ALGEMEEN HANDELSBLAD
Verschil van mening
over indexcijfers
mm
JJlicutpe ^Rmstcrbamzcfye goumnt
Stakingsgolf
spoelt
over Italië
DE regering, die gistermiddag in
Nog geen volledige oplossing
pensioenkwestie
Polder Dreischor
opnieuw in
gevaar
Kans op linkser gerichte
Franse regering
SPRINGVLOED TEISTERT
NORMANDIE
KOERIER VAN DAROEL
ISLAM GEPAKT
Maarschalk Papagos in Rome
HET TWEEDE GEDEELTE
!126é JAARGANG Nd. 41211
Waarn. directeur: mr H. M. PLANTEN
DONDERDAG 24 SEPTEMBER 1953
r
Dagblad - N.Z. Voorburgwal 234-240
Telefoon 39811 Interlocaal R 0423
Amsterdam-C.
7.50 p. kwartaal; 58 cent per week
Giro Gem.A'dam H 1900 Postg.3585#
Hoofdredacteur: mr H. M. PLANTEN
DE door de drie grote Italiaanse
arbeidersorganisaties de
Christelijke C.I.S.L., de soeialistiseh-
republikeinse U.I.L. en de onder com
munistische leiding staande C.G.I.L.
afgekondigde staking van 24 uur
is heden te middernacht ingegaan.
Er zijn 6 millioen arbeiders hij be
trokken. De slaking is bedoeld als
protest tegen het niet-imvilligen van
de looneisen en het uitblijven van
een hetere sociale verzekering.
Alle industrieën in het land hebben
bevel gekregen niet de werken. De dag
bladen zullen niet verschijnen, forensen
treinen rijden niet. De autobussen van
de stads- en plattelandsdiensten gaan de
garages niet uit, de taxi's evenmin. De
'bioscopen zijn gesloten.
De enige uitzonderingen vormen de
meest essentiële diensten, zoals gas,
electriciteit, water, telefoon, spoorwegen
en de levering van brood en melk. Ook
de rijksambtenaren werken en de -winkels
zijn geopend.
De Italiaanse radiozenders zullen in
de aether mogen blijven en de telex
toestellen van het Persbureau Ansa, zul
len blijven ratelen, hoewel er geen kran
ten verschijnen.
De grote stuwkracht achter deze aan
slag op Italië's industriële vermogen is
het communistische Verbönd van de
Arbeid C.G.I.L.Voor de eerste maal
doen echter ook de twee vrije vakbonden
mee, die zich tot dusver altijd van de
communistische stakingen afzijdig heb
ben gehouden.
Het tweede stadium van deze actie
v n- loonsverhoging zal op 5 October
rden ingezet; voor die datum is een
itaking van twee millioen boerenarbei-
c" rs afgekondigd.
LOONONDERHANDELINGEN
Beslissing van de regering zal nog wel even
op zich laten wachten
(Van onze Haagse redacteur)
haar geheel over de loonsver
hoging en de daarmee samenhan
gende vraagstukken heeft verga
derd, is nog niet tot een beslissing
gekomen. Hieruit wordt in tot
oordelen bevoegde kringen de
conclusie getrokken, dat de rege
ring alsnog overleg met werkge
vers- en werknemersorganisaties
wil plegen.
Dit moet temeer waarschijnlijk worden
geacht, omdat, naar ons is verzekerd,
verschil van mening zou zijn ontstaan
over de jongste gegevens van het Cen
traal bureau voor de statistiek met be
trekking tot de kosten van levensonder
houd. Het ligt voor de hand, dat de
C.B.S.-indexcijfers bij de besprekingen in
de Stichting van de Arbeid een van de
belangrijkste punten van uitgang zijn ge
weest. Zouden de gegeven indexcijfers
niet met de werkelijkheid overeenkomen,
dan zijn in feite de besprekingen in de
Stichting op losse schroeven komen te
staan,.
In dit verband vernamen wij, dat van
daag ambtenaren van de departementen
van Economische Zaken, Financiën en
van Sociale Zaken' op het Centi-aal
bureau voor de statistiek besprekingen
hebben gevoerd over de indexcijfers be
treffende de kosten van levensonder
houd. Naar verluidt zou n.l. tijdens de
bespreking in de ministerraad de opvat
ting naar voren zijn gekomen, dat de
indexcijfers te laag zijn geweest. Mocht
dit inderdaad het geval zijn, dan is er
alle reden om aan te nemen, dat alle.
bij de loononderhandelingen betrokken
partijen zich op dit punt opnieuw zullen'
willen beraden.
