HILVERSUMS GROEI Critisclie commentaar EEN H0ÖGTEZ0N C O U Z Y Het stroomgat bij Ouwerkerk De Noordluollandse stadjes evenants c De schapen van de Yeluwe 5 NIEUWE ROTTERDAMSE COURANT ZATERDAG 5 SEPTEMBER 1953 Van onze oorrespondent te Utrecht Dezer dagen hebben de heren J. Matser, H. C. Smit en F. G. v. d. Smit te Hilversum een open brief gericht aan de gemeenteraad, waarin zij aanbevelen de gronden tussen Vreelandseweg, Raamweg en Loosdrechtse- weg, de z.g. Kerkegronden, die ten dele in hun bezit zijn, te bestemmen voor woningbouw. Zij betogen, dat het onjuist zou zijn vast te houden aan het uitbreidingsplan van 1935, dat in een crisistijd tot stand is gekomen en waarbij slechts ten dele de grote vlucht van het radio- en televisie wezen kon worden voorzien, terwijl men destijds moeilijk rekening kon houden met de enorme uitbreiding die talrijke industrieën zouden nemen, ondernemingen die men graag voor Hilversum behouden zou zien. Om nu met volledig behoud van het karakter van de stadskern (in feite dorpskern, daar Hilversum immers geen stadsrechten bezit) en het rijke natuurschoon rond deze kern. te streven naar opheffing van het huidige tekort van 4000 woningen, hebben zij door het ipgenieurs- en architecten bureau Op ten Noort Blvdenstein te Utrecht een plan laten ontwerpen, dat naar hun mening in korte tijd 3600 woningen zou kunnen doen verrijzen, waardoor 15.000 mensen, voor 't merendeel arbeiders en kleine middenstanders, zouden kunnen worden geholpen. Raad zal straks voor moeilijke taak komen te staan De schrijvers van de Open Brief, ge ven blijk, mannen met ruime blik te zijn, want zij pretenderen in genen dele dat hun plan het enige juiste zou zijn. doch zij menen wel dat het logisch zou aansluiten bij de reeds geprojecteerde bebouwing en dat op grond van-de hun verschafte gegevens van genoemd archi tectenbureau, geen betere bestemming aan de terreinen kan worden gegeven. Wettelijk beschermde gedeelten, natuur- rseervaten en gronden die om andere redenen van belang moeten worden ge acht, komen er niet in voor. Voor in dustriegebied lenen de Kerkelanden zich evenmin daar de gronden langs het ka naal en de haven nabij de Vreelandse weg, daartoe eerder geschikt zouden zijn. Ook voor agrarische doeleinden is de bodem niet bruikbaar (te schraal) en voor recreatieterrein, omvattende speel- en sportterreinen komt hij al evenmin in aanmerking, daar de kosten van aanleg en onderhoud zeer hoog zullen worden. De ontgravingen, benodigd voor de aan leg van enige nieuwe sportvelden voor de Hilversumse Mixed Hockey Club nabij de Bodemanweg zouden zulks be wijzen. Voorts hebben de Utrechtse deskun digen bij het ontwerp-plan rekening ge houden met de mogelijkheid tot aan sluiting van het ontworpen stratenplan aan het bestaande wegennet en tenslotte verdient vermelding dat zowel lage wo ningbouw als hoge is geprojecteerd. Niet de uitvoering van dit ontwerp op zichzelf is ons doel, zeggen de auteurs van de Open Brief, maar de be stemming van dit complex gronden tot bouwgrond in het belang van Hilver sum èn in het belang van de duizenden, die thans vergeefs uitzien naar een nor male en behoorlijke huisvesting plaats hunner inwoning. Burgemeester Boot geeft zijn visie Wij hebben over het bovenstaande de mening gevraagd van Hilversums bur gemeester en de heer Boot. die wij ai ja ren kennen als een voortvarend regent, ook toen hij nog burgemeester was van Edejbleek spoedig met zij:n ooordeel klaar. Het is niet onmogelijk, zei hij, dat het plan van de heren Matser. Smit en v. d. Smit nog dit jaar ter sprake zal worden gebracht bij de wijziging van het gehele uitbreidingsplan voor de ge meente. Een van de problemen, die niet voldoende zijn bekeken, meende de bur gemeester. was dat van de sportvelden. Al zouden de genoemde Kerkelanden minder geschikt zijn om als sportvelden te worden ingericht, daarmee is het vraagstuk van deze laatste niet opge lost. De terreinen grenzen bovendien