historische en bio-
grafische verteltrant en zijn talent
volle welsprekendheid, waarmee hij
zich een verdediger van hoge mense
lijke Waarden heeft getoond".
Het weer in Europa
Weerrapporten van bedenmorgeD 7 a.
Steden
Weer
Wind
Temp.
m. s. en aeersL
(mm)
Helsinki
regen
nno 4
6 1
Oslo geh
bew.
nno 6
3 0
Stockholm
regen
no 3
8 23
Kopenhagen
mist
o 2
8 0.6
Londen onbew.
windstil
7 0
A'dam geh.
bew.
nw 2
11 0
Brussel
mist
windstil
10 0
Parijs
nevel
nno 3
13 0
Bordeaux
nevel
windstil
11 0
Nice geh
bew.
nw 4
16 0..
Warschau
nevel
windstil
10 0
Berlijn
nevel
windstil
12
Frankfort
mist
windstil
12
München
nevel
windstil
14
Zürich
mist
windstil
10 0
Wenen
mist
windstil
11 0.1
Rome zw.
bew.
zzo 9
23 3
CHURCHILL
plaat van 48 uur
ovex'gaan tot oprichting van een be
drijf in Nederland, zal hij er in de
meeste gevallen toe besluiten in een
van de andere Europese landen een
bedrijf te vestigen. Het gaat bij deze
bedrijven immers niet om de afzet
óp de NedexTandse markt, doch om
het bewerken van een zeer groot
afzetgebied van een Europees land
uit.
Op grond van al deze overwegin
gen was de minister van mening,
dat de door ons land gevolgde poli
tiek in zake de buitenlandse in
dustriële investeiingen, de juiste
moet worden geacht.
Verwachting
Tot Zaterdag
avond:
RUSTIG WEER
Zwaar bewolkt met verspx'eide
opklaringen en plaatselijk mist.
Overwegend droog weer. Weinir
wind. Over het algemeen weinic
verandering in temperatuur.
17 OCTOBER.
Zon op 7.08. onder 17.42.
Maan op 15.28, onder