In sommige kringen in Den Haag kon
men daarom vanmorgen de mening
horen verkondigen, dat een definitieve
beslissing van de regering nog wel even
op zich zal laten wachten.
BIJ DE OMMELANDEN:
Meer overeenstemming bij bespreking
functie-discriminaties
(Van onze correspondent)
G r o n i n g e n, 24 September
T\E pensioenkwestie bij de Coöperatieve fabriek van melkproducten De Omme
landen te Groningen is ondanks urenlange onderhandelingen nog niet op
alle punten tot een volledige oplossing gekomen. Nadat Dinsdag in Hotel Willems
ie Groningen van 's middags twee uur tot 's avonds half negen besprekingen
waren gevoerd tussen het bestuur van De Ommelanden en twee hoofdbestuurs
leden van de Algemene Nederlandse Agrarische Bedijjfsbond, de heren S. van der
Ploeg en F. van der Meer, hebben de onderhandlingen gistermiddag en gister
avond nog langer geduurd, namelijk van211 uur. Bovendien heeft de A.N.A.B.
Dinsdagavond drie -uren vergaderd' met de oud-stakersdie thans weer werkzaam
zijn aan de fabriekom het pensioenprobleem te bespreken. Naar wij vernemen
werd hierbij o.m. het consigne gegeven slechts pensioenverklaringen te onder
tekenen onder accoordverklaring van het hoofdbestuur van de A.N.A.B.
Bij de onderhandelingen tussen het be
stuur van De Ommelanden en de
A.N.A.B. werden drie soorten pensioen
problemen besproken, namelijk: Ie voor
'cle degenen, die vroeger, ver voor de
staking, by De Ommelanden hebben ge
werkt; 2de voor de stakers, die De Om
melanden na de staking weer moest te
rugnemen en 3de voor de stakers, die,
nadat zij door De Ommelanden drie da
gen symbolisch waren aangesteld, het
bedrijf weer hebben verlaten.
Van deze categorieën werden respec
tievelijk 42. 58 en 21 gevallen behandeld.
In de laatste categorie werd overeen
stemming bereikt. Over enkele geval
len wordt nog overleg gepleegd doch dit
betreft een nader onderzoek naar admi
nistratieve gegevens. Over de eerste en
de tweede categorie bestaat nog' verschil
van mening. Dit verschil houdt verband
met de vraag of de pensioenen moeten
worden verzekerd op basis van de aan
de betrokken arbeiders door De Omme
landen gedane toezeggingen, of op ba
sis van de regeling, welke op 1 Juli 1952
tot stand is gekomen krachtens de
C.A.O. (30 cent per dienstjaar per week
met een maximum van 12.) De
A.N.A.B. stelt zich op het standpunt, dat
de pensioenen moeten worden geregeld
overeenkomstig het bepaalde in de arbi
trale uitspraak, namelijk 1,5 pet per
dienstjaar met een maximum van 60
pet van het salaris. Het bestuur van De
Ommelanden heeft het personeel in 1945
deze toezeggingen gedaan.
Van A.N.A.B.-zijde werd ons medege
deeld, dat de besprekingen Dinsdag g
zullen worden voortgezet. Wanneer di
niet tot overeenstemming leiden zal de
A.N.A.B. deze aangelegenheid ter beslis
sing aan de arbiters voorleggen, waarbij
'de boeteclausule dan weer in werking
treedt, daar ingevolge de arbitrale uit
spraak de pensioenen reeds op 12 Sep
tember jl. in orde hadden moeten zijn.
In de vergadering' van gisteren is be
halve over de pensioenkwestie ook ge
sproken over de nog bij De Ommelanden
bestaande functiediscriminaties. Over de
meeste gevallen werd overeenstemming-
bereikt; over enkele gevallen wenste het
bestuur van De Ommelanden echter
geen toezegging te doen, ondanks het
feit, dat hiervoor geen dispensatie aan
wezig is. Naar wij vernemen ligt het in
de bedoeling van de A.N.A.B. tot uiter
lijk Dinsdag a.s. met het voorleggen van
deze gevallen aan de arbiters te wach
ten. Deze beslissing werd genomen na
dat van de zijde van De Ommelanden
was toegezegd dat men de A.N.A.B.