aan het natuurgebied. Ik ben een hard nekkig voorstander van het behoud van natuurschoon en hoeveel huizen we ook zouden bouwen, daarmee lossen we nog het woningtekort niet op omdat er steeds meer mensen in Hilversum wil len wonen. Maar wel bestaat door een grote mate van woningbouw hel gevaar, dat het natuurschoon wordt aangerand. Vandaar dat er m.i. veel zelftucht no dig is om aan het heden de belangen van de toekomst (in casu de natuur) niet op te offeren. Dit betekent alle maal niet dat ik een tegenstander zou zijn van de oplossing in de Kerkelanden. maar wel, dat het gehele vraagstuk ern stig bekeken zal moeten worden in ver band met het bovenstaande. Het spreekt vanzelf, vervolgde burge meester Boot. dat met de natuurlijke groei rekening moet worden gehouden, doch ook dat we industrieën weren om de calamiteiten niet nog groter te ma ken. Los van de Kerkelanden acht ik het mogelijk, dat er toch nog een 20.000 j gehuisvest kunnen worden op de bestaande grond o.m. door een ver dichting van de bebouwing, die o.a. tot uitdrukking komt door op bepaalde plaatsen huizen met meer woonlagen neer te zetten, Met dit „meer" bedoel ik. dan tot voor kort gebruikelijk was. We hebben de burgemeester gevraagd welke terreinen hiervoor in aanmerking zouden komen en hij antwoordde: in het verlengde van de Amersfoortseweg, ten Noorden van de Noorder begraaf plaats en langs de Loosdrechtseweg. Wij willen dus het aangename wo nen handhaven in de tuinstad Hilver sum maar zeer nadrukkelijk het natuur schoon sparen. Er moet dus een ver schuiving naar andere delen van het land komen waar nog wèl ruimte is maar ik erken, aldus de heer Boot, dat. dit gemakkelijker gezegd dan gedaan wordt. Op onze vraag of een bebouwing met huizen van de Kerkelanden dan dit na tuurschoon zou schaden, zeide de burge meester tenslotte, dal dit weliswaar niet rechtsstreek het geval zou zijn, maar dat we toch .net een grensgeval te maken hebben, zodat een nauwkeurige studie aan een dergelijk besluit vooraf zal moeten gaan. En voor de sportvelden vallen er moeilijk andere gronden te vinden. Uit het bovenstaande zal duidelijk zijn geworden, dat de Hilversumse raad straks voor een moeilijke taak komt te staan en dat Salomo's wijsheid vereist wordt om deze .netelige materie op de juiste wijze op te lossen. Mevrouw de weduwe Berghuys- Velsheym heeft op het binnenplein van de kazerne in tegenwoordigheid van een gnoot aantal autoriteiten het bord onthuld, waarop de naam: Generaal- majoor Berghuys-kazerne, is aange bracht. De worsteling ran de W atèrstaut en de aannemers om de inlagedijk te dichten bij Schelphock aan de zuid kant van het hij de ramp van J Fe bruari zo ernstig getroffen Schouwen en de overwinning van de techniek op de elementen, hebben de Rotterdamse lekenleraar-kunstenaar K. v. d. Erve geïnspireerd tol deze tekening. J^EZER DAGEN lazen wij: „Neder land. en Australië streven ernaar op Nieuw-Guina weer de oude im perialistische weg te gaan bewande len." Dit waren geen woorden van de president van de republiek Indonesië. Het waren ook geen woorden van de heren Gortzak, Paul de Groot of andere vertegenwoordigers van de C.P.N. Wij lazen die woorden in de Chi cago Tribune. Het lijkt ons voor een Amerikaans blad hachelijk, din gen te zeggen die ook in D e Waar heid zouden kunnen staan. Maar neen, wij moeten eerlijk zijn en eraan toevoegen, dat de geciteerde zin onderdeel was van een betoog, waarvan een ander onderdeel de stelling iuas, dat de Ver. Staten Ne derland en Australië van de onder drukking hebben gered. Had het in De Waarheid gestaande redding zou stellig zijn toegeschreven aan het zegevierende Rode leger. Nu zullen wij de laatsten zijn ook maar iets te ontkennen of miskennen van de bijdragen,, die Advertentie HET BOEK Lr vandaag y OEN ik voor het eerst in Kenya kwam, wemelden de vlakten, voor zo ver het oog reikte, van wild. Ik heli op plekken waar nu steden zyn gebouwd op leeuwen gejaagd en