NIEUWE APELDOORNSE
COURANT
Laatste dijkgat bij Schelphoek thans
door caissons gedicht
Perzië hervat besprekingen
met Engeland
Watersnoodschade hoger
dan geraamd was
Bloedige botsing te Angers (F.)
tussen politie en stakers
Gelders
Dagblad
Vrijdag 28 Augustus 1953
50e Jaargang
No. 16458
Abonn. 47 ct. p.w., 6.10 p.kw. Losse numm. 15 ct. Advert.: p. mm.
"8*118 ct. „Kleine" adv. van huishoudelijke aard van 15 regels
f 2.25 cont., elke reg. meer 45 ct. Ingez. med. 3 maal het tarief.
Uitgave Wegener's Couranten Concern N.V. -Dir. J. G. C. Wegener
Redactie-raad: J. C. Rugaart en G. Spanhaak. Bur.: Kanaalstr. 8,
Apeldoorn. Telefoon: Dir., Red. en Adm. 6944 (4 lijnen). Giro 1418
De zee gierde, de mannen zwegen
Met droogpompen zal waarschijnlijk over
een maand begonnen kunnen worden
(Van onze speciale verslaggever)
ZIERIKZEE. De zee is op Schouwen krijgsgevangen. Wild rukte het
water aan de nog broze ketting van caissons. Het gierde en brulde in de
reten tussen deze betonnen gevaarten, maar uur na uur wordt die tegen
stand minder. Schouwen is uit zijn klauwen.
Wild en rauw gilden de fluiten der vele scheepjes de victorie van een
stuk menselijke triomf op het woelige water uit. Niet langer zal de zee
aan de vruchtbare gronden van Schouwen knagen, niet langer zullen de
duizenden verdrevenen uit dorpen en hoeven behoeven te twijfelen. De
zee is krijgsgevangen op Schouwen, het water zal met sluizen en pompen
worden uitgebannen. En dan zal, wellicht omstreeks Nieuwjaar, het leven
in dit 9000 ha grote, zo gruwelijk geteisterde gebied, zijn rechten moeizaam
kunnen gaan hernemen.
Over ongeveer een maand zal men waarschijnlijk met pompen en
spuien kunnen beginnen. Weer vier weken nadien zal het wellicht
mogelijk zijn de wegen te herstellen en de sloten weer open te maken,
waardoor de rest van het water zal kunnen wegvloeien. Dan pas kan het
eigenlijke herstel, voornamelijk landbouwherstel en wederopbouw,
beginnen, een arbeid, die naar officiële schatting enige jaren kan duren.
nieurs, de ambtenaren, de aannemers,
de adviseurs, schippers en maats en
journalisten. Het was gelukt
En terwijl der traditie getrouw de
vlootfluiten krijsten en gierden, zwe
gen de mannen.
Door het oog van dc naald.
Tot driemaal toe zijn de ontwer-
pers en uitvoerders van het Schou-
wen-Duivelandse dijkherstel door het
oog van de naald gekropen. Prof. ir
J. T. Thijsse vertelde, dat men met
het sluiten van de Klompengeul en
de Gemene Geul met grote caissons
geen dag langer had mogen wachten.
Berekeningen hebben bewezen, dat
anders de in de geulen liggende
Door oog van de naald
Aan de Schelphoek is de laatste
weken vrijwel dag en nacht ge
zwoegd. Na de ongemeen gevaarlijke
sluiting van de Gemene Geul en de
Klompegeul is men snel caissons
gaan plaatsen, tenslotte zelfs het
recordaantal van 460 op één dag.
De 7,5 meter brede, 11 meter lange
en 2 tot 3 meter hoge caissons wer
den bij vieren en zessen gekoppeld,
aangevaren en tot zinken gebracht.
Zo groeide deze inlaagdijk snel bo
ven water. Slepers brachten, met
bakken vol, steen en klei aan. Rus
teloos verzwaarden de geweldige
kranen, reuzengreep na reuzengreep,
de slechts luttele decimeters boven
de vloedlijn uitstekende caissonlinie.