Maandag a.s. telefonisch met zijn op dat
moment definitieve standpunt in kennis
zal stellen Inmiddels is bekend gewor
den dat op 3 October a.s. de door de
nieuwe, oppositie aangevraagde leden
vergadering zal plaats vinden.
Verbeten strijd aan de dijk van
de Vierbannenpolder
Sinds Dinsdag- wordt een hevige strijd
tegen het water gevoerd aan de dijk van
de Vierbannenpolder. Deze dijk vormt de
bescherming; voor de tot één samenge
smolten De Jonge/polder en de Adriana
Joihannapolder onder Dreischor. Zou deze
dyk doorbreken, dan zou dit opnieuw
een rechtstreekse bedreiging betekenen
voor de polder Dreischor, waarin de be
volking is teruggekeerd.
Daarom heeft men de versterking van
de dijk met alle 'beschikbare middelen
aangepakt. Alle arbeiders zijn opgeroe
pen en er is ook vannacht doorgewerkt.
De dyk werd na de ramp wel gedicht,
maar blijkt niet sterk genoeg om de
'kracht van het door het gat bij Ouwer-
'kerk binnenstromende water te weer
staan. De rijsbe'kledlng is thans over een
grote afstand weggeslagen. Dertig grote
vrachtwagens en vele door tractoren ge
trokken landibouwwagens brengen grond
aan om de grote gaten, welke aan de
voet van de dijk zyn ontstaan, te dich
ten. Het slechte weer belemmert de
werkzaamheden in ernstige mate.
(Van een correspondent) i
P a r ij s, 24 September
DE rede die de socialist Guy Mollet te
Straatsburg in de Raad van Europa
heeft gehouden, heeft te Parijs enige
beroering gewekt. Mollet zegde steun
toe aan de Europese Defensie-Gemeen
schap, mits de Fransen verzekerd kon
den zijn van de steun van Engeland.
Aangezien Londen bereid blijkt, door
directer deelneming aan een Europees
leger (dat dan dus zijn continentale ka
rakter zou verliezen) aan Franse be
zwaren tegemoet te komen, is de moge
lijkheid toegenomen, dat de socialisten
de Westduitse herbewapening zullen
aanvaarden binnen een grotere Europese
gemeenschap. Indien de Gaullisten wei
gerachtig blijven, daaraan mede te wer
ken, zou het kabinet-Laniel vallen, maar
dan zouden de socialisten moeten wor
den opgenomen in een nieuwe combina
tie van linkser karakter. Dit kabinet zou
dan ook welwillender staan tegenover
een overkoepelende politieke gemeen
schap. Mollet liet te Straatsburg al we
ten, dat de socialisten bereid zijn, re-
gerings verantwoordelijkheid te aanvaar
den,
In de huidige regering heeft de katho
liek Teitgen zich geestdriftig verklaard
voor de Europese integratie, en de MRP
zou dus tot zulk een nieuwe regering
behoren, evenals de radicalen, wier be
zwaren tegen de EDG overwonnen
schijnen te kunen worden. Daar de V.S.
hun steun voor de strijd in Indo-China
willen verhogen, Adenauer concessies wil
doen inzake het Saargebied en Engeland
aan Parijs nieuwe garanties tegen een
„Duits gevaar" wenst te geven, schijnt,
een oplossing' in zicht, welke echter
waarschijnlijk door een andersgevormde
regering met een meer links gerichte
Britse atoomproeven
in Australië
De Britse atoomexpert Sir William
Penney is uit Engeland in Sydney aan
gekomen en heeft meegedeeld, dat alles
voor de Britse atoomproeven, die de vol
gende maand zullen worden ondernomen,
in gereedheid is gebracht.
Sir William, die de leiding zal hebben
bij de proeven, zei, dat er reeds onge
veer 100 Britse en Australische geleer
den op de proefterreinen in Woomera
zijn gearriveerd. ,,De juiste datum der
proeven zal van het weer afhangen",
zeide hij.
meerderheid in de Kamer zal moeten
worden doorgevoerd. Laniel poogt nog
steeds beslissingen uit te stellen, maar
in dit najaar nog zal zo meent men
algemeen een beslissing moeten
vallen.