ik heb olifanten ge schoten van de locomotief van de eerste trein, die door het land reed. In een pe riode van een mensenleven heb ik oerwoud zien veranderen in bouwland en kauniba- lenstammcn fabrieksarbeiders zien wor den''. Aldus zegt de in 1887 in Schotland geboren John Hunter, die zich al op jonge leeftijd in Afrika ds berocpsjager vestigde, het ergens in zyn thans by Schel- tens en Giltay onder de titel Oerwoud jager verschenen memoires. Hunter schiet ongetwyfeld beter dan hy schryft, maar hetgeen hy te vertellen heeft is zo boeiend, dat men dat al lezend spoedig vergeet. Op ongekunstelde wyze verhaalt hy ons van liet moeilijke en ge vaarlijke leven dat hij tientallen jaren als blanke jager heeft geleid, hoe hy in 1925 van het departement van de wildstand in Kenya de merkwaardige opdracht kreeg er voor te zorgen dat hel aantal leeuwen in drie maanden tot op de helft zou zyn teruggebracht. Hunter neemt ons mee op zyn vele tochten door liet oerwoud, o.a. als gids in dienst van dappere cn niet dappere cliënten. Hy is geen snoever, hoe groot zyn succes ook mag zyn geweest. Eerder is hij wat weemoedig over de ver anderingen welke liet land dat by by zijn komst woest aantrof in enkele decennia heeft ondergaan. „In zekere mate heb ik zelf tot die veranderingen bijgedragen want in opdracht van de regering heb ik gevaarlyke dieren uitgeroeid in «lie ge bieden. welke in cultuur gebracht moesten worden. Ik houd bet wereldrecord voor neushoorns en misschien ook voor leeu wen ofschoon we in myn tijd nog niet precies by hielden hoeveel we er scholen en ik heb meer dan veertien honderd olifanten geschoten. Maar ik void me ab soluut niet trots over die records. Het werk moest worden gedaan. Hoe vreemd het ook moge klinken, ik voelde altijd een diepe genegenheid voor de dieren, ook al moest ik ze schieten. Vele jaren bracht ik door met hei bestuderen van hun ge woonte en niet alleen om hen te doden maar ook omdat ik een oprechte belang stelling voor hen had". Een boeiend boek, rijk geïllustreerd, dat tal van interessante bijzonderheden ont hult over de psychologie van wilde dieren. MARMITE Het bekende gistproduct (sterk geconcentreerd) Onmisbaar in de huishouding Verbetert de smaak van Uw soepen, sausen en andere gerechten Het aangewezen product voor de bereiding van smakelijke sandwiches. (Zie recepten) Aanbevolen bij alle toestanden samenhangend met een tekort aan Vitaminen van de B-Groep Verkrijgbaar bij alle bekende comestibleszaken. Mackintosh Co - Amsterdam welke geallieerde mogendheid dm ook heeft geleverd tot de bevrijding van de onderdrukking. Wij menen overigens dat het goed is, zich ie hoeden voor eenzijdigheid. Want een zijdigheid impliceert miskenning. De strekking van het artikel in de Chicago Tribune was intussen nogmaals te belogen hoe prachtig het zou zijn als men Japans bevolkings vraagstuk oploste door Japanners naar Nieuw-Guinea le laten gaan. Het is een geliefkoosde stelling van hel Chicagose blad, dat, gelijk wij inder tijd hebben gereleveerd, vóór de oorlog al dat denkbeeld heeft ver kondigd. Het komt er nu op terug, omdat de Nederlandse pers er niet vriendelijk op had gereageerd, toen enige weken geleden de Japanse ko lonisatie op Nieuw-Guinea weer uit Chicago werd aanbevolen. Thans heet het, dat Nederland en Australië „blijkbaar onverschillig staan tegenover het feit, dat hun heerschappij over Nieuw-Guinea dit potentieel rijke en productieve ge bied steriel maakt." En verder: „De druk, die eens in Japan leidde tct armoede en oorlog, zou kunnen wor den weggenomen, indien Japan Nieuw- Guinea zou mogen koloniseren cn tot ontioikkeling brengen. Blijkbaar geven de koloniale eigenaars er de voorkeur aan stil te zitten in de verwachting dat er weer een Ameri kaanse redding zal komen indien het tot een uitbarsting komt,." Wij zijn geneigd dit wartaal te noemen en verder te volstaan met het Chicagose verschijnsel te signa leren. Het is altijd goed te weten, hoe