Totdat dan gisteravond het grote
ogenblik was aangebroken om de
laatste elementen in te varen. Tegen
de kentering van vloed naar eb
het was merkwaardigerwijs weer
springvloed, net als op 1 Februari
werd het vrijwel windstil. De zons
ondergang was helgeel tegen grijs
witte stapelwolken. Zwart lagen de
silhouetten van schepen tegen het
donkergrijze water.
Niemand maakte onnodig geluid.
Slechts het nijdige puffen van sleper-
tjes, het ratelen en rammelen van
kettingen, het bonken van snelle
mannenstappen op grote ijzeren pon
tons en het gegier van commando
fluitjes accentueerden de gespannen
aandacht van de honderden werkers
en belangstellenden op de schepen,
pontons en boten.
De caissonelementen lagen met ta
kels aan zelfveranke.rende pontons
vast. Ongeveer kwart over zes begon
men deze caissons af te vieren. De
grauwe gevaarten, elk 66 m lang,
werden door de vloedstroom en met
behulp van kleine slepers langzaam
naar hun plaatsen gedreven. De
wilde zee, zij het nog met broze mid
delen, was weer krijgsgevangen.
Ontroerd stonden daar al die harde
polderjongens, de technici en inge-
De eerste paal in de grond voor hel
Tuindorp Geuzenveld te Amsterdam.
Met assistentie van een heier wordt
door de minister van Wederopbouw en
Huisvesting ir H. D. J. Witte, de eerste
paal voor de woningbouw in de grond
geheid.
Marokko niet in de
Veiligheidsraad
NEW-YORK. De vertegenwoordi
gers der Verenigde Staten en van
Groot-Brittannië in de Veiligheids
raad hebben verklaard tegen het
op de aganda vermelden van het
punt Marokko te zullen stemmen.
Daarmee is het uitgesloten, dat deze
kwestie op de agenda komt.
Vijftien Aziatisch-Arabische landen
hadden de raad verzocht zich met
de toestand in Marokko, die h.i. een
bedreiging is van de internationale
vrede en veiligheid, te willen bezig
houden.
Vertegenwoordigers van staten
leden der Arabische Liga en van
Aziatische landen hebben, na een
niet-officiële bijeenkomst in het ge
bouw der Indonesische ambassade te
Cairo, een bekendmaking uitgege
ven, waarin zij onder meer zeggen,
dat „positieve" maatregelen zullen
worden genomen om de Marokkanen
te steunen".
voorzieningen door de zee vernield
zouden zijn en dat veel werk ver
geefs zou zijn geweest.
Betreffende Duiveland werd ge
zegd, dat het westelijke stroomgat
van de Vierbannenpolder onder
Ouwerkerk nog op het nippertje is
dichtgekomen.
Het oostelijke gat bij Ouwerkerk
biedt maar een trieste aanblik. Des
kundigen weten op het ogenblik niet,
hoe lang men nodig zal hebben om
dit zeer kwalijke gat te sluiten. De
gedachten variëren van drie tot acht
weken.
Olie-kwestie
Schuld bedraagt twee
milliard gulden
CAIRO. Generaal Zahcdi, de Per
zische premier, heeft bekend ge
maakt, dat hü in dc tweede helft
van September besprekingen met
Groot-Brittannië zal gaan voeren over
de oliekwestic.
In een vraaggesprek verklaarde dc
premier, dat dc onderhandelingen zul
len worden gevoerd op basis van de
olic-nationalisalicwct, die was goed
gekeurd door de Madjlis (de Perzische
Tweede Kamer) en dc Sjah.
Kasjani, dc voorzitter van dc fana
tiek Mohammedaanse Liga, verklaarde
zich tegen hervatting van de diploma
tieke betrekkingen met Engeland, o n-
dat de Britse politici geen goede be
doelingen ten aanzien van Perzië heb
ben en geen vriendschappelijke ge
voelens koesteren.