(Handel sbl ad-U-P-dienst
Nog onzekere houding
der Franse socialisten
(Van onze correspondent)
P a r ij s, 24 September.
HE secretaris van de Franse Socialis
tische Partij, Guy Mollet, die te
Straatsburg de koerswijziging van zijn
partij ten aanzien van de ED.G. bekend
maakte, heeft voor de pers nader ver
klaard, dat naar zijn opvatting het
Britse standpunt inzake deelneming
aan het Europese leger een gunstige
wijziging toont. Hij grondt dit op de
door Nutting namens de Britse regering
gedane uitspraken. Er zyn onderhande
lingen gaande tussen Parijs en Londen
om de aanwezigheid van de Britse troe
pen in Europa te handhaven. Wat de
politieke gemeenschapbetreft zeide
Mollet, dat zijn partijgenoten voorstan
ders zijn van een 'beperkte werkelijke
democratische supranationale controle
in Zake defensie, kolen en staal.
Het avondblad Paris-Presse, dat met
Mollet contact heeft gehad, betoogt, dat
deze vermoedelijk te Straatsburg inlich
tingen heeft ontvangen, waarover het
hoofdbestuur van de S.F.I.O. nog niet
beschikt. Daarom heeft dit gisteren de
zaak nog niet grondig kunnen bespreken
en het wacht de tekst van de door zijn
secretaris afgelegde verklaringen af.
Hét is bekend dat Guy Mollet twee derde
van de Socialistische Partij achter zich
heeft, doch dat het overblijvende derde
gedeelte zeer belangrijke opposanten
telt, zoals de oud-ministers Jules Moch,
Naegelen en Max Lejeune. Belangrijke
socialistische kopstukken betoogden gis
teren reeds in de wandelgangen van de
Kamer (die eerst 6 October bijeen
komt), dat zij zich hun stem voorbehiel
den en dat in October een vergadering
van de Socialistische Nationale Raad
uitspraak terzake zal moeten doen.
Populaire verwierp vanmorgen nog
door Guy Mollet gesuggereerde moge
lijkheid, met de- socialisten een nieuwe
meerderheid te scheppen, door socialis
tische aanvaarding der E.D.G.
Het is een bekend feit dat in de
S.F.I.O. diepgaand verschil van mening
heerst tussen vóór- en tegenstanders
van socialistische deelneming aan
regering. Wellicht zal de nieuwe ontwik
keling echter de leden van de U.R.A.S.
?n van dc A.R.S. (uit de Gaullistische
Partij voortgekomen), tegenstanders
van de E.D.G.er toe leiden hun houding
te herzien, om het huidige kabinet te
['.andhaven.
H.K.H. PRINSES WI IJl ELM IN A ont
vangt van het. kleindochtertje van de
roorzitter van de, thans Koninklijke,
Nederlandse Centrale Vereniging tot
Bestrijding van de Tuberculose, de 10-
HET WEER IN EUROPA
Rapporten van heden 7 uur
Voor de militaire rechtbank van Lyon
is een proces begonnen tegen voor
malige leden van de vroegere Duitse
geheime staatspolitie (Gestapo). die huu
standplaats te Chambery hadden. Aan
de beklaagden is ten laste gelegd:
moord, het gelasten van terechtstellin
gen zonder voorafgaand proces, plun
dering. diefstal en brandstichting.
A
jarige Fransje Westermann, een boeket
anjers bij haar bezoek aan het jubi
leumcongres van deze vereniging.
(Voor het verslag van het Koninklijk
bezoek zie men pag. 3, tweede kolom.)
Veel geheimzinnigs
over Bcria
Zowel het Spaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken als de Amerikaanse
ambassade te Madrid ontkennen iets af
te weten van een verblijf van cle voor
malige Russische minister- Bena in
Spanje. Men noemt de berichten hier
omtrent volkomen belachelijk.
Daar staat tegenover dat de Madri-
leense correspondent van het Franse
blad Le Monde schrijft, dat een million-
nair uit Nicaragua, Falie genaamd, heeft
verteld Beria in de omgeving van Mala
ga te hebben gesproken. Falia was. vol
gens de correspondent, de bron van het
bericht :n het Spaanse blad A.B.C.