men in bepaalde kringen over ons denkt. Waarbij wij er de nadruk op leggen, dat het niet zou aangaan de mening van de Chicago Tri bune generaliserend de mening van de Amerikanen te noemen. Herdenkingspostzegels stadion Suriname De postadministratie van Suriname heeft ter gelegenheid van de opening van het stadion te Paramaribo bijzondere postzegels met toeslag uitgegeven in de waarden van 10 cent (+5 cent), 15 cent (+7% cent) en 30 cent 15 cent) Sur. crt. De verkoopprijs in Ned. ert bedraagt resp. 0.30, 0.45 en 0,91. (Deze zegels zullen slechts t/m 30 Sep tember aan de verzamelingsloketten der postkantoren verkrijgbaar zijn). Advertentie De Koningin bezocht Kust en Branding HOEK VAN HOLLAND, 4 Sept. Van middag bracht de Koningin een bezoek aan Hoek van Holland, waar Zij werd verwelkomd door de wijkraadsvoorzitter, de h,eer D. v. d. Burg, en de voorzitter van het bestuur van de stichting Kust en Branding, de heer T. de Bie. H.M. bezocht eerst de wachtkamer van hel loodsoommissariaat, waar het voltalli stichtingsbestuur- en de bemanning van de reddingboot Jan Leis aanwezig wa ren. Ook maakte Zij kennis met de oudste redder, P. Hoogenraad. Terwijl de thee werd gebruikt gaf de heer F. Benningen, secretaris van de tentoon stelling Kust en Branding een inleiding over het geëxposeerde. Hierop volgde een rondleiding van meer dan een uur over de tentoonstelling. De bescherm- ■rouwe van de K.Z.H.R.M. liet zich uit- ■oorig voorlichten over de reddingsme- thoden en over de ramp van de Faustus. Tot grote verrassing van de bemanning van de Jan Leis begaf de Koningin zich hierna aan boord1 van de reddingboot waar Zij zich onderhield met de be- Tot slot varr het bezoek werd H.M. voor de Prinsesjes een geschenk over- Denkt am Uw gezondheid.] is een IDEAAL bezit. Zij geeft U en Uw kinderen gezondheid en levenskracht. Philips, Hanau, enz. yg JQ vanaf Prof. dr. ir. F. A. Heyn terug uit Amerika Dezer dagen is de Nederlandse atoom geleerde prof. dr. ir. F. A. Heyn van zijn reis door Noord- en. Zuid-Amerika, die hij voor een deel samen met prof. dr. Dorgelo maakte, in ons land terug gekeerd. Het voornaamste doel van de reis. wel ke prof. Heyn met prof. Dorgelo maak te, was de bestudering van het grootste instrument ter wereld voor atoomphy- sisch onderzoek, het cosmotron in het nationale laboratorium te Brookhaven. Het is het eerste dat in werking is en de Delftse hoogleraren hebben er dan ook rijke ervaringen kunnen opdoen, waar van zij kunnen profiteren bij de bouw van een gelijksoortig apparaat, dat op het terrein van de afdeling electrotech- niek aan de Kanaalweg te Delft in aan bouw is. Er wordt in DeLft hard aan het cosmotron gewerkt, maar het zal nog wel een paar jaar duren alvorens het voltooid is, De werkzaamheden aan het cosmotron vormen een schitterend studieobject voor de studenten. Bij de bouw wordt gebruik gemaakt van de inlichtingen, welke men in Amerika heeft gekregen. 3 De dienst dijkherstel droogmaking' Schouwen en Duiveland deelt mede, dat de tegenslag, ondervonden bij het dichten van het laatste stroomgat (te weten het Oostelijke gat) bij Ouwerkerk genoopt heeft het oorspronkelijk dich tingsplan te herzien in dier voege, dat er voorlopig van wordt afgezien het gat. waar de tegenslag werd onder vonden, te dichten. Besloten is eerst de nieuwe afsluiting nabij de oorspronke lijke dijkdoorbraak tot stand te bren gen. waarna het eerstgenoemde gat, dat dan stroomloos zal zijn geworden, kan worden gedicht. Met de reeds aan gevangen uitvoering van dit herziene plan zal een tijdsduur van anderhalf tot twee maanden zijn gèmoeid. handigd, bestaande uit enkele zijden hoofddoeken. De schooljeugd' werd hierna voor het lange wachten beloond, want H.M. passeerde van dichtbij de kin deren. en ging vervolgens naar Soestdijk terug. Streven naar een plaats onder de zon Van onze correspondent le Alkmaar. TAE TIJDEN mogen veranderen, zo- als ze willen, ieder probeert op zijn wijze er