In een radiotoespraak had dc Per
zische premier eerder verklaard, dat
Mossadeq Perzië naar een bankroet
had geleid. De vorige regering had een
binnenlandse schuld nagelaten van
17.705 milliard rials f 2 milliard).
In een boodschap aan de Sjah, ter
gelegenheid van diens terugkeer in
Perzië heeft president Eisenhower
hem gelukgewenst cn hem de beste
wensen doen toekomen voor zijn stre
ven om voor het Perzische volk wel
vaart en onafhankelijkheid te ver
zekeren. De boodschap was enkele
dagen geleden door de Amerikaanse
ambassadeur te Teheran aan de Sjah
overhandigd.
Wapens gevonden.
De politie te Teheran zet de actie
tegen de communisten nog voort. Don
derdag werden weer drie communis
tische schuilplaatsen gevonden waarbij
een grote hoeveelheid explosieven en
wapenen in beslag werd genomen.
Sinds Dinsdag zijn reeds 12 vracht
auto's met communistische boeken
en vlugschriften verbrand. Volgens een
Perzisch dagblad sneed een woedende
menigte een communist die pamfletten
wilde verspreiden, de oren af.
Volgens hetzelfde blad is Woensdag
de vooraanstaande Perzische commu
nist Bahar aangehouden in een huis,
Weer zuiveringen in
Rusland
LONDEN. Radio-Moskou heeft mel
ding gemaakt van een aantal wijzigin
gen in het bestuur der Russische repu
bliek, de grootste der in de Sovjet-Unie
verenigde „socialistische republieken".
Reeds was gemeld, dat Tsjernpesof
in November jl. was vervangen door
Poesanof. Thans wordt medegedeeld
dat de drie vice-premiers Bessonof,
Prokofijef en Proferansof zijn vervan
gen door Maslof, Alekhin en Ivanof.
Voorts is Lobansof tot eerste vice-
premier benoemd.
De Opperste Sovjet der Russische
republiek heeft de benoemingen, even
als de begroting voor 1953, goedgekeurd.
„President" Robert blijft
in arrest
MAASTRICHT. De raadkamer van
de rechtbank heeft bij het verstrijken
van de eerste termijn van het bevel
tot bewaring van Robert Lombert de
door de economische officier van Jus
titie gevorderde verlenging van het
bevel tot gevangenhouding terzake van
verdenking van een economisch delict
(overtreding deviezenbesluit 1945) af
gewezen.
Daarna heeft de officier van Jusitie
aanleiding gevonden L., verdacht van
oplichting van zijn medetochtgenoten
op het luxeschip Prins Robert in voor
lopige hechtenis te stellen. De rechter
commissaris heeft daarop geweigerd
een bevel tot bewaring af te geven.
Van deze beschikking is de officier in
appel gegaan bij de rechtbank, welke
de beschikking van de rechter-com-
missaris heeft vernietigd en alsnog
een bevel tot bewaring tegen L. heeft
afgegeven.
Minister Drees en
Algera op reis
Invitatie van Zuid-Afrika
's-GRAVENHAGE. - Officieel wordt
medegedeeld, dat de regering van
Zluid-Afrika de minister-president dr
W. Drees en de minister van Verkeer
en Waterstaat mr J. Algera, heeft
uitgenodigd met de eerste vlucht, wel
ke de K.L.M. met een der nieuwe
Super-Constellations begin September
naar Zuid-Afrika zal maken, een be
zoek aan dit land te brengen. Beide
ministers hebben de uitnodiging aan
vaard. De minister-president heeft
daarbij echter het voorbehoud ge
maakt, dat hij van de reis zal moeten
afzien indien zich kabinets- of parle
mentaire werkzaamheden mochten
voordoen, welke zijn aanwezigheid in
die periode in Nederland vereisen.
\vaar de politie bij onderzoek voorla
Russisch geld, een automatisch pistool
en een hoeveelheid diplomatieke pas
poorten aantrof. Bij invallen elders
werden 200 anti-tankgranaten cn ver
scheidene dozen dynamiet gevonden.