Falla zou nebben verklaard nauwe
betrekkingen te onderhouden met de
Amerikaanse vice-president Nixon, Se
nator McCarthy en de directeur van de
San Diego Union, liet blad, dat het eer
ste met berichten over Beria's ontsnap
ping kwam. Beria, die zich zou schuil
houden in de havenplaats Torromolinos
bij Malaga, heeft Falla, volgens het be
richt van de correspondent, verteld, dat
hij (Beria) op 10 September met een
parachute in Spanje is geland. Zondag
avond heeft Falla, aldus Le Monde,, ge
tracht een onderhoud te bewerkstelligen
tussen generaal Franco en de directeur
van de San Diego Union. De directeur
zou een brief van Nixon by zich hebben.
In een afgelegen oase in de buurt van
de Perzische Golf is het tot een botsing
gekomen tussen twee groepen inheemse
soldaten, waarvan de ene partij pro-
Engels en de andere loyaal jegens Saudi
Arabië zou zijn.
Uit een voorlopig overzicht van.de
schade, die door ae recente aardbeving
in het district Paphos op het eiland
Cyprus ls aangericht, blijkt dat er 110
dorpen getroffen zijn, 1300 huizen zijn
vernield en 3500 ernstig beschadigd.
Station
Weer
A B
C
D
Helsinki
geh. hew.
NO
4
7
4
Stockholm
regen
ZO
1
17
0.6
Dslo
motregen
NNO
11
1
Kopenh.
regenbui
zzw
6
15
1
Amsterdam
licht bew.
z
17
11
Edinburgh
regen
VVZW
3
17
loonden
zw. bew.
windstil
17
o:i
Luxemburg
geh. bew.
ZZW
3
17
Parijs
Z
2
19
0
Bordeaux
zw. bew.
ZW
4
18
6
Trenoble
regen.
ON O
1
17
38
Mice
zw. bew.
N
2
22
0
Genève
i'go-en
WZW
2
21
6
Zürich
zzo
4
19
12
Locarno
regen
ON O
2
17
8
Berlijn
geh. bew.
ZW
2
22
0
Frankfort
z
2
21
0
Müriohen
geh. bew.
WZW
3
22
0
Wenen
mist
zzo
4
20
0
Innsbruck
w
2
'23
0
Rome
on bew.
windstil
Wm
A. windrichting: B. windsnelheid meter p.
sec.; C. max. temp. gisteren; Df neerslag
afgel. 24 uur in mm. (Alle gegevens voor
Amsterdam opgenomen op Schiphol.)
WATERSTANDEN
e waterstanden op de rivieren luidden
hedenochtend: Mannheim 1.94 0,04), Kaub
1.24 0,02), Trier 1.16 (onv.), Koblenz 1.29
0,03), Keulen 73 0,01), Ruhrort 2.60
(—0,05), Lobith 8,53 (onv.), Nijmegen 6.35
(onv.), Arnhem 6.73 0.02), Eefde 1.91
(onv.), Deventer 1.11 (+0,02), Namen la,
Plan te 1.41 (—0,01), Borgharen 39.20 0,10),
Belfeld 10.70 (—0,13), Grave 4.53 0,1S).
Bedreigde poldergebied geëvacueerd
T\E bewoners van de laaggelegen polders in de departementen la Manche en
Calvados in Normandië hopen dat, na een week van hard werken aan
de versterking van de verzwakte zeedijken, de springvloed van hedenmorgen
hun boerderijen en land niet zal kunnen bereiken. De boeren van Arguillon-
sur-Mer zijn minder optimistisch, hoewel zij er in zijn geslaagd een bres van
40 -meter, die de zee gisteren in hun zeewering heeft geslagen, voorlopig te
dichten. Dijkwerkers, boeren en vrijwilligers zijn er ook in geslaagd een
dijkgat van 110 meter te stoppen met zandzakken. Het bedreigde polder
gebied is geëvacueerd met het oog op het grote gevaar van hedenmorgen,
wanneer de springvloed op zijn hoogst zal zijn.