het zijne van te krijgen. Dat geldt niet alleen voor mensen, het geldt ook voor gemeenschappen: steden, stadjes, dorpen. Zoals er ge lukkige stervelingen zijn aan wie dat gene, wat wij welvaart plegen te noe men, als het ware achterna wordt ge dragen, zo zijn er ook plaatsen, die nauwelijks moeite behoeven te doen om de bedrijvigheid, waarop ze zc gesteld zijn, naar zich toe te trekken. Andere hebben het moeilijker, maar zien hun pogen toch met enig succes bekroond, bij enkele gaat het in het geheel niet. De Noordhollandse stadjes ontleenden an oudsher hun betekenis allemaal me de aan het feit, dat ze de marktplaat sen waren. Voor de kuststadjes kwamen daarbij natuurlijk oorspronkelijk ook handel en scheepvaart. Die echter ge raakten al enige eeuwen geleden in ver val en wat overbleef waren de markten, die ze bleven maken tot het centrum van het omringende platteland. In de dagen, waarin deze markten een Advertentie Geslaagd dank zij.. Bekende schriftelijke cursus HILVERSUM DOOR JAN VAN LUMEY I. GRUWELSPROKE 31. „Van wie hebt u mijn adres gekregen?" vroeg Bolsing. Karei noemde de naam van een vroegere ille gale werker, van wie hij zich herinnerde, dat hij met Bolsing bevriend was geweest en die later werd gearresteerd. „Wij hebben een tijdlang in hetzelfde kamp ge zeten. Het was een genoegelijke periode. Hij vertelde mij alles over u en uw werkzaamhe den." „Je referenties zijn goed", lachte Bolsing. „Ik kan je wel gebruiken.' En spontaan stelde hij voor, dat Karei bij hem zou komen inwonen en zijn gastvrijheid genie ten zou. In ruil daarvoor moest hij enige dien sten bewijzen aan de ondergrondse. ,,'t Is merkwaardig", sprak Bolsing na een poos, alsof hij meende zijn hartelijkheid nader te moeten verklaren. „Je doet mij enigszins den ken aan een overleden vriend van mij." „Wie bedoel je?" vroeg zijn bezoeker en er flakkerde een wonderlijk licht in zijn ogen. „Mis schien ken ik hem." „ïk vrees van niet", schudde Bolsing het hoofd, „Hij heette Karei, net als jij. Een der weinigen van mijn groep, die helaas werd gefusilleerd." Plotseling stond hij op en begon heen en weer te lopen. ,.'t. Is nu de tijd niet om te treuren over onze gedode makkers. Maar soms kan ik het moei lijk verkroppen, dat juist hij het offer moest wor den van de waanzinnige toestand, waarin wij op het ogenblik verkeren." Sindsdien was Karei begonnen te twijfelen. Hij kon het zich niet indenken, dat iemand, die van een zo oprechte droefenis getuigde, hem verra den zou hebben. En tegelijkertijd herleefde zijn vroegere vriendschap. Opnieuw koesterde hij een stille bewondering voor hem, die zo kalm en zelf verzekerd zijn taak vervulde, die nimmer afdwaal de van het eenmaal gestelde doel en die weife laars en wankelmoedigen met telkens nieuwe kracht te bezielen wist. Bolsing van zijn kant was bijzonder ingenomen met zijn huisgenoot. Zoals een man van de praktijk soms zich aangetrokken voelt tot de daad loze dromer, die hij niet begrijpt, zo betekende deze onbekende voor hem een probleem, dat hem prikkelde en om een oplossing vroeg. Hij merk te, dat Karei eenzaam was en ergens leefde in een aparte wereld, waar niemand hem berei ken kon. Ook merkte hij, dat zijn verstrooidheid voortdurend erger werd en een enkele maal ver bijsterende vormen aannam. Om hem uit zijn afzondering naar buiten te lokken en onder de mensen te brengen, introduceerde hij hem bij sommige illegale werkers, die hij tevoren om trent zijn toestand had ingelicht. Herhaaldelijk verzon hij lichte, onbetekenende opdrachten om hem.' te doen beseffen, dat hij tegenover de gemeen schap verantwoordelijk was en zijn bijdrage moest leveren voor de bevrijding van het land. Maar toen zijn bemoeiingen zonder resultaat bleven, besloot hij ingrijpender maatregelen te treffen. Op een middag nam hij Karei mee naar een kleine besloten vergadering, waar de moge lijkheden van een brutale opzienbarende stunt besproken zouden worden. Amelie was laat die dag