De politie heeft later meegedeeld,
dat Bahar was gevonden tijdens een
onderzoek naar de schuilplaats v.m
de voormalige minister van Buiten
landse Zaken, Fatemi, die sedert de
opstand van verleden week is ver
dwenen.
In Londen meent men algemeen,
dat hervatting der oliebesprekingen
dient 1c worden voorafgegaan door
hervatting der diplomatieke betrekkin
gen, die verleden jaar door Mossad q
werden verbroken.
Geen belastingverhoging
DEN HAAG. Naar het zich laat aanzien zal de werkelijke schade,
veroorzaakt door de watersnoodramp, hoger zijn dan liet aanvankelijk
geraamde bedrag van 1' 860 millioen. Dit blijkt uit dc memorie van
antwoord op het wetsontwerp-watersnoodschadc. Voor de schatkist zal
de schadevergoeding ingevolge dc normen van het gewijzigde wetsont
werp neerkomen op ruim 503 millioen gulden. Het totaal der ramingen,
betrekking hebbende op de integrale herstel- cn vervangingskosten
beloopt rond 545 millioen gulden. Volgens de laatste cijfers werden totaal
verwoest 1709 woningen en bedrijfsgebouwen en 666 boerderijen. Bijna
3000 panden werden zwaar en bijna 34000 licht beschadigd. De door het
Rijk te vergoeden landbouwschadc (zonder opstallen) wordt geraamd op
315 millioen gulden. Gebleken is, dat niet 130.000, (Joch 141.000 hectaren
zijn overstroomd.
tegen belastingverhoging overwegend
bezwaar bestaat met het oog op de
werkgelegenheid op langere termijn"'.
Het wetsontwerp op de watersnood-
schade heeft een aantal veranderingen
ondergaan die voor de getroffenen
neerkomen op verbeteringen. Dit blijkl
uit een nota, welke de regering toe
voegde aan haar Memorie van Ant
woord op het Voorlopig Verslag van de
Tweede Kamer.
het
Volgens de regering vergen
solidariteitsgevoel en de gemeenschaps
zin, dat gestreeld wordt naar zo ruim
mogelijke vergoeding der geleden
schade. Een algehele veigoeding over
de gehele linie zou echter leiden tot
een niet te verantwoorden verzwaring
van dc lasten voor het rijk. Hetgeen
op zijn beurt zou leiden tot een niet
te schatten verhoging der belastingen.
„In het algemeen", zo zegt de regering
letterlijk, „moet worden opgemerkt, dal
Zuiderhavenhoofd van Schevenin-
dat tijdens de stormramp op
bruari ernstig werd beschadigd, is
steeds niet volledig hersteld van de
slopen schade.
foto van de herstelwerkzaamheden
nog in volle gang zijn.
Verscheidene gewonden
ANGERS (West-Frankrijk). Te An
gers hebben drie duizend stakers Don
derdagavond gepoogd het stadhuis
binnen te dringen. Zij kwamen hier
door in botsing met de politic, die
traangasbommen gebruikte om de
ordeverstoorders te verspreiden.
HierbU werden drie politiemannen
en verscheidene stakers gewond. D.'e
toestand van een der gewonde politie
mannen is ernstig.
De stakers rukten, onder het roepen
van leuzen tegen de regering, na een
door hen gehouden vergadering naar
het stadhuis op.
Een afvaardiging der stakers werd
door een beambte ontvangen. Terwijl
deze zich nog in het gebouw bevond,
begonnen de stak - er buiten met ste
nen naar de ramen te werpen. Tevens
drong de menigte op in de richting
van de deuren van hel stadhuis. Hier
greep de politie in, om te voorkomen
dat de deuren zouden worden vernield
of ingetrapt. Dit weid de aanleiding
tot de gevechten.
De politie gebruikte traangasbom
men e:i wist de ingang tot het stad
huis vrij te maken.