De dijkdoorbraken heb
ben geen slachtoffers ge-
eist, maar het stormweer
op zee wel. Drie zeelie
den verdronken toen een
huizenhoge golf hen en
de kapitein van hin
schip, het vissersvaar
tuig „Milo" overboord
spoelde op 400 mijl van
de kust. De kapitein, Jo
seph Thomas, kreeg ge
lukkig een vislijn te pak
ken, wat zyn redding be
tekende. Een orkaan
heeft gisteravond laat
drie Bretonse dorpen,
zwaar geteisterd. Daken
ver den afgerukt en kwa
men meer dan 100 meter
verder terecht, dikke bo
men sloegen tegen de
grond en stukken huis
raad lagen overal ver
spreid. De dorpen had
den het aanzien van te
?ij-n gebombardeerd, toen
de orkaan voorbij was
ïetrokken. Aan de over
zijde van het Kanaal, aan
Je kust van North De
ren, hebben de bewoners
van Lynmouth
het
kanaal van Bristol ang
stige momenten .gehad,
:oen uit zee aanstormen
de golven door haastig
opgeworpen barrières
van zandzakken heen-
braken en 150 meter ver
doordrongen in de stra
ten en het strandgebied
bezaaiden met rotsblok
ken en zeewier. Zij heb
ben inmiddels de zand
zakken-barrières weer
opgebouwd.
Toestand in Atjeh
VOLGENS een bericht van Antara
zijn in Atjeli 23 bendeleiders
gevangen genomen. Onder hen be
vond zich een persoonlijke koerier
an de leider van de Daroel Islam,
fCartosuwirjo. Ook wordt gemeld, dat
vliegtuigen in samenwerking met
landstrijdkrachten hoven Atjeh zijn
ingezet.
De Indonesische premier Ali Sastroa-
midjojo wilde gisteren, na met kabinet-
ministers de toestand te hebben bespro
ken, geen commentaar geven. Ook van
de zyde van de procureur-generaal en
van militaire zyde werd geen commen
taar gegeven.
Vice-premier Woagsonegoro, die uit
Medan in Djakarta terugkeerde, deelde
mede, dat in Atjeh enige bestuursambte
naren verdwenen zijn, onder wie Tengku
Daud Beureuh en drie andere districts
hoofden. Volgens Wongsonegoro is de
toestand in Atjeh niet zo ernstig, dat de
jstaat van beleg uitgevaardigd behoeft te
.vorden.
EEN EEKHOORNTJE is huisdier ge
worden van een familie te Leiden. Een
maand geleden heeft een zoon des hui
zes het hulpbehoevend het diertje
was toen nog maar enige dagen oud r+;
onder een boom gevonden en mee naar
huis genomen. Dank zij zyn goede zor
gen, bleef het diertje in leven en tharts
springt het door de kamer, klimt in de
gordijnen of zit rustig op tafel. Dat de
vinder dan de ogen wel van zijn boek
zal laten dwalen, ligt voor de hand. Van
de zomer wil men het diertje zijn vrij
heid hergeven. De winter zal het echter
nog in de huiselijke kring m,oeten door
brengen, want een wintervoorraad heeft
het niet kunnen aanleggen.
Kerkhof van dwergen in
Hongarije gevonden
Bij werkzaamheden voor het aanleg
gen van een weg in Zuid-Hongarije heb
ben enige arbeiders een groot aantal ge
raamten gevonden. De Hongaarse
Nieuwsdienst heeft meegedeeld, dat door
de kleine bouw van de skeletten, de ar
beiders dachten een kindèr-kerkhof te
hebben blootgelegd. Volgens oudheidkun-,
digen is het een kerkhof uit pl.m. 200 na
Christus van Szarmata-dwergen, die in
het begin van onze jaartelling ergens bij
de Donau leefden. De vondst van een
aantal Romeinse munten kan er op wij
zen, dat de dwergen handel hebben
dreven met Romeinen, die destijds ook
daar in de buurt hun nederzettingen
hadden. Ook heeft men enige paarlen
en overblijfselen van potten met voedsel
i bij de geraamten gevonden.