met de lunch. De hele ochtend had zij boodschappen gedaan. In allerlei winkels was zij genoodzaakt geweest naar toi let-benodigdheden te vragen en overal was zij met een schouderhalen afgewezen door de winkelier. Wat kleding betreft, werd de toestand hopeloos. Uren moesten er verbeuzeld worden om een bepaald artikel te bemachtigen. Hoe kon een ener gieke vrouw nog tijd overhouden voor ernstige bezigheden, wanneer haar kostbaarste ogenblik ken door zulke frivoliteiten in beslag werden ge nomen? Het was nu al twee uur geworden. En zij had een verschrikkelijke honger. Terwijl zij staan de een paar boterhammen at en een kop nage maakte koffie dronk, nam haar opwinding toe. Zij wist, dat er door Bolsing een geheime ver gadering was belegd. Wat er behandeld zou wor den, kon zij niet vermoeden. Maar het ergerde haar, dat zij niet was uitgenodigd. Natuurlijk betrof het weer de een of andere gevaarlijke on derneming, waarvan vrouwen werden uitgeslo ten. Zij had er genoeg van om persoonsbewijzen te vervalsen en onderduikers aan distributiebe scheiden te helpen. Wanneer het haar niet werd toegestaan bij overvallen mee te doen, zou zij... Nu ja! In elk geval zou zij de bijeenkomst be zoeken en grondig haar mening zeggen. Ver velend alleen, dat het zo laat was geworden. De besprekingen moesten al begonnen zijn. Haar komst wekte bevreemding, daar zij niet werd verwacht. Niettemin werd zij vriend schappelijk ontvangen en werd er onmiddellijk naast Bolsing een plaats voor haar ingeruimd. Eerst toen zij gezeten was, ontdekte zij de vreemdeling en wierp een vragende blik op haar buurman. „O ja! Ik heb jullie nog niet aan elkaar voor gesteld", zeide Bolsing. „Dat is Karei. Ik heb hem aangeworven. Hij is betrouwbaar en je kunt in zijn bijzijn alles vertellen, wat je wilt." Amelie knikte de onbekende toe en begon een ijverig betoog ora haar aanwezigheid te verkla ren. (Wordt vervolgd.) vanzelfsprekendheid waren, werd dat wellicht niet in sterke mate gereali seerd. Dat werd echter anders, toen de ze markten, de een na de ander, begon nen te verdwijnen. Een halve eeuw ge leden waren er in Noord-Holland nog tien kaasmarkten, die. op de Alkmaarse na, alle zijn verdwenen. En de Alkmaar- se is meer folklore dan markt. Van de veeAarkten is alleen die te Purmerend nog belangrijk. Daarnaast is van bete kenis de slachtmarkt, die iedere Maan dagmorgen te Alkmaar wordt gehouden, terwijl de derde nog bestaande vee markt, die te Schagen, zich moeizaam weet te handhaven en meer en meet uitgroeit tot een beurs. Zaadmarkten, zoals er vroeger waren, bestaan niet meer. Dit verdwijnen van de markten was een tegenvaller van betekenis en brak een tijd aan, waarin de stadjes langs de Zuiderzee met recht dode stad jes mochten worden genoemd. Evenwel ze wilden niet dood zijn, zo min als de stadjes, die meer landin waarts lagen. En ze stelden zich te weer om datgene te bemachtigen, wat de be drijvigheid binnen hun oude wallen zou verhogen en wat hun aanzien kon ver groten. In de eerste plaats ging hun streven er daarbij naar uit om te blijven wat ze altijd waren geweest: het middelpunt van hun omgeving. De oplossing werd gevonden in tweeërlei richting. De mid denstand wist zich zodanig te ontwikke len, dat er een geregelde trek bleef van' het platteland naar de steden, ook al was de markt niet meer de directe aan leiding voor de bewoners uit de streek om er heen te gaan. Daarnaast zagen de gemeentelijke overheden het middel in scholenbouw. Vooral na de oorlog re zen scholen van allerlei soort als pad destoelen uit de grond. Gymnasia en ly cea, ambachtsscholen, landbouwwinter- scholen. tuinbouwscholen. V.G.L.O.- er B.L.O.-scholen, handelsscholen en u.l.o.