Ruim een ton voor
Griekenland
DEN HAAG. De bijdragen voor de
hulpverlening aan Griekenland op
giro-nummer 777 van het hoofdbe
stuur van het Nederlandsche Roode
Kruis hebben gisteravond het totaal
bedrag van een ton overschreden. Op
deze speciale rekening is f 100.890,24
geboekt. Eergisteren was de stand
f 94.20.13.
Het Nederlandsche Roode Kruis
heeft, dank zij de vele financiële bij
dragen en giften in natura van de Ne
derlandse industrie reeds voor
f 170.000,goederen naar Griekenland
kunnen versturen.
Na 17 Juni
Zeventien doodvonnissen
in Oost-Duitsland
BERLIJN. Sedert de opstand in
Juni zijn in Oost-Duitsland 183 Oost-
Duitsers veroordeeld, van wie 17 ter
dood en twee tot levenslange gevange
nisstraf. Voorts waren begin Augustus
55 West-Berlijners, die na de onlusten
in Oost-Berlijn werden vermist, nog
niet teruggekeerd, aldus een bekend
making van het Westduitse ministerie
voor kwesties geheel Duitsland betref
fend.
Het Öostduitse persbureau heeft
voorts gemeld, dat te Maagdenburg
een 42-jarige tuinman is veroordeeld,
tot levenslange gevangenisstraf. Hij
was ervan beschuldigd een der voor
naamste aanstichters van de onlusten
in Maagdenburg te zijn geweest en te
hebben deelgenomen aan de aanval op
het huis van bewaring in Maagden
burg, waarbij drie leden van de volks-
pnlitie om liet leven kwamen.
Hierna ontstonden verspreide ge
vechten in aangrenzende straten. De
politie wist uiteindelijk de orde te her
stellen.
De stakers zijn allen werkzaam bij
overheidsdiensten. Vóór de botsing
hadden zij, in overeenstemming met
de door alle vakorganisaties gedane
oproep, besloten weer aan het werk te
gaan. Zij zonden een afvaardiging naar
het stadhuis om de eisen, waarvoor zij
hebben gestaakt, nogmaals naar voren
te brengen.
Minister v. d. Kieft
naar Amerika
DEN HAAG. De minister van Finan
ciën, de heer J. van de Kieft, vertrekt
vanmiddag, met de Nieuw Amsterdam
uit Rotterdam naar Amerika, onder
meer voor het bijwonen van de jaar
vergadering van het internationale
monetaire fonds.
Het weer in Europa
Weerrapporten van hedenmorgen 7 u.
Steden Weer
Wlod
Temp.
m s.
eD nee'rsL
(mm)
Helsinki geho bew.
WZ\V
5
17
Slockh. zw. bew.
n.w
2
20
0
Oslo licht bew.
nw
2
21
'0
Kopenh. half bew.
wzw
7
19
0.2
Amsterdam mist
z
3
18
0
Edinb. halL bew.
wzw
5
17
0.2
Londen zw. bew.
wzw
1
22
,0
Luxemb. licht. bew.
n'
1
19
0
Parijs onbew.
windstil i
22
0
Bordeaux onbew.
windstil
25
:o
Grenoble onbew.
windstil
23
0
Nice. licht bew.
nw
-4
■24-
0
Genève nevel
w
2
23
0
Zurich mist
wnw
1
21
.0
Locarno onbew.
O
1
25
0
Berlijn nevel
wnw
3
20
3
Frankfort nevel
windstil
21
:o
München nevel
zw
1
17
0
Wenen geh. bew.
nw
5
18
0.5
Innsbrück nevel
■w
1
14
"4
Rome zw. bew.
no
4
26
4
Verwachting
Tot Zaterdag
avond:
PLAATSELIJK REGEN
Veel bewolking met op vele plaat
sen tijdelijk regen of motregen.
Overwegend matige wind, hoofd
zakelijk tussen West en Zuid. Van
nacht minder koud, morgen over
dag ongeveer dezelfde temperatu
ren als vandaag.
29 AUGUSTUS
Zon op 5.46_ onder 19.35.
Maan op 20.56, onder 12.25.