IN de huidige internationale situatie
zijn tal van onzekere factoren. De
neutralistische houding van sommige
Aziatische landen is ernstiger van aard
dan het weifelen van Frankrijk. In
West-Europa kan men ondanks alles wel
een kristallisatie verwachten, zij het niet
volgens de idealistische schema's van de
federalisten. Maar zwakker staat de
Atlantische wereld weer in het centrale
deel van Zuid-Europa, waar de kwestie-
Triest symbool is van moeilijkheden,
welke eerder zijn verscherpt dan ver
zacht. Het eigenlijke Triëst is in de tijd
van het Oostenrijk-Hongaarse rijk in
hoge mate een Midden-Europese haven
geweest. Na de laatste oorlog bleek het
moeilijk zijn status te bepalen. De stad
is door Brits-Amerikaanse troepen be
zet, om het toenmaals pro-Russische
Joegoslavië te verhinderen, haar in te
lijven. In 1948 hebben de V.S., Engeland
en Frankrijk haar in feite toegekend
aan Italië. Doch intussen is Belgrado
een bondgenoot geworden van het Wes
ten, en onlangs heeft de Amerikaanse
minister Dulles te kennen gegeven, dat
van een vaste belofte aan Rome niet
kon worden gesproken. Het is ook be
denkelijk, dat in Italië de Stalinisten en
de neo-fascisten gelijkelijk ageren tegen
Joegoslavië, en geen van beiden zijn zij
pro-Amerikaans. De Italiaanse premier
Pella heeft nu na felle verwijten over
en weer tussen Rome en Belgrado
voorgesteld een conferentie te doen hou
den van de drie genoemde Westelijke
.mogendheden met Italië en Joegoslavië.
Intussen poogt Rome zijn positie te ver
stevigen door twee bondgenoten van
Joegoslavië, namelijk Griekenland en
Turkije, voor zich te winnen. Vandaag
is de Griekse premier te Rome gearri
veerd.
MEN moet de psychologische gevaren
van dit spel niet onderschatten, ge
zien het nog nauwelijks overwonnen
wantrouwen tussen vroegere vijanden.
Belgrado en Athene stonden in de oor
log samen tegenover Rome, maar in
de naoorlogse periode hadden zij onder
ling heftige grensconflicten. Daarbij
komt de ongestabiliseerde toestand in
Oostenrijk, dat weliswaar anti-commu
nistisch is, maar dat de Russen tegemoet
komt in de hoop, van het grootste deel
der buitenlandse contröle te worden be
vrijd. Het is overdreven, te spreken van
een Oostenrijks „neutralisme", doch te
Straatsburg is dat woord reeds gevallen.
En ook Oostenrijk heeft grote belangen
bij de haven van Triëst. Vandaag komt
nu te Rome behalve de Griekse premier,
maarschalk Papagos, ook zijn minister
van Buitenlandse Zaken Stephanopoulos
aan, terwijl het Griekse koningspaar
met vacantie te Napels vertoeft.. Turkije
heeft Pella uitgenodigd, en de stafchef
van de Italiaanse luchtmacht vertoeft
reeds in Ankara. Inderdaad zijn Italië,
Griekenland en Turkije alle leden van de
Atlantische gemeenschap, waar Joego
slavië buiten staat. Het is geen wonder,
dat men te Belgrado zeer wantrouwend
oordeelt over de bedoelingen van Italië.
Men kan de kwestie-Triest vergelijken
met die van het Saargebied: zij is meer
symptoom van een bestaand 'wantrou
wen tussen gewezen vijanden, dan dat zij
op zichzelf zo belangrijk zou zijn. Het
gevoel speelt hier een grotere 'rol dan
het verstand, Het Westen heeft te doen
met een Joegoslavië, dat wordt gere
geerd door anti-Russisch geworden
communisten, en met een Italië, waar
liet slechts kan rekenen op een rechts
georiënteerde middengroep, bedreigd
door een sterke pro-Russische minder
heid. Het kan geen keuze doen, het
moet beide regiems steunen. Misschien
kan de haven van Triëst worden ge
ïnternationaliseerd en de rest van het
gebied worden verdeeld, met uitwisse
ling van bevolkingsgroepen. Een verder
doorzieken van het abces-Triëst zou het
Westen zeer kunnen benadelen.
Na de kabinetszitting van heden
middag. .waar Wongsonegoro verslag uit
bracht over de toestand in Atjeh, deelde
Sastroamidjojo mede. dat de situatie in
Atjeh momenteel geenszins slechter is
dan toen de ordeverstoringen begonnen.