- scholen ontstonden in de plattelandsstad jes en boden met recht voor elk wal wils. Iedere morgen vloeit een stroom van jongelui naar de stadjes en bij de gemeentebesturen zit daarbij de gedach te voor: wanneer ze zich eenmaal heb ben gewend om hier te komen, dan zul len ze dat ook in later jaren wel blijven doen. Daarnaast dromen alle stadjes van vreemdelingenverkeer en van industrie vestiging. Voor wat het vreemdelingen verkeer betreft, willen ze dat eigenlijk maar half weten. Ze zijn doodsbenauwd, dat ze te veel zullen worden beschouwd als alleen maar museum. Juist omdat ze zich mogen verheugen in een betrekke lijke rijkdom aan monumenten uit het verleden vrezen ze. dat de wereld zal denken, dat ze niets anders te bieden hebben dan fraaie oude gebouwen, schilderachtige grachtjes, wallen met poorten, bastions, kruithuisjes en wat er verder komt kijken. Met het vreemdelingenverkeer intus sen gaat hel merkwaardig goed. De Alk maarse kaasmarkt. de overblijfselen van de rijke Flevische cultuur werken blijkbaar op het romantische gevoel de vreemdelingen en oefenen een ma gische aantrekkingskracht op hen De industrievestiging verloopt over het algemeen minder goed. En omdat de mens gewoonlijk het meest haakt naar datgene, wat niet voor hem schijnt te zijn weggelegd, wordt hierover het meest gesproken, worden hiervoor ook de meeste kosten gemaakt. In de regel echter met het minste succes. Alles bijeengenomen gaat het de Noordhollandse plattelandsstadjes niet slecht. Het enige wat niet lukt is te wor den opgenomen in de industriestad Hol land. Intussen komen er meer en meer mensen, die van oordeel zijn. dat het gelukkig is. dat er ook nog streken zijn. die niet verindustrialiseren en dat de stadjes hun taak rijkelijk hebben ver vuld. wanneer ze zich weten te handha ven als centrum van een welvarend plat teland. TYe mogelijkheid bestaat dat de Ve- luwe zijn kudde van honderdvijftig schapen kwijt raakt. Er zijn namelijk moeilijkheden gerezen tussen de herder van de kudde, Jacob Mouw, en Staats bosbeheer, Sinds verleden jaar dwaalt de kudde over de „grote, stille heide" rondom Apeldoorn. Op initiatief van de Stichting Natuurbeschermingswacht Apeldoorn en Staatsbosbeheer en met medewerking van het gemeentebestuur werd de kudde ruim een jaar geleden gevormd. Mouw werd bereid gevonden zijn eigen kudde zeventig schapen aan te houden en te weiden samen met die van de Natuurwacht. De herder heeft nu te kennen gegeven zijn aan deel aan de kudde van de hand te wil len doen, omdat Staatsbosbeheer de aan hem gedane belofte. een tweede schaapskooi in te richten en de be staande in Hoog Buurlo te restaureren, niet gestand doet. Maar volgens ir. F. Wessels, houtvester van Staatsbosbe heer. is van een dergelijke belofte even wel nooit sprake geweest. Men was het er verleden jaar wel over eens dat de huisvesting van de schapen verbeterd zou moeten worden. De dieren vertoeven 's nachts in een bouwvallige kooi van Staatsbosbeheer, De kooi moet worden gerestaureerd, op korte termijn zeLfs, en bovendien zou een tweede nodig zijn, om het aantal schapen, dat te gering is om rendabel te zijn. op tweehonderdvijftig te kunnen brengen. Volgens de herder heeft Staats bosbeheer hem toegezegd, dat een oude kooi in de nabijheid zou worden opge knapt. Dit is inmiddels ook geschied, doch toen bleek tevens dat Staatsbos beheer de schaapskooi uitsluitend wilde gebruiken als bergplaats van gereed schappen en als schaftlokaal voor zijn arbeiders. Reden waarom Mouw zijn besluit nam. Als hij hieraan blijft vast houden moet de Natuurwacht zijn scha pen verkopen, want een kudde zonder herder is niet mogelijk. Een andere herder, is aldus het bestuur van de Natuurwacht nergens te vinden. De ge meente Ede heeft indertijd al besprekin gen met Mouw gevoerd om de kudde naar daar te krijgen, hoewel intussen ook de Apeldoorners niet stilzitten. Wel licht zou de kudde kunnen weiden op de Loenense heide, als pogingen om een financieel betere oplossing te vinden niet zouden slagen. Trekt Mouw er met zijn schapen tussenuit en wil de Na tuurwacht zijn kudde gesteld dat er een plaatsvervanger voor Mouw te vin den was toch in stand houden, dan zal dat voorlopig enige duizenden