De gevechten' kunnen begrensd worden
tot de plaatsen waar de opstandelingen
hun aanvallen hebben gedaan. De toe
stand is. nog moeilijk, maar hoopvol, al
dus de premier. Er zal naar worden ge
streefd onnodig bloedvergieten te voor
komen.
iet uit Atjeh afkomstige lid van het
parlement Zainal Barahudin noemde
voor de moeilijkheden in A'tjeh drie oor-
zaken: ontevredenheid over de aandacht,
lie de centrale regering aan het gebied
besteedt, fouten der overheidsapparaten,
die op aanwijzing van de voormalige feo
dale notabelen de uitvoerders va.n de so
ciale revolutie hebben vervolgd en ten
slotte het niet in vervulling gaan van de
wens, dat het gebied de status verkrijgt
van een daerah-istimewa (zelfbesturend
gebied).
De minister van arbeid prof. Zainal
Abidin is van mening, dat de moeilijk-
leden zullen kunnen worden opgelost,
ten eerste door het stopzetten der ver
volgingen en vrijlating der aangehoude
nen. Behalve hen, die zich aan misdaden
hebben schuldig gemaakt. Ten tweede
door te voldoen a an de wens tot vorming
ener daerah istimevva en tem derde door
aandacht te besteden aan de opbouw van
Atjeh.
Van de zijde van de Av.ros (Algemene
verenignig' van rubberplanters ter Oost
kust van Sumatra) werd medegedeeld,
dat op advies van de gouverneur van
Noord-Sumatra alle employe's van cle bij
'deze organisatie aangesloten onderne
mingen in Atjeh naar elder zijn overge
bracht. De vrouwen en kinderen waren
reeds enige dagen geëvacueerd.
Het personeel van die ondernemingen
is thans voorlopig voor een deel onderge
bracht in de vacantie-centra van Oost-
Sumatra: Brastagi en Prapat.
W eersverwachting
RUSTIG WEER
De Bilt verwacht tot Vrijdagavond:
Op de meeste plaatsen droog weer
met flinke opklaringen, maar in de
nacht en ochtend plaatselijk mist of
laaghangende bewolking. Vrij koude
nacht. Morgen overdag ongeveer de
zelfde temperaturen als vandaag.
Zwakke tot matige wind uit zuidelijke
richtingen. (Opgemaakt te 10 uur.)
Temperatuur te Amsterdam, heden aan
het IJ (kop Handelskade) 8.40 u., 10.9 °C.,
luchtdruk 1007.2 minibaren of 755.3 mm,
windrichting en -kracht Z.Z.W.-3, max,
temp. gisteren 17.2, min. temp. 9.9, neer
slag 10.9 mm.
Zon heden onder 1S.35. morgen op
((P 6.30; Maan morgen onder 9.56. op
IS.58. Laatste kwartier 29 Sept.
Gevolg van konijnenziekte
HOEDEN WORDEN
VEEL DUURDER
Dat de haarvilten herenhoed van ko
nijnenhaar gemaakt is, weten vele he
ren. Dat in een hoed ongeveer vier
konijnenvellen zijn verwerkt is minder
bekend. Tengevolge van de myxoma-
tose. de zo gevreesde konijnenziekte,
zijn honderden konijnen gestorven,
waardoor in de landen van de grootste
haarleveranclers, zoals Australië,
Frankrijk en België, de prijzen van het
haar de laatste maand met 50 procent
zijn gestegen. De hoeden zijn daardoor
schrikbarend veel duurder geworden, zo
deelt men van de zyde der Neder
landse hoedenfabrlkanten mede.
ZATF.RDAG
at
ss,
publiceren wij
van onze
Autobusdienst Amsterdam
Den Haag begint
19 October
De Nederlandse Spoorwegen zullen de
auto busdienst tussen Amsterdam en
Den Haag openen op Maandag 19 Oc
tober. Van 6.30 uur tot 23.00 uur zal een
halfuurdienst worden gereden. Op Zon
dagen zal om het uur een bus rijden
van Amsterdam van 8.30 uur tot 22.30
mn en een laatste rit om 23.00 uur en
,ni' rvn Maag- van '3 00 uur tot 23.00 uur.