gul dens moeten kosten. Prachtig vee op de provin ciale fokdag te Hoorn Van onze correspondent te Alkmaar De Noordhollandse veefokkerij heeft op de Donderdag te Hoorn gehouden provinciale fokveedag haar beste been tje voorgezet. Er was veel zeer fraai vee. De oudere rubrieken waren niet minder dan in het vorige jaar, de jon gere echter stonden op een peil, dat dat van 1952, naar het ons voorkwam, overtrof. De voorzitter van de Bond van Rund- veefokverenigïngen in Noord-Holland had er bij de opening al op gewezen, dat dit jaar in het bijzonder was gelet op de uiervorming, een uiterst belang rijk onderdeel, waaraan vroeger mis schien wel eens te weinig aandacht was besteed. Dit was te merken. Dieren met minder goed gevormde uiers zag men niet. Dat het jonge vee krachtig in opkomst is. bleek bij de keuringen om de kam pioenschappen. De oudere koeien moes ten hier geheel de vlag strijken voor de jeugd. Kampioene van de koeien werd Emma 26, eigenaar wed. D. Ruy- ter uit Nibbixwoud, reserve-kampioene Friesje 61, eigenaar R. Bakker uit Ven huizen. Deze beide koeien zijn ongeveer 4Vk jaar oud en ze ontliepen elkaar wei nig. Ze kwamen beide uit in dezelfde rubriek van derdekalfskoeien, waar ze respectievelijk IA en 1B werden ge plaatst. Bij de kampioenskeuring liet Friesje 61 echter alle andere la-koeien achter zich. Bij de stieren wist Ceres van Blok land zich als kampioen te handhaven. Voor het eerst sedert lange tijd had hij echter zware concurrentie. Zijn zwaarste tegenstander was zijn zoon Ceres van Cruysoord, een fraaie 2li- jarige stier, die we nog wel eens met de hoogste eer zullen zien gaan strij ken en die nu reeds zijn vader het vuur na aan de schenen heeft gelegd. Het algemene oordeel over deze keu ring kan geen ander zijn, dan dat de Noordhollandse fokerij zich krachtig blijft ontwikkelen. Agrarisch welvaartsplan in Brabant Productiemogelijkheden in studie Van onze correspondent TILBURG, 5 Sept. Er is thans een begin gemaakt met de werk zaamheden voor de opstelling van een provinciaal agrarisch welvaarts- plan in Brabant, door het Econo- misch-Technologisch Instituut in dat gewest te Tilburg. Uiteraard zijn op de welvaart ener agrarische bevolking in een bepaald ge bied vele economische en andere facto- van invloed. Gedacht moet worden allereerst aan het prijsniveau en ver volgens aan de omvang en de techniek der productie- en allerlei andere om standigheden. die mede het geheel van het vraagstuk bepalen. Een politiek van het kunstmatig omhoog houden der prij zen moet worden afgewezen, omdat z( generlei waarborg biedt voor een blij vende gezonde toestand. Meer betekenis daarentegen heeft een beleid, dat ge richt is op de verbetering van de pro ductietechniek. Onderlinge samenwer king en overheidshulp is daartoe echtel „conditio sine qua non". Door de zeer geringe opname-capaci teit van de landbouw zal evenwel een groot deel van de agrarische bevol kingsaanwas werkgelegenheid dienen te vinden in andere sectoren van het eco nomische leven, dan wel moeten emigre ren. Van de andere kant is het weer voor de verdere industriële ontwikkeling in Brabant een levensvoorwaarde, dat aan de stroom van ongeschoolde arbeiders uit de landbouw paal en perk wordt gesteld. Zonder dat men de beschikking heeft over gespecialiseerde, zeer bekwa me vakarbeiders, zal immers de indus trialisatie-politiek in de verschillende delen dezer provincie niet kunnen sla gen. Het doel nu van het agrarische wel vaartsplan is het verschaffen van in zicht in de hoedanigheid van de be langrijkste productie-omstandigheden in dit gewest, als de grootte der bedrijven, de verkaveling en agrarische ontslui ting, de verkeerssituatie, de financie ring der landbouwbedrijven, de arbeids voorziening, de afvloeiing van jonge boeren, beroepskeuze-voorlichting, land en tuinbouwonderwys e.d. Het E.T.I. is bezig over al deze onderdelen rapporten op te